Leydse Courant | 1819 | 4 augustus 1819 | pagina 2

ft®,

re re

re re

re to

rtB

re

ra re

z s*r

O f1-
o.ü.2

e^''» o y!w 6 a.tfï'O' feS'S

„2a3--^3-. "•d(tr^wra *r 3

55 o 5 S 3 3 ^3 a," - Bjn'

«*?s5 "1 --■asy-ÏS ÏB"

-- Lr p .tq -.<!»(

S^Q-?3£-2-5znS|S

ra --• Q_ l- re »-. rt O

|-§^§"*a-5^»S:?3Si! --
2,5l^<ï- S-3?sfa^»0j5

g^-si-S-SSI^^s^ÊrS-s

4 a-s; "orï'»»»"!

5 Ss§=3?a.2>»|.!,3s0-.

u re i— »-* Jj? e r> 2 a

j ==;»r"ja»

s a 3 ?s-5°"5 ï,rD»5 s.a;2 s

eOTj."!..;'™» g. -

E'

O O 2,o

1 n N r

N a; s

O N 2 rt

11 B -« v* -

O- 3 n. 1 n .- trn O

nc-3n,^'3£^if2ï° CL

•n 2- 3 3 3 M B f»

- «O-»- S-n-S

-j °no?.2rtraQi
- v>. g Jr®" re o Jv

b-n«<,5 2. 3 W re

re -< ra O CL U-V

SD.S?-S35 2 9-S g^

u u a -a

si;s3S«s-^s3aH

o re O.CLrt
jm -t et a rtinuoojjwjj^^
re -1 o 3 re re
o? o n i a o'-aaK-
r>w - it 5 re clo.o

<j - 3 a» O
in.Rf»-, rtreoa«rt-<«o

t a o cl a a

iï*

-1 a.

crq
w re
W

2
2 3

W3
2 cr
S

in o*
- e

cs re c» s
o «a;
2 C O. 3
Z z -.

- a
m> re CO <h

|U Is

fs5- 1
•F.Sv

c« a -.
Po

- re re re
O

3

>2

Sre

cr. a

H'

w

JÖ
O

r?wa-:

O
J - 5 O O

p"2a*

S 03
2 3

J re a p3

=T ©5 N re

o re a -3. o M
2. 9- CL g O 3 O

re S N

re rt 2

Q.» -13 S1" Qo

«•OaN^^CoS*
o—2."3»— b

H~°"° - 2 5'

cl rea-re ^crq
re— cl 2 to »i re

re 2. a* re a a O

o. E. e B
n ?avO
3,5-je Ja»

to P ri O

3s3»2g-°<S

a.„w°2re2ö
2 a CL a

fD C® rr* CL C"J

2- D ^cra aymcj

;-»s„

s:

«s

b

B 3."

n

"no- rê S' 2.

cs t re ;-,

O re

O -

3 53

H S

<S

re S re

BSS. Se

"O re
ro re 2 »5 re" 05 iq
re 3 w re

?.~2-S

a.n»reOrere«"

s S o.B §"3
r,S;SsS33

re a TO
BaoreareN&.<

O re S3 re M

«w»*re_ ^*re<lo
*2 O 2" CL ^Tq - a
2 CL 5 O re D-PKtr

rerereore^. rev*re

-I n -! -./-. re O

CLynowS. o
are3o're =r°° a re
CL "r O CLCrq 7»

demaï völgeBs hare gpftnden ess ïsgpls verftaat. Om htie
verftaod te ortwikkeleohün geheugen ie oefenen, en
hunne aandacht te vestigen leert men bun al vroeg rek.e-
sen waarbij men in het vervolg de begiofcls der Meet
kunst voegrvoorts der Aardrijkskunde der Natuurlijke
Gefchiedenis van de Gefchiedenis des Bijbels der Vol
ken en des Vaderlandseindelek de Zielkunde, de Zede-
kunde en den Godsdienst

Om een duidelijk denkbeeld van dc regeling der werk
zaamheden te vormen, dient men te weeten, dat de
Leerlingen afgedeeld zijn in drie clasfen. Het onderwijs
van de eerfte (of laagfte clasfe, bevattende li Jongens
en 7 Meisjes, bepaalt zich bij de natuurlijke teekens;
2.) bij de vingerletteren3.) bij de btginfelen van het
letterfchrift4 bij de eerfle beginfelen van het practtsck
rekenen5.) bij de opwekking van de opmerkzaamheid
door prenten en fpelletjcs; 6 j bij de benaming van voor
komende voorv/erpen 7.) bij de grond/lagen van de luide
fpraak 8.) bij kleine zedelijke verhalen ter aanfporitig
van braafheid. Het onderwas bij de tweede of mid-
delfteclasfe, welke drie ordes heeft, die te zamen
35 Jongens en 23 Meisjes bevatten, bepaalt zich l.) bij
de voortzetting der voornoemde lesfen van de eerfle ciasfc
a) bij de uitgebreide kennis van woorden3 bij de
grondbegin/elen van het eigen opjlel4.) bij ae btfehaving
der gebaarden (of mimifche) taal5.) bij de eerfle be-
ginfelen der teekenkunde6.) bij lesfen over zedekunde en
godsdienst in het algemeen Het onderwijs der derde
(of hoogfte clasfe, bevattende li Jongens en 7 Meisjes,
bepaald zich 1 bij de voortzetting van het aangeleerde
in de beide vorige clasfen; 2.) bij het ontledend (analei
tischp lezen en de opfcherping van het oordeel3 bij
de taalkunde; 4 bij de aardrijkskunde5.) bij de na-
natuurlijke gefchiedenis; 6.) bij de vaderlandjche en al
gemeenegefchiedenisfen 7.) eindelijk bij de meer bepaalde
fysthematifebe) godsdienstleerDoor alle deze clasfen
heen wordt derhalve het onderwijs in woorden en zaken
kennis in het fchrijven, in het teekenen, rekenen en
fprekenin de zedekunde en godsdienstleer voortgezet
en betrekkelijk voltooid al het welk gepaard gaat met
de dageljjkfche beöefening van zoodanige winstgevende
handwerken en ambachten, als waartoe de Kweekelingen
de meeste lust en aanleg hebben.

Het verhaal van eene ontmoeting, die de Heer Guijot
voor eenige jaren in zekere Trekfchuit hadwas het
Themawaar over de ondervragingen der tegenwoordige
algemeene les liepen. Hetzelve was gefchreven op twee
groote zwarte borden, ftaandedeeen (gelijk reeds gemeld
is) aan het hoofd der beide tafels, en de ander voor
den predikftoel, aldus luidende:

i -3: J3

£^S

X 2

5V-o

re Of
Eo W

- rr o

a o
T. W

re' g
Z~ D 1

9a

P

i'r

99

lö

5 H

re L
-• o -
=r

o N
2 a
3*

203
e

3 3 S"5'

1 if s

as
cl 2

O-lj w«a o*

re re a.'

2 r o0

3 a a-, M Jn
re C/i

- c=r5'ës*

- Ed u

'5-S "ïjïr

re M N J? r% o
W Oa: 3* O

3 3 0-

n 2". re o» *2 re^

,3Ö!

o re O
cl1^' 3* -1 0

f S o

re t»

g 2 2

-re hr( M

s. V?

R S S

|"?|2

c sf-3 7>

cr 5?

03 re
W
tz> o
3 3

L- Bï

>0^

O a

er cl

2 3'

- O

w

m 0 a
ffl V? CL

«l ml—

c 2-

■T

Cfl
u
ffl w

3.2 J

§•5 f

O

O
e»

o re

o a

Cfq O -

- s 5

s s 0 3

2 sa8-S
pa o 5 o
5,; ES'
5>. £.u n*

o 5»3 i

v

'g

I E* Q.

o o.--

■k1

a a a 0;

re 5 M M re

3

5 S-5<
ï.S'2.

£■<5

5*B

2 ra,

otj re

li'3

-v, ra w;

iï° e

1 K

-Si2

^5^^

a Co re ->
pa CL^

cl3 °S
9* a

0 3 s

O re w
re -
CL

3 3 O

po o.

ss**-

>?2

re o re o
a»

- -

3 re

m*0 o
a re a re

„t3 ffO

«O- -• a.

O ra w

- >7 3.

O <l
>=o,
os 3 oL.

2 o 2

3 a 2 -

- Sw'3

CL ft) »L

z-?™

cr
re ra
cr Z 3

n H
a- ra

t» a

3

,-W3<

O re

O g o
0 O. 2

po - f

CL
"re
b o

B O

13 2 co

- g>:

V >ag"<

re. M 5* -
Era 2 -

err P re

O -•
n ra
a b

"f

S.3
3*

■ia

- gO!»

g cl re

w

;5SC

co ra

a- M ra

l-> O. re.««

3^0 7. ra

rare. E CL ra

- a D

0X1 3 re

s-

>V r~

2.- -

5|?S

rn 3 - ra

XJ fo

3 ~D S

re O
3 B O
J re

o. Ta re.

d ,0 ra 3
re J U ff*

re CO

jpi
0,-S

8' v-

n ire
jös* co"

f

0 Oo O
0 re

3 re.

H «1

- -

1

In de natuurlijke woord
voeringvan jonge Kinde
ren welke ook die der

Doofftommen is.
Profesfor GuQot voorheen
Holland fchuit in zitten
Profesfor kennen niemand
Meisje arm wijzenik
doofflom Meisjt Uitje op-
fchrijvenik Groningen on
derwezen. Schipper ook ja
ja Meisje doof ft om- Reizi
gers allen medelijden Meisje
ongelukkig- Jood hoed rond
gaan aalmoes inzamelen.
Profesfor geven nietsJood
verwonderen Profesfor zeg-
gen s ik Profesfor Guijot.
Profesfor verklaren Meisje
dat bedriegfter. Meisje fchrti
jen bidden vergeef i Ouders
hebben leeren mij handwerk
niet. Schuit fl ill tg gen y Meisje
wegfluipen

!ï2?.

S§5'w

Sre r»

2«

1 o' E re

r S- B
issja

1 5 2.
O pr ca T?

1 t» ra ia
a re- re

-•re.* Hj re-

ra. 5

r^<
n* 3
s?5
o-Sf
ra

're- J*

-T.

In de befchaafde woord*
voeging, tot welke de
Doofftommen opge
leid worden.
Profesfor Guijot zat voor
eenige jaren in eene Schuit
in Holland. Niemant kende
hem. Een armoedig Meisje
wees dat zij doofftom was
Zij jchreef op haar leitjen:
ik ben te Groningen door Pro
fesfor Guijot onderwezen.
De Schipper verzekerde ook
dat hij haar als doofftom ken
de. Alle Reizigers hadden
medelijden met het ongeluk
kige Meisje. Een brave Jood

ging mtt zijn rwrtrf vm

een aalmoes voor haar in te
zamelen. Profesfor Guijot
gaf nietsDit verwonderde
dm Jood maar Profesfor
zeide9datzij eene bedriegfter
was. Het Meisje begon te
fchreijenen bad dat men
haar vergeven zoude. Hart
Ouders hadden haar geen
handwetk laten leeren. De
Schuit legde aanen zij
floop ftil weg

Wij zijn damkbaar voor het medelijden maar wij leeren
werkenom naderhand niet te moeten bedelen

De werkzaamheden zelve namen nu eenen aanvang met
het vertonen en rondgeven der fchriften en teekeningen.
Toen dit afgelopen Was, wendde men zich tot het zwarte
bord, én liet door de Leerlingen het daarop gefchrevene
verhaal overbrengen in de taal der teekenen of gebaarden,
waarna zij hetzelve in luide woorden uitfpraken. Op het
voorbeeld van den doofftommen Onderwijzerden Heer
D. J. D. Bievroombewezen eerst twee Kinderen uit de
hoogfte clasfe vervolgens twee Kinderen uit de laagfte clas
fe, en eindelijk allen met elkander nu eens door de voor-
ftelling en het lezen van enkele woorden, dan eens door
het lezen en uitfpreken van geheele volzinnen dat ieder
hunner verftond en gevoelde, wat hjj uitdrukte. Ten
overvloede werd nu, de in de Trekfchuit voorgevallene
misleiding (het Thema van het geheele Examenbij
wijze van pantomime voorgeftelden de natuurlijke ex-
presfiewaarmede dit alles gefchiedde', bevestigde op
nieuw, dat de jonge lieden het behandelde verhaal tot
in de geringfte nuances begrepen hadden.

En, even als in vorige jaren, was nu ook weder in
het oog vallende, dat de hoogfte trap van het onderwijs
der Doofftommen duidelijk en vlug fpreken in luide woorden,
het welk federt veele jaren het karacterifeerend kenmerk
van het Groninger Inftituut was hier reedj tot eene groote
volkomenheid gebragt is waartoe de Haarlemmer Genees,
heer Amman voor meer dan honderd jaren den eerften
grond lei. Wat ook eenige Franfche Nieuwspapieren te
dien opzigte mogen zeggen het is bezijden de waarheid,
dat hetPsrijsfche Inftituut het onze in hatfpreeken vooruit
zoude zijn. Her eenparig getuigenis van deduizenden vreem
delingen, die van t^d tot tyd onze Stad en, wat hetzelfde
is, de publieke lesfen van onze School bezoeken
beeft voorlang reed» beflistdat het Groninger Inftituut
in het fpreken uitmunt, boven alle bekende Geftichten
van dezen aard.

De Leerlingen, die werkelijk op het Groninger
Inftituut geweest zijn, kunnen dit des noods be
wijzen, met vertooDing van het door Heereo Di
recteuren verteekend Cerrifcaat het welk bij
hun vertrek afgegeven wordt.

Het geheel jaar door telkens op Woensdag morgen
van 11 tot ia uren, wordt bij het Inftituut eeoe
publieke les gegeven tor welke alle leden en
vreemdelingen den vrijen toegang hebben.

Nu volgde de londdeeHtig van de voot de vuist geumfett
eigene opftellen en eindelijk de gewone j'arlijkfche ver-
tooning van de procfftukken der cnderfcheidcne handwer
ken cn ambachten het welk, ten befluite van de verrig.
tingen, opgevolgd werd door de uitdeeling der beloningen
gefpecificeerd in de onderftaande

premie- L IJ ST.

eerstfe klasse. Eerfte ordeaan Evert Doublet, vcor
vorderingen in alles eD goed gedrag, Mu/eusn va*
uitvindingen 2 Ie ftuk aan H. A. F. Legger, voor
Godsdienstigheid, Sailerhet Gebed des Ileeren aan
AntjeJans voof vorderingen in het rekenen Muf cum
voor de Jeugd. Tweede ordeaan Johannes Ebrecht,
voor vorderingen in het fpreken en aanmoediging,
Mufeum voor de Jeugd; aan Doortje Zant, voor
vorderingen in het ichrjjven de ifte prijs aan
B- G. Buitendijk, voor vorderingen m het teekenentent
Toekening en aan Hendrika Reüvenkamp een Getuig-
fchrift van goed gedrag

Tweede klasse. Eerfte ordeaan Adrianus Peek, voot
vlijtGallerij van afbeeldingen2de ftuk.; aan Ar-
noldus Boonenvoor vlijt en goed gedrag, dito
ifte ftnk; aan Maartje van Vliet, voo.r verbetering-
van gedrag, Bloempjes van nut en vlijtaan Martha
van der Post, voor vlijt en goed gedrag, Zakboekje
voor de Jeugdaan Agnes Rozemao voor vorderin
gen in het ichrijven, de 2de prijs Tweede or e: aan
N. J vonGlahn, voor vlijt, Aangenaam pr enteboekje;
aan Jannes Harms Ras, voor vorderingen in hec
fpreken, Pr entjes - Almanak. Derde orde: aao Jan
Jansfen vooryltjt, Prentjes-AlmanakenaanTamme j
Derks Kdoi een Getuigfchrift voor leergierigheid
aan Douke Harkes voor dito; aan Jan van der Post, I
voor welwillendheidaan Alida Huig, \oor vorderin-,
g&n in het fchrijven; aan dezelfde, voor zedigheid
aan Jacob Voorhorst, voor orde; aan Annegien Hoed-
jervoor werkzaamheid; aan L. Scheephorstvoor
dienstvaardigheidaan Richt Kremer voor opmerk-•
zaamheid-

Derde klasse. Eerfte orde: aan Heoderikus Wilhelmus
Hoppenaar, voor vlijt, Prentjes-Almanak. Tweede
orde: aan B. Wesfels voor leergierigheid v dito-, en
aan Jan Stooter een (getuigfchrift van goed gedrag.

Dewijl raen reeds lang wenschte, dac de Jongens ea
Meisjes van elkander mogten gefcheiden wordenen meta
voorzag, dat bet nu reeds aanzienlijk getal der Kweeke
lingen eerlang nog vermeerderd zoude worden, hebben
Heeren Directeuren dezen zomer regt achter het kost
huis in de Lelie-ftraat een nieuw gebouw van vier ver
diepingen doen zetten, hetwelk langs de ftraat eene lengce
van 57, eene breedte van 37 en eene hoogte vat. 66 voe
ten heeft, en bepaaldelijk beftemd is tot e-en Dagfchooi
van vrouwelijke handwerken en tot een nachtverblijf va*
de Meisjes.

DORDRECHT den a Augustus. De Zwitferfche uit
gewekenen z|jn gepasfeerdeu Vrijdag, tegen den avond a
voor deze Stad naar het gehucht de Mijl, even beneden
deze Stad afgezaktwaar hun tengebruike, tot aan hunne
infeheping naar Braïilië eene groote Loots kosteloos iu
afgedaanen bovendien ook de daartoe zeer gefchikte
Herberg, bewoond door P. Karsdorp 9 door hen. grooten-
deelsop billijke voorwaarden, is in gebruik genomen.
Gisteren voormiddag oeffenden zij inl den grooten Coupel
en op bet ruime Erf van gezegde Herberg hunnen Gods
dienst met veel eerbied uit; de Priefter had bij die gele
genheid op den trap van den Coupel zijne ftandplaats ge
kozen terwijl de voornaamen uitgewekenen in dien Coupel,
en alle de overigen voor denzelven in de open lucht
fefebaard waren. De Proteftancen ouder dc uitgeweke».

Het vervolg op de Kant van deze Blad

I22fte KONINGLIJKE NEDERLANDSCHE LOTERIJ.

Zesde Klasse.

23fteLijst. N*. 5301, een prijs van f 1000; 43264,
ƒ5000; 29593 en 34700, ieder iooo.

24deN°. 10926 en 23806, ieder 1000, en 13628,
eene premie van f 4000.

ssfteN*. 24443, een prijs van ƒ1000; 45028,
eene premie van 1500; 18564, een prije
van 30,00026469 eene premie van1500,
16104, een prijs van ƒ1000.

atffteN°. 35258, en 5550, ieder 1000.

V Ons jongfte Dochtertje, THEODORA FRIDERIKA,
ruim negen Maanden oud, ftierf gisteren avond ongeveer
half tien; geen vier maanden geleden maakten wij het
overlijden van ons Jongfte Zoontje bekend

LEYDEN deo J. B. C. P. C A U.

31 JuliJ 1819. M. u. CAU, geb. Wille*.

Het behaagde den Vrijmagtigen God, die geea
rekenfebap geeft van zijne daden, op heden, onzen teder,
geliefden Zoon PIETER ANTÓNIde laatfte onzer egt
HuwliJks-Panden in den bloedende» leeftijd van ruim
een-en-twintig jaren, aan eene uitteerende ziekte van
eenige weken uit onze liefde-armen weg te nemen. Oim
zo wij hartelijk wenfeheo in eeuwige vreugde over t©
nemen; het fmerteljjke ^an dit verlies zal elk gevoelig
hart bezeffen, dan wij wenfehen den Heere te zwijgen,
en verzoeken van Rouwbeklag verfchoont te blijven.

LEYDEN den JAN HAALEBOS.

3 Aug. 1819. JACOMINA van DYK.

PRIJS - COURANT de* EFFECTEN.
Anejitrdam den 2 Augussus 1819.

Holland, Werkelijke Schuld
Rest, Uitgeftelde dito

Kans-Billetten

Sijndicaat Bons 1815

Idem 2e Serie 1818

Frankrijk, Tiers Consolidés

Dito dito in Parijs

Rusland, htJ Hote en Corns.

Iofchrijving op'tGrootb.

Pruisfen, Negotiatie in Londen

Spanje, 1S07.

Coupons

Oostenrijk, Obl. bij Goll en Comp.

- dito

Certificaten

Neg. 1815 Metalliek

Dito

44*

2| pCt. 43* t

54l J as'

5 97i 3 98

- 931 a 94$

- 7*1 3 73

66 i <5S|

- - 89J 90

6 a
79*
a 2i*
i 6*
i 50*
a 40*

30*

5i

s

4

ai

79
21*
5*

481
38*
291

.re— Dito Bank-Acticn 3

Napels Certificaten5

dito dito in Napels.

Deenfche Tollen en Kroon-
Oeensch - Afiat. Comp

Te Leiden bij de Wed ANTHONY df. KLOlPEtl fn ZOON, op de üreedeiraat.

- 68J a 69$
- 34 341

135- 3 13;

6a8 a 63.

6y\ 4 6Rj

- 68J a 634

7°! a 7I

87 3 87!