rt, u
A\ 1519-
L E Y D S E
COURANT.
maandag
O SPANJE N.
MADRID.den 13 November. Onze Stads-Courant
die vol is van gelukwerifchingen over des
Konings Huwlijk berigt het overlijden van
den budfteo der Officiers-Generaal van Europa,
den Graaf van Coiomera Kaptein -Generaal
der Spianfche Legers, die den 9 September zjjnen loop*
baan eindigde in zijn 9<$fte jaar, hebbende 84 jaren van
Cadet af tot zjjnen tegenwoordigen rang onder 5 Koningen
gediend. In 1743 was hjj bij den Veldflag van Campo-
Santo, welke door de Spaanfchen op de Keizerfcheo ge
wonnen werd.
Het Koopvaardij - Fregat San-Antonio, in 113 dagen
van Lima te Kadix aangekomen heeftbehalveo eene
kostbare Lading nog een millioen Franken in geld mede
gebrag^
De gëele Koorts, die den 13 Augustus te Kadix begon
en den bloem der fcboonfte Jeugd heeft weggefleepcis
zo verminderd dat men met den 15 dezer daar van bevrijd
hoopt te zjjjn. Den 2 dezer waren er nog maar 3793 zieken.
IRUN den 13 November. Het Fregat, onlangs van
Lima te Kadix aangekomen, heeft berigten raedegebragt
van den Onder-Koning van Peru die tot op dit oogenblik
nog niet in de Courant van Madrid bekend gemaakt zijn,
en het is ook waarfchiJolijk dat zij het niet zullen worden.
Zie hier de gerugten welke ten dien opzichte in omloop
zijn. De Onder-Koning heeft bjj Lima alle zijne kragten
verëenigd, om wederftand te bieden aan den ftorm, welke
Peru bedreigd; van den eenen kant dfeigd het Leger van
Chili de Bergen te doorkruisfenen dóór een landftreek
te dringen» welke door de Arancaniers, oorlogzuchtige
Berglieden, bewoond wordt, welke wel beloofd hebben
huoDe engten6 te verdedigen maar wier gezinningen men
altijd verdacht houdt. Van eenen anderen kant maakt
zich de Zeemagtdoor den Engelfchen Admiraal Lord
Cochrane gecommandeerd, en welke volmaakt uitgerust
is, gereed om de kusten aan re vallen, 'hetgeen eene
magtige afleiding "voor het Chiliaansch Leger zou zijn.
Dit Esquader heeft' menigvuldige en zeer rijke prijzen
genomenhet welk den handel van Lima verwoest heeft.
Men kan derhalve groote en belangrijke gebeurenisfen
verwachten in dat gedeelte onzer Bezittingen in Zuid-
Amerlca welker» lot fpoedig beflist zal zijn.
Daar de verwoestingen der geele Koorfs in Andalufien
tbans verminderen, is men weder bezig met de hérftelling
van het Expeditie - legeren men hoopt dat het mogelijk
zal kunnen zijn om het naar deszelfs beftemming te laten
vertrekken doch ook dat is flechts nog maar hoope.
Wat de binnenlandfche gefteldheid van Spanje becreft
dezelve is In het algemeen rustig en vreetfzaaïnmen
verwacht veele veranderingen die -allen ten doel zullen
hebben de nog bloedende wonden te heelen welke de
Franfcbe Bezetting aan het Schiereiland toegebragt heeft.
D E E. N E M A R K E N.
feöf>ENHAGEN den 16 November. BQ eene PnbliCatie
Van den 3 dezer maand is de beftaande Tol op den uitvoer
van Koorn uit de Hertogdommen Sleeswijk en Holftein
tot het einde van bet jaar .1820 opgeheven.
Op kosten van de Konioglijke F entekamer is onlangs"
een belangrijk berigt van Profes.for Qerftedten vaa deD
Juftitieraad Esmark in het licht gekomen, over den uit;
ag hunner naarvorfchingeu van de zich op het Eiland
Bornholm bevindende Mineralen. De fteeokoolbedden zijn
er vrjj lijklak en dé kooien eo goed als de beste En-
gelfche. Het Yzer - erts is volgens het gedane fcheikundig
onderzoek van een.zeer goeden aart, en het Yzer-fteen,
door de beide bovengenoemde Heeren onderzocHt, zal 52
perCent geven. Ook vindt men op het Eiland een Lood-
en Kopermijn, welke een nader onderzoek verdienen.
DUITSCHLAND.
GÖTTINGEN den 18 November. De Heer van Laffert
Gezantfchaps - raad van Hanover te Petersburg en tot
Commisfaris van het Gouvernement bjj onze Univerfiteit
benoemdis federt eenige dagen alhier. De Univèrfiteit
keert met groote fchreden tot haren ouden roem terug.
Sedert het begin van dit halfjaar zjjn er meer dan 300
nieuwe Studenten aangekomenzodat hun getal thans tot
900 geftegen is.
BERLYN den 20 November. Doctor Rittervan bier
naar Brafiliën vertrokken, fchrijft van Rio Janeiro, od-
der anderen het volgende
Rio Janeirois in de jongfte tijden zeer uitgebreid
geworden, en in den omtrek reeds grooter dan Berlijn
het geen iedereen die veele zaken doetnoodzaakt om
zich Muilezels en Wagens aan te fchaffen- De Hüjjzen
zijn hier duur; de Levensmiddelen daarentegen door de^
vrugtbaarheid van den grond, zeer goedkoop. Het pond
best Rundvleesch kost niet meer dan anderhalve Gros-
fche, deVisch Groente en Vruchten kan iiien voor een
fpotprijs bekomen. Die op goed geluk herwaards komt
'wieid zich niet bij de RegeriDg mderftand te vinden
want die zal hen tiet ten deel vellen. De Koning is zeer
menschlievend en geeft alle avonden Audiëotie. Aan Doc
toren en Chirurgijn is hier geen gebrek; Tuiniers en
Huisbezorgers maken de meeste vorderingen. De zich al
bier bevindende vreemde Ge'zauten fpreeken meest alle
Hoogduitsch. Nans* den Ptulsfifcben Gezant, Graaf von
Flcmming is de Rusfifche Gezant ven LanpsdorfFseen
fleur van alle Vteemdeiingen die zich aan de Wetenfchap-
pen hebben toegewijd. Ik keer van bier imr Fernam-
bucéo terug, al waar zich betere uitziebte voonmj oodoen."
BONN den 20 November. Onze Univerfiteit teld thans
400 Studenten en dagelijks komen er nog meerder aan
waaronder zich veele Hollanders, Lijfiandert Koevlan-
ders en Poolen bevinden. Wanneer alle ontwerpen volëind
zijn i het geen nog nier mogelijk was, rekend met» dat
in eenige jaren zich alhier 800 Studenten zuller, bevinden.
In de Uuiverüteits Bibliotheek, vindt men reèds 30,000
Boekdeeler.
STUTTGARDT den 21 November. Sedert eenfge dagen
I» dc B»ron vau Schnmz-Grollenl'.UFgeen der Gevolmag-
NV 143.
DEN aj NOVEMBER.
- s
0 a a »-
Q 5? 2 3
s 5
r« H
tigden door verfcheidehe Vorften van bet Znidélijk
Duirstrhland met eene zeodibg bij' het Hef van Romeo
belastalhier terug.
HAMBURG den 23 November, Van Stockholm wordt
gemeld, dat het Kantoor van' Ramftröm' én Cotnp. dee*
zelfs betalingen had geltaakt.
De winter was «Idaar reeds io ftreng begonnen, dat
men op alle de bij en om Stockholmfcbe Meiren thans
fchaatsrijders ziet.1
Te Halte ts de Fictoor en Koopman Hirsch met zijne
Vrouw en vier Zoonen van den Joodfchen tot den Christen
Godsdienst overgegaandie zes pérfoonen hebben den
19 dezer maand op -bekómene goedkeuring van het Confi-
ftorie te Maagdenburgden heiligen Doop ontvangen.
Sedert de Hervorming, én dus in een tijdsbeftek van
300 jaren is dit de eerftemaal dat te Halle een geheel
Joodsch Hulsgezm*ot het Christendom is overgegaan.
Bjj Herold en Wahlftat te Lunenburg is onlangs de
tweede verbeterde en vermeerderde Druk In het licht ge
komen van het volgend Werk: Bijbels bewijs datjefus
na zijne Opflandingnog zeven- en- twintig jaren ligehaam
lijk heeft op aarde geleefd, en in fiilte voor het welzijn
der Menscheid gewerkt heeft. Tot eer van Jefus aan alle
Godgeleerden tot een ernstig onderzoek aanbevolen door
JacAndr. Brennecke
De berigten welke men uit de Pruisfifche Havens aao
de Oostzee ontvangtzijn alles behalven vertroostend-
De zaken kwijnen geheel en al. Niemant doet zich op om
Granen te kopen, niettegenftaande de Magazijnen daarvan
opgepropt zijn. Men doet ook niets in de Coloniale
Waaren, die geen het minste veitier hebben.
GR OOT-BRITTANNIEN.
LONDEN den 23 November. Heden, tegen twee
uren, reed de Prins-Regent in ftaatfie naar de Kamer der
Lords, om de zitting van het Parlemeot te openen. De
menigte roenfeben die op de Straten waren om den
trein te zienwas groöter dan l»iJ eenige vorige gele
genheid en overal w®rd Z$ne Koniaglgke Hoogheid met
veel gejuich begroet.
De beide Kamers vereenigd zijnde, opende de Prins-
Regent het Parlement met de volgende Aanfpraak i
MïjloRds ën Hëeren!
Het is met groot leedwezen, dat ik nogmaals ge
dwongen ben, u de voortduring van Zijner Majestefts
treurige ongeftel'dheid te verkondigen."
Onaangenaam is het mij, in de noodzakelijkheid ge*
weest te zijnu op dit tjjdftip van het jaar bijeeti te
moeten roepen; maar de oproerige bewegingen, die zoo
lang reeds in fommige der Minufactuur* diftrictenvan
het land plaats hadden, hebben met vermeerderde hevig
heid voortgeduurd, federt gij de Iaatftemaal in Parlement
vergaderd geweest zjjt."
Zij hebben aanleiding gegeven tot voorvallen die met
de openbare rust en met de vreedzame gewoonten van
Uc nijvere claafcu der maatfchappij niet befcaanbaar zijn
en er vertoont zich thans ten volle een geest, die vol-
ftrekt vijandig is tegen de Cooftittitie van het Koningrijk,
en niet alleen Aoeic op ecuc verandering der ftaatkuodige
inftellingsn die tot hiertoe den roem en veiligheid van
dit land hebben uitgemaaktmaar pok op de omkeering der
rechten van eigendom en van alle orde in de maatfchappij."
„Ik heb bevel gegeven, dat de tiodige berigten te
dezen opzigte aan U voorgelegd worden, en ik gevoel,
dat het mijn onvermijdelijke pligt is om dringend aan
uwe oplettendheid te bevelen bet overwegen van maatre
gelen gefchikt om een ftelfel te wederftaao en te doen
ophouden, hetwelk, zoo het niet met kracht gefluit
wordtfchande en ondergang over de Natie moet brengen.
Heeren van de Kamer. der. Gemeenten l
De begrootingen voor het aanftaande jaar zuilen U
voorgelegd worden.**
De noodwendigheidom befcherming te verleenen
aan het leven en den eigendom van Zijner Majefteits ge
trouwe onderdanen heeft mij gedwongen onze Militaire
magt eeniger mate te vermeerderen; doch ik twjjfel niet
of gij zult van meening wezen dat ?de fchikkingen hier
toe op eene w^ze gemaakt zijn, welke het minst druk
kend voor het Land zal worden."
Offchoonfmrs de laatfte Zitting des Parlement?
de Staats - Inkomften eenigzins gedobberd hebben, heb
ik het genoegen u te berigten, dat zij op nieuw in eenen
rang fchijoen van trapsgewijze verbetering.**
Nog altoos wordt er eenige drukking ondervondeu
in fommige takken onzer Manufacturen, en diep betreur
ik de ellendewelke ten gevolge daarvan door die gentn
ondervonden wordtdie meer onraiddelijk daarin hun be-
flaan moeten vinden; doch deze drukking is in groote
mate aan den belemmerden toeftand van andere landen
te wijtenden ik hoop zeer ernftiglijk dat zij bevonden
zal worden van een kortftondigen aard te zijn."
Mijlords en Hee&enI
Bij voortduring ontvang ik van de Buitenlandfche
Mogendheden de flerkfte verzekeringen hirer Vrienafchap-
pelijke gezindheid jegens dit Land."
Mijn vurige wensch is het, dat deze rijd van vrede
gebezigd moge worden om onzen incerljjken bloei te
verzekeren en te verhoogen doch de mogelijkheid om
dat oogmerk met vrucht te bevorderen, hangt natuurlijk
allerwezenlijkst af van het behond der innerlijke rust.**
Op de trouw van het groote ligehaam des volks reken
ik met de volfle zekerheid docb bei zal uwe uiterlle
waakzaamheid en ingefpannenfte pogingen vorderen zo
wel gezamenlijk als iéder voor zich de verfpreiding der
IeerflelliDgen van verraad en ongpdvruchtigheid te keer
te gaan en in de gemoederen aller rangen van Zijoer
Majefteits onderdanen het bez«f diep in te drukken
dat het alleen van her aankwekken der grondbeginfelen
vin Godsdienst en van eene regematige onderdanigheid
a«D de wettige overheden is dat wij de voortduring
hopen kunnen van die Goddelijke gunst en befcherming,
die tot nog toe zo zigtbaarJijk Jo dit Koningrijk gene-
ten zijo."
C Het vervolg op de Kant va*n deze B'.adi
isi-
T3
Cl
-SS-
u
ja
■5 lx*
K"o
«v S
c j
- <U
bjd •-
Sc 3
zsl
a 8 f-ëiS s
■g g S 5
- 5®^!
o 7] T) t) c
Sa 'Z X
<u c a a be*^
05 - 5 - - O
J, Sr an -O
o-ü >aï£ 2 0
rt Jö C.3 •- "S 5
g
a .SI
T3
<iu f n u
-c2
.C 2 rz
a - c
c
J5 4"
- T3 f 1
- IU k.
X> Q. - _i
0
S3 K TJ
„2, O ft
-an
O
TJ Si
t> u Z -r
-O T
T> 0
a. -a
g 2
5 5
•C w f.
Cji a; 1=
^3
g"
b» c
r, -G
5
o «"2
O iS
- 5 -■=
c 2
*- O C
a
<u -C> a»
u. N h*
I
a
o o
o h
o S
- w E c
.t; G 5 c
*3 g O k
a d c - o
<u W
S «5 s g <u
E 3
O -r? p. o T3
°'T3 a a
N
JD
<U
P T3
2 ^.5
5 E
E
cx si
rG
"a
P to
«j s>
6^
C K
q» c ci a r
n
a a;
o 1
-S
SJ b£ S i
n i S"0"0 s 5 l
2 0 «.-5
0 u -3 "8 e.
E
D N lm
Sn»;
5?" S 1 t
SI M C
Cc c w
w - b
O c s'
O. tt 1- 4i 41 J
u -U
P llu--.
Ou-*
- 2 "CS
2 -iü 5
to. p P
•- -P
fee -e t; o
O a
o O 4>
4> M
ti
I P
Bfi C
CU M
-O
C J5
o "an
0 a o o
P M 4» 1^. -p
o
O CC 4» o
U D 2 I 5
S O?
1 M ij -
s5 2?-ss£"
s-ïï s-2»Q 5
1 y s O O Si
5i tx
n- o 1 -a a
- zZzZZ*
»i O
ssicss'ib
O tn
U jj
:e?_ O
*-» r» c»
cT 0 *3
00 01 W
S •- Sr w 4i p
4> Oi T) U
J 41 g-tf - II
fl i
"lil
«Ml
O o o
u - o d
O» 01 o
5^
•JD-O
a 0>
2 rt p.
SJ 41 T3 SJ II
p
'u0rt D IS *0 0<y
2 O oC 13
o o P
-ö «S
o. a j
1 «3 o
O M z -O -a
3 ai Oi Jr X 52
a.w n S
l O C> -
a w to 3. 41
a 5 3 5
°5 ex"3 e:c? pi
;s„3ss5-|
in.n.->ȕ
o g s 50
Ba3"
Q O C?
0 01- «T>.
o- a
a w'""*
o> c a
bC 3 g -
33 ac
Tit
01 -3 C
w"
4J 0-
W p 41
M "1 O M
ci h ai -p
g-3 a
- 6 uZ.
a. 4»
"8 -
O - u NJ
V a v a
ra 3
a 5
g 5 w p
ra
Sn S
o W u w 0»
41 ;e>-3 Si
i>
2 -bi 'JS
- cj
2*2*»
0» 1
W n -
14 0 1
S3 "3 T3 J
3- -
3! cJ
"3 E 5!
4 3 M
C-u a
0 2 S
ra JD CJ gj
s
R. w .0 4» -o
a S <3
•2 s e
S^ss-ï
Cu ut O fe T3
O T3
ra a»-
B a U -3 3
«os ftS:
S u a
tó g-3
O* OJ
4» "c n 4»-
cjd p oi si ra
j;
S S w.s 3
41 tl JC u. ac o
73 o a 41 o - o
a p a
o 41 p ra ir 41
ON5— P34J
r n - ra Q
g Jo t O '5 g
-=-a Ï.S 2 o
g-a aoj^g
au «ij13
a <u - a 1-
cj a a u
o
- 5 O u.X?,2
5g3
c~ e
3 01
0.2®
►«o r
u S3
a "aï g tl
3
cd A
C D o u
S S 5 lZ:S 2
4» S
^-3 1_ "O ra u- XI
<U lm, s> g
■LI B U w-. -
jEaj>4i»£(.-»-'a
"O OJ ra Tl
B R C
p a 11 -a ra 41
4> awi'ij 4iu»^2
M II Cl tm I) '3 p
cs u- ac jc 01 •rr> 01
j-'Ê> ra°-
S-S
0*8 B <u a
tg OX3
"5 B B V S 3
°o2S
- b
•5
CU P.
e s
u >-£ r' J --
3 c 50.
•S S 3 -
z p
2 .1 w E
Q
ra a O 2 3
.£?£-£ - o
3 X. a S
cQ n -
3 -3 B
3 »- a
.2g:2vg5-3cOg
o n c f
bA ra ^pjja-ot^
- s s
;S B §.-3
g t
g 4>
g v a S
■ti
n ra Oi
Q.&
aj a a>
■a3
- r - f