De bemiddeling der Mogendheden, welker ttisschen.
komsi noodig zoude zijn, kan staatkundige moeijelijkhe-
den ten gevolge hebben.
Het is onvoegzaam dat er zich een populair Gouver
nementeene volksregering in het Oosten van Europa
vestige.
Deze redenen kunnen door daadzaken uit den weg
geruimd worden.
Het staatkundig tooneel is aanmerkelijk van gedaante
veranderdsedert den dag der eerste bewegingen in
Morea. De Divan en 'het Kabinet van St. Petersburg,
hebben hunne oude betrekkingen weder aangeknoopt;
er zijn weder Hospodars'benoemd; de Turken hebben
Moldavië en Wallachijen genoegzaam ontledigd; en in-
"dien er nog een of ander vraagstuk op te lossen blijft
'ten aanzien der Prinsdommen, dan blijft het toch niet
minder waar, dat de belangen van Griekenland geene
tegenstrijdige punten met Rusland aanbieden.
Men is dus Op een geheel nieuw grondgebied geplaatst
'om te onderhandelenen door de letter der Traktaten,
inzonderheid die van Jassij en Bucharestheeft Rusland
het onbetwistbaar regt om deel te nemen aan de Gods
dienstige belangen van Griekenland. Van den anderen kant
is Europa, en door den aard van deszelfs inftellingenen
'door de deugden van deszelfs Souvereinen en door ver
lichte denkwijze, Welke in de Kabinetten zoo wel als
Jjij de Natiën heerscht, niet meer in den toestand, waar
in het zich bevond-, toen het zich verbeeldde eene
deeting Van Turkije te bewerkflelligèn. Een meer
algemeen gevoel van regtvaardigheid is in de Staatkunde
'doorgedrongen, sedert dat de Gouvernementen de
publiciteit hunner verrigtingén vermeerderd hebben. Wié
denkt er heden aan om de Porte te beoorlogen wie
wil landen veroveren of commerciële voorregten ver
werven wanneer men reeds te veel land heeft en
Wanneer de gelijkheid van regten en de vrijheid van
koophandel allengs méér en méér de wensch en het
wetboek der Volken worden
Het is dus, tot verwerving 'van Grie'kènland's onaf
hankelijkheid niet noodig om Turkije gezamenderhand
aan te vallenen dan veldflagen te leveren om den buit
te deelen; het komt er 'alleen op aan om gezamelijk
aan de Porte te vragen dat dezelve met Griekenland
in onderhandeling tredeen een einde make aan den
oorlog van vernietiging, welke de Christenheid bedroeft,
de commerciële betrekkingen- afbreektde scheepvaart
belemmertde onzijdigen noodzaakt om zich te doen
convoijerenen de algemeene rust en orde verstoort.
Indien de Divan weigei-de om het oor te leenérijaan
zulke regtmatige vertoogen, dan zoude de erkentenis
der onafhankelijkheid van Griekenland door allé dé
Mogendheden van Europahet onniiddelijk gevolg
'van die weigering zijn: door deze enkele daad zoude
Griekenland gered zijn zonder dat er een enkel kanon-
fchot voor hetzelve zoude moeten gedaan wordenen
de Porte zoude vroeg of laat genoodzaakt zijn om het
Voorbeeld der Christen Staten te volgeti.
Maar kan men aan het Ottomannische Gouvernement
het regt van Souveréinitéit over zijne staten betwisten
Neen. Frankrijkmeer dan eenige andere Mogend
heid moet zijnen ouden Bondgenoot ontzien handhaven
Zoo veel als er gehandhaafd kan worden van zijne oude
betrekkingenmaar het moet zich echter met Turkije
plaatfen in dezelfde verhoudingwaarin Turkije zich
jegens andere volken plattst.
Voor Turkije zijn de vreemde Gouvernementen niets
anders dan Gouvernementenwelker wettigheid niet
hooger opklimt dap tot de daadzaak van hun bestaan:
zij heeft van hare eigene wettigheid geen ander denk-
b.eeld; zij erkent geen politiek regt van Europa; haar
regerings-stelzel is gemodelleerd naar de wetboeken van
Aziezij vindt er bij voorbeeld geenerlei zwarigheid
in om de Ambassadeurs van de Mogendhedentegen
Welke zij vijandelijkheden gaat beginnen in de gevan
genis der zeven Torens op te sluiten. Zij erkent ons
Völkerenrégt nietwanneer de Reizigerdie het Otto
mannische Rijk doc/rkruistdoor de zeden beschermd
Wordtwelke in het algemeen herbergzaam zijneti
door de voorschriften van den Koran wordt hij toch
niet beschermd door de Wetten.
Het regt des oorlogs bij de Turken is niet dat het-
tveik döor de Christenen ais zoodanig beschouwd wordt
het brengt den dood mede bij de verdedigingen de
slavernij in de overwinning. Het regt van Souvereini-
teit der Porte kan niet verdef wettiglijk door haar
ingeroepen' worden dan voor hare Ottomannische Muzul-
mansche Provinciën. In de Christen-gewestenalwaar
zij geene kracht of magt meer heeftdaar heeft zij
ook opgehouden te regeren want de tegenwoordigheid
der Turken bij de Christenen is niet de vestiging eener
burger-maatschappijmaar eene bloote militaire bezet-
ring; want overal in Griekénland alwaar een militaire
post is, zijn de Grieken in een afzonderlijk en van
de Turken afgescheiden gehucht verbanucn.
Maar za! Griekenland, ais onafhankelijk bestaande
Staatin eeiie even gewigtige schatting komenals
Turkije thans geniet in de onderhandelingen met de
Mogendheden van Europa? zal het door zijne eigene
volksmassa een bolwerk kunnen opleveren', tegen 4e
ondernemingen van eene magt die veroveringen bedoel
de, welke die dan ook zijn moge?
Maar is dan Turkijen een vaster bolwerk? heeft de
gemakkelijkheid', waarmede zij kan aangevallen worden
nog betoog noodig? Men heeft in de oorlogen met
Rusland gezien, men heeft in Egijptè bevondenhóe
gering hare wederstandbiedende kracht is. De militien
zijn talrijk en vrij dapper bij den eersten aanval; maar
eenige wel gedisciplineerde regimenten zijn genoegzaam
om dezelve te verstrooijen. De Turksche artillerie is
nietig; de ruiterij zelfs weet niet te manoeuvreren en
breekt hare krachten tegen een enkel battaillon goed
voetvolk: de vermaarde mamelukken zijn verstrooid
door een handvol Fransche soldaten. Wanneer deze of-
die Mogendheid Turkije niet overweldigd heeft, is dit
alleen toe te schrijven aan de gematigdheid, die zelfs
op den troon zich niet verloochend heeft.
Men kan gerust vertrouwen dat Griekenland weldra
bondgenooten zoude vindenen zoodra het erkend
was, niet lang alleen in het strijdperk zoude behoe-
£3 O
-c 'P
f
*J G
*->
T. 2 2 1
'si
•Xi - <*J o >-• v" i O
2 a
g
o
G CC G
G 1/1 <U
O rX
--- --- O O
- 'S«> JS -3
- - -s 5
s|?5sb 5
■3 o 25
- o'3
W 'S 3 $1 N g c
72
73 rt O
£go>-=S~^
3«g;
CS1 2 P bfl t-! P"
o
o u-
g
5 öo5-ëo =4?
G Ofly r. G -c£ 27
IpS c Sr C
X r- P "5 o 2 fj 2 3
o .2 ÖH r; 2 cj to :G>
G r-, 2 *-» O P ij CS .G G Q Q v*
o 2
Isa FIS <,£.2?^
.2 -2
w>.§»g P,
G
- -
- a 8 63
N Be 2 P-S
2 2 2 >r, g.g
-G N 2
2SSb^',
"2 G 7* CJ G N 2 O
o Z) G Cf -1 2, w CC 0
1 G G J A ti G w u w c
~^-OOOr- 2<jjCOxjjC
t 3=2 u P fl pP u y
2 -G s <y .,2 *ri J bu s 5 n N
*5 2
2 .5 o 3 g *- -u 'cu bo
Sn - T3 S 2 *3 cu
V- OJ
fciDTk) c
- -o a w
lï.Ë S g.a,S i3 'u
ven te blijven. Men moet meer zeggen: Griekenland ^'5 9?"° n
1'
O
2, 'p.
fcD
G "ii C èS* 2 G
- KA -T: -1 O i_i CJ
vrij, en gewapend als de Christen volken, versterkt,
verdedigd door Ingenieurs en Artilleristen, welke aan-
a-» bp 'C p o o <s>
vankelijk bij de naburige volken konden geleend vvor- B "3 n Sg-2
den, is bestemd om spoedig door deszelfs genie eene g 0 P,
■üOh^
5? 2.
,w> sr
.^TDOOoGO:
s g s sp-p o -a 12 .Sé 5" S
S u J* 2 u y bD-G j-. 1— G 'G
0ci(u2<i>T-JcPCJO':VC-»oc;--O
ba bD S p hU, G ba,Q «O rX, d>
G O G G
f O 3T3 2
ap>-= s
5^
<U d
"O u. g T3
u cj i: 1- rvG
tjj-u ts O y
S O 0 C tt cj
bflK <u r> -g" Gq
T- M <y
U.i c O «j
- -O u OJ n-"
-a G G-. -G <L>
G3CU> C P
:5"- ssS*
2
Turkije, en zoude een veel nuttiger tegen wigt in de
schaal der volken te weeg bferigén. ol s|
I T t CJ G 1 1 C- K-.
Eindelijk de afscheiding van Griekenland van Turkije <u|JÏ:ggca.g
zoude dezen laatstgenoemden Staat niet vernietigen. -•*-no<uo o-— h.
Men zoude welligt kunnen staande houden dat het
Turksche rijk magtiger zoude worden wanneer het zich
meer beperkte, en geheel Muzulmansch worden, door
hét verliezen van Christen bevolkingen, geplaatst op
de frontieren van Griekenland, en welke het altijd
moet bewaken, even als men eenen vijand bewaakt. De
staatkundigen der Porte zelve, beweren dat het Otto
mannische Rijk zijne geheele kracht niet wederom
hebben zal, dan na dat het zich in Azie zal terug
getrokken hebben. Misschien heeft het gelijk.
In de laatste plaats, wanneer de Divan wilde onder
handelen over de bevrijding van Griekenland, zoude
het mogelijk zijndat dit land eene meer of mindere
aanzienlijke schatting betaalde: op die wijze zouden SrS
aller belangen gespaard zijn.
Wanneer men dus alles overweegt, kart het regt van
Souvereiniteit niet met hetzelfde oog beschouwd wor
den onder de heerschappij der halve maan als onder
die van het kruis!
Het is in dien zin en in dezen geest,, dat de be
roemde Vicomte de Chateaubriant eene Nota heeft in
het licht gegeven over Griekenland, welke in alle op-
zigten hoogst belangrijk isen uit dien hoofde in dub
bele mate de eer der vertaling verdient, welke aan de
zelve van meer dan eene zijde toegedacht wordt. Het
is opmerkelijk dat een man van de denkwijze van den
voormaligen Staats-Minister de Chateaubriant als voor
spraak van de zaak der Grieken optreedt. Al konden
er ook voor sommige der bewijsredenen, van welke
Chateaubriant Zich bedient, andere nog meer klemmende
in de plaats gesteld worden, dan zijn nogtans zijne be
sluiten en vooral de regt moedige en overtuigende toon,
in welke hij schrijft, aller toejuiching overwaardig.
o c
5P.E. a ü)5
<V T3
o 73 o
rt N--,-9
O CJ G r- 2 K-»
NSilfri5'=ë SiS .2 -
K,a»-,oX-ï1!«i:5a£2S:P?
■C "^a -ÏS S SSOhö
g-ïOtd c*
5 ;2 S-=-a<u3t=S"'a .SS?
ïo;5aëo1-3"S-aJlSgS'5
g§='C^NS>g
5"-o 2 ai o&c'SjjaS -a
*- cj cj È/jm
p P i
QJ G
G O "O -
B o-s 9> as.
NÏJ«
•5 ai> N - :=>S-~iëg g 3 w
gsCJ^ON.UOü %--?
a ^2 >r,o>>2^iPGo0a»j
^UccjS._ 5" -2
CJ 5 UG -P^ t.» c2 c5 G l-.
*5 CU.2 O '°t,JCCGr-'-K-J2r-(k»G-JP
G w C-J fcjj CJ2
"9 *T3 bD.P
■"«go'5, Sa "s -E0.s?s„>
p X fp o G -G C .G
■3 o b B o
S a a a
S|i8
CJ rr <u -J 23
-Co
g.LïSSo
gJ M >75 :=.-3
•E 22 >- v g--a
g §-S S a
-P 2
0,2 p Q 'S a
S-S "'S.s
P -G Eo O
O CJ «J o C *-*
>72cJt-es>Sj4
a "Zi «J 2 bc Js
-s, Kf3 - S a
:|'£hc3-S -ga
«J-E.2 3
2 O O £72 D-P
CJ 2 tD P*
iP G.P bD r: a
0 2 5 o •o S
«-j Cu <u <L> Q NJ
si o to-a 0
2. R -iS--0
JEZUITEN.
ze a «23 p, o. a
In een tijdstipnu men in Frankrijk en ook elders ij? u g .a
met grooten ijver vóór en tegen de Jezuiten schrijft
kan het niet vreemd voorkomenwanneer men de
werkendie in vroegeren of lateren tijd tot die Orde
betrekking haddeneens weder in de aandacht terug
roept. Zoo kregen wij onlangs in handen zeker Boekske
in 1699 uitgekomen, ten titel hebbende: Regulae Socic-
tatis Jezu dat isRegelen der Maatschappij van Jesus
in de IVereldstad7 bladen in lumo.
De verscheiden soorten van geestelijke Ordendie
van oudsher tot heden toe in het Pausdomieder eene
bijzondere manier van leven èn bedrijf houdenworden
daarin voorgesteld als zoo vele gildendie onder liet
opzigt van hare Dekens en Overliedende nering van
de gemeene Gildebroeders niet alleen pogen te doen
bloeijen en in stand te houdenmaar ook zoo veel
als doenlijk is, voort te zetten, en haar vermogen
boven dat van anderen te verheffen.
Sommige Gilden roemen op de ondheid van haren
uitvinderen hebben allerlei eereteekenen om de acht
baarheid van haar bestaan te bewijzen maar eèn nieuw
gild te stichten en hetzelve onder eene menigte andere g -g i ^-Ij Sïïa aa
van bijna gelijke nering de boofdvlag te doen voeren --o g "S-s e a'5 g,
is waarlijk een meesterstuk, waartoe de grond met veel }ïb,b «Is
voorzigtigheid moet vastgelegd worden.
Het Gild der geestelijke werkbazendie Ignatius
toijota voor hunnen stichter erkennenheef: het geluk
gehad, dat het sedert deszelfs stichting een opkomst
verkreegwelke allengs derwijze was aangegroeiddat
Q Het vervolg op de Kant van deze bladzij'de
ll§S-o§0
CJ Q 2 P ?oS3n3aj0CJ<wt*-
.-o>o£öa-o2cj >2.-2-00
3 =j -s 5 g ■- 0 »•- o
gS-2 <u S gji is .-vjsfisSs
«H 73 =CJ S O iaDk-Gö
jy P *-» xi bC-0 -P k- 21J s"0
77 o CJ 1- u m w 2
P CJ - bc-0 2 2 -G 5
2 2 P.-P - -S-S13 2
