ra
5,5
>■-
-a a
s-
I»
g.°
rf
r§
W 3
®5-S
,5
B. P)
»1Z
f o.
o
o a
S3
S-s 01
5
13
- o a
U- a
a «v
»53
5'5 5
o> 3
- ^n>„-'o3
3 O n O p
Cj O
er, o.n 1 -t
CZ o 3
D 5>o.g"*
13£o«o|l
2.3 gf
r^^s-s-w g- 2
I a F sS^-SS?
2. ri/a b
3 a^:3 o n M 7Q
-t 3-2: 5
V>nd S oq co. 2.0* a
0.0 a.<3
33""*1
cuyr*
0»
H p W
Setls""
of 3 5f
"É.?2S
af'S. g
2mg§|
JfcT -t O
e.to n>
a K-a-.a 3
_3 WJ
O O., rr
§.'3=3
re O. 2 r*T ■»->
K
W W crq v«. ►-■
£.3 n> o 0. a.
?T - c* 3 n
.-• ro 3 O 3 O M ni
i=;«a:o 3^.3 a s
^.js^e-sss"- -
p,HJ 33^3Mpr
H N - a -■ rN
o^ï?;ilsl
0^5".» Sjï
O„o.3 o," 3 3^
,3 5'31> S S"3
<^»3.="5:3 3
*>23
'«•^s-sssl8»»
°Oco33* 3
r' f":S3? 3?
<T>
0 2
N <J M
o j n N p
a O -t fS a
l&isi
.-* o.^
-j. n>
r& 3 n
dj? s*
a 2. 2
^:,o.
S3?!:3
J s 3 .O
3 o-trn
-Uw 75 O
a- O 3
n> 1 3
3 sf S 1 o 5?
S3?==: £t|t2-=3
SerSgS:f3EH;|3 2
8«*s.<2i0;
o So:
O» 3 n 3
- "s N r:
3 s* re. 3
a c.®q 3 j-
Cu Q,
rt' <-* -rr 1—
a. -q, o- 2 3 3 3
re 77 3 c-.re q 3 o s
n--r_s oa»<
S 3 fl »''a;72
2 I w o n n
*8 .Sss-li" 5-
O-0- «52 -i2-sïC3
<r&£
E:3-2 5I3??»
- o 3 5 a-3 3 MM
2 »«- jir
isf-s: 'i:?H
2.a-rr2<" - a *5""
B 5 Q.7^ H-.
3 3_° J -5-S-
ft Gi'a
N - rV. -i nj M --TO w Q 3 nj
j; 2 n. 2 -' id M
3 n 1 3 ft i
3 cu-a* t"1 a-TO rr t> N trer s -e^»
rË.3 ?l 3 li 3 s-f^° i =.sf si
.0-
s-? ss s;^--
sS<jB.3:rsijSof ssSï-B w
rS?5 S-sroiplI 3 S-"g 3f:» 3
pIS'
c. 2
S 3 X kh a1 2
r»- 222^^ar)r'c(Q(to
5 3 02 33«ï a.3"a.; 3 S
n Rw «"a: 1
sr* e-. »3 -• ar, o. J* 3
S=«r?STl^5.—. o
- ^-^ï?oot»2 o: a. 3
uT; 3 a rT3
o
1 c Ó5'
sg* ^£3
"5a"-?® «at 1 3 3 2 -
n S ^3 «13 S-^i -l3
a-oT^s 5. =*3 -g-asgn 3- -3
3 5l:"3!S2 2ls«=5-3-S#S-«
j* N - K* rt B-' 2 S. i7" -3 1
'-"sst-^^'SjLsSs:
rr 5. o. J -1 a
pr2 »;,"„;<;o»t co*'-'3 2
s* S32c35i)»ö:»5
aH;, »«1 «)§-st2-s s s-- s «a.3 s
ET -« M
w n»jc »5 2.1
rj M - 2
«q o n
5 S 5 ï4Sal'< =-2 2S e
^•2 n o."^ 2." 0.0 S 2 a m 2
f»« ?3T^mi 03>-tO» 3
3 a n 0 r" <?3 O M i-. ii. M re
^sssg.?al.5^fiH|sfft
M 5 o Ern 3 r- tr
- °re°o MÏi. r/"
fc,^ 3 ac::3 ?J5 2 S 3 3
oSgVg.i»g«
c p. J* -o
■v>^ 3 3
s =-
73 s
J 2 NX - re re -
g-3 3 =2 Z 7. 3 2=
^,£.2. ^3 re*3 O 3 o zrw
wJf5*-ïT° 33»Srtf»33'-,'r
^*-8 3 3<K 0.S..H 3 3 2 3 2
3 rr re, ft
1 &1
- 5* 0
rj? o 7
2. G. 3
M A N I F j5 S T
aangaande a'e rechtvaardigheidhtt*gcwigt" tr, St
noodzakelijkheid welke de Koningonzi Heer
vindtin zich tegen den aanval van deQ Over
weldiger Bonapart e aan te kantenaan.Europa
rust en kalmte t& verfchaffenrecfiten der
onaf bangelijkheidzo wel als van 'den Godsdienst
te handhavenverfenrgd met de <S.Otoereincn, 'die
de Declaratie van den lyhfaa'rt te Wc enen heb
ben geguven.
DE KONING. V
9k Êcnderbeste Koningen, welke Frankrijk'gehad Üeeft -f
Lpdewijk de XVI.wérd hec flagtoffer van wreede K-ó*r
njhgsnioordefsdit misdrijf was de fchrik en het afgrij
zen der waeréid en de wanhoop vani Frankrijk», het weik
de reeks der Verstendie ^den Trcon der Bourbons be
kleed hadden met diepen weedom zag afbrekende
reeks dier Koningen,^ welke de namen van rechtvaardige,
van deugdzame en beminde Vorsten verdiendenaltijd'
de Vaders hunner Onderdanen waren, ftee.ds God dienden
en ook hun Volk tot den dienst des Eeuwigen vermaan
den, en in hun Koningrijk dó, rechtvaardigheid5 den'
vrede en de kalmte t die het geluk der Staten uitmaken
en altijd'het doelkan ieder BelVour moeren zijn, handhaaf
den; dieT Koningen, die fteeds gevoeld hebben, waartoe
de liefde en het vertrouwen hunner Onderdanen hen ver-:
pligten en die .Hunnen,, roem in den voorfpoed hunner
Staten zoekende, Ft^nkr'ijk yan Aijc den tweeden ran^
'dien het onder de Kïogendhedén békie^ddé, tot eene.der;-,.
eerfie magten in feuropa verhieven. De noodlottige bijl-
maakte een einde aan de dagen van déti ongélükkigen Lo-f_"
dewijk XVI zgne Kóhfnglijke deugden verlieten. Frank-;..-
rijk en zogten eeqe fchuilpiaats in het hart'van Lodewijk- -
den XVIII. Sedert dien afgrqslyken dag werd het Ko
ningrijk een bloedig fchouwtooneel der regeringloosheid1!
en partijzucht; en deze. vereenigden zich eindelijkom^
de dwingelandij van Borraparte daar te ftellen, en het*"
willekeurig gezag, het welk zij elkander jiot'.hiertoe bc*.
twist hadden, in zijne handen néder te leggen.0
,T Door de hulpmiddelen van verleiding van bedrog.;
en geweld werd dit Kind van al de partyen door het Fran-"
febe Volk tot Keizer uitgeroepen; en, begunstigd dóór
de Oorlogshans, bragt hjj het zo verre, datjiij erkend
werd door de Vorsten der ondeffcheïdéhe Staten van Eu
ropa die de magt met haddenom de eeuwige grondoe-
ginfelen der regtvaardigheid te verai^dprenmkar des-niet
te min de onafhankelijkhëtd hunner Staten bsnevens het
beftaan hunner Onderdaireh, beide onder de eerde pligten
der heerfchers te tellen, geenfints in de waagfchaal kon
den (lellen, door deze beginfelen tot op het uiterfte te
verdedigen- Spanje heeft-alle Natie'n geleerd zich van
den rustverftoorder der wAéreldte ontdaan "en vervolgens
de verdeeldheden uit den 'weg tq ruimenal hare m^gt
tegen den gemeenfchaplijken vyand te vereertigetJen 'het
regtvaardigde aller Tractaten te fluiten; om aan Frankrijk^'
deszelfs wettigen én geliefden Vorst weder te geevenen
den heifigfehendigen óVefv/eldiger van den Troon te ver
jagen.Dit mensch toch, zo vruchtbaar in hulpmidde
len j al3 weinig naaüwgezet in derzeiver keuze, en ge
woon, om de flotfom van bédrog en geweld niet denham
van een Tractast op te deren geloofde hé: on wéder,
dat hem bedreigde, te zullen afwenden dooFte Valenfa^j
in onderhaDdetlüg met ray te treden, maar vertyierf'niets f
dan de vernedering, van in zijn óógmerk niét gedaagd te
zijn De trouwloze meende, mij twee malen te kunnen
bedriegen, of dacht,, dat .ik. Ié ilaat.'was om mijne vr§-
heid te koópen, ten kosteH van dié mijner Volkén en dèr
rust van Europa. De Hemel echter biomi de onderneming
der vereenigdè Souvereinen zegenen de^elvè-dóor
de zedekunde, dóór den go^sdipnft eh de ménschlijkheidwas
geboden. De goede zaak zegepraalde, en alle Naden haaU
deu-, federt langen tijdvoor. de eerfteihaal adem, toén
zij hare onderlinge regteu in het Tractaat van Parys4ge
ëerbiedigd en bevestigd zagen En zie diar het regt
waarop Bonaparte beneyens het zedelooze én verbasterde
gedeelte der Natie zijne bevoegdheid, tot de Kroon en zij
ne eifchen om dezelve weder te bezitten, bouwen, ter
wijl het brave gedeelte van dezelfde Natie zich in tranen
en wanhpop bevindten maar eenen eenigen wensch koes.
teït, namelijk, van onder de heerfchappij yan den regt-
vaardigen en góederjierenen Lodewijkden XVIII. te leven.
Toen de getrouwheid en dé dapperheid der Spanjaar
den, benevens de hulp der Mogendheden de kluisters
verbraken, die my te Valen^ay boeiden, verliet ik deze
plaats, om in het midden myner onderdanen te kómen,
gelyk een vader in.het fqjddcn zyner, kinderen. Aan het
genoegen, van mij weder onjèr u te beyindenSpanjaar
den! paarde zich het o.otwérp en de zoete hoop,.óm de
verwoestingen van den beklagenswaardigften bloedig.
Hen oorlog, die ooit beilaan heeftdoor eehën -langduri
ge n vrede te herileijen. Ik werd door niets verontrust
dan door de moeilijkheid der ondetneming de oorlóg
had de. provinciën ontvolkt, had de vruchtbaarfte (treken
ïn woeste onbebouwde gronden veranderdhad den koop
handel yernietjgd, de kunsten verlamd, de zedenbedor
ven, den'go4sdienst verbasterd en de wetten hare kracht
ontnomen. .Welke zwaarwigtige onderwetpen om de
aandacht eens Souy.ereins te kluisteren.die niet alleen
Vóór 'zich zeiyen wil leveu, maar wenècnt te beftaan
om te werken aant de bevestiging van den voorfpoed der
volkenwelke de Godlyke Voorzienigheid aan zijne zor-
gen. heeft tö^yerjrouwdEr ia wel zeer weinig tijd noo-
digom het werk va'n werfchciden eeuwen te vernielen;
maar men behoeft veel tyd om een nieuw werk te fchep-
,pen. Dés niet-te rhin hoopte ik, al deze zwarigheden
door ftandvastigheideenen du'urzamen Vrede en de waak
zaamheid van een vaderlijk beduur, dat door den Hemel
befchermd wordt, ie overwinnen; maar God gehengde,
naar zijne aanbiddelijke en ondoorgrondelijke raadsbeflui
ten dat Bonaparte de rust van Europa andermaal kwam i
verftoren, en zich'voor deszelfs vyand vèfkjiaróe, ter
wijl hij het Trgctaat-van Parijs met voeten trad.
Het welzyn en> het belang vtu> Frankrijkalsmede
de verzekering der-algemeene-ruft waren het onderwerp
van het verdrag, d.at dtfor dit Tractatt.weed.gefloten
het plaatlle een weleer verbannen Vorstlyk Hui« weder
op den troon, plaatfte er den regtvaardlgen den begeer
den den vergevingsgezinden en vreedzamen Lodewyk
XVIII op, en-bevrijdde de waereld.van'eenen overwel
diger die, niets dan oorlogsroem zoekendeFrankryk
vernielde om de verwoesting oyer, t< brengen tot de -
Mogendheden, die hy wilde onderdrukken.t
De oc-rlog, die door-den aanval van Bonaparte ver-
wékt wordt, is derhalve géregtvaardigd niec alleen door
de .verpligting, welke op ijderen Souverein tnstom ge
trouw te zijn aan- zijne tractaten en overcenkomllen
maar ook door de geheiligde pligten, welke de. veilig
heid yan zijn Volk hgjn pplcgt.
9-3 D: oorlog is een groot onheil, cn een Vorst moet
denzelven niet voeren ,Xdan oru z^jn Volk voor grooic-
rampen te beveiligen. Di: is de gelleldheid, waarin wij
ons bevinden Spanjaarden Bonaparte beweert na
Frankrijk en deszelfs wëttigen Koning aangetast, en het
tractaat, waarin hij had bewilligdverbroken te hebben,
dat bij geene eenlfe Natilè. heeft Beledigd xdat hij z'yrfe
wettige regten bi«'eft hernomendit dé Souvereinen hein
'dezelve niet kunnen betwjstenen dat hij in vrede mee
allen wil léven. Het is achter de vrede niet, dien do
overweldiger Begegrt; maaé hij weoscht zich van huiien-
landfche bele.mmefingen otirf.agen te zien, ten einde'her
gewapend gedeelte der FriUfche Natie te gebruikenóns
het talrykfté en betergezinde 'gedeeltedat niet gewape.,d
is, te onderdrukken en te bedwingen.' Dit mensch Jui
pogen om de onbefchaamdheid ten top te voeren te
doen gelooven, dat hij zal werken aan den vrede en bet
geluk yan Europa; als of Eüropa kon vergeten, dat vér-
fchriklyke oorlogen elkander zijn opgevolgdfedert hij
de teugels der regering in handen nam en dat de bron
nen der a[gemeene .welvaart zjjn opgedroogd 'ihvïejef
.Land, hetwelk aan £Ênen invlöed was onderworpen. Wfo
is dwaas -genoeg nm te gé.looven dat Bonaparte Wc
[meineedige beginfelen zou kunnen vaarwel zeggen dï?
altijd de grondflag van zijn gedrag geweest zijn?
Spanje heeft hoegenaamd geene lesfen noodig. H- c
.vindt er genoeg in deszelfs noodlottige ondervinding; bet
is het'flagtolFer geweest' van twee loerten van oorlojt
welke Bonapafte heuelve heeft aangedaan. Tot in-ife?
yoerde hij den kjijg tegen deszelfs waardigheid, fchat-
ten, esqüaders eu-légers door dezelve tot zijne misdadige
oogmerken fe gebruiken; en hg waagde het, dit vernie
lend verdrag vriendfénap te noemenHet was in hec
zelfde jaar, dat hijom der waeteld te bewijzen, hoe
omoooglijk het iszijne beloften te vertrouwen n;
Öiyonne al die listen en aanflagen io het werk llelded;e
tegenwoordig zo wel bekend zijn. Vervolgens verfpreiu-
de hjjom het wreedfte gewrocht van meineedigheid eu
geweld llaande te houdende verwoesting en het ver
derf ió «11e Próvincien van Spanje, terwijl hij hetzelve
behandelde éls een eigendom waarover bij naar wille
keur kon befchikken. Bonaparte heeft zyn karakter niet
verloochend ;hij heeft zijne terugkomst gekenfehetst
doof den wettigen en aangebeden Souverein van Frank-
ryk aart zijne ydelheid op te oÏÏeren, en zo ook de vry-
heid.dezer Mogendheid te vernielen, door zich te plaat-
fen .aan het hoofd van lieden, wier belang het is voort
te gaan met de verwoesting van het menschdom. Bona
parte zegt van uit .Jfr&nkryks hoofdftadtot alle Vors
ten: Gij hebt bij voorgaande vredesverdragen uwe
dierbaarlie belangen en uWe heiligde pfigten geraad-
pleegd, om de rust uwer Volken te koopengij hebt
mijne aangematigde regten tegen uw geweten erkend»
en mij veroorloofd mijnen zetel onder u te plaatfen.
u Ik heb u befpot en geen dier Tractaten gehouden, zo
lang het met mijn belang ftróokte, en uwe opofferin-
gen hebben tot .niets gedienddan om mijne eerzucht
eo mjijpe ydelheid te voeden en te verfterken; en
thans zal ik, zo. ik het vermag, het menschiijke ge»
(lacht aan myne,Verheffing 'opofferen!0
tfy déze om.ftandigheden. kan niemand in de keua
zijner parity aarzelen; geheel Europa heeft de vciligfte
de voordeeligfte en de roeulrijkfte gekozenhet wan-
troUwentufrfchen de Mogerulheden is verdwenen, en
hét geméenfcbaplyk gevaar. h.eefc hare belangen a?.n
elkander .geftrétigeid.; Pruisfe-n zal geen werkloos aan-
fchouwer van Oostenryks verwoesting blijvenOosten
rijk zal ds vcrbieling van Pruisfen niét meer onvcrfcbil-
lig aaq.zieni Rusland zal niei linger gedoogen, die hec
Zuiden van Europa^ ;n fmaldeelen ge(>lit6t wordt, om
koningryken voor gekroonde (laven te vorraes; Engelacd
zal vol Karden met den .ftoutften Avonturier, die zich
durft aanmatigen wetten op Zee te geven, terwyl alle
Schepen van Frankryk in hare Kavens geblokkeerd zyn
nooit onder de Vorsten te tellen; in een. wpordde Sou-
.vercinen, wel overtuigddat 4e edeJmoedigheid het beste
middel is, om zekere gemoederen terug te doen keeren,
zullen naar niets meer hoorendan naar de regtvaardig
heid en het «Igemeene geluk, die de hoogde wet aller
beduren zyn moéten. Deze wee beveelt u oen Oorlog,
Spanjaarden 1 Die Oorlog is wettig en regtvaardig, de-
„wijt hij gevoerd wórdt voor het geluk der Volken en de
handhaving der Vordenwelke door de Voorzienigheid
>en de groftdw.ettep der Stalen tot den troon zijn gcroe-
vpeaiJïV is;voorzigrig dewijl de .maatregelen, welke *ie
verbonden Mogendheden, hebben -genomen.» om deu vrede
van Europa andermaal.te bevechten, overeenllehnner. met
Juet gewigt en het belang der onderneming en hy is bu-
Vénal noodzakelykten einde het ligchaatti »der Natie esp
..hare.afzoncïérlyke Leden aan dc. wet der inflandhoudi::;
des Lands gehoorzamen en zifch véreenigsn tegen d.a
mstverftoorder der Wereld.0
Dit echter zijn de eenige beweeggronden nietSpan
jaarden welke gij hebt, om hem den Oorlog aan te ifoen;
gy hebt er, die nog meer beteekenen. Moet gij den «aso
.niet ftraffen, die bet fnoode ontwerp vormdi, van het
Christendoim te- verwoesten, hetwelk hü in zijne gehciusjó
inftrucrien aan Cervellonj de flotfom van voóroordeeicó
en dwalingen noemde? Het is Bonaparte, die, ssi'et re
vreden d'c oorzaak aller rampep te zijn, begeerde, daf
ihen hem duldde zonder eenigen deun, zonder troon,
-fconder de hoop op een beter leyen in een woordzót-
der de onderfteuning vad eeneBr,weldpdigea Godsdteo->r,
Napoleon kan geen behagen fchcppeó Io beginfelen .dïr
het regt van den^ftérkften, hét; eenjlge dat by erVenitv
veroordeeleh. Hy die règtvrriaTdigheid en billgkbe»!
gebied, kan niet welgevallig zgn'aan den Overwekligci-
der Troonenaan den man, dit beween, éldt de ncafea
van regtvaardig èn dapper b^j nitfluiting aan Vérovman
toebehoören.0 .s'.
De rechtvaardigheid, de voorzigtigheid, de itóoFza»
kelijkheid der verdediging en de Godsdienst gebir^ra
dezen Oorlog,.om Frankryk te verlosfen van her jj.it,
waaronder het; zuchten de rust en den vrede iter «nci-
reld te bevégten. De inblazingen der eerzucht helbihffi®
.biet den minden invloed bij eene zo heilige Rechtbs--ik.
Frankryk zal geenzins ontleed wordetr; het zai zijne Be
vinden en Vestingen behouden; zijne Grenzen' r.ullesi nnr-c
paauwgezethcid worden geëerbiedigd; en, om te verrlfaiOA-
deren dat de Legers der Bondgenoten den Franfchen .cav-ndt
.betreden behoeft Frankryk Hechts den "hoon te :hqpeiitE-
zen, die deszelfs Bationaló v/aardigheid is a a n' ge cl a au m'
het tot een fpeelfial van allerlei paf,tijen rmraiktte ifWlfl©
zichs-fteeds voor; dat eene "Natie In flavebny >wegz5nlkc
van het o'ógenbltk: af, waarin zij de 'Kon in gen v-erüiim,
die door hare grondwetten benoemd zijn, en dat het, zo
het eenen -Koning, die 'èen Vader zijns Volka if, m)s±
eene onverfchillige gevoelloosheid door een Munftêr; irkk
menfchenbloed gevoed zag vervangenzich met .oniük»
wischbare febande zou bedekken."
C tiet vervolg op dz kant van deate B2a<k,
