Leydse Courant | 1815 | 7 augustus 1815 | pagina 1

-*

to F c

to S 2

i ft mm

A'- .1.3,0'

ley dse

MAAND AG

*s GRAVEN ft AG E den 4 Augustus.
ij befluiten van den 8 July 1815, No. 13 en 14,
heeft Z. M. den Veldmarfchalk Hertog tan Wel
lington. verheven tot Prins tan Waterloo* enden
Graaf Clan cariy Ambasfadeur - Extraordinaris
- nan het Hof van de Nederlanden, tot Marquis
\hn Iielts den*

N\ 94- 3 t

COU R AN T.

l'i

<u «--' J

i«3?S*S
v'

RAPPORT door de Commisfte tot herziening dèr
GRONDWET ran de VEREENIGDE NEDER-
LANDEN aan Z. M. den'Korting gedaan.

AAN DEN K0N1 NG.

SIRE!

De Commisfie door Uwe ftlajefteit benoemd tot herzie
ning van de Grondwet der Vereenigde Nederlanden, en
•het voordellen dér wijzigingen door de vergrooting van
het Grondgebiedde oprigting van het Koningrijk der
Nederlanden, en de bepalingen der Tractaten van Lon
den en Weenen nodig gewórden, beeft zich van deze
taak gekweten met al den Ijver, welke het gewigt der
-zaak en de bègeefte óm aan hét vertrouwen, door Uwe
Majefteit in haar gefteld^te beantwoorden, vorderde.

Uwe Majefteit .heeft ih het afgelopen jaar aan de Aan-
ziènlykeh re Amftérdam byeen gekomenverklaard dat
dezelve de Soevereiniteit aanvaard had, Ónder de uit-
druklijke'voorwaardedat dé vrijheid der perfooneH de
-zekerheid der eigendommen alle burgqrlyke voorregtea
in één woord, die èen waailjjk vry Volk kenmerken by
eene doelmatige Grondwet zouden gewaarborgd wordeq.

Deze woorden dankbaarlijk in aller harten geprent, de
zeden en gëwoonten des Volks zijn huishoudelijk be-
ftaaninrig'tiflgen door de eeuwen beproefdhadden dan
ook den grond gelegd eener eerile Grondwet, by welker
zamenftelling zeker mistrouwén voor loutere befpiegelin-
gep geheerscht hééftdoor zo veel Staatsregelingen van
het oogenblik geregtvaardigd die Grondwet is niet eene
vrucht van hec vernuft, maar berekend naar de behoöf- j
ten der Natie in het begin der 19de Éeuw.

Zij had niet opgebouwdwat door den tyd geheel ver
ballen was; zij had enkel vernieuwd het geen met vrucht
kon behouden blijven en in dien geest had zij de Staten
der Provinciën doen herlevenmaar tevens haar beftaai
gewijzigd. In hunne betrekking tot de algeratene Lands-
regeering was hünfle bèmoéyenis niet altyd boven billij
ke bedenkingen verheven geweest; die bemoeyenis heeft
opgehouden; maar belast mét het inwendig beftuur heb
ben de'Provinciale Stateh oneindig veel toegebragt tót de
welvaart van het Landdat beftuur wa'S hun terug gegee-
ven, gelijk mede aan de Steden en het platte Land, die
vrije regeling hunner inwendige huishouding was verze
kerd, v.elke met het algemeen welzijn beftaanbaar kati
gerek(?nd wórden.

De Wet had voorts den Souverein bekleed mét al het
gezag en de raagt, Welke gefchikt is om zijne hooge waar
digheid allerwege te doen eerbiedigen. Zij had de Wet-
geevende magt geplaatst in de zamenftemming van den
Vorst met de Staten - Generaalbenoemd door de Provin
ciale Staten, welke iéder op hunne beurt gekozen worden
door alle Ingezetenen die ee'nig belang in 's Lands wél-
vaart hadden.

In zulk een wel ingerigt zathenftcl van Wetten en inrig-
'tingen erkenden de Leden der Commisfie uit de Zuidelijke
Provinciën fpoedig de gronden hunner aloude gefteldheid,
de beginfeleh hunner aloude vrijheiden onafhankelijkheid
cn het heeft weinig fnöeite gekostSire t deze Grondwée
te wijzigen en te fchikken naar de behoeften van twee
Volkerendieeenmaal tot hun ongeluk en dat van ge-
heel Europa gefcheidénniets meer tér harte hebben
dan zich nu ter bevordering van eigen welvaart en aller
Volkeren waar belang door cenen onvetbreekbaren band té
'vweenigen.

Daartoe bepaalde zich onze taak: ten grondflag van on
ze werkzaamheden die eerfte weten hare welmeenende
en vaderlijke bedoelingen genomen hebbende, zo hebben
wij de algemeene begyifelen en bijzondere bepalingen daar
In voorkomende, geleidelijk nagegaan.

Wij hebben getTachcSire! in uwen geest in té dringen,
er. aan de Staatswetnaar welke uw fchoon Rijk zal be-
ftüund worden dat kenmerk van regtvaardigheid en alge-
meene wclwille'ndhcid te geeven dat men in alle uwe da
denin alle uwe gevoelens telkens weder vindt.

Verre was van ons de trotfche waan in alles te willen
voorzien, alles te regelen, en wij hebben aan de onder
vinding van Tateren tijd ook haar deel ter volmaking vaè
dit werk gelatendikwijls hebben wij alleenlijk de fon
damenten gélegd waarop uwé wijsheid, door andere raads
lieden en den rijd zeiven voorgelicht, de inrigtingenves
tigen zalwelke nu meer aangeweezendan daargefteld
zijn en daarna zonder fchadeljjke overhaastingmaar te
vens zonder onnodig dralen opgetrokken het gebouw vol
maken zullen, waarvan wQ de omtrekken geteekend, de
gronden gevestigd hebben.

Bij de verdeeling van hét Ryk hebben wij voor de
Noordelijke Provinc-fin die der eerfteGrobdwet behouden,
en alzo aan elke Provincie hare oude grenzen met weinige
veranderingendie Haar belang zelve kenfehetstterug
gegeven. Gelijk belang Heeft ons bewogen voor de Zui-
gelijke Provinciën cenen tegengeftelden grond aantenee-
men', en de uitgeftrèktheld dèr tegenwoordige Departe
menten te behoudenmei verandering alleenlijk van de
benamingen, (Art. a. feen tijdverloop van meor dan
no jaren heeft tusfehen de Ingezetenen der Departemen
ten betrekkingeit daargefteld, welke men niet kan los-
fcheuren, zonder ontallyke belangen te kwptfenén eene
verwarring te weeg te brengen, even moeijelijk voor de
Regéringals onnut, ja fchadelyk voor de Ingezetenen
zelve.

Wy hebben den rang der Provinciën bepaald zo als
die voor hare fcheiding beftond ten tijde van Karei V.

De Provincie Luxemburg welke den titel van Groot
hertogdom voert, cn die voor Uwe Majefteit en deszelfc

'ÓEN 7 A UG US Vu*.

Huis de; plaats der voorige Duitfche Staten bekleedtis
voor,bet Ryk eene zeer belangrijke aanwinst. Wjj we-

.ten, Sire! dat verdragen, tusfehen de Leden van -uw 0

Vor-stelyk „gedacht gefloten -aan den-tweêclèh, uwer Zo- '-o

ncn bepaalde regten.op de Nasfaufche Staten gewaarborgd
hebben; maar wij gelóven, Sjre 1 dat aan de Staten-'Gé
neraal moet; worden, overgelatenofb, Tiet'zy bij wege
eener'overgifte Van Domeinen óf op eeiilge Andere wij
ze, daaromtrent de vergoeding Voor te lfellen1 welke
het meest gefchik.t zijn "zal om te vóTdoen £ah hetgeen
de fcjtliykheid eischt,'en de erkentenis; dèr natie voor-
fchrijft. Wy verftouten ons 'nog, Sire! .denl v/ensch re
uitendat i met overeenftemtning uwer Böndgehootea,
zodanige fchikkingen gemaakt górden, door welke hét
Groot - Ilertógdom Luxemburg nimmer en in geen gevat
kan ophouden "een gedeelte vin het Koningrijk uit te ma-
keu, deze tfénsch is gegrond op het belang van dén Staats
maar niet niinder op dat van Europa zelve.

Al de waarborgen, welke biji de eerfte Grondwet aaft
de perfoonlyke vryheid én het rustige bezit der eigen
dommen gegeven wareD_, zijn .ook in het nieuw Ontwerp
te vindenen w|j hebben niet nódfg gehad Veel daarbij
te voegen.

Alle willekeurige gevangenneming is verboden (Art.i68.')
Vorderen gewigrige bedenkingen eene politieke aanhou
ding bipnen drie dagen moet dan de aangehouden per-
Toon aan den Regter worden aangegeven-'-TArt. 169

Niemand wordttegen zynen wilaan aln dagelijk-
fchen Regter onttrokken. (Art. 1Ö7.
De .óhregtvaardige ftraf van verbeurdverklaring blyfe
afgefchaft. (Art. .171.)

Alle vonnisfen worden in het ópehbaar uitgefprokeh
Art. 174 ^die> 'in .burgerlijke zaken te vellen, moe-

T 'd -o 6' C Z

'-Sf-'ïb C El'-p r 'y e

n «no.5 /o i» <u o.-

-5 '5•=-* S-

K(?.£'2afl-5'=« -

O too' Z 5- CJ t; rj

3 C' C - .C P J5 2 n

n U M o 5 O b u -O 1. c

.ïf 3ï

"v Ji *0 -gr- tit

S''.j3«aISIsS-s0,oa-a3

<u b« C of i. M o h 0 v

'U k i

0

TO -3

J y

W <u O W a-'
o a it S£.

,G a a

1 "'S'
1 rW

o «,opy 5;-g 5

S3 1 2 5

TO *1 u v.
G P O F

T si N

c-« v. «j: c

<u U <U

-a o y

Sflsf J

c o-"

,C 3

,p X <u

6 _o a>

- ©o

c C V- C

F bo

SS'"-;:

E ■- v

- V o73

s

07 O "O

S

S-o

W 3X O

G ft? O

R> ca

- s s

<u TO

:c?3 •- <u-ö sa p -«j

E*

ten de gronden inhouden .op welke zy berusten (Art. o3
173)'* in. criminele Vonnisfen .moét iu misdaad met alle

xö^'i

52 5"^ 2

:c»

o <0
5 c-3

cl 3 G CC

st.3Ïï

t. w 3 .2 C

E o
q I c.

I a>TO o Q>

-> S

s;

„»2 Jj S

S 3

ej u

v. E 9 O c C

07 i7

ej

- -

hare oraftandighedenen de 'Wet, die den grond tot
'veroordeeÏÏng oplevert, uitgedrukt worden. (Art.. 17a.)

Niemand mag van zijn eigendom ontzet wordend dan,
wanneer Hét algemeen belang zuljcs vorderten tegeü
éene blllijkè fchadél.oosftelling. (Art. 164.)

De woning, van elk onderdaan des Konings is hem een
'veilig verblnf Art. 170.) t

De wet erkent en regelt op eehe voegzame wjjze het
fégt van elk Ibge?etènom zyne belangen bij *s Lands
Regétiög in te brengén. (Art. 161.)

Zij gedoogt geehe voorregten in het ftuk der belastin
gen. (Arf, 'ï£8.

Des Konings onderdanen zfln; zohder onderfcheid van
geboorte of Godsdienstige begrippentot Ambten eè
Bedieningen bevoegd. Art. 11 en 198.)

Tot de hqogére posten zijn alleenlyk verkiesbaar inge
zetenen geboren uit 911 dersbinnen het Ryk gevestigd
Art. 8maar 'tot alle andere kunnen ook zq%geroe
pen worden dié door wetduiding of naturalifarie voor
Nederlanders gehouden worden. Het gastvrije Nederfand
toch zal, bij voortduring, befcherming en hulp verlee-
nen aan allen, diedoor deszelfs zachte wetten en.va
derlijke regering geloktzich in hetzelve nederzetten

'maar het regcom "over de hoogére belangen van het
Volk zljjim ft'ém uit 'te brengen en aan de befturi.ng der
^emeéne zaak deel te némenkan aan niemand worden
toegekenddie niét de liefde voor het Vaderland met
de eerfte^ melk heeft ingezogen.,

De vryheid der Drukpers is aati geene andere bepalin
gen onderworpen, dan élke andere daad. der Burgeren
de verantwoordelijkheid namelyk van den Schrijver,

Drukker en Uitgever. (Art *27.)

Wjj hebben onder de eerfte pligten van 's Lands Rege
ring gebragt de zorg voor het openbaar Onderwys: het
zelve toch verïpreidt bij alle clasfen der maatfehappij >-.^5:5.2?
nuttige kennis, en by derzèlver befchaafde ftanden die u S u"J,,e
liefde voor de Wetenfchappen en fraaije Letteren, \yelke
het 'leven veraangenamen, een gedeelte van den waren 5 q.c
volksroem uitmaken en met dé welvaart z,o wel als met -
de zekerheid van den Staat in een waarlijk belangrijk
verband liaan. Art. 226.

ïn weinige Landéh is zo veei voor dé onverrtiogenden
ged&an als in Ye; ónze; men zoekt vergeefs elders zo
veel Gedichtenwaar de Gr^saard eene rustplaatsde
zwakke hulp én bijftand, en de jeugd kosteloos ouder-
wys vinden kkn. Het levendig belang, dat Uwe IViaje-
ïleit in die^ gedenkteel>enen van vooryaderlykcn gods
dienst, chrlstelyke liefde én weldadigheid ftelt, is by
de Grondwet aan alle önz'e Koningeü vóorgtfehreven.

(Art. 225.5 !v

By hetzelve is eindelek het dierbaard^ van alle regten
Verzekerd, de vrijheid van geweten. (Art. 190.")

Wy dhr ven onsvlèljen, ^Lreldat deze onderfebeidene
bepalingen aan lïyve edele bedoelingen beantwoorden.

De SredenÖiftricten en Dorpen .rigten hunne huis
houding naér elks plaatfelijke gefteldheid in mits maat
het algemeen belaDg daarbij niet worde uit het oog ver
loren. De plaatfelijke Rederingen befturen als goedé
Uuisvadérs maar hunne byzondere huishouding maakt
'een gedeelte vart de algemeene uit; zq moeten dós dezer
belangen niet Jcwetfen. (Art. 155.)

De Staten der B'rovincien keuren de hegrooting der
plaatfelijke uitgaven goed. (Art. iró.) De algemeene Re
gering neemt daarvan des npodsjj kennis en befchikt
daaromtrent zo als het algemeen welzijn vo.rdeit.

(Art. 159.) Zy fchorst en ftelt buiten werking alie
de handelingen der plaatfelijke Régenqgeij welke te£én
de wetten en he: algemeen belang aandruifchen. (Art. 155

De gemeenten ten platte Lafldé zullen hunne oude of
later afgebakende fcheidingen behouden, of ook geheel
niéuwe verkrijgen; huniie^ oude en beftaande of geheel
nieuwe benahiingen aannemennaar mate de oraftandig
heden én het plaatfelijke belang zulkè medebrengen. Dit
aiies zo wel als de wijze waarop het beftuur zal ge
regeld worden, wordt bij reglementen bepaald door dep
Koning vast te ftellen na ineen men sdvks vau de Pfu-
Hé't YsrPiil'g op de -I c/it van deze. Zlordz:}

3J <U

c.

S a N

O 1-J G cl *-• -o O u.

W O TO TO 47 C - jj c
-3 x: c 07_ri»47oj;^>

g«S3sS,'C.c,e&2fe-2g-S

Egïs «j'D r c w

«i C 0 (-.cTOTO-3

TO 'O >«7

s

rC'5C«7c«'0 T3

-g =fcv^ïais

V- U .47 cl 47 "J 't: O 47 c o

Ot.^TO> JO"

- N

O P fl

S J- n ?7 Si

C CM

5 2 TO

Zto O
G, 5 Cu a

U -Ö u
47 C 0 «7

a o c. TO

7"*S-3

5c^5<ij
2<

2

TO y> TO

Ito s
s§£-Sf c-

re <u R> -
a -c *3 <3
r; 07 2 n

5 r. B

F

aftjf E

U

ÏSjd E -Q
5 t_ u c

;s?

te rS

S

dl o

„wB5-5i5»«cg
cn o P v> a ca P v 3 rï

i.51 -t-aü -- - »*>s

V 17 47 - 07 •- H 87

?47V3?TO-pTO Uw KJ Xt - tid

TO

o g-

a M

0 3

-°^TO

5J17 O

O to:»
J N
U3 TO
V u c

«7

p c:»

O QJZ 47 47

a, o

c

97

■z'è, 5-c S.5.«

q -Z G .2 «i'r

i w-a 5
=- s5

47 o

A n BI U C7 CT

:»3

ixi p-

TOwo C V j- V

^_;r? -Ot3._ tx u O

u S a u S f"0

CU bO C 87 5P ij .2 S Gi

I--S .5f i-o C

O Cl tic Ji 87 J

*09 e 2 1

TO 47

M 47
ft tl©.

\n"
«7 O n <9

o .5 e

X 47
C7 -3
t&X

O TO tj

ÏS.E S
0 a r

- N S O

c 7i 5 0 5?'C5 o
2 ii 2 èl r- - U C «rt - -o T»
u oS« G o 0 ""to -2 "rt c -Ïh

u C M £TO

17 QJ 47 - J JÜ TO 47 S

■cjcnwcjc3i_aja7 £^7—5

N 87 >Q

n 2 r*

N 4>

S SjfS srw

I 11 -s b 5 f .s a
ï'ÏS-lfig^sS'SjfSgssgl

2 a

,5 C

SS 25sai

r- e»

L.

g - a-c'3
S x