IMvii
re
B O CL a m =r
er O K - er
5* 2 3 a: 2 2"
o
M ENGELI N G E N.
r° 3^ heïinnerincs-school.
S i« "2 3 a<
-
2 3 o - 3* 3 EST 'De wienocdtglns in 'ens (ïaeWtd van den 35 deree c
J S.jJ 5 3 "t„ 5 A-ot Beeves Beftonvden óe HerittncriufS -SchVft
5 °:s 5 f j a op te ,Uteil wefen h« Deptrterofni iet Meatfchtp.
tv 2 S 2 H I J pi): It! Nut vat 'e dl£-'ttetu binntp deve ft.d heefi
V ktj fnmmigeo opeien gcbt.rd, en veelvnldif zijn de
w iiDveegen geweeatom drn wegens t 'nadere inlichting
S - o, n. i 'y ontvangen. Gaïroe deelen wf) dejelven mede.
S. Het Schoolonderwijs h--fl, b3 de vele vorderingen
B o 2* w' van onsen 'tijd eene zeer goede inrigtio® bekomen.
3 S 5 g De befchaving van liet optomend feüaeitt, in de eerite
y B I fcholen begonnen, moet, in des volgenden leeftijd
™"fSaé" "5 voortgezet Worden. Hier heersebt echter eeo gebrek.
o ra De leerlingenwellte de School vcritten en van daar.
■j ta» *5 o 3 o dadelijk, iet eenig handwerk, of ambacht opgeield
S- a ca. worden, waaruit zij io het vervolg eeoig beilaas zslleo
aflaad 3 vlodea, Z0o oiet zeldco in gevaar, dat z.§ vergeten of
veiwaarloozen hetgeen jt) op de fcholeta geleerd heb.
ben. Bij gemis vao eeoe geide leiding, of bij gebrek
«3 M a u t W a 1 8 M B o" o
6 S- n '5N o 2 a tts ei*fn ÜefhebWer^ gaar veel, zoo oiet alles verlo-
f» tr - a Velen hebben gébeele avonden vtfl die zij wet
teloos en nutteloos doorbrengen. Dit trok de aandacht
der M»stfcbappij i tot Nut van *t Algemeenen 7$
febreef eene prgsvraeg tut ter opfporing van de ttidde-
len $m voor te komen dat het goede en nuttige, door
o c* 2-, Q o. «t, 0 kinderen in de fcholen geleerdin den eerstdaaroprol
o 0 *fN 3 gin den leeftijd niet weder verloren gingen. De Heer
b 5 cr c n w 3 Suringar behaalde den goeden eerprijs en zjjo uitman-
tend antwoord» zoo algemeen belangrijkwekte de
n
o k 1 J.
n. a
9.J. ti 'i n
2 8 B s
O* 2 5* WW O a
- 2
o bijzondere aandacht van bet Leydfche Departement-,
S: 0Q..=r»2^S'Bg Onder de middelen ter voorkoming, dat de geleeids
V^3 CL 0 jy f» CC er rr,
ow a""8 2a'<s;ac,'i<.wr 'bondigheden niet weder zonden vervloeien werd ook
n 2" 04 ro 3 a 3 2 S voorgefebrevetj de oprigrieg v?n Herin tier in es - of her-
CL rr3 WO»W""-0» C "^3 o
ftalings 'fcholen dat isï bet geven van onderwas, btf
Z herinnering eo voortzeuisg vao het geleerde aan jonge
O B D w CL o O q
ora »?t=53Ser'w-"®'"aS.X lieden, nadat zij de fcbool hebben verlaten, eo zich,
B„ °E»« aan hunne beftemmibg ala werkzame Leden der Maat.
ro
<S?S.o fchappij, in welken ftand of betrekking ook, moeten
52 7 ïi al 1? ?I.ft toewtJd^o.
Schoon nnio het woord: Her Inner In gs- of Herkattngu
fêgiool de bepaling en bedoeling ligt opgefloteo zoo
1 verkrijgt deze door de beveofliaande omfcbrflviog meer-
r der daidel^kheiden de fchool ia niet aodera dan eene
geleidelijkeonderhoudïng van het geleerde en daar doot
teveos voortzetting, vaa bergelvt.
Het Departement, overwegeode da behoeften ven
«00 a n tr ir zoodaniae fcbool ook binnen Leyden befloot tot de op-
,lUO'»Oll"a'«<*'»u-..r
rigting vao zoodanige Herimerinja-fchool«nbenoemde
2. n 2. 1 2 nlt deazelfs ledeazes Beftonrdera welken, volvaardlg
»'5S«3°-a3-Ey2'2-2^ eo belangloos den moeïJelQkeo poat tor de oprigtieg eo
N n n w p beheer vao zoodanige fcbool op zich namen.
P3 S- 2 !L 2 2" n. Dit beflurt, eo de upenbsre aiokosdigiog vèa deze *00
"cTcpj^OFr D-a-S.2a-2"r*
N2°«Bn,^'aïï«rt 2-25 heilzame inrigtiog moet velèn Oudera hoogst aangenaam
co MD—
zQn. Het is toch beiaogrtjk dat de Kindere» oiet ver
cx•reaB00''c2'®^Ë• geien, het gee» zQ geleerd hebben: dit zij banna rede-
tf-ir - a c J.«=;
r# o 33 N
Z, 0 Z.
lijke vertoógéna blijven ootwibketeB eo voor den ftand
dien zQ eenmaal io de MaatfcbappiJ zullen bekleeden
de ooodige bekwaamheid hezitteui Men beboaft nier
te vreezqs, dat do Kiodereo, doog de vóbrzetting via
I 2 J R a g 2
S. waar in zij leven, Zttlleo getrokkeo worden. Er zalio
o a- órBT»"2,3«ce™Q* dezelve geen nieow noch eenig hnoger weteofchappelrjk
cofjo-WM^jooB^o a®
- Sr 2 S" ooderwgt gegeven worden. Herinoeriog of berhaliDg
ÏS-SË™»*-"'5-
ei':s l »i:»
«re^a-a* 2* C, ZZ O-
^'ftö;fDS"rt°a^'" ^ef geleerde in zoodanige fchoolbniten den kring
«33!
K:
van het geleerde zal het h^zondet oogmerk zijn.
"*t«!5f2'p<r*,»B:r2,2 Ik zal hier de coodige Artikels van het plan tot de
-j n 2. B B o n w
opfigting van deza fchool affcbrjjveo. ten eiode daar
2 w
door de aoodige opfieideringen algemeen te rhakep.
Arr. 6-
S j 2* ft S* Deze School zatgedurende de maanden October.
a November, DeCecohar, jtDuariJ FebruarfJ en Maart,
S^o2a ft»o viermalen tikt week gehouden worden, des avonds ven
zeven tot negen ure.
s.?;3" |_3
•SïïJ 5 2 T-
g I- vere'êc^ten om Icerliof op deze fcbool ré wor.
Ij. o J r: den, zijo, dat bij reeds de gewone fcholen verlaren,
m op dezelve éeneo behoorlijken tijd vertoefd hebbe. eo
C <3"a^! "a,
er 0 5* 1 2*3° zich reeds op eenig handwerk of aodar bef oep bevjjjtiae.
!3;«3ï S S s.
•5" a 2 «2
5, O tjj «n 1 E'be leerling voor deze fchool zal zichal varens bij
SS l ^=r2"de Scboölbeiluurders moeten vervoegen es een b!ijjkvan
o to genoegzame vorderingen geven.
5\ X
Cc
2
3 ft fc, o. o 9'
gsa^ftSb» «B
bf. O- o-
- ft
c, V'»er eiken leerling, zal. bft den aacvieg van elke
2. maand èén gulden aan den PeoDiogmecster van bet
v m' 3- Scboolbeilunr betaald wordend*
c S WO tafelen geenszins, of her bovenfleaude zal ge.
jj* o noegzaasi zuster slgemeene onderrictroc en tevera een
gOr.ftig belang inboezemen, om alle Ondefs te doen
medewerken tot oprigting en tpftaodboudlBg van eene
g.oo heilzame joftelling totcnr vanbusoc dierbare panden,
fipier door roch worden dfzelve opgeleid, om bfj de
weikzaBtrhedeowelke aulko verrigren op eene
doeiBisuge wijze op dec 9 reeds io hannc tedejik: jeugd
»®legdèc grond voort'to werkea en zelfs tót fo.dea
hoogden ouderdom daar vaa de hefïzjsmfle Vrathtem
re genieten"# Het behbg dat hunne kiodereo 8st eens
geleerd^ niet vergeten coott ben zelfs de [ïerkfte aao.
moedi^jg z^n.
Voor de leden ven hf? Departement zelveo behoeft j
geene ammo'diging, Zij zullen, ongetwijfeldg'eritf i
gebruik maken van bet voorredt, bet welk zij volgen®
Art. ïo, van bei voorgeaoeoide plan j kuanen genietevo
Het door dwaling v e r w is fel dt A nekt.
Toen in een vlek van bet Graaffcbap Cornwallis la
Engeland, bö de ten'S van een Lid voor hetPiriemsotx,
den invloed van de Miniéteriëele en oppnfirle-pajrtQ zoo
gebeel in evenwigt i^ond, dat dezelve nog alleen afban',
kelijk avas vao de ilem van den laanleo kiezer, beOistö
dezelve den ftrijd tot volkomene tevredeobeid vao
den, b^J dc keus tegenwoordig zijnde Hertog van NeW»
castle, «oen eerfteo Ministerwiens vriend en aanbange'z
gekozen waa. In vrolijke dankbaarheid over deze be-
laoeeiooze en onverwachte hulp overlaadde de Hertog
deo kiezer met dankbetuigingen en vriendt'cbapsverzeke-
ringen, co vraagde hem bij herhaling: op welke wijze
hij hem kon van dienst zijn? De gelukkige kiezer eeo
ingezeten nit een klein laodpUatsje io de oahuörfcbap 9
bedankte den Herrog zeer voor zijne goedheid eo zeidè
tbr hem: de rol Öpzigter was oud co zwak. eo
indien Zfjne Excellentie de goedheid wilde bebbeo. na
den dood van deo ouden aan, zijnen Schoonzoon san
deo Commisfaris aan re bevelen, zoo zoa hij zich en
zijn gezin zeeï verpligt gévo&len de Redering bjj elk»
gelegenheid, op alle 'mogelöbe wijze, te onderfleanen^
ïtl Lieve Vriend! waarom vraagt fiechra een zoo
seringen post?" vroeg.de Hertog, ea voegde er bijs
■n zoo dra hö opec valt, ,z?l uw Schoonzoon dien, op
de eerfte aanvrage befcben
n Maar hoe verkrijg ik toegang tot genadige Heer
^antzodsla ik hoor ia bét in Londen zeer moegelijk*
bij de groote Heéren toegelaten te worden, hoe ge
meenzaam z$J ook an der, 3 op het Land zijof" vi-oeg de
kiezer,
Zoo dra de man fterft," antwoordde de eerde Mi
nister, Wglke aan de vijjbeden, die men bij ftrijdigé
verkiezingen zoo kwalijk niet neemt, gewoon was$
v zoo dra de man (Verft., f»«lt gij dadelQk naar Lobdon®
gtj rödt bjj dag of bfj nacht, flapende of wakende, ge
zond of ziek terftqnd yoor mjjn hotel: g.fj raast aaa
de deur: ik zal mtjo deurwaarder waarfebuwenett
zeggen, dat hij U. oogeo.blikkelQk bjj mij breoge, ea
dat atubr zal zeker naar uweD wecsch begeven werden.'"
Met dt*e bstoften febeiddeo zfj elkander enft
waarfchijoljjk vergst de Hertog van Newcastle, in he»
gezellig gewoel, binnen weinige oogenblikken den eer.
waardigen kiezer. Doch de kiezer, wiens gedachten
door zoo vele voorwerpen niet verdwaalde, gel$k die
van deD Henogwas met zoo kort vsb geheugen. Dó
oude fol-OpzieDer viel, ca verloop van éenigé maanden»
de» onverzadelijkn-en en fcberpziendftea van alle tolle
naren deo dood, ib de banden. I)e asnbacger vso den
Minister vloog, in verrröowea op de heilige belofte vaa
den Pair, met den fnelpost naar Loadon«n raasdó
aan de deur des Hèrrogs.
Juist om dezen tüd toeB de dood van dea toKOpzieqer
eenige meofchtn in een klein ylck van Cornwallis, in
«andoenicg bragi, verwachtte mee ook dé tijding vat*
het overlijden van ten groot perfoon, namelijk: vaa
den voor geheel Europa, voofDftmt-gk voor Engeland
zeer gewigtigen dpod vao den toesmaiigeo Honing vao
Spanje. -
De Hertog van Newcastle wsg daarom Sn denzelfdeó.
nacht toen de kiezer, welke de beflisfeode ftem oif.
gebragt had, voor z^ee deoT k»ara, hng opgebleven»
daar böio groote onrust Df)-fiches van Madrid ver
vrachtte: docb ciodelÖk, begaf hö zich, door ambts
bezigheden vermoeid, ter ruste; h'ö beval echter oog
eerst aan ?ÖneB deurwaarder orh op te blöveo en dsa
bode, welken hö elk oogeoblikmet berigtea vao
het groorfie aanbelang verwsebtte» dadelijk bQ itjoe
arkomtt bö bem re brengeo. NaauweiQks was de
Hertog ingeflanen toen bet geraas aac z^ne dear vaa
den kiezer hem uit de flaap wektfe.
Op de eerfte vr»*g: Ts de H rt.og t'hnis?" welbó
de kléine (Hdbewope;r .des nachts te ttireeure, deed»
antwoordde de deurwsarder: w Ja én reeds te bedg
doch hö beeft oitdrBkkelQk bevolen, u oogeoblikke.
lijk hÖ bean te brengen, gij mogt komen, zoo laar aio
RÖ wilder." De Hemel xezene deu braven aaani"*
riep de verzoeker om bet opengevallen Tolaoibt ea
Idrükte. door lagcben eo böofdfchuddeo zgee tevreden
heid uit, dai een ec-rfte Minister zoo getrou w zijo woord
bield. Hou nsaüwkeufig de Hertog is: ik bad gé*
dachr, uat bsj hft al zou vergeten z^s: bij 13 *och een
zeer goed Heer men köme mij daarmede met weder
*1 o boord, dat groote Hceren hun woord oiet houden-
zö 2Ïjo 200 .redelijk als iemacd. Met deze wsaorde»
C He: verve'g op de Kant var. deze Biadx.}
