rt
0 -
A
era.
Hz.,
ree-
va
weif
ziel
cu
der
zal
dei
eei
dt
ectij
tooneelvertooaing ie doen was, welke op het Hamburger
tooneel gedurende zijne heiaas ai te korte deelneming
aan de leiding van hetzelve gegeven werden en met
welke hij zijne algemeene beschouwingen van Dramatische
dicht- en toóneelkunst slechts bij gelegenheid verhoed.
De kritiek der voorstellings- of tooneeikunst moest hij
bovendien, op gronden over welke hij zich zelfs aan
het slot van Zijn werk uitvoerig verklaard had weldra
geheel laten varenen zoo zoude dan ook de titel
Didaskaiien welken hij aan zijne gewis hoogst schatbare
Bijdragetoe een Dramaturgie aanvankelijk voorne
mens was te gevenniet volmaakt gepast geweest zijn.
Van Lessing af aan is nu tot op August (Vilhelm
v. Schlegel(wiens uitmuntende voorlezingen over Dra
matische kunst en literatuur nogtans grootendeels alleen
geschiedenis en kritiekder laatste bevatten) voor de Theorie
zoo wel der Dramatische Poëzij als der Mimische kunsten
in het algemeen deels in bijzondere werken waartoe
ook Poëtische zoo als bij voorbeeld Goêthes 1Vilhelm
Meister moeten geteld worden deels in enkele verhan
delingen welke zich in de naauwelijks meer overzien
bare massa niet alleen van Toneel-tijdschriften en Alma
nakken in Duitschlandmaar ook van de Aesthetische
tijdschriften Litcratur Zeitungen en onder allerlei ande
re benamingenuitkomende periodieke werken en werk
jes ja zelfs in staatkundige dagbladen bij voorbeeld
de Berlijnsche Courantverspreid gevonden worden
bij eenen stroom van onbruikbare prullenwelke de
gewone nasleep zijn van elke Literatuur, in wat vak
zulks ook wezen mogeis echter ook van grondige
scherpzinnige, gedachtenrijkeveelzijdige, toelichtende
en metrig-onderwerp (bij voorbeeld de beschouwing
en waardeering van Shakespaere geheel uitputtende
zoo veel in Duitschland gescheven gewordendat de
Duitsche Letterkunde aan voorbereidende werken tot
de eindelijke uitvoering van een eigenlijk systema van
Dramaturgie zonder twijfel thans rijker is dan eenige
andere. Maar het is ook alleen voor den Duitschen
Ceniiis, die als de blik van den Homerischen Jupiter, in
onbegrensde helderheid Alles beproevend en beoor-
deelendeover de Literaturen van alle tijden en
volken zweeftdat hier ook de voltooijing van een
kunstfilosofisch geheel voorbehouden zal zijn. Deze roe
ping grondt zich op het zoo eigendommelijke diep door
dringen en de vrijheid van den Duitschen onderzoekings
geest, op het uitkomende streven van den Duitschen
zin naar systematische vorming en beschavingop den
grooteu waarlijk wereldburgerlijken geest der Universa
liteit in de kunst en wetenschapdie het regt ei gen-
lijke en groote (jammer maar nog niet genoeg erkende
Nationaal karakter der' Duitsche Letterkunde is, en
eindelijk op de uit dezen geest in de meest verblij
dende samenwerking met de oneindige vatbaarheid der
Duitsche taal voor beschavingvoortgebragte eigen-
dommetijkheid der Dramatische Literatuur zelve. Hoe
zeer colt c'e jongste van alle letterkundenheeft zij
zich in het korte tijdvak eener halve eeuw tot de alge
meenste gevormd. Want waar is het volkdat naast
zuik: oorspronkelijke dichtingengelijk die van eenen
Lesjing Schiller, Göthe KlingerIVernerOehlctt-
sch/agerMuilneren tells If land en Kotzebue, zulke
nabootsingen nachbildungen van Aeschylus Sofokies
Euripides en AristofaneSvan Plautus en Tercntiusvan
Gozzi, en Atfierivan Racine en Voltaire ên voor allen,
van Chalderon en Shakespaere kan aanwijzenals de
Duitsche Maar gelijk de Duitsche geest zich in dier-
voege alle stijlen der Antieken en der nieuwere Drama
tische Poezij eigen gemaakt heeft, zoo is hij meda
ook bij uitnemendheid tot daarstelling eener volledige
Theorie d:r Dramatische kunst bevoegd. Neemt men
hierbij in aanmerking de heerfijkC Resultaten eener even
zoo zeer veel omvattende als scherpzinnige en grondige
kritiek, tot welke deze rijkdom van Productie, d« Duit-
schers reeds gebragt heeftde treffelijke historische
biografische en itinerarische werken welke Zij in deze
vakken reeds bezit, en die ons de tooneelen der buiten
landers beter dan zij zelve daartoe in staat zijn, hebben
leeren kennen en beoordeeleu overweegt men verder
de onschatbare antiquarische ophelderingendie wij over
het tooneel der ouden bekomen hebbengelijk mede
de hooge beschavingwelke de Dramatische voetmaat-
kunde C mctrica ouder de Duitschen bereikt heeft en
bedenkt men eindelijk de groote meesters in de kunst
van het tooneelspel zelvewelke zoo al niet ten aan
zien der intensieve kracht, dan toch gewis in omvang
en daarstellingskunstde beste buitenlanders overtref
fen r en het Duitsch tooneel sedert Eckhof verheerlijkt
-hebben de overweging van dit alles dan zal de overtui
ging bevestigendat men alleen van Duitsch genie en
vlijt eerte ware Dramaturgie vervrachten kan, die door
éeuen Italiaan, Spanjaard Engelschman, of ook door
ten Fransctunan geschrevennoodwendig ten minste
*ls een zeer eenzijdig werk verschijnen zouden morton.
7.oo hoog gestemd denken de Duitschen over hun
ne bekwaamheden en zien op de andere volken uit de
hocigie neder; de Hollanders noemen zij niét eens.
Bij e'ene volgende gelegenheid zullen wij nu ee'i.s een
Franschman over deze zelfde onderwerpen, trachten
te doen hooreu.
Lu?
'A - -3
«j y T3
rc AA A
IS IS ,-p L.
b -O S
VERKWISTINGEN
I N
VROEGERE T IJ D E N.
Onder de personaadjenwelke bij gelegenheid dér
Krooning van Frankrijks Koning naar Rheims en Parijs
gekomen zijn om te zien en gezien te worden en om
door het ten toon spreiden van rijkdom en prachtalle
aanwezenden in verbaasdheid te brengen, bekleed zeker
de Hertog van Northumberland eène zeer voorname zoo
niet de allervoornaamste plaats. Men getoVe echter
niet dat in vorige tijden in vroegere eeuwen de zucht
om door verkwisting te schitteren, minder bekend was
dan in onze dagen.
Raimond, Graaf van Toulouse, belegde, tegen het
einde der twaalfde eeuweene plegtstatige bijeenkomst
om den Koning van Arragon en den Hertog van Narbonne
die in onmin leefdenmet elkander te verzoenen. Bij
deze aanzienlijke vergadering zoèht ieder der hoóge
genoodigden de overigen in pracht, milddadigheid of
eigenlijk in verkwisting te overtreffen. De Graaf van
Toulouse deelde onder de Ridders en Schildknapen eene
somme gelds uitwelke voor dien tijd alleraanmerkelijkst
Was maar onder zijné gasten onders'cheidden zich voor-
namelijk.de volgenden op eene regt verkwistende wijze
Bertrani Ramband liet een geheel veld digt bij het
Kasteel omploegenen met eene menigte penningen en
kleine muntspeciën bezaaijen, waar van de waarde
omtrent 30,000 oneen Zilver heiiep IViliem le Gros dé
Martel liet in de keuken alle de spijzen voor de geheele
vergadering, dié uit vele duizende personen bestond,
hij het licht van waskaarssen toebereiden. Eindelijk
liet Raymond de Vernisdie zijne rijkdommen op geené
geschiktere wijze wist aan den dag te leggen, dertig
van zijne beste paarden voor het oog van de gansche
vergaderingverbranden.
Naderhand werd deze buitensporige verkwisting zeld
zamer wel is waar doch men vindt nog in de laterë
geschiedenis voorbeelden van' éène soortgelijke Ridder
lijke uitzinnigheid. Tegen hét einde der XlVde eeuw
verbrandde Colin Campbell, bijgenaamd de zonderling,
iii Schotland, bij gelegenheid dat hij van eënen Iêrschert
Edelman bezocht werdzijn eigen huisom hembij
het bergen van zijne goederenzijne schatten en kost
baarheden als 't ware zonder opzet te vertóonetf.
James Hay Graaf van Carlisle en afgezant van Jacobus
den EerstenKoning van Engeland aan het Fransche
Hof, wist bij gelegenheid zijner plegtige intrede binnen
Parysop eéne soortgelijke Wijze de eer van zijnen
Meester' op te houdenen een verheven denkbeeld van
dêszelfs rijkdom te geven. Hij zelf en zijn gevolg warén
ongemeen rijk en prachtig uitgedoschtdoch boven al
was het paard dat hij ber-eed opmerkenswaardig. Het
was namelijk met zilver in plaats van ijzer aén de
hoeven beslagen, eu dit beslag opzettelijk zoo los
gelaten dat het paard ieder oogenblik een of meer
stukken daar van verliezen moest, welke dan onder het
zaamgevloeide volk geraakten, terwijl een höefsmit,
die dén Afgezant met een zak vbi zilveren hoefslag
volgde, het paard in allen spoed op nieuw besloeg.
0 S -a
S -o E
O a a -S
g tb 5 5
5 '3 3
60 a 5 E
a
'31
CX, 0 rt
O g -
a O AA
O .cj O
O g
G
5 =5
o "2
to -u
na o
S c
o
O
u U
S3 O -G
CJ «-» CJ
O
--0
OUDE ONTDEKKING
IN DEN
ZUIDER-OCEAAN.
Dat velé ontdekkingen van voormaals onbekende
landen aan een toeval te danken zijn, is meer dan eens
aangemerkt. Brazilien's ontdekking was niet anders
dan het gevolg eener miszeiling. Onze landgenooten
die In de XVI én XVII eeuw zoo menige ontdekkings
reis ondernamen, doch die hedendaags geduldig toezien
dat niet alleen andere volken hen op dje baan van
roem vooruit streven, maar ook dulden moeten dat
zelfs de namen der voorhenen door onze vaderen ont
dekte landen en plaatsen veranderd of zoo misvormd
worden, dat men er den Hollaudschen naamsoorsprong
dikwijlr te vergeefs in zoekt, mögen zich met regt
beroemen dat meer dan eene landstreek reeds door
Hollanders bezocht is geweest; toen sommigen defr'he-
dendaagsche zeebouwers nog geen schip wistën te be
sturen. Wij herinneren ons hierbij hoe de betamelijk#
eigenliefde van een oud Holljndsch zeeman voor ruim
Het vervolg Op de kant van deze b'IadzJ)
«J N
5 .3
E G C bD
O O O
-ö
G .2
YS cj
-
- *G
.2 :g» t°
0 - 'N
*rj <u *T3
0 'P 0
O
4
Ü5
a ^3
1 <u
G
2
R R R R
Si c G
CJ bó a g 3
CJ CJ r? V* —4
0 N az a
O. a
O -C a -Q N is
R R S K R R ft
-g
g C
o H
G 'C
vo Ui
t3 c G :G»
-a
G CJ
2
o
t-.
O
S O
•-
*G
e.)
G
-c c. br o
0 2 o
O
*3
N CJ
CJ O,
H B o r
CJ CJ O
5
hD O
bp B
1 5
CJ
•g -
g a
CJ g <r> -a o JJ
!l
AA CJ 0
fcp G a -
0 CJ CJ c
5 S 2 cj
x>
jr CJ
O -O
CJ S
3 -
CO S3
r r
0 :g>
:G» C
"O u.
rrKRRR RRR-K
i s -
CJ
O
••3 3 s g
S O
CJ r-
O 2 G
yj "J
rc CJ
"s -
G y N
o C
2 I s
e 9 0 G SP S-
A3 «e G5
ssgïK
CJ g
G O S cj
5 o
-O -3
S 4) -O
5
t-
tD
1 G n <y
3*1 "O
0 G 3
O bD G
K C bii.5
G
3
bD
S3 cc R rl
CJ CJ S3 "O O
R R R t
O t* "CJ CJ I CJ
O cj
g O O
g -O 'O
O
M g 2
G o
CJ na
CJ V G
G V-
O 0
Xr> T3
R§
.3 2 u."
O .2
g *n
CJ CJ
T3 T3
S 2
AA cj t-,
CJ
S
G CJ
01
CJ CJ G
C AA CJ
CJ CJ CJ
CJ 03
ts O O G CS
CJ -c O CJ O
'V C N
2 -G
CJ -p
G .2 CJ
O
O
N G
u. CU
CJ 'i t*
O
o tt,
L» cu
rt
G OJ cj
CJ
u s
s>-s
a 'g
b 2
.SP 5-^
G
CJ CJ
fï *0
CJ G
o 2 4J
a
Cu G CJ
O c -O
fc -G
C\. G
CJ
c -
G ^5 CJ
t
CS "3
•S -S 3
- 3 0
n k
s Só g
t-j C3
QJ G ïU
G
w cj a
0J
G «J
CJ
a
•3 -
3 S o
CJ CJ
•5
E x
*0
5
bfl
.2 <u
P -
