d e g r a n d e s -1 n d e s. e s p a g n e. groot-indien. 5 p a n j e n. A*. I*Ii* GAZETTE LEI D E. LÜNDI U a$ SE PTE MB RE* IV' A N\ 114. LEYDSE COUR AN T. V ,-y f: MAANDAG de» es SEPTEMBER. EXTRAIT d'une LETTRE particuliere it MADRAS da s Join. Denx Mahometans d'Arabiel'an et l'iutre fort coalidérés dans leor paysoot été récerament convertit k li fel chrétienne. Le nom do pemier est Ahdallahle second se nomme Sabatet depois son bsptéme Nathaniel Sabat, Ce dernier 1 quelqne tems bibité mi maisoo, et c'est de si propre boucbe qne je tlensceqneje viis vous rtconter. Abdillsh et Stbtt étalent onis de li plus étroite imitié, ils appartenileet d'illnstre» families d'Arabie, et Ha röaolnrent de voyager ensemble poor visiter les pays étrangers. Ils étaient toot deux zèlés Mahometans. Sabat est fils d'Ibriham Sabat, de la familie de Beni-Sabat, dont la généalogie remonte jrsqn'ï Mahomet. Les denx amis qnittèrent l'Arable, après avoir fait Icors offrandea et lepra prières anr le rombean de lenr prophéte 1 la Mec- qne. Ils trtversèrent la Peraeet arrlvèreot k Cabnl. Abdillab fut attaché k unemploi civil sona Zeman-Schth,' rol de Cabnl: Sabat l'ylaim, et con- tinna sa route an travers de la Tartaric.' Tandis qn'Abdknah était k Cabnlil fat convert! k la foi chrétienne psr la lecture d'nne bible qui spparteniit k nn chrétien d'Arménie. Dans les Etst Mahometans, 11 y a peine de mort ponr tont homme d'une niisnnce iünstre qni embrssse le christiinitme. Abdillab chercha d'abord k cacher sa conversionmaissentant qne ses efforts devenaient inntiles II résolut de fitlr, et de se rérirer inprès d'nne égiise Chrétienie snr les bords de la mer Csspienne. 11 qnitta Cabnl sous nn travestissement. Déjk il avait atteint la grifade ville de Bochara en Tartarfe, qnand 11 rencontra dans la roe son ami Siitat, qni le recoamit k l'insttnt. Célui-ci avait entendn pirlcr de sa conversion ét de sa fniteet én avait conga one extréme indignation. Abdil lab n'ignorsnt point le dinger qn'il conrait, se jerte anx pieds de son ami avoue qn'ii ést Chrétienetan nom de lenr ancienné imitié1* conjnre de lui rendre la vie en le laisskfit échapper. Mais, monsieur {me dit Sabat, en racontant lui-méme l'histoire)je n'ens- point de pitié. Je ie fis sklsir par mes doméstlqmes, et le llvrai k Mortd- Shah roi de Bochara. II fut condsmné k monrir. Un bérant annonce dans rbitte1 de ville lè moment dé sbn execution. Les princlpanx petsonnages de BóChira, accompagcés d'une multitude immense, se rendlrent an ilea da su-iplice. Je me tenais anprès d'Abdallah. On lui promit la vie, s'il vou- lair ibjnrer le Christ. L'exécntenr était k ses cdtéssrmé d'nn clm'éterre. Non dir.-11, jc ne puis ahjurer le Christ. On lni trancha nne main, il rests ferme. Uo médecio k Is demande dn roi, proposa de gnérir la blessu re s'il se retractait. Abdillab nc fit anédné réponsemais 11 levait ad cicl ses y'enx monillés dé l'armesk l'exemple de Saint-Etienne le premier mar tyr. II me regardé ensuite avec nn air pleié de doncenr et de bbntéet sa dérhière priére k Dien fat pour eet ami qni ie trainajt k Ik mort. On lui trancha 1'tUtre main. Malsmonsieur disair Sabat en manvais Anglais Ie saint CnnfesSeur ne changes point,' et qnand 11 inclina la téte pont recc- voir le coup mortel, tost Bocbara aemblak dire: Qji'est-ce que cecit Sabat s'ëtalt Éatté que tón ami ne persisteralt pas k faire le stctiftce de sa vie; mais dés qu'il le vit mort, il s'abandonna an plot violent dékes- poir. II voyages de vllie en ville cherchtnt en vain le rfcpós. Enfin li se décids k visiter l'Inde. Bientöt sprès son srrivée, Ie gouvernement anglais l'élnt moufti, c'est-k-dire interprete de Ik lol mahömetanc. L'étenduc de set lumlères et si naissance le rendaient émlnemment .propre k eet éihplof. L'époque 4è si conversion ipprochait. Ttndisqo'll était k Visagspatam dans la mord des Cifcafs, il lui tomba entte lea mains Un exemplsire dn Nouveau Testament eo Arabe. II le Int ïvec beaucoup d'kttentlon. Le Koran était devant ses yenx: il les compira, et enfin la veriti de la parole ie Dieu fondit sur son Amt scion ses propres termes), ainsi qu'un tor- ■fMt.de lumUrc. Bientdt sprèsil psrtit ponr Madras {distant de 300 mil let), afin d'y recevclr le baptéme chrétien;. et après avoir fait nne con fession de se >foiilfut baptisé, dans l'église anglaise de Madrassonsle nom de Nathanieldtns li vingt-ieptléme année dé sa vie. Vonlane ensoite consacrer le reste de ses jours k la gloire de Dieuil résigna aon emploi séculier et snr l'invitatlon qni lni fat faite il se rendic dans le Bengaleoü 11 esc msintensnt occnpé k traduire les ssintes écritn- res en lshgne perssnnè. Jusque-lk on n'svsit point en d'homme asset habile ponr exécuter eet onvrage. Le langage persan est d'nne graéde tm- portihce dam l'Orient, pnls qnll est senl en usage dans l'Asie occidentale surtout parmi les bautet classeset est gènérilement compris depnls Dt- mis jusqn'k Calcutta. Mais ce qni occnpe priheipalement te noble Arabe;, est ia propagation de l'Bvangiie parmi aes compatriot.et.et 11 fonde l'opi- nion de ses snccès snr la (actuation qni rigne en ce, moment OanS les opinions réligieuses des Arabes. Son premier ouvrage ést intitulé Bonnes nouveltes pour l'Aratïefi 1 est ecrit enNibnttée dialecte commun dn pays. 11 y ptouve avec beancoup d'éloqnence et de solidité la vérité de rBvangHe, qu'il appuie.d'nn grand combre d'antorités admisea par lea mahométans méme, ét partienlièrement par les Wahabites. Cet onvrage est précedé dn récit de la conversion de l'antenr, et d'nn appel anx membres de sa familie en Arabicponr la vérité des fsita. La circonstance snivante ne doit point être omlse dans l'histoite de Sabat: T Lorsque ses parens apprirent qu'il avait suivi l'exemple d'Abdallahet a'étsit fait chrétienils dépêchèrent son frère dans l'Inde voyage de denx mpisponr l'assasiner. Tandis qne Sabat était basis dans sa maison k VI- Mg:pat»m, son frère sj présente «ons l'babit d'nn mendiant, tenant na pejgnard caché sons ton mtntesn, fond snr lni et le blesse. Mais Stbst le ttislt par lebras, et fat seconru psr ses gens. II ne ttrdt pis k técoa- tuit re son frère. L'sssssrln sèrsit devenn la victime de la jnstlce pnbllqoe lans l'iorerccssion de Ssbst. qni le renvoye en Arable, chargé de lettres et de présens. CADIX, Ie 11 Aoüt. Un Jónrnal de cette ville, publié par les insnrgés sous le titre de Ridactcur. Gin/ral, contient l'trricle snivant: Oo dit dsns le public qne les Cortis s'occupen'pour is seconde foi»-, de la demsnde feite pst le gonvernement anglsis, d'être admls k comtnercer llbrement avec l'Amériqne espagnolc. J'si observé qne beancoup éb per sonnel donnaient lenr assentiment k cette concessioncómme s'il s'iglssait d'nn objet de pen d'importance. On sjonte qóe TAhgleferre rilt dëpendre de cetre fsvenr la continuation de» faibles secours quelle nous secordt. Ja serais extrémemert cboqné que l'Aogleterre vonliit te faire payer pour combattre ton propre ennemi et qu'elle noua réfusdt sa coöpératlon active paree que nous n'surions pat une soumission avengle k tons set velonté» et qD'elle antoritkt protéglt| niêmeIa révolte et la separation d'une partié intégraute de la nation cspagnoie, paree qu'on ne la rendrair P«a maitrejfe,,de» ricbesses que prodoissent les pays que ces peuplea htbi- 'tut. Je demandcrai h ceux qni appuient cette opposition, ce qne pease. EXTRACT uit een particulieren BRIEF ven MADRAS den e Jan'y, Twee Arablfcbe Mahometaanenbeideri In hnn Land io groot aan- r.ien, zyn ónianct tot bet Christelyk geloof bekeerd. De ntant des eerden la AH-Allah; "de tweede ia genaamd Sabat, en, federt zy- nen Doop Nathaniel Sabat. Deze heeft eenigen tyd in rayn bnis gewoond, en nit zyn éigen mood heb Ik gehoord het geen Ik U zal verbaalen. Abd-Allah eo Sabat Wkren door de nsaowde vriendfebap vereenigd Zy be hoorden tot doorlncbtige Familien in Arablen, en belloten famen te reizen oln vteemde landen te bezoekeD. Beiden waren zy yverige Mahometaanen. Sabat is de Zoon van Ibrrhim Sabat, nit de Familie van Beni-Sabat, van welken de*ei)icbt-lyit opklimt tot op Mahomet. De twee Vrienden verlieten Ara- bieona feukoe Oifcrhanden en Gebeden op bet Graf van hdonen Profeet te Mecca verrigt te hebben. Zy reisden döor Perfienen kwamen t« Cabnl. Abd Allah, raakte aao een brtcgerlyken post gehegt onder Zemtn-Scbah, Koning van Cabnl: Sabat liet hem daar en vervolgde zyne reize dwars door Tartaryen. Tttwyl Abd-Allah te Cabnl was wierd hy, door bet leezen vin eenen By. bel, dié tin een Arméniscb Christen toebehoorde, tot bet Christendom be keerd. Vermits io de MshomettsnfcbeStatten de doodllrtf bepaald iavoor elk. een dievan doorluchtige Familie zyude, het Christendom omhelst, trachtte Abd-Allah in den begione zyne btkeeHng te verbergen; maar gevoelende dat zyne poogingen nmteloos wierden beOoot hy te vlugtenen naar eene Chria- relyke Kerk nn de oevers vtn de Csspifcbe Zee te wyken. Ctbnl vermomd verlasten hebbende, bad hy bereids de groo.e Stad Bocbsri in TarrirytU bereikt, wanneer hy zynen vriend Ssbst op de ftriii ontmoette, die bem oogenbliklyk herkende. Deze vin zyne bekeering en vlagt hebbende booten fpreeken was er ten nlterflen over verontwaardigd. Abd-Allah geenzins on bewust welk gevaar hy lisp, viel voor zynen vriend op de knieëubeken de hem Christen zyn, en bad bem, in den nsam hunner oude vrieudfebsp, hem het leeven te fchenkenmet bem te lasten ootfnippen. Mtsr, Myn Heer-, zeide Ssbat tegen my die my deze hlftorie zelfs ver telde), ik was onbarmhartig; ik liet bem door myne bedienden aangrypen en leverde hem over aan Morad-Schah. Koning van Bocbara. Hy wierd ter dood verodrdcéld; een hersut verkondigde de geheeie Stad door bet oogenbllk der Straf, de voornaamile grooten van Bocbara, door eene outelbaare menigte ver gezeld, begaven zich naar de Strafplaats. Ik hield my by Abd-Allah, wlen men' Ket laven beloofde zo by dee Christus wilde afzweeren; de Scherprech ter, met een zwaard gewapend, Hond nevens hem. Neenzeide by, ik kan den Christus niet afzweeren. Men iloeg bem de band af; by bleef voliian- dig. EenGeneeibeer, deed op verzoek van den Koning bet voorilel, om de wond te genëezen, zo hy zich wilde herroepen. Abd-Allah gaf geenerlei antwoórdmaar doeg, naar her voorbeeld van den Heiligen Stephanos den eerlied martelaar, zyne fchrcijende oogen heiöelwaards. Hy zag my aan met een gelaat vol zagtbeid en goedheiden zyhe jongde bede tor God was voor den Vriend dfe hem ter dood fleepte. Men iloeg bem toen de andere band af, maar, Myn Heer {zeide Sabat in gebroken Engeiach regen my)' de heilige Bèlydèr'Veranderde niet; en toen hy zyn hoofd boog om den doodlyken dag ti ontvangenfchcen geheel Bochara te zeggen: Wat is diti Sabat had zich gevleid dat zyn Vriend niet volhard zou hebben in het op offeren van zyn levenmaar zo dra hy hem dood zagverviel by it) de ge- wéldigfle Wanhoop; hy reisde van Stad tot Stad, zoekende te vergeefs naar rtisr. Blndélyk bedoor hy de Indiëo te bezoeken. Weldra naar zyne aan komst verkoos het Bngelsch Gouvernement hem tot Mnfti, datis, tot Uitleg ger van dé Mahometaanfche Wet; tot welken poet de uitgebreidheid zyner kundigheden en zyne-geboorte hem uitnemend gefchlkt maakten, De tyd ayner bekeering naderde. Terwyi hy te VifagapatamIn het Noor'din van de Circars w»sviel bem een Arabisch Exemplaar van het Nieuwe Testa ment in banden. Dit las hy met zeer veel'aandacht. De Koranlag voor zyne oogénhy vergeleek die belde en elndelyk ftorttede waarheid van het woord vanGod'fó olgcos zyne eigene bewoordigingen) als een flroom van licht epzyne ziel neder. Weldra daarna vertrok hy naar Madras 300 Engelfche mylen van daarten einde aldaar den Cbristelyfcen doop te ontvangenen na het afleggen van zyne Geloofsbelydenis wierd hy id de Engelfcbè>Kerk te Madras met den naam Nathaniel, in het zeven, en-twintlgftc Jiars zyns onderdon» gedoopr. Vervolgens bet overige zyner digen ter eere Gods willende doorbrengt», leidde hy zynen wsereldlyken post neder, en begaf zich op aanzoek in Ben galen, waar h? rhani bezig Is met het overzetten der H. Schriften in de Per- fifche Tstl. Tot hier toe Had men oog niemtnt gehad, die bedreven genneg wta om dat werk nit te voeren. In het Oosten is de PcrfiCche Tstl vsn veel belang, ala zynde deeenige, die in hetWesteiyk-Azië, byzonder in de boo- gere klas'fe in gebruik ia, en algemeen begrepen wordt van Damascus af tot 'Calcutta toe. Edoch het geen voornamlyk den édelen Arabier bezig hondr, ia de voortplanting des Enangelinms onder zyne Landgenootenen hygroDdzvn denkbeeld van goeden nitflsg ,opde wankelbaarheid welke op dit oogenblik in de Godsdlenftige gevoelens der Arabieren plaats heeft. Zyn eerde werk It getyteldGoede tydingen voor Arahien het is in *t Nsbntteeschdengemeenec tongval van het land, gefchreeven. Daar in bewyst hy zeer welfpreekend en bondig de waarheid van het Euangelinm, en ftsaft zulks met een groot aantal (tukkendo'ordeMihometisnen zeiven, en byzonder door de Wahsbiten, toege daan. Dit Werk wordt voorafgegaan door een verhaal van de bekeering de» Schryversén een beroep op de Leden zyner Familie in Aribiênwegens de waarheid der daidzaaken. De volgende omüandigheid in de Gefcbledenis vtn Ssbat dlend niet over- gedagen te worden. Toen zyne bloedverwanten vernomen hadden dat hy het voorbeeld van Abd-Allah gevoigt had, en Christen wis geworden, zonden zy zynen Broe der nssr de Indiën (eene reis van twee maanden) om hem te vermoorden. Terwyi Sabat ie Viftgipatam in zyn Hnis zatvertoond zyn Broeder zich voor hem in een Bedelaarskleed, hebbende een verborgen dolk onder zyn Mantel; valt op hem ïanen kwetst hemdoch Sabat greep bem by den arm en wierd door* zyne bedienden bygefprongen Weldra herkende hy zynen Bmcflcren dc Moor. desttr zou her fligroffer van de publieke Justitie geworden zyn, zonder de voorfprssk vin Sabat, die hem met brieven en gefchenkén naar Artbièn terng zond. KADIX den 11 Angnatnt. Een dagblad in deze Seed door de Opilandelin- gen uitgegeevenonder den tytel van Algemeene Redacteurbevat hec vol gend Artykel: Men zegt in bet Pabliek, dat de Cortit {Staaten van Spanjen) voor do tweedemaal bezig zyn rast de vraag door bet Engelach Gouvernement ge- daia om tot den vryen handel met Spaansch Atnerica toegelaaten te worden. Ik heb befpenrd dat verfebeide perfoonen hunne roéfiemtning aan die inwil liging geeven even als cf het eene zaïk van weinig belang waa. Men voegt er by dat Engelaad de voottduurlng der zwakke hulp, die het ons verleend, van die gunst doet afhangen. Het zou my oneindig duiten dat Engeland' zich wilde doen beteslen -om zyn eigen Vyand ie bevechten, én ons des- zelfs dadelyke medewerking zon wéigereft om dar wy geene blinde onder-' werping san alle deszelfs begeerten zouden betonnen, en datlibtden opftand en de tffcheiding vaneen integréereod'deel der Spaanfcbe Natie wettigde, jé' zelfs befchermdeóm-dat men het geen meeftcr maakte van de RykdommeSi welke de Landen, door die Volken bewoondvoortbrengen, Ik zonden-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1811 | | pagina 1