s
c
s2c1tl
1
0
.S -ES P rC P E3 ?- N lC _C3 boO V US
Is
g.B
f
oi®
cr««
M* 52"
1 2 is
^•Kj t? S -5 M
g^Slis^-
Jj S^bi 5 Sb|-S
,-L,_ p a r
,5 bjS „a rf
a-=^-S 2:
_JJ 53 I g s^°
~Z A a? s EJ g
"CL.S-Sso^jj,:
bfl n r k
C k S ®J
c 5 ijflD -
rE s. a
r: u- '1 r 1C- ij y
(ij k 'U E 1 o P
2 3J tJ 5 Co. hJ3,
J= -P. 0 ~P
r? c=^"^ r~.
p
bO
N -;
Sjj -
5"
p
CgcE 2
p
p
E
2 Erf
GJ
fcE
,r E GJ - CE
0/3 s- cj *-j
-5' ÜP 5 EX g1 S
>J-i E t-l -Zj r-H
ge irS"5 o»5ü
r g Em'
S,a o
-~*v
V- E .2?
cj
e -a 2
•sS
c
2
?b| o| s?g-s a,s 0
!j
X P 1u re '"Q re i'
.C ec N re
S1 .3 u "H,k5 e S -
ftSo'o
coif g o.^ g,
""C0.Sl«Wl-r
r~ E oj O rj
S g 5 .3 N O
T3 -- o c 73 k a.
E3> re *H M
3 ÓjP"O2SJ
<J Suv,
c _3 a CJ CJ g w>t:c2
e tj,/" f E 13 x *r" 9 c:
|fl> sp'B af <xjf<»s g>H £•--§
!-f 5-S o cfo? g|f-a n g >-j-H
v! bf. M "Xj O >P. .5 r. O
■'figöo^sigë I J S S
Vi rE E E E rizi •-<
e
«X CJ
o.
p>
"U.tj 5
Co
CJ J
3 E C
5J
b*o E
"S^^^EajO-cs
g"5£tsc_'Jg>
.'2^ 2-^2 3 u S
K S- 5 2 0
U t i U Jfc o N
O O pi O -E GJ
Q °cl u
H C' /§jO'y E
E ryi E: OO^
SV mS C3 m «H
cj NT*
E
e cj
E
gQ 2
CJ
F e e=
■2 o
S "P
E
CJ
O
.y
D P
J CJ
O
c f
<1
«•■g i
2 bJ3,
J
3
E3
icJH<
.j a» u
P 2 O qj
O E
•-- «-* oJ3 rc -
E E I
O 4
S
s<|5
g JJ CJ g
Y] 1 'j i- <u
r i: U 3 CJ
CJ *c cE »-< c5 a
a' «J tt fee P .5 5=>
bo.2® E g CE
-2 T3 <l> c5 p -*-
bO^ o CJ
Op. Tj
I'^g^gll
e;
CJ gj
a.
j 0 0
'3 cj
'N R
5-
CL cj
1/3
O
cd
O ,CL.
EC-ts
I W ci s';
o.^ -
o 5 £- bo
gj to 0 P
N u 3J r 2
E E CO) U -G
OJ CJ - 1—
o j -J t-J
c® s t~ s
ss
a
•"Or
OH CO C
to s
<U CJ
;C3
r- E CJ -a C
-2-2
r,XX
CJ C
bo CJ
1 'E G*
V-_ o
B c
C E CJ
SJ
g P S
O
"X?
0
n o a
a
c s- Qh
cj CJ r
5 J©
E - ^E
CI s
vQ
CJ
N E
- x-2
o 5 P
sr, -
t CJ gj
o CJ O-XJ
N~ j 0
kO J
E ttD bó'*"
"E
bo bo Oh Cj
g s - -*
9 2 N H.
1 O t-
S :t?
1 <5
o"a 5
s :>2S3
ts
o
X3
O.S E P-v-
O *-, CE5® O CJ
CJ «.I E T P P
o2 bo2 E K P
llllfl
pr -C
rr bD
C P r-T!
bO
2
C 0 E .h
P CJ E D
S
QJ
2 o >"C N7
.5 tjm
cr
"i^.TS
CJ c
rl (- r
=1
E I 1
c"®
c
CJ N CJ"
bojr
CJ n
bo^
wti
a
cj aj
U u (U s
bO O bO .CJ,
E CE *- *- E
j O DTJ p O 3 C
O +*j£>
O Cl*
a "p
Ï5-- g
O
CJ
OJ O X»
g 2 g M§
Cj boX3 u. O
o g E
O- O OJ OCJ
O e: ^3 X»
St
k- Q T3 XJ
3 o 6
S <0 2 o B u
X3 O O B
S S S.S"
jje <®g 0 s
bo E E cj x; O
'E CJ OH; cj •-
al P »xP
S Ö.-S- G M Z
o
0. o*" k_
O CJ p Cj
u. :et- bO-r*
^--3
0 5 cj
3 x: CJ
"ia E
c
bO 0 s
O.'oj
o *3
o,"3 2
CJ O E
E X SS rS
CJ
E
ii
"XJ gj x
2 5*g S
xJp-r.
X3
OJ
P H
?2>e^
P F
c O
"O
2 O
S- 2
fn
o
tfl
or^cjOKOrtS *-i22
bO E3 bCXJ X N 13
CJ bó UH CJ o
„1 E
CJ GJ CJ t_,
O o u W) u o
S j> '3 S
s -
2 b c CJ bo 3
c'-SSï.S
f. «2 3 S 3
5 Ss v sJl
cj '-.E M
HEu-E^UEgj
CJ IE* «X --B
X X N E X»
X3
O tQ-b J;e S
X3 re ci cj E re
E *X3 rc- CJ E
.Cï2^° r re
"TC X
N OPC, E
-ü||paiö
1— CE re v o
P CJ X ho o
C -E E «- bo
rt_CJfCJ
S1TJ "a 5 O
bO _re bo-5
.E^ - C-9 f°.
*E «o c) P p x -E'J5 c-
•~l rr E CJ E kn vE
u o HJ cxi
Hr-XX E re
co i- x O re
cl B S'C J t.
0
E to O r* J? X
')C^©-'>j:rtO^
1^2"iüS«ho
.E CJ X 'C X
,J O Q. w G (t
3 .£-2
Si
VI X
O bO 2
ce
3 -i£X
- x bo
1 ced n
c c
GJ CJ
E o
Q e;
- E
GJ c CJ
s 'II Si
S3 g -2
e= o --a-o
i S'
s-ii^
- Ï"5 s£
c-
5* E CJ
©EE
a3 fïj'ïS
z£2-:e
aj c
s ss^3 3 s
P E rt
X "S x S 0
V3
V3
j _e:
w
u. B
ES' x e u.
5 u h. w >-x a S o
<-« •- CJ CJ 5^-x 3 V3 fe
[4(2 o 2j - 101« re
^OJE^S^C^I/SUO'11-
«2 "re* CJ P x O 4)P w
|g^=,|IS'°f1S'S.X£<
a^ë^.Ë;g°|_fSla>l'Eg
a SJ'S.sg'iSsëS Sl I'S
c -O
3
3 S"2 c
(j o
-s p
£h d
ts 0 c 0
I nï S
s u s
c 2
"XJ bp gj
E CJ E
re boCjP
re o
■€"Ef|*
cj 5 5
E 5 -
j*;
u-HnS
t; o cjx
.w 5
oi 4) N
s -s
GJ CL,
P XJ P
5
o o 0
bO E
r- bO
re O
N N
sii;
P H CL.
a
- E
x *-•
c,£l ë3
Pe
o
bO CU O
E
x
X3
(aj
*->
H bo ^2
»P T3
bO
W
W
z
HH
E
z
Q
O
trfj
w
Pi
-
•pq
0
H
erf
D
W
!-•
-J
fl
2
E
U
erf
C/3
Q
H
1—1
D
s
Vl
-«
a, N
i—
2
O
5
OH Erf
-E
P
o©
-E:
11
y s
a
u
J &3
a
"XJ
to
re hO P
O re E
bO (JJ
N
§•.-
c
p
H
P Q -E
E E
Q *C
5
S3
E ;B»
Erf
S
s
'N
v
E2
re
Oh
bO Erf
e i£?
©EC
PI N
a. Its
T
QJ p
bo ^0
3 i)
.SP 0
P
5
•hh
Q -2 P
2d
x N
»- a>
xj
re
S
P S
p
E
*3 P
Hh
■a -
*-» N
.2?^ S
£3 2-=
'3
o o y
•S G= C
Vh V»
re
P '3
cj Q
H
e 4i
T3
U>
a cj
5 .S»
'S
e g
o
Vh g
H x
3 E NP.^C
O O ■- 2 2d
»E P o m
'i - oN !3 .2
:xw O SEX
E
2 w O H W U rrl
j E K i; ■- o P i- P -
-CS©I-^SE©'I_«©©C3PE
- E3 bOCJ NCXPE bO P E
deelenswaardig beschouwendegemeend hebben alhier
wet eens te mogen overbrengen.
Dramaturgie is de bijzondere naam van dat gedeelte
der algemcenc kunst - filosofieof theorie der schoone
kunstenwelke liet bijzondere der Dramatische Dicht
kunst en voorstellingskunst bevatof de wetenschap
vsn de regelen der tweeledige kunstom een tooneelstuk
te 'dichtente vervaardigen en hetzelve op het tooneel
te vertoonen in zoo verre namelijk deze beide kunsten
welke meer dan elke andere op de vrijheid van het
jnenschelijk gemoed in het levendigste spel van alle zijne
krachten berusten mogelijker wijze onder regelen zsam
m vsjtcn. De Griekse beteekenden dezelve met de
uitdrukking Dramaturgie (van Drama, eene daadhan
deling en van daar ook voordragtvoorstelling eener
daad op het tooneelen het tooneeldiclit zelve eigenlijk
slechts de werkzaamheid van den Dramatischen Dichter
onafhankelijk van alle betrekking tot- de voordragt.
Schriften welke hiertoe behooren noemden zij Didas-
kaiienhocdanige Aristoteles en Tercntius geschreven
hebbenwelke echter slechts korte berigten van den
tijd en den uitslag van de vertooning der onderscheidene
stukken behelsden. Volgens ons hcdcndaagscli taalgebruik
echter, bevatten wij'onder het woord Dramaturgie de
gcheele ars poëtica van het Drama en tevens de geheels
thporie der Mimische kunstendat is de knust der ge-
- _2 cE o 3
E"- *-* x «-H P~©p©*-E
u. 'S 5 SP E 2^:0
^3 E re P
Erf X C Vh J co K.
?2^bCCo<U©O c'H
t±i di re X! -Q gj P 2
'ifïï* I "I a II 2:=.ö| S S|.s
reS^P lUgl'S I o| I ®lS»S §!2' g
:C©©°-©a©fE2EP©©J-'reo2c>2CJ2E
©pp opp-eN e=: je mx *-» -e tE
baardenen met deze zoo veel ruimere beteekenis is
dit woordeven als zoo vele andere Grieksche kunst,
woorden, in alle nieuw - Europische talen opgenomen
gewordenzonder dat wijhetzij in de Duitsche of in
eike andere taal, een eigendomtneliik woord daar voor
in deszeifs geheelen omvang in de plaats te stellen
hebben. Maarniet alleen het woordmaar ook de zaak
zelve ontbreekt ons nog. De oude en de nieuwe Literatuur
beiden hebben tot heden geen woord aan te wijzen
hetwelk den naam eener volledige Dramaturgie in dezen
zin verdient. Enkele deelen dezer wetenschap zijn van
de Grieken en Romeinen af, natuurlijk onder alle volken
die een tooneel en eene tooneelmatige letterkunde heb-
tv
E JrfJ P
N S £j2 g
E E
e S S.S-S
re re rj
CP tE L-
■n-ssili*.
E °o 2 N 5 E 2
C E P r-
ub"o a a J- c> -g -a
g^sl'°-s-l.a"§?-g
©E^J tEOxej)
b o O «J q
©^e ©-S ^3
■C SS Erf -E Oh 2 hQ cj
E u <y G u p-a x J1
"N bD cj X p OP c
^Erf.OxE^PE re 'E £P
2©2e ,Cl '-'0E^O CJ
ben door talrijke schrijvers bearbeid geworden maar
alle deze werken behooren juist daardoor, 'dan eens
uitsluitend tot de theorie der Dramatische Poêzijdan
tot die der tooneelvertooning of schouwspelers - kunst
ofeindelijk alleen tot de geschiedenis dier beide kunsten.
In Duitschland was de groote Lessing de eerste die zich
voor zijn algemeen bekend klassisch werk waardoor
hij zoo nadrukkelijk op de verbetering van het Duitsch
gewerkt heeft, van den titel eene Dramaturgie bediende.
Maar reeds het bijvoegsel Hamburgsche Dramaturgie
hetwelk Lessing gebruikt, toont aan, dat het hem voor
namelijk om eene kritiek van de stukken en van derzelver
Het vervolg op de volgende bladz.
