C
lateur eflt-pensé différemment, il s'en serait expliquet ce
seraat user de la puissance legislative, que d'ajouter i ses
dispositions. D'ailleurs rien ne prouve et les porteurs
ne seraient pas admis 4 prouver, que les tirés n'avaientpas de
fonds a Madrid Ie jour de l'échéance. Le tiré ou son por
teur de pourvoirsa pu se rendre a Madrid a cette époque
ct se retirer après le délai prescrit. Le tiré accepteur, qui
est ten» d'aeq.uiter uai effet de commerce payable au domicile
autre que le sien, constitue son domicile commercialpar
rapport k cet effet, dans le lieu indiqué et c'est Ik la dispo
sition de Particle 128.du Code de commerce. De tout ce
qtte>dessus ,<les démandeurs concluaient que la loi s'est claf-
jement expliquée^ er .qu'eille entend que c'est I'accepteur sbul
qui, a contracté l'obligation de payer le montant de la lettre
defchange, ftu-domicile quüil.a désig-né pour le paiement; qu'en
doqiiant iin effet payable k Madrid, ils ne se sont pas engagés
si-payer deux fois ou a faire deux provisions. Que les
exceptions de 'la force, majeure .ayant été écartées par le ju-
gemenc dti 7 Février 1809, les porteurs, faüte de pratêt en
regieéuient dans le cas prévu parTArt. 170 du Code.
Tel était le moyea de cassation proposé par le» deman-
deucs.
Le défendeur. motivait sa défense sur- la distinction sui-v
vante
Lorsqu'unetraite est payable au domicile du tiré, le tireur
en cas de.protêt; tardifpeut opposer au porteur- sa créance
sur le tiré, laquelle est considérée comme provision.
Mais si.la traite est:payable k domicile élu le tireur etle
tiré ont dü foutnir les Fonds.-
Si le domicile élu a de-.-provision iile^ tireurqui
a refu l'argent du porteur, .sans se mettre en écarde le lui
rendrecomme il s'.y est.obligé., est son garant.
Ainsi le défendeuraprès avoir établi que les. fonds de«?
vaient étre fait» par-le tireur, k l'échéance, au lieu indiqué
pour le paiement, tirait cette canséquenceque le tireur était-
passible du recours du-porteur ,même négligent, s'il ne jus-
tifiait pas avoir fait les fonds k. L'échéance au lieu indiqué i
pouj:. le, paiement. 0%.
De ce que le tireur d'une lettre de change payable au domi-.
die d'un tiers autre que le tiré a dü faire les fondspour
l'échéance., au domicile du tiré, s'ensuit-il que, dans le cas
de rêcours aprés proiét tardifle tireur soit tenu de justi-
£er qu'au lieu indiqué il y avait provision en argent ou.:
erja ne?
De ce que-jetportéui a le tort de n'avoir-pas-fait ,- k l'écbé-' -
anccii, sa presentation ou son protét, cela ne suffit-il pas pour
Je rc-Ltlve. passible desdommages. Ne-faut il.pas encore, se-
Jo-: u voeu du iégislateur quele-tireur juscifie avoir rempli
ses obligations? Et -at-ii rempli ses obligationss'il ne- jus
tifie pas.qu'a-l'échéance il a fait lesfonds-en argent ou cré--,
ance. aiulieu-indiqué pour la paiement
Mais est il bien vrai que le tireurdoive justifier avoir pleü
nament rempli.cette condition, pour être dispense du recours
de ie principe nous parait faux dans
dag te prefenteerendoor zijne werkeloosheid den Trekksr
niet in cene valfche gerustheid? Eindelijk, zo de Wetgee-
ver op eene verfchillende wijze had gedacht, zou hij zicv
deswegéns uitgelaatén hebbenhet bijvoegen bij zijne fchib
kingenware het gebruik maaken van de wetgeevende nugt,
Voor 't overige bewijst niéts,' en de Houders zouden niet
worden toegelaaten te bewijzem, dat de betrokkene Bp dei
vervaldag'geen Fondfen te Madrid had. De betrokkene oi
de Houder van zijne volmagt heeft zich op dien tijd naar Ma
drid kunnen begeeven en na dfen voorgefchreven termijn we
der heen gaan. De betrokken Acceptant, die gehouden
een'haudel-effect te voldoen, bepaalbaar aan èenc andere wood
•plaats dan de zyire, conftituecffd zijn-handeL-woonplaats, ten
opzichte van dat effect in de aangeweezene plaats en dat
is de fchikking van Art. 128 van het Wetboek van RoophanJ
del. Uit al het bovenftaande concludeeren de Eisfchersdaj
de Wet zich duidelijk heeft verklaard, en dat zij verftaat,
dat het alleen de Acceptant iswelke de verpligting head
aangegaan, om het beloop van den Wisfelbrief te betaalt],
op de plaats die hij tot betaaling heeft aangeweezenda;,'
met het geeven van een Effect; betaalbaar op Madrid,
zich niet verbonden hebben om tweemaal te betaalen, ofn
"twéé provifien te maaken. Dat de Exceptien van gewei:-
ger magt door het gewijsde van 7 Februari] 1809 uit den \c|
-geruimd zijnde, de Houders, bij mangel van regelmatig p:i
test, in'het geval waren voorzien bij Art. 170. van t
Wetboek.
Zodanig was het middeL-van Cas-fatiè ;door'devEisfcl(
-voorgefteld.
De gedaagde grondde" zijne verdeediging- op de volgtt
ondcrfcheiding.
Wanneer eene tratta betaalbaar is aan de woohpla'ats
den betrokkenen, kan de Trekker ingeval van te laat prots
tegen den Houder zijne pretenfie op den betrokkenen inbtó
gen, welke wordt befchouwd'als provijie.
Maar zo de Fratta-betaalbaar is aan verkozen woonplan
hebben trekker en betrokkene de fondfen moeten verzorg:
Zo de verkozen nvobnplaats provifre' g'emanqueérd heeft.i
de Trekker, die het Geld van den Houder'heeft untvangs
zouder zich in ftaat te ftellen Van het hem wederom te ;e
ven, gelijk hij zich daar toe-heeft verpligt, zijn waarborg.
Dus. de gedaagde, na te hebben 'gefield dat de fondfen dca
den Trekkerten vervaldage óp de plaats-ter betaaling fc
ge weezen, moeten yerzorgt zijn, trok dit gevblg, dati
Trekker onderworpen was aan het verhaal van den, zelfs ad
teloozen, Houder, zo hij niet deed blijken fondfen verzot?
te hebben-ten vervaldageter-plagtze tot betaaling aangi
weezen-.
Volgt, daar uit,='dat dé Trekker van een Wisfelbrief'kt
taalbaar aan de woonplaats van een derdeanders dan de^
trokkene-, de fondfen voor den vervaltijd heeft moeten vet-
zorgen, ter woonplaats van den betrokkenen, datin hetgevtl
van verhaal na te laat protest, de Trekker gehouden zn.Jt,
dóen blijken-:dat er ter aangew'éezehe plaats - proVifie wart 1
geld of pretenfie
Is het niet genoegzaam, den HóUder, daaróm'd'at hij ongt
lijk -heeft gehad zijne prefentatie öf-zijn prodést tèn verval
dage niet te doenonderhevig'aan fchadens te maaken? Moet
bok niet, volgens den wil van den Wetgeever ,-'ue TrekW
doen blijken, dat hij zijne verpligtingen' heeft volbragtfEi
heeft hij zijne verpligtingen volbragt,- zo-h^' niet doet blijk':!
dat hij ten vervaldage de fondfen>in geld of preterilïe verzorgl
heeft ter plaatfe> tot betaaling aar.geweezén. -
Maar is het wel waar ctat de Trekker vólledig riloet be
wijzen-die conditie te hebben volbragt om van verhaal,
geyal van te laat protest, ontheven-te zijn? Bet begiw'1