5^0 D E
A0. iSi ie
GAZETTE
L E I D E.
L E X D S E'
COÜRAN T.
ME R,C RED I U 16 OCTOBRS.
AMERIQUE SEPTENTRIONAL
.H1LADELPH1A le «3 Aoüt. Uo navlre arrivé hiet dans ee port
I annonce qu'nne insarection terrible éclité k li Jimalque. Lt
ville de Mentégo-Bty été réduite en cendres, et trois regimes;
noirs au service de ,1s conronne s'éttient révoltés.
\a l l e m a g n e,
VIENNE le 28 Septembre. Les réprésentttiona que les Etsts de.Hon-
grle svoient trrêté devoir être mises sbns les yeux d» S. M.ont été
sjoutnées psr S. A. J. l'srchidnc Pslttln. On n'en conoslt pes préctse.
ment le contenu; msis les personnel qal se crolent ins truitcs de ce qtii se
pssse i 4s diète, prétendent que les Erfts demsndslent au mèmftque qu'a-
vant de disenter et de mettre k exécntion. les mesnr'es rélatives sua finan
ces, et sar les quelles S. M. Insists00 reglit divers points de diètea
précédentes et qui n'avtient pas encore'érfdrevêtus des formslités d'pssge.
L'efaperenr a declaré expressément que tons lcs objets mixes;qui he.rè-
pondraient pas aux péritlons roya'.essersient remls k une dlete qui se
tiendrait l'snnée prochaine k Bade. On espère que cette déciarktion dn
aouverain accélérera la marche des affaires.
Les nbuvelies que nous recevons sfijourd'hul de l'armée Raise déran-
gént tous les ctlcals de nos politique»". Une suite de rapports uniforme!
nons avait apprls, depuis qnelqnes semainesque le génfral Kntusow, in-
strult des projeta du Grand-Visir de a'emparer de la Valscbiev avsft don-
né'ordte k tontes les tronpes de réserve qui se trouvalent en Molds vie et
snr les bords dti Dniester et dn Dnieper de se porter eo tonte bite snr le
Danube, et l'on ajonttit que ces ttonpes avsient, sur Ie-champ, quitté
leurs csntonnemens pour obéir. Des lettres de Lembergt nons apprenneot
main tenant que l'un des corps de cette'armée de réserve, qui se mettait
en marche, a récu inoplnément l'ordre de retrograder et de se porter en
Podolie; ce qu'll fait. i.» force de ce corps est de 30 millet hommes
qui auraient été trés-miles dins un moment snssl décisif que Celui-ci;
car les Turcs tassemblent, tontes les forees dispooibles de leur Empire
pour eolever sax Rusies lenrs conquéteset les Rnsscs ne sont pas non.
brenx. Les fróntières de Is Servie sont plus que jamais méntcifes psr les
Turcs: on s'attedd mime k une attaque prochaine du csmp de Dtiigradc.
EMPIRE FR A N g A 'l s.
PARIS le 11 Öctobre. S. M. la Reine Hortente et S. A S. la Princeacé
Borghese tont srrivées k Paris,
Nos fenilles contiennent un Article d'Utrecht, en date dn 6 de ce- mols
de la tenent suivsnte:
-i Enfinnons svons en le bonheur de voir notre nonvean souversin. L'nn-
trée de S. M. l'Emperenr a été msrqnée pat des témoigniges de jole, de
confisnce et d'admiration eels devsit êtte tineitons les, habitsns de l'an-
cienne Holltnde savaient depuis dix «os qtse non senlemènt le sort politi-
qne, msis même l'étst civil et commercial de ce pays dépendaient entit
lement de la politiqué'et de la législatlov franqsise. Depois dix aas nous
regirdions le chef de la grande nation commc le nótre, Pouvions-nous en
effet jeter un regard snr la position de la Hollaade sans nous apercevoit
que la France, maltrease du Rhin et protacttice de l'Allemagneponvait
k son gré nons permettre on nons défendre le commerce intermédiaire en-
tre le centre dn continent enropéen «t let autres parties' dn Monde, seal
commerce snr lequel, dans l'éttt de paix, doit se foodet notre prospérité
on, ponr mieux dire, notre existenceT Les temps ne sont plns oü plu-
siénra pnissances d'une force k pen prés egale' maintensient en Europe'tin
Système d'équilibre. Aloisplscée entre des ptrtis rivtnx lt Hollande pon
vait qnelqnefois tenir It balance de 1* politique européenne; elle poavaltcon»
sidérer son indépendtnee comme un objet d'intérét common ponr l'Enrope.
Alors anssi, elle ponvait profiter de l'ignorance commerciale dei ptnples
dn Nord et de la paresse de cenx du Midi, ponr s'empsrer dn commerce
de commistioo et de transport dans la Bsltique et dsns la Médlterranée.
Tons ces avantages de la Hollande avaient snccessivement dispara
mime avtnt qne la gnerre de la tévolution n'efit bonleveraé les rspparts
politiqaes de lt Hollande. Déjk, en 1714, k la paix d'Utrecht, on s'a-.
perqnr qneles grsndes nations continentale! ayant formé des armées
permanentes et nationilssproportionnées k lenr populationnne petite ré-
pnbliqne de deqx k troll millions d'habltank, rédnite comme Carthage k s«
servir de tronpes mercenaires et etrangéres, oe pouvait plns jouer Je róle
d'une puissance militaire. La Hollande qui n'obtint par le traité d'Utrecht
qu'nn vain droit sur lei places-barrihres dans lés Piys-Bas antrichiens
avait entretenn, dans la gnerte de la Succession d'Espagne, 130,000 bom
mel preaqne tons mercensires. Cet effort rnina les finances des Provin»-
ces-Unies, et ne servit qne rAngleterte. La mine des finances mit les-
Hollindsil bots d'état de reprendte la snpériotité maritime, perdue depsis
lks jonfs de de Ruyter et de Tromp; dés.lors toot lenr aystéme colonist et
tont lent commerce extérieur étiient k la merci de l'Angléterre; d'nn antre
edté, on vit en 1747, sptès la prise de Berg-op-Zoom, et en 1784, k l'oc-
cision det préteotions de Joseph II sut l'Escantce qn'on avoit déjk vu
en TÉ72qne la Hollande étoit la conquéte de toote puissance militsire
quelconque, qui terslt maltresse du Brabant et de lt Flandre. Un antre
secret de li fsiblesse de Ia Hollande fat révélé on 1788lorsqu'un peilt
corps prussien pénétrt sans difficnlté jnsqne dans la viile d'Amsterdamnt
changes le gonvernemet de l'Etat.
La marche Acs événemens avait done amené la Hollande k ne plna tie
une nation indépendante mals nne fimple fsctorerie commerciale cqtre
l'Angleierrs et le continent. Lt Franceforcéé d'exclnre do continent ses
implscables et aveugles ennemisdevalt done nécessalrement changer les
dèstlnées de la Hollande. 81 cette contrée fat restée tesserrée entre li
mer d'nn cóté et la ligne des douanes fraafiises de 1'anue, elle n'ent con*
sérvé qu'une independence précaire, accompsgnéé de la mine totale des In--
dlvidus et même d'one famine générale. Reünie au grand empire, la Hol-
lande fouffre sans donte tout ce qne doit sonffrii une mtieou de commerce
qui perd ees anciennes rélitionimsis dn inoins elle ne sonffre point fans
erpéran'ce. Elle doit prtvoir qu'une puissance aussi formidable que la
France ne sanrait k la longue être privée des avantages d'nBe ptix mariti
me, süte et aonorkble paix qui dès-lors garantira tux Hollacdais une
itclivélle Spbère d'icrivité non moins étendne et blen moins tirécaire qne
tcélle dont ils éraient maltre» dans le 'dtmier siècle. Sitnée.k l'emboncbnre
dn Rbin du plus béku flenve de Is France et de l'Allemagneli Hollande
est ie port naturel et le marché commun de ces Vaites er riches contrée*
arrosées par t«nt de riviè»s tributiires dn Rhin. Les Alpes de lt Snissc
les vipnobles et les cbamps de blé qu'arrosenr ici la Morelle-ec la: Menae
lk le Necker et ie Melnle» bols et le» mines des Vosges, de* Ardecres.,
de la Forét-NOire et de l'Odenwald; les minafacturea d'Appenzell, de Zu-
siph, de Wurtembergde Francfort, dè Hsiiu, dc Etbcrfaid, de Sólin-
gen, dc C re velt, voilkles objets vers lee quels os-dlrigwé Uesprit.de ape.
cnlation des holisndais, devenbs fratfais. lis siroetdes»s^eaj de com
merce de tonte la psrtle septentrlona.e du grand empire. Los bolhndM»
les plül attachés k l'ancienne réputatioo commerciale de 1-nr contrée, sen
tent ces Vérités, les professent st les répandent pgrmi lts classcj:jntiias
iasttniies: aussi, putout la contceancc du peupl'é feollanéais sat le pa;;*.
N'. 12,4c
-
tVOEliSDAG 1Un i£ OCTOBÉ&,
N - R D - A M E R 1 C A,
HILABELPHIA dei -a-j - Attffpitufl. ieaScb'p gister in deze Hive a
aan^ekotneo boigt- dst co Jtmiica een yMetyken opAtnd ii. vaöyrc.
valieo. pc Sttd Mon':fcgQ-öay-ia kr/e(eirgftlegu en dfiefCfcfi*
m-sDteü Negets in .dieoat vta dè Kroos warcD gerevolteerd^-
D U I T S C II LAN
WEENEN den 28 September. De vertoogenwelken dé Standen van Han-
gstyeo bidden beiloten ondsr'tobg zynet Majéfteit te brengen gyn doorZ. K.
'A'rta-HBrtog Pslatyn opgefebort. Dcrzclver jnisten inhoud iy oa-
bdph'é, tuiar liedendie moeten te weeten wat er up den Laaddag omgskg,
wiiltn dat de Standen aan'Zyne Majefteit vertogten dgtalvoorens het bcre-
tfeneeren en ter uitvoer iwettgon der mastregaien van finantie eq sessrop Z.
M. aandringt, verfcheide punten vanvoorgssnde Landdagenwelke nog
niet met de gebmiklyke plegtlgheden omkleed waren, geregeld wierden. De
Keizer heeft nitdruklyk vetkharddat alle gemengelde zaaken die aan de
Koninglyke Voordellen biet mag ten beantwoorden, aan eenen Landdag zon
den worden voorgedragendit in bet volgende Jaar te, Offen zii gebonden
worden. Men hoopt dar deze verklaaring van ficn Souverain den gang det,
zaaken zal verhaasten.
Dé tydingea dic'wy héden vsa het Rnafisch Leger ontvangen-brengéb al
de'berekeningen van onze Politieke» in de w'ar. E«ne reeks van eepflemmige
tydingen bad ons federt eeaiks 'weken onderrigt, dat,de Generaal Kntnfow
kenals dtagende vai de ontwerpob des Groot-Vifirs om Waliackyen.-te ver.
meesteren, bevel had gegeeven, aan alie referve Troependie zich in Mol-
davien en aan de Zoomen van den Dniester en den Dnieper bevondenom
in «lier yi naar den Donau te trekkent en men voegde er by, dat dié Troe
pen, om daar aan to voldoen, óp (laittden voét;hanne Cantotfneqpcnten had
den verlaaten. Thans melden ont de brieven van Lemberg, dat een der
1 Corpfen van dat tefervc Leger., her welk op marjeh was, önvoo-sleat be-
vel heeft bekomen om terag cn In Podolien te trekken, zo ai,, h't 'gédatji
heeft. Dat Corps is 20,000 Man fterk, die zeer-nuttig zonden geweest 2y,«.
in'znlk een befiisfend oogenblik ais dit; want de Tbrken brengen de ganfche
befchikbatre magt van hun Ryk byésn om de Rnafen hunne'veroveringen ti
ontrekken, en dè Rusfen. zyn' niet talryk. Dé grenzen van Servien wórden
biecr dan 'ooit door de Turken bedreigd; men verwsgt ze:fs eenoa Baby zyn-
den nsnval het'Ck»P van.Deligrédé te gemoet.
- intr
FRANSCH KEIZE R R Y K
RARÏS deit 11 October, -H. M. dn Koningin Hortenfiaen H. D. H. ds
Princesfe Borghrfe, zyn alhier aangekomen.
Onze Dagbladen bevatten eeo Artykel van Utrecht, in dato 6 dezer, vso
den volgenden inhoud:
Elndelyk hebben wy bét geluk van onzen-nieuwen Souverain te zien. De
Intreede van Z. M. is gekenmerkt geworden doorbewyzen vao vraagde, v»t?
vertrouwen en bewondering: dat moest zo zyc; alle lowooners vin otrd Hol
land wiacen federt tieo Jaaren, dat niet alleen het ftaatkundig lot, matr z.'lfs
sender'op te mérken darFrankryk meester van dcc Rhyn en befebermtr va^
Dnitschland, naar dcszelfs wclgeeallen ons den tusfïhenehandel kon vergnn."
nen of verbieden rotfehen het middenpunt van bet Européescb viste Land
en de overige Waerelddeelen, den eenigen handel op welken in vrecdestyd zicb
onzeo voorfpoedófom beter te zeggen ons aanwezenzich gronden moet f
De tyden zyn niet meer, waar in verfcheide Mogendheden van omtrent gely-
ke magt één (lelztl van evenwlgt in Europa handhaafden- Hollandgeplaatst
rnsfche'n mededingende parryenkon alstnetl fomtyds de fchtsl der Europee!
fche ftiatknnde houden; het kqn deszelfs onafhangtykbeid 'al; een voorwerp
van een gtmeen belang v0or Enropa btfehonwen. Toén ook, kon hetzelve
zich bevoordeelen van de onkunde der Noord fche Volken in de handelen van
de traagheid der Znidelyke j om-zich meester te maakén van dén Commlsfit-
en Tranfporthandel in de Oo3t- en Middetaédfcbe Zeeën.
Allé die Voordeelen van Holland waren agtervolglyk vèrdweenen zoifs al
vorens de Revolutie.Oorlog deflastkucdige bctatkkittten vsn HollinJ badr tn-
gekeerd. Reed» by dén Vreede van Utrecht In 1714befpeurde men datde
grooie Natiën des vatten Landsftaande et Nationale Legers, naar evenredig»
beid van derzelver bevolking, ingericht hebbendeeeo Repnblïetjc' van twee
i drie'Millioenen Inwonnersevep als Cartbago zoverre gebragt van zichvru
kanr-en bnltenlandfcbe Troepen te bedienen gcenen rol van MiLitalre Mo-
'gendheid meer fptelen koude. Holland beiwilk byhct TiactaarvrnUtrecbr;
niet anders '-verkreeg dan eenydel recht op de Oqstcnrykfche BarrictrtpUalfin
had in de Spaanfche Succesfie.Oorlog 130 duizend Man., alleHnnrlingen. op
de been gehouden. Deze pooging ruïneerde de fie.aotién der Verecnlgde Pro
vinciën, en was enkel nattig'voor Engeland. De ruïne der financiën fielden
dè Hollanders buiten (iaat om de ovcrmagiigheid ter Zee, .federt de dagen yen
Tromp en de Ruiter verlordn te herneeménVan torn af (ionden hoU Colo-
mlaal iyïtèms en hunnen gcbéeiénbuiteslandfchen Koophandel ten believo vau
Engeland. .Van een anderen kanr zag men na het inncemen' van Bergen - op-
Zoomin het'Jaar 1747-, en ir 178-tby gelegenheid der pteteofieo val) Ja-
feph II. op de Schelde, bat geets mén reeds iu t67t gszién had, dat Holland
bét wingewest was van elke Militaire Viogendheid, die meesrresfe van B;a-
Vfnd en Vlaanderen ware. Een ander geheim van Hollands zwakheid wierd tu
1788 geöpenbaardtoen een klein Prnisfisch Corps, sonder moeite tot in Atn-
ftïrdlW doordrong, en Bet StaetsbeSaur yenoderde.
De loop der gebeurenisféü h»d dan Holland zo verre, gchragr vat) geene on-
afbanglyke Natie -meer te zyn maar birotlyk tenc handel-ficfory tuafegén
Engeland en het vaste Laad. Frankrykjk gAoodz. akt om zyne onveizognelvke
en verblinde Vyanden boltguhet vasteLttdte jluittn moest dsrhalven nood-
wendlg de bèliemmlngén van Holland veranderen. Indien dat Gewest ingcdo-
ten was gebkeyen tnsfehen de Zee aan den etncn.ktaten dc lifiije dér Fnu-
febe Douanen aan de andere zyde, zon het cec: wïg(fe;ende on f hir -ivkjit.-id
vergezeld van denbotalen ondergang der Bewoonerén i en zelf- van oenen al-
geuleenen hongersnoodhebben behouden. Holland., met het gioote Ryk ver-
èenigd, lydt zónder twyffel slles wat een Negotiehui*'moet lyden,-hct wélk
deszelfs oude betrekkingen verliest; maar het lydt ten-minstéb (liet zonder
hoope. Het móet vooruitzien dapee-ne zo geduchte Mogendhiid al; Fraflk-
tyk nier oprijen dnnr vso de vnordeelcn via eenen veillgen en 'loflyken Zee-
vreede kan verftoken biyven. Een 7 ree dedie van dat tydfiip, den Hol! ande
ren eenen nieuwen kring van,werkzaamheden zal vèrwaarbórgsq,, niet'minder
uitgebreid en vry Wa; minder wankelbaar, dan die van welke zy in de vorige
eeuw meester waren. Holland, aan den moad Van den Rhyn geleeen t vso
den fchopnftes llrodm van Prankryk en.Duitscfciandia dr aatmnrlyka Haven
en de gèmeene'Matst dier nirgeftrckic cu ryfce LaodffreekeD, door zo veèie
aan deo Rhyn cynsbtsrd Riviereo befproeld. De Alpen van Zwiifcriand, de
Wyngaarden.cn.K,oorn'-el,d«o,.hier door den.Mcefel en de Maas, en daardoor
den Neckar en dtu Main hefproeid de Bosfchsa ep de Mypen van Vosges,
de Ardennenhet zwarte Wottd en het Odctwald, de Fabrieken van Appen-
ieli. Van Zurich, van Wnrtembern,-van Francfortvan Huoau.^ vaq^lber».^
fcld, van SoJlogen vin Crcvtit, zie daar tfé vo'orwerpca"naar welke oc
fpeculatie-geest der Fransch geworden Hoilauders zich richten zal; zy znfeti
de Handel-Agenten zyn van hc: gcheeie noord-elyk gedeelte des Ryks. De
HolUsdeis het meest gshegt dej oude Handel roem vsn hunne l*.n4ftaa«k