N
n der Afgevaardigden iD mijne regtmatige droefheid neemt.
lk Zie mer genoegen, det zij bereid is, om, hij deze
to belangrijke omftandigheden mijne oogmerken te bevqr-
deren. Zjj moet geenzins twijfelen, of ik zal, als raan
van wege het hart en als Koning uit pügt zoodanige
to maatregelen nemen als gefchikc zijn zullen om den
to Staat te behoeden voor de gevaren voor welke de aan
flag van heden mij niet dan te zeer waarfchuwt."
Het adres, waar over de Kamer der Pairs delibereerde
toen dezelve, als Geregtshof, gecoDftitueerd werd, en
dat door den Marquis van Lally-Tolendal was voorgefteld,
behelsd onder anderen deze uitdrukkingen:
De Pairs van Frankrijk verfoeijen in de misdaad die
Frankrijk tot zo langdurige fmart veroordeelt, de vrucht
van de verkeerde ftelregels, met welke men Europa wil
vergiftigenen welke van de verdoling van den geest
tot de verderving der zielen leidende zo ver gekomen
2jjn dat zij godloosheidverraad, moord en vadermoord
heiligen." v
Hunne tranen met die vao Uwe Majesteit vermengende
bezweeren zij en durven zij Hoogsdezelve aanzetten tot
het bezigen van alle middelen van uitvoering welke in
zijne magt zgn en tot het voorftellen van alle wetgevende
maatregelen welke zijne wijsheid aan Hoogstdezelve zullen
voorfebrgventen einde belaas l te laat den voortgang
te fluiten van die algemeene ramp welke den Godsdienst,
de Zedelijkheid de Monarchie en de Vrijheid alle publieke
orde en maatschappelijke betrekkingen met eene gcheeie
omverwerping bedreigt."
Gister hield de Kamer der Afgevaardigden dé aange-
iondigde publieke Zitting, doch de daariD verwachte
voordragt van de nieuwe Wet op de Kies - Collegien
werd aldaar niet gedaan uit hoofde der ijsfelgke gebeu-
yeniswelke door den Minister van Binnenlandfche
3£aken ter harer kennisfe gebragt werd, maar zodra was
het Proces - Verbaal van de jongst gehoudene Zitting
tiiet gelezen, of de Heer Claufel de Cousfërgues vroeg het
woord. Algemeen dacht men dat zulks over het Proces-
Verbaal zou ztfn maar het was geheel iets anders. Er
to beftaat zeide hij geen Wet die de wjjze van befcbul-
to diging der Ministers bepaald maar er zijn voorftellen
5, van zodanigen aart, dat zij in eene opene Vergadering
en ten aanzien van geheel Frankrijk moeten gedaan wor.-
den. Ik ft el voor om den Minister van Binnenlandfche
to Zaken em den Heer Escapesalt medepligtig aan( den
to moord van den Hertog van Berry aan te klagenIk
verzoek ipÖn voorftel te ontwikkelen.
Algemeen was de opfebudding en het geroepom de
orde van dén dag, zo dat de Spreker midden onder het
trimult de Spreekftoel verlièten de Kamer overging tot
hét benoemen der Commisfie ter opftelling van hel 'Biet
Voren gemeld Adres aan den Koning.
Heden ochtend ten zeven uren zijn de deuren dér tJalJ
lergen van de Louvre geopend»' voóï eené ongedulcfigd
menigte ora de laatfte hulde aan den besten en ongeluk-f
Jcigftén der Prinfen te geven. Het l$k van Z. Ki Hl den
Hertog van Berry rustte op een P_aradebed; de.J?jiesters
Zonden gebeden opwaardsen de Gardes van Monfieur
waakten ftaande met de degen in de hand. Van zevens
tot twee uren *s namiddags zjjh meer dan dertig duizend^
perfonen van alle ftandeo voorbij het ontzielde ljflk ge
gaan in volmaakte orde en ftille aandachthetgeen
deed zien mét welk eéne diepe treurigheid ieder der aan-,
wegzenden doordrongen was. Ten twee uren zijn aile .de,
©meieren van "s rrtnfcn nar» -a- xmu nrxaiiie oe
Heeren de Bouilléde Urbraije, Matbieu de Montmo-1
Xéncy gekomen om hunne laatfte dienflen aan den Prins'
te verrigten. Ten drie uren heeft men de deuren van de.
Louvre gefloten en is aan niemand meer toegeftaan om
binnen te treden. Als toén bad er een tooneél plaats,
hetwelk men moegelijk fchetfen kan wanneer men getui
gen daarvan geweest is. Het monilerhetwelk .geheel
Frankrijk in ontfteltenis gedompeld heeft, de laffen moor
denaar van de edelmoedigften der Prinfen Louvclwerd
door twee Gendarmes binnen gebragt, en, bij het lijk
van zijn doorluchtig flagtöffer geplaatst zijnde yerwekte.
dit Schouwfpel geen de minfte aandoening bij dien ellen
deling en hij behield zgne geheele gevoelloosheid. De
Graaf Angles, Prefect van Politie, trad binnen, gevolgd
van de Heere Jacquinot de PampeluneBourguignon
Mars en van verfcheide andere Subftitatenwaarna de
moordenaar her volgende verhoor onderging.
Vraag. Herkent gQ den Prins dien gij vermoord hebt
Antv/. Ik herken hem.
VraagIk eiscb nogmaals den naam van uwe medeplig-
tigen te noemen
Antv/. Ik heb er geenen.
Vraag.Indien de geregtigheid der menfehen u niet
nopen kan de waarheid te zeggen denk dan
aan de geregtigheid van God t
Antv/. God is flechts een woord, HQ is nooit op aarde
gekomen.
Vraag. Wie heeft u tot het doen van zulk een ftrafbare
daad kunnen aanzetten
Antv/. Ik had mi) willen weêrhouden maar ik heb niet
gekend.
Vraag. Welk was uwe beweegrede?
Antw. Dit zal aan de grooten van mijn Land tot een
les daenen.
Vraag. Volhardt gij met te zeggendat niemant U deze
misdaad heeft Ingeboezemd
Antw. Ja, maar voor 'toverige deJuftitie is daar, laat
zij haar pligt doen, en laat zij die genen ontdek
ken die zij meent mijbe medepligtigen te zijn.
Dit zöo de eenige antwoorden welke men uit den ellen
deling heeft kunneD verkrijgen hij beeft dezelve onder
tekend, en men beeft hem naar de gevangenis terug ge
voerd. Men kan zich geen denkbeeld vormen van zijne
onverftoorlijke koelbloedigheid; noch het gezigt van bet
ongelukkig flagtöffer, hetwelk hij zoo lafhartig vermoord
heeft, noch de tegenwoordigheid der Magiftraten heeft
hem geen oogenblik kunne verontrusten; men zou geZegd
hebben dat meo een ander verboorde, zöo gerust zag hij
er uit; alleenlijk zijn oogen fcheenén ongerust en dwalep-
de; maar deze beweegbaarheid behoort tofc het wreede
csracter, waarvan wij gister gefproken hebbéh. Terftond
ca het verhoor van dezen booswicht is meü overgegaan
tot de opening van bet Lijk. Vier Kamerdienaars van
wijlen den Prins droegen bem van het Parade-Bed, en
bragten hem in eene nabgzjjode Kamer alwaar verfchei
de Geneesheeren die aan s'Konings-Huis en Dienst ver-
koocht zijn bijeen waren. Het is uit de waarnemingen
der Doctoren gebleken dat hei moordftaal zes duim tus-
fchen de vijfde en zesde Rib doorgedrongen is, en het
bekleedzel van het hart geraakt heefr. De Geneesheeren
hebben daarvan een zeer uitgebreid Proces-Verbaal
opgemaakt.
T3
r
5 2-*.
j -o
Thans is rotö hezig met de Balzemfost van he't Lijk,
hetwelk negen dageb ten toon zal geflel.l wozden/
PARYS den lö Februartj. Nog eergist^- is'dé aiijeotieke a g -a
Acte geiteld om als Extract uit de fegisters van den
burgerlijken fland vsd \s KoDings Huis in de Rijks-Archl-
v.en geplaatst te worden waarbjj het overlijden omfchreven
wqrdt vao den zeer hoogen en zeer magtigen Piins Karei'
Ferdinand van ArtoisHertog van Berry, Zoon van
Frankrijk geboren te Verfailles den. 24 JaouarQ 1778
den 14 dezer, des morgens om half zeveu ure overleden
flagtöffer van een fchennis op zijn perfoon des avonds
te voren quarrier voor elf ure, op bet oogenblik dat hij
met zijne Gemalin uit een fchoüwtooneel kwam van de
Koninglijke Academie van Muüek.'. t.
Gister is van wegen des Konings Kamer bekend gemaakt» dat
het Hof eenen rouw van een- en-twiotig dagen oVfer den
afgeftorven Prio.s zal .aannemen, heden té" beginnen de
elf eerfte dagen in kzwart en de tien'laatfte 'in *twit:
Gister zijn de Ambasfadeurs en vreemde Ministers aan
deD Koning voorgefteld ter aflegging hunner complimen
ten van condoleantieover het verlies door Z. M. onder
gaan. Ook heeft des Konings BroederMbnfteur de
buitenlandfche Ministers ODtvangen. Er is faoch parade
noch revue van Troepen geweest.
De Hertog van Orleans, die, ingevalle dé Koning,
Monfitur zyn Broeder, en deszelfs Zoon, den Hertog van
Angoulême zonder mannelijke erfgenameff komen te
overlijden, het naast aan den.Troon zou zijn f heefegister
ochtend om elf ure in de Tuileriën zijne hulde aan Z.M.
voorgedragen.
Gister middag om dén ure, z^jn MonfieurMadame en
haar Gemaal de Hertog van Angouleme naar St. Cloud
gereden, alwaar zich de. Hertogin van BerrQ bevindt,
dié zeer veel lijdt, het Bed houd, den voorigen nacht
niét geflapen en niets genuttigd heeft. Gister avond was
zij iets bedaarder, en men hoopt dat zjj eenige rust zal
nejnen.
De Koning heeft gister middag om half dén ure met
den Prefident van den Raad gearbeid; om half viér den
Ra^d vau Ministers, en vervolgens den geheimen Raad
geprefideefd
I
-O v
a 0= S a. 1
SO
o td
S y p
t
O ei
Ob, 2.
<-T euc
8»- o y.
- u J* c <s> ctt
O t - p - HO
U Oj O
G -0 wsg B 2-
CU
rq_ R r o ca
c w ëo <U "2 T3 •- E P - c
•auO£ O
o S S- o T3. ua
a a> a «I» «-1; - .-S'
qu CJ. J3 «j ft-tj w -0 w J= -c
e "«2C(U""c-,co!^I
B 6 n c- 2 0 XJ c 01 cö --2*
i;5BSü^„Ss 3g
c. ^5 2>n a D W
a a <u
1Q -O U rj cï C t> %m TT!
ï'=.:'0>-nTl»^O.ïpS
cs -O O
•O'afi S
0
e: w 3
O w
Z co Z o
"□"-CtPSjUyn»]
c=^ s t s-° g g d 5 g
u. w ^«3 «- a.S>(u,o£Er£
5 S Ü5S-5
s.-=SssI,sss;^M^
(Li f! .2£ Q Cj üt V
w s O p" j;
s S - "S a 13-ë S o
Q li ra -5 Z ta H
c
5 s o»i 0.-3S
IfIiSc"bz-«
2£-8Ï£SÏ|!-ss'-S
1S.5~-2°JIÏ ---5
oïSüB» -SS'Ss1'
t O'S s S*gf s <-
Ml 1 n IC* CU
«ïf £-5 1?
2 X
et - M
-o-S B.igst'B*
pisier is op Request.van des Konings Procureur een JJ
•ël 5
•S pji
CJ <rt
**3
2J 2 Si
- a P 0 r
2 NU-O
j^.N<h»QoCco!^
^=5- g
fa-0-g
O. 'VÖB-6!
^ïïCuaiS'S'v
\?4& is mis -éis
t Oi x: 45
cü ■- Cd ai
n S o
<u
c <u
:»r
rc 2 -
fl> *- I
<y ii N 5.-5
u-o«'3cou?
c"'a&^,u5'ö
•a B -a Z?" J'j„
CJ
<0 a
.□(Ju
w ooft
oYs<sij
m 0 a C3
«US'.
03 r T3 1>
Qj- tuj w a>
g <L> (O w
o «f-O O -
a g-o-o
o" jï Z
g-S c g
I
ra X 0
a S S Sf ^3
Sw 2°M JÜ<U tr
- O 3 9
- 0 S - s D
*- a
s- e
(j -a a
q s -x
o
:X
■fl> w 1
*3 3 ra C 1
S 3 Tl r
numero van de Drapeaublanc in beflag genomen op de
aaqklagt. van den Heer ftecafes ,''als bèhélzendë een artjj-
kèly» waarin zijp eet wordt aangerand. Gister ochtend
heeft-men. .m een drinkhuis buiten de Barrières zés per- gg <5 •«•eg
foonen gëvatdie bij het verneméD vao dé misdaad, .O un^'u
welke FraDkrÖk met een rouwfloers bedekt', oproefige a 0 ^3 «>3 -a g g J g 3
liedjesnhidAcp.geïougen. •s o -S - „2 - ,B ,s B gv -p S S,
In deining dsr Kamer van Afgevaardigden, op gifter «a: je-;v f Q
gehoud^i is eindelijk: de zo lang verwachte Concèpt- S-J S S *'3'5'cë>è "'5 S
w^t oyer d^K^s-aGqllegien- voorgedragen; baar vóóraf g g-- o «S S °.S
on^londejj.':^r-yrjj warme discusfien ovér de béwöórdingeo ?.2 c.^ o n "^•*T3
van hét.;.Proces-verbaal der vorige zittiog waarin om- o8 *5 S
ti^qt de y^ordriagt yap den Heer Claufel de Cóufërgues -c
om den Minister Decafes als medepligtig aan dén tnóórd
vip;dep Hertog,Av«n BerTy aan te klagen, gezfegt wordt:
to Eene beweging vanM afkeuring openbaard zich over
to alle deelen v?o de Zaal'-"
Verfche^dy. ,-Jeden vqerdeff daar het fwoörd over: fom*
raigen begrepen dat de Kamer geene blaken vao afkeuring of
gyedkeuriyg.geyeo kan zonder het reglement te fchenden,
en: dat das d>y uitdrukkingen behoorden weggelaten té
worden uit hec Proces - verbaal. m
Andcxc-u^en integendeel, onder anderen de Heer de
Courvoifiér vooden het Proces-Verbaaf te zwak en wilde
da^ er in.,gezegi zon worden dat de Kamer het voorflel
ra« verontwaardiging had aangehoord. -
^e Heer Claufel de sCousfergues verdedigde de wQze 2
waarop hij zijne voorftel gedaan haddat hij het gedaan *-
ha4 volgens z^ne overtuiging:; dat hij het op1 hét Bureau, o
z.oü overleden en verlangde dat de Kamer hem binnen
dén kort-Strnpgelgken ti)4 zou hoorei».
Dé He.gr St. Aulaire zeide, dar vermits de Heer Claufel 'o
de Cousfergues hardnekkig bleef aandringen dat zijn vdór-
ftel, gedenkftuk van zinneloosheid, in het Proces-verbaal
zou gemeld worden, hg ook eischte dat daar in hét ant-
woord zou geplaatst worden dat hij dien Heer deèd hetwelk o
niet lang zal zijodat hij hem alleenlijk zéggen zi\: Gij
zij t een Jasteraarwaarop deze ten antwoord gaf, de
Kamer zal beflisfen wie de fcbuldigè is. OnmiddeliJk
daarop legde hij zijn voorftel op hec Bureauin deze
bewoordingen
lk heb de eer aan dc Kamer voor te ftellen, het ih-
brengen van eene befchuldiging tegen mijn Heer den
Qraaf DecafesMinister van binnenlandfche Zaken
als fchuldig aan verraad, volgens de bewoordingen van
het vijfde artijkel van het Charter."
Ik verzoek dat de Kamer den dag van morgen gelieve
f9 te bepalen voor de ontwikkelingen van mijn voorftel,
to indien zij mij heden niet kan hooren."
Na nog eenjge woordenwisfelingen werd het Proces
verbaal in ftemtning gebragt en aangenomen bij eene
meerderheid igeformeerd uit de linkerzijde en het midden
der Kamer.
Vervolgens werd de zitting, na een uur wachtens op
het binnen komen van 's Konings Ministers hervat, en
daar in door den Heer Decafes Minister van binnenland,
fche Zaken de voor-dragt gedaan van de nienwe Concept-
Wet op de verkiezingenwelke 43 artikelen bevat, in
7 afdeelingen waar van de eerfte het getal van de Kamer
der Afgevaardigden bepaald op 430 Leden, vaD welke
258 te kiezen, door de Arrondisfements Kies-Collegien
en 172 door die van het Departement, zullende de Depar
tementen verdeeld worden ia Kies - Arrondisfementen
welke een Collegie zullen hebben uit Leden io. het Arfon-
disfement woonende. De Departements-Collegien zullen
op zijn meest uit 600, en op zijn minst uit 100 Kiezers
beftaandoor de Arrondisfements-Collegien benoemt.
De overige afdeelingen bepalen de formaliteiten die in
acht moeten genomen worden. i
Na de voorlezing dezer Concept-Wet, werd door den
Minister van buitenlandfche Zaken eene Coücept-Wec
voorgedragen, als een gedeelte uitmakende der maatrege
len welke Z. M. heeft gemeend in zulke zware en moei
lijke omftandighedejjwaar in wij zijn, te moeten aanne
men, en is vervat in 3 artikelen, waar bij od nieuws
'bepaald wordt het geen reeds bg deWet van i2Februarij
1817 is vastgefteld aangaande de perfoDeele vrijheid doch
alvorens deze Cor.cept-Wet voor te leezen berigtte'de
Minister dat de Heer Decafes zich naar de Kamer der
Pairs begeven had om aldaar eene Concept-Wet voor te
dragen over den vrijen omloop van politieke Dagbladen en
TijdJchriften
Vervolgens deed hij de. voorlezing vbd de Con£ept-Wer,
volgens welke een ieder betigt van complot of aanflagen
tegen den perfoon des Koningsde veiligheid van den
Staat, of der perfonen van de Koningl. Familie, 3al
C Hei vervolg »p d.e.Kant van .deze Bladz.)
O- u,
.■gis'S-Sa"
P ra O <u
n Soë-ö
.2 S Jc-° 1
Z k Z - u'N 2 <u .2 4»="^
°~S:2S 03 >2° J
«ura 3a'^-«u.-a «-Q3
c N n -ra>CtiT"
- s g s
:c?0 2 V, a> O
O O u aa"0 K
(.3.0 QTJ Sn-a 4>ca "Jitf
Q oj E -a C 5x4, c ca*
o w
»-
V v X?u--S
T3 —i 3—
a !C? 2 Q *0.
2 p
fi IU c
- U O
O <3J c
-bui. 5
£55
O c A-
2 2.5
bO.J, at be C
™(M W O U
I»
C b
C r-
w r* u. a> <u
i, tl o».-O J5
•- v M (U
D g 5 "S;S
a "3 G m
a» ra a 03
e e -2 z .2
E^"-o
m bxi"3 Jr
o c o
<U N a
,S u o 2
C M o
N LM X3*
.c :c "êi
o -O M
oa
*- o .2
0 2 3 0 <u
a Z
w OJ O 0
y, 3 ra
0 a C O
O 2> aj bx
bo^iiuo
r 1 QJ ra «O cjj Q V
I S-2 «.sll-sl s 51e
- ai UI «T O °J ra JD "i M.
•ï3aiof:j5« -O .0:0
g 5 0 ra a
T3o»r-iMg-.j- -acoae
o
•- w ST«a S
c SiJ "S n 4
ïï:rs'"i j-S"=SoS5s
X 2 2 2 "o fa. 0 S
éëCsJy.— rt o Q a,-f= IJ te b ra a> fc-
a 3> 4* c o» 3 0 e»
•-••oii ax)Cra2t,<L»".i«
'au- T3 2 N
•a r u a 3 «J w
3 N -i
•cSS^
2
u-a
•a »-
4* <u P 3
B E -a o Q
.3 -o o 3
£=§55c:Ï!®
G»-J5'Ora <w rt! 2
£0 a
o
a "3 4>
m -S
