LEYDSE
A*. 1820.
N°. 41.
c
- §•-
WOENSDAG
'J t. i 1', OM'
W E S T - I N D I E N.
EXTRACT uit'ecn BRIEF w St, MARTIN, van
den »5 October 1819. -Op-tieo 21 der voorledene
maandbego.n de wind des. morgens fterk toe
te nemen zoo dar er tegen 3"pre-, des namiddags
een hevige Orcaan woei, wélke tot omftreek.s
10 ure even hevig vöortdnurde. In dien korten tgd is
ODze ongelukkige Colonie (welke men door de wijze Ad-
miniftratie van ODzen Gouverneur gedurende de twee
13a111e jaren dagelijks in welvaart ^ag toenemen onher-
ftelbaar geruïneerdindien het Moederland aan dezelve
geene onderfteuniog toereikt. Met den dag kwamen de
ijsfelijkfte rampen aan het licht. De ftraten waren met
puin, doode en gékwetfte ligchamen bedekt; de fraaifte
en kostbaarfte Meubelen enz. lagen overal verfpreid
van alle kanten, hpordé men het gekerm der gekwetften
op de 30 Plantagiën welke in het Nederlandsch gedeelte
dezes Eilauds gelegen z^nftaan nu niet meer dan 5
Woon- en Kookhuizen, en. deze zijn nog aanmerkelijk
befchadigd; van de Hoofdftad Philipsburg, zijn flechts
76 Huizen oVer van dewelke niet één onbëfchadigd is
onder dïf gétal zijn ook begrepen die, welke hun dak of
c^n gedêeJte daarvaDverloren hebben ïn het geheel
Nederlandsch gedeelte zijn 348 Huizen totaal gertiïaeerd
•waaronder veele van de fterkfte en grootfte fteenen Ge-
J/ouweir 482 Menfchen155 ftuks Hoorn - Vee 77 Paarden
on Ezels, 353 Schapen zijn er in dien korten t(jd om het
Xeven. gekameti. De volgende zjjn bekende waarheden
die u en auderen 'ongeloofbaar zullen voorkomen; ook
dk zoude -ia-ni de mogelijkheid daarvan twijffelen indien
ik hier oifit'^elf teaenwoordig ware: Een Zesponder
iiuk.Kiancm'j'injet deszelfs Affuit, is van dene der Batte-
2rijën„ gjj het Fort Amfterdam afgewaaid; twee Vis-
ichers-Bootenvan 12 tot 13 voeten kielzijn omtrent
twee Bugelfche mijlen landwaarts in, op èenen berg ge
waaid^-een fterk wel getimmerd Huis27 voeten lang
en 29 breed, is door den wind opgenomen, en 130 voe
ten van. waar. het te voren (fond gev.allen vele andere
!tiog ongelooflijker omflandighedén die echter even waar
'jzyo, zoude ik hier nog kunnen bijvoegen,' maar uit het
doorgaande zult gij genoeg kuunen opmaken hoe ver
schrikkelijk deze Orcaan is geweest» -
O S T'. I N D I E N.
BATAVIA den 19 November 1S19. Extract uit' }e
'iata-HaTcTte Courant.') Bjj het Gonvernement zijn Rap'.
jbirtenVin de palëmbj.nglrché expeditie ontvangen, w"aat
anit bljflkt, dat dezelve bff bet opvaren der Rivier hipder.
jaied beeft onrtaoetwelke niet dan door langzame en
?!oeiJeij|ke operatlën nit den weg te ruimen zjjo en dat
de StïoijDbg - Nacht Woltcrbtik daarom geoordeeld
'heefr, dat l-'er tot beho£td van de gezondheiil de£ Troejjen
rêrmng'A"'ir"laifoen'van~die zijde te Haken en zich te
postceren :an deo mond der Sóenfangwelk beÜuit door
Bëm op den 4 dezer is volbragt'.
D E E N E M A R K E N.
KOPENHAGEN den 18 Maart. Op de gedane vertoo-
geo tegen het belfen yin de resten in deSond gevorderd
wordende van ,de n^ar. Rusland beftemde, ftaverr Goud,
boeit het Gouvernement befloteadat voortaan de ftayeij
Griud aan geene hoegnnaamde regten zullen onderhevig
zijneo dit dezelve befchouwd zullen worden geljjk
itaven Zilver, weike als gepapt geld, doorgaanzonder
hetaiing van regten.
De algemeene Tol pramen beeft, den ff Feb.marij 11.,
bekend-gemaakt, dat M. ,.in,,<^o. den. iaden,,der v#f
rige maand, verfchegden vera,deringen had toggebgagt
in de te heffen regte» zoo op den Invopr als-op het
Traxfito, van de Mouefel'lnen Camhridges en arerfchei-
den andere Katoenen Stoffen.
De v'o.orgJeWk, op^erfgbeideoe veranderingen, bij g°"
Aegde bekendmaking, ier kennisfe van het py bliek gebragt
beilaan Qecljts£.i.n..ettelijke, wijzingen, eenigljjlt ilrekkep,
5'e om dë'regte'n op' öndetfch'ëidène Koopwaren, welke,--
alhoewel merkbfar in- waarde v-gsjcbillende, onder, eane
'^n dezelfde, benaming begrepen waren, tnet meerdere ge»
JpJieid, t£qn voorheen,, te verdeelen.
DUITS C.H LAND.
I STUTTClARjyï den 97"Maar».' De-Koning van'$tji„
lemberg ftaat'gieh in eën tweede huwelijkte begeven mende
Prinfes PaqV^na, Xberefia Louifa Dochter van wijlen den
Ji.rtog Lodewxk van Wurtemberg. .Den 04 Üeiqr.b'eefti.
op.btt Ratteed van Kjrcbbeim, dojplegtige ten biiwelgk-"
vrasêDg. plaats gehad.De Graaf "van Winzipgerodé, daar
jiciie -door Z. &I. belast, heeft zicb van dié zgndiog
gekweten in een pbégtig gehoorwelk hem de Hertogin
JVedoif,jo tegenwoordigheid baret familie gaf. Na de
bewiUjgJflg de't Hertogin „bekomen, te hebben beeft dè.
fjpcif v-,o Wdnzingecode zicb gewend tot de Prinfes
faoUat.' en.I ook deze hare toeftemming gegeven beb'.
b.ode, heeft hö haar "het Portret des Koniogs overhandigd v
f c heeft de Prinfes dp geiukwenfehingen van, bate familie,
tn van bet Hof- 'ootvangen.
'beo ngrta'imef»-Z. fd. van xqo aanftaande huwelijk aan
da Kamer det Paits doen kennis geven; dè PreDdent dier
ffamer béeft .daarop oog dien'zelfden dag aan den Koning
penen brief Igéfchrevenom Z, M. namena gezegde
Kamermet (lip. pi.euyve, yerb.in.tetda .geluk te wenfcbeD.
F R A N K R Y K.
B AYONNE den 25 Maaft. De Omwentelicg is voltooid
in geheel Spat jen van de Straat van-Gibraltar, af, tot aSó
den voet der Pijreneën. Bloedige en beklaaglyke toneelen
hebben te Kadix plaatsgehad, al waar het bloéd géffroomd'
heeft. Ook hebben er moordery&o plaats gehad te Va-
lertia te Murcia en in Andaluüe droevige en betreurenis
waarörg'e'vrugrcn van.den geesr van bijzooderfr p^rty-err
wra.ikzugt. Madrid geniet eene volmaakte ftiltè'en rus:
de Kocitg is aldaar geheel VoikHevend geworden, en de
COURANT.
j
D "E 5 A P R I L,
i
2 e-"g 5-
S fe,
•a a a.5 ^3"$
u - O ^r-EK
n x: o w M-
O C i rs 'O
- O y 5 S
c k-cdd; -
v o e.
«J ra
ÖC*T! rt n oU
S o
2: O»
tx B
«£3.
-Cd "3 to
tvci--
0 5> 0 W
cr t_- -Q - o go
- ay. oj j- a -a a
L bN.' W O rt
O '3. O- n
c 04 o o o
r.ö 7 n co .s- cj .qjOT
5 "T,
on ge en belangwekkende Koningin, welke met dien-Mo
narch den Spaanfchen Troon deeld, wordt algemeép aap
gebeden. Het is evenwel nog niet mogelijfc voot uit re
zien, wsar die door de Natie zo 7,eer.verlangde Omwen
teling zal ophouden. De aaptiaande bijeenkomst aeri-Gorffes
zal de maat'daf pp.lsver.^n van de verwacht*n^e-o en-van
de. bekommeringenwelke de vrienden dés. Vad-erlands
niet kunnen qalnteo or te varten. Bereids heeft qjeri in
de Noordelijke^Provinciën van Spanjen RepublikeiDfche
gevoelens hooren uitdrukken welke zp die wierden voprt
geplant, noodlottige gevolgen zouden kuo.nen/hebtvea.
Het geen nog gerust moet Pt,ellen, is de bekende regtfeba-
penheid van de Spaanfche Narie, hare deugdzame- vcr-
knogtheid aan den Koniog; de ftroprnen bloecis dorvuhaar
zo grootmoedig geftort, ter verdediging der Wettige
Monarchie, zijn er het zekerde bewijs van.-
Er zijn federt eeaige dagep verfebeiden gebannen Span
jaarden gepasfeerd welke naat, hun ..'Vaderland terug
keeren. Wanneer zij te Irun aankomen worden zij als
broeders ontvangen wien men de geledene rampen wil
doen vergeeren. Mina- is bejlendig t-e Parapeluna; men
verwacht dat hjj tot Gouverneur-van Navarra zai benoemd
worden. Men verzekerd dat hy eene corrcspondenti? van
Madrid ontdekt heeft va-n het alleruitertst bél.an.g, welke
hy niet zal openbaren dan aan, de, Cortes 'die Over der-
zeiver aart en de gevolgen zullen oordeelen, welke Ver
tegenwoordigers der Natie daar^aq .zullen moeten geven.
PARIJS den 30 Maart. {Eerst heden zijn, in de Kamer
der afgevaardigden i de Tféba^ten over de Concept Wet
betreffende de nieuwspapieren 'geheel teh einde gebragt.
Alle de fo Artikelen waarnït die' Cdncept - wét beffaar,
zijn achtereenvolgende telkens 'met "verwerping van olle-
da'arop door onderfcheiden 'leden voorgeftelde amende
menten aangéndm'en ^en-bij eindelyJce ffemrhing over
het geheél dér'Wet,- is~öezelve met 13'd tegen 109 Hemmen
finaal doorgegaan» Heulaakfie arfi'kei dezér 'Wêii bepaald
nu v dat zïj van zelve zaI' ophoöden te béftain met het
eindigen det bijéénkomst van d<? Kamers voor een volgend
jaSr. i D'é'pfimrtïtfe ministeriële voordragt bragt mede,
dat'de W-èt-5 jaren dufen; moest; maar id de Kamer der
PaiFS ,- waar dezeWet eerst 'aangeboden werd heeft mén
onde" meer aodere amendéttientenook dén tijd barer
duur. -wnheid zodanig verkort. 1
De géfteföhéld"des Koniogs is geheel' geweken. Siats
twee aag$ -gevoelt M. volfirekt geen jtijn' meerom-
ftreeks de maag-, en heeft hft wederom goede nachtfukt.
Het héden uitgegeven Bulletiddat waaïfcBynlijk weinet
laatfte z^jn zal, luidt aldus:' De' nacht is zeer goed
géwéès't.' Dé gezondheid des Kopings is bérfl:eld/,"^r/
De'bérigten, die men hier omtrent het voorgeyalténe
té Kadixheeft, zijn vry uiteenlopend'e de ikoniieuY^-|eéfc
d»«y.i.^It yerh.alt ucuy, u„ ,vüilu.fcKtaix
aangekomen fa(^i Tiid^aan het volk bekend gemaaktdat
bjj twee dagen daarna met alle de A'utbnt'éitën-de'Cónflitutie
zoude afkondigen. Toen was alles rustigmaar des
fcichts ontflond er ee$e' gróótë gistijrg ip 'de Kazernen
en dèh 10. 'èes chttrésten'^it/iirliepen '3e Troepen
woédend- door de ft rat e&, en <yft-ép én allés ^jmvé^'wat zij
ontmoerten terwijl /ij den GënérïaTTir'éjjte befchuidïgden
van verraad aan den Koniog,'en dé -Officieren vermoorden,
die hen trachtten' te' ké'er-'tó jjo-e'n;Dezef fchrikkeig'ke
'wanSrdé duurde tot (fes avo-.ds voort. In de eerfte
öogenbïik-ken van ver warring-rs hét:'nlSt mogelijk het getal
op te geven van de thenfehén die hier bij het leven
hebben vérlPrcn hetgeen' menoiddriusfchen op drie-
/bbödérd berekëdd'.r'' "'l r'
Een ander ISTfeu^vspapier meldtdrat den 7 dezer zich
eèn'aantal OMciëren'dér Marine verbondéD, om zich bij
dèvrienden der Cooftitutie te voegen en van hun plan
et? verlabgén- ken«i$ gaven aan' idea kapitein - Generaal
A^tlla ^icentio welkë ,vna krij^sBaad (e hebben gehouden
waa'rin befloten werd dat 'mènln^ langer lconde weigeren
dë nCohftitui'ië' af te koneïigért aan'den Géneraal
FVcijre bérigt gaf, met verzoek erft' totdat einde te-Kadix
té" kómëi. Freyre kwam én verklaarde in het
b^Z^'n van alle deTroepén, en omringd van de burgerlijke
Autoritéitédy dar deU ydlgendea dalT dè Coóftiruéfe rzóude.
geproclameeVd wórden. Dit vereo-rzaa&te veel vreugde
en alles wérd gereed' gèméakc -om d/e£e"-plbgri'gheid nTet
allé ftaa'ffle'të veVrigteBv tóen des néth'ts de floïdaten Ta
de ICkzerfièTi 'aan het' muitet»gétf*;en des morgens
door dè: fiepeh 'en bjf' tlë BÈtrg^t's A:h'óten v-ééle
zóo Mffnnep-5, VroüWén als Krn'd'êVéh'werden gedood
het volk-, dat taar het A(feria*rjfitfg om zich te wapc-
n^ri, Vriödt aldaar voltrekt geéü-géw-eerde wanöf-de
t^erd ïlgerhééri van ille'lëantén hoorde men febieten,
eé' feefst 43ès avonds w^rd de rust eeuigzinS' herftèld-. Des -
nachts was Hét vrij felniaffr dés morgeös5van v.den -nbegon
hetzelfde geweld vin- yen -vorfgen d«gveele wirrkels;;
v'ao Goudfmeden en Juweliers werdea door de^Soldatên.
geplunderd dié 2ich' tan allerlei buitenfporigbecren
fthuldig maakteni Den 12. deed'de Géneraal Valdès eene
dagorder bekend makeh om de krijgsfucht te herftellen
eo hét gelukre dién daè aan dc Officiëren olti de Tr-bé^fen
binnen de Kazernen en bedaard te houden. Den 13. én
14. was 'het ook ftil dan de vrees heersebte in ïilër
gemoederen. Den 14. heeft Valdès bekend gemaakt d.u
dè Koning de Conftitutie heeft aahgJnomen doch- de
Militairen fcheenen daaraan geen '^el'obf te liaan. De
Bergers wspendë ift'c^ ih het geheim olu zicb ,Tudién de"
Solda^en-hec wéder1 rtiog^éo aanvallen, te kunóènVerdedigen.
Aan b'Oord: Van hét Esquader was de "Cónftitutie gepro
clameerd. Men gist dat-twaalf hónderd menfchen by deze
oproeren oitv hét leven 'gekomen zijn.
In de verwachting dat-men eerlang eenige nadere ophel-
cferir'g--zal bekomennopens den geheelen inhoud der
thans door den Koning bezworen Conftitutie van Spanjen
meenen- wij dat de vólgende bijzonderheden den lezer
niet ODaangenaim zullen zijn.
In den jare 1811 ontving eene CoTrimisfié van 14 leden
~dFr toenmalige "VérgatJ-sring van de Cortes den last om
eeae Conftitutie té ontwerpen, ^efchikt naar de vordering
rite vervolg 0p de liant van deze ütrdz.')
bx
- 5-Ü Sé--
- jz S 3
^5 bfl 3 o
a,'5 "G w
-C C G. 3.
ar a »c P J-
cd <u~
wf *a
"f. 3 - a .'l
H C 6® 9 O - - U.
■3-H Ë"-5^~e S-Tï
P,- «n a> .3
SfW' -
•ST.%-
cj- u *3 --2
«o+> «2
a-i
e
g 5
Tl N rt 9'
.nS
.2 c->« w
B -
-3 R
Svi .5,
w;
c
o 1
t» I
i
*a
-o, a
ré t»
■g «43
»:S
,5 a
7 "3
o
a
-y
öd a
-r-
s-="2
S» o
<u
g
o 2
a
<a 3, a»
n n jo,
Uï <y
y G
V b ai 4j
-J q-
ns'i
t_' -* •-
0 2 "U -y r
B 3 2
41 3 c
ft S
a
«i ;o
44
s
ti
;r
0
•-» 0
2
f-. cfl
ca-
«fféf.
Cl-
f
5
2
-e tj
cff
M
D «P
C-2
ic-ta c
- G O 2
■TS fb
&j-
A
f- ai
f-* -
T3'.cy
5
D -V
Cf
ra.
3-2, 2
o>
VS
U
|i=^
5
.8^
2 u
iSfci
©NO
m j:
C'. É-sfëfS
p. 5 23
Sf r-
Q~ ïf S I
r- O
S-otJ o C3
£n3ï<=5nJ<ö
ïf
2 b i>
S
S-2.SS - s s
2®üo C'Js E
'•a5 .'^B ^iS
Q u «ij's
3 -is^?l2 0 5
1» ot 4J a O 9> r «9
■:Si 2^^
■o u s-0 s- §s"5'B
o-o# 2 0 P
•TG9 S p -al
2 w
ssi
!r s> 3 s aB
■o^auwScfflU
u. Oj uV - - - -
e
B'Vu u, W O TJ
e W A - i
b
.•5 S B "3-5
sI^S-sJSS
-aw® w "js 2 30
'jo CJ JJ u, <1>
•o S13 3,
3 -Sb^»5,
a f a"3
b a J D "-1
-2 5= a
Bt a O 3
-1 a
o
0 3
a'° e Jo
rc?S 2i
gs -
•"êigt-sf.nsu
*c. 2 3 o
o C Sf - O
a -3 «n «A
e Off w
es5 s rf,-a'D
'BA o '5 <U v r, -JJ. C
D "2 ^-° 5^-2 '°:5* 2 C w
saf-s-s««„ 2sfê-'i«1®S'2
=•-2! O-S^S s g a.ïï I S.lffeas
.5 o M - v.; ■- --
- X-I-S
o»- a .I> c. ;a/ '-*•©
"Jt-Tê«.£i:5s2 e-9?é-J5?;
5 s"« 5 S
ci ftKf. --
o; e -cr c c l
Vj. ~J- Q v c 3C. - T;
til Cl - CJ
IU.
2U;»ff 2
9,
<U- OB - -C 1»
TT C o
- U
c O
o w
S- cf- 2T "9. -a
J t-.gf s - -S D
T3 Q W' -! r. - o c li-C <2 ^-2
Ï"G O- u rj J
*- r^'3 - w C CS;cr'aJé^'C>'^u
08H w S T 11 -- ,2 5 7! r- c'
o-3 "3, »2tj—."«Q
3 ,S\2 - jj J - 6 O
5 öaS="ti»c»-n
o 5 M I) r: t> H a
'?G c "2 u clÜ -yj ,2't: v E o".2' *- t>
CVW R M .A C.
«- u c y 2 tu
bj CX r- .s O. o q. -•
-3w2.is G -y -ff-y-