A". IÖ08.
LEY DSE
COURANT
De tegenwoordige toèftand van Spanje (leid de veilig- c S 55
van Frankryken den uitflag dès Oqrlogs tegen Enge- Jg<
in de waagfchial. Dat land van Europa, ttet welk de 25 tf
ite middelen tot eeneZeemagt aanbiedt, bezit bet minst S
van wtgntrouwen Jb
aan de herftiilmg zyner 'd. Jj
der zaak toeivyden, die g "g
ite Land verbindt. Men 5*5
op nieuws.beginnen." ad
Majefteit bèftendig eene magdge Armèe in Spanjen onder-
zaait Z
de Engelfcben overleverenwier geld eb kuiperyeri defcheu-
ring in dat Land bewerkt hebben."
van dén zelfden Minister, in dato P.
Bo8is vefvat in deze bewoordingen
WOENSDAG
F R A N K R Y K.
den 9 September. In de Zitting van den Se
naat, voorleden Maandag, onder voorzitting van
den Prins Aarts-Oancelier gehouden zyn doorde
Ministers van buitenlandfchs Zaaken en van .Oor
log, openingen gegeeven en is ook een Boodfchap
des Keizers in den Senaat geleezen.
Een Raport van den Minister van buitenlandfche Zaaken
ïan Zyne Keizerlyke Majefteit den 24 April te Bayonne ge
daan luidde aldus
SIRE. De veiligheid van uw Ryk, de bevestiging van
deszelfs magtde noodzaaklykheid om een Gouvernement
tot Vreede te dwingenhet welk zich een (pel maakende
van menfchenbloed, en van fchending van al wat onder de
zelve heilig isden eruwigduurenden Oorlog ten beginfel
fteklleggen Uwe Majefteit de vèrpligting opom een eind
paal te (tellen aan de regeeringloosheidwelke Spanjen be
dreigd, en aan de twisten, welke hetzelve verfcheuren.
De cmftandigheid is zwaar, de keuze van party ten uiter-
ften gewigti'g; dezelve isgehegt aan bedenkingen, by welke
Frankryk en Europa het grootrte belang hebben."
Van alle Europifche Staaten is er geen van welken het
lot noodwendiger met Frankryk verhonden is dan Spanjen.
Spanjen is voorFrankryk rifeene nuttige Vriendinne of eene
gevaarlyke Vyandin. Eene raauwe Alliantie moet de beide
Natiën vereenigenof eene onverzoenlyké vyandelykheid
dezelve fcbeiden. Oogelukkiglyk hebben de yverzugt en
hét wanr-mwen, welke tusfïhen twee nabuurige Natiën
plaats.hebbèo van die vyandlykhéid den meest hebbelyken
ftaat van zat ken gemaakt. Dit getuigen de bloedige bladzy-
den der gefehiedenis. De mededinging tusfehen Karei den
Vden (Keizeren Koning van Spanjen) eu Frans den Iften
(Koping vau Frinkryk)was niet minderde mededinging der
beide Natiëndan die van derzei ver Souverainen: Zy wierdt
onder hunne Opvolgers voortgezet. De onlusten van de
tigue het bekende verbond der Fra fche Grooten tegen
Koning Henrik den IVden) wierden verwekt en aangevuurd
door Spanjen: Zy was niet vreertid van de wanorden der
Tronic. Q.zynde geweest de party van Pary-fche Ingezetenen
tegen den Cardipaal Mazaringeduurende de minderjaarigheid
van Lödewyk XIV); en de magt van Lodewyk XIV. be
gon zich niet te verheffen, dan toen hy, na Spanjen Over
wonnen te hebben, met het in dat Koningryk toenmaalsRe-
geerend Huis eene Aliiantie maakte, welke, in het vervolg
die Kroon op heti hoofd van zynen Klein - Zoon deed over
gaan. Die daad gyner vooruitziende Staatkundeheeft
voor de beide Landen na drie Eeuweh van Ooilögeene
Eeuw dan Vrede verzorgd.
Edoch die ftaat van zaaken hield op met de oorzaak
'welke dien had geboren doen worden. De Franfche Om
wenteling heeft den beftendigen band verbroken die de beide
Naden famen bondt. En toen Spanjenten tyde van de
derde. Coalitiein Frankryk ruimfchootige betuigingen van
vriend'fchap deedbeloofde het heimelyk deszelfs byftand
aan de Gecoalifeerdeazo als gebleeken is uit de Stukken
voor bet Engelsch Parlement overgelegt. Door dien'be-
weeggrond befloot het Engelsch Minifterie om niets tegen
Spaansch America te onderneemenSpanjenreeds als Bönd-
genoote befchouwendeen Spanjen, even zeer als Engeland
de nederlaag voorfpellende van Uwe Legers. De gebeure-
nisfen bedrogen die verwagtidgen Spanjen bleef vriendin
Ten tyde. der vierde Coalitie toonde Spanjen haare
vyandlyke gczïnningen openlyker, en verraadde dooreen
publiek ftukhet geheim van haare verbinteriisfen met Enge
land. Men kan de berugte Proclamatie niet vergeeten,
wellte den Slag van Jena negen dagen vooruit liepby welke
geheel Spanjen te wapen wierd geroepen, wannéérgeeiter-
lei vyand dac Ryk bedreigdeen welke van fpoedig uitge
voerde maatregelen wierd gevolgt, vermits de Krygs-ftaat
van dat Koningryk van 118 duizend tot 140 duizend mart
wierd ge'oragt. Ten dien tyde was het geritgt verfpreid dat
Uwer Majclieits Leger omcingeld was; dat Oostentyk zich
tegen Uwe Majefteit ftond te verklaaren en ook Spanjen
iueende zich ftraffeloos te kunnen verklaaren. De zegepraal
van jena vergruisde haare Ontwerpën."
Hetoogenblik isgekomen om aan Frankryk eene onver-
anderlyke zekerheid van den kant der Pyrerieën te verzor
gen. Frankryk moet, indien immer bloot geftejd aan nieu
we gevaaren verre van iets van Spanjen te vreezen te heb
ben hulp vati hetzelve kunnep verwagtenen des noods
dat de Spaanfche Legers ter zyner vërdeediging opkomen."
In licszelfs tegehwoordigen toeftand is Spanjen, daar
het kwalyk beftuurd wordt, van weinig of liever van geen
nut voor de gemeene zaak tegen Engeland. Des zelfs Zee-
magt is verwaarloosd naauwlyks telt men eenige Schepen
to de Havens, en die zyn dan nog in den flechtften ftaat
de Magazynen zyn niet voorzien j Werklieden en Matroozen
werden niet betaald; in de Havens wordt-noch gekalfaterd,
noch gebouwd, noch uitgerust. In alle takken van beftuur
heerscht de vreeslykfte wanorde; alle middelen der Monar
chie worden verkwist, de Staat, met eéne geweldige Schuld
bezwaardis zonder Crediet; hét geen van de Vérkoopidg
der geestelyke Goederen gekomen isen dienen mpfcst om
die fchuld te verminderenheeft eene andere beftemming
fekreegencm kort te gaan Spknjendatmet zyne gerin-
ge middelen het Zeewezen geheel verzuimt, is echter met
de vermeerdering zyner Landmagt bezig. Zulke groote
kwaaien kunnen niét dan door groote veranderingen gene
zen worden,"
Het dringendst voorwerp der zorgen van Uwe Maj'. is de
Oorlog tegen Engeland. Engeland-maaktfcekendd»t het tot
feene fchikking de hand wi] leenen. Alle openingen van
Uwe Maj. zyn verworpen of verwaarloosd. Da onmoge
lykheid alleen,van te kunnen Oorlog voerenZal Engeland
bewegenom Vrede te fluiten. De Oorlog tegen hetzelve
aan dus niet te fterk doorgezet.word-n. Spgrije heeft hulp
middelen ter 7.ee, die voor dar Land en voor Frankryk ver
weren zyn. Eene goede Regceririg moet die doen herlee-,
Ven, door eene verftnndige inrigring verbeteren, en Ure
Msj. moet die tegen der. algémeenen Vyand ligjen, oraein
nejyk dien Vreede te bekomen, welkende Menschheidver-
t'hgt, en dien gaesch Eur(>pa zo groo.cglyks ..behoeft. Alles
wat tot dit doel leidt, is wettig;. Hst beisig vaa Frankryk
DÈN 14 SEPTEMBER.
g alfiC-"
e. p c Z
W- h> i~T -O 7e- r,
O <U tt r*
asf?5|s2:.s? sSNg'g.&i
o,c!£'5 ~£S8o-''".2,0d'£-
•meZ ïS aeEfcd-a
w ttji <g oE a» jp; Q
Cn van het vaste Land Van Europa VerodrlóvSh ftiet; i -,o o "S"5.o 5 8
Uwe Maj. de dénige middeien ver/.uimedoor welken men jtd
met voordeel teeen Engeland kan oorlogen. - o,«S a"S« 5.'? c'2
-
hé i"d
land I
meesre
van die magt." ju B Ern'
SIRESpanjen zal voorFrankryk eerst eene opregte en S go - b *- a-s 5 -5 Li
getrouwe vriendfehap onderhouden, en de Oorlog metEü- -g 5 Scö w'o-ë Sf'g CQ
geland zal eerst kunnen doorgezet worden met hoop om rot «.g S
dén Vrede te komen, wanneer een gemeen belang de beide 3 e
mmm -
cm (Je
heden, herinneringendoor de vrees die het bezielt, altyd*^ c g
de geheime Vyaid van Frankrykjsyn een dés ir-óuwloo- -
c (i> IS3
regeerende Hnizen vao Frankryk en Spanjen Zal vetëenigen. 5 0 g c JfovS a
Het Stamhuis, 't welk Span jen regeCrtzal door zyne genegen- X S 'B -S
18kx §«2
zet Vyanddaar hy zich ats vriewd voorfoet, alleVaan het 1^2
overwinuend Frankryk afftaat en gereed is 0tn hetzelve"9
(r^'ï«'£|S'2^a^ s
v.j- o ta fe ij ot
op *t lyf te vallen zo dra deszeifs lot on keker mogt worden. ag joC
Het is voor het belang van Spaujett'sto wel nood/.aaktyk 'i-Se'2 S'ë ""2 5
als voor dat van Frankrykdat eene lievige ttatid de orde in (ol; SZ u -
deszelfs beftuur komë herftellen walks ongeregeldheid de 75
'Spaanfche Regeering in verachting beeft doen aedetzinken, .S Jf 5C' n
en dat deze hand den ondergang voorkom.;welke het met _\'b 1! 25 '5 -5 JJ,'j; -
harde fchreden te geuroet ylt. Een Verst, «»n -Fnrikryk'S S 4 S'";»® f
door'gevoelens en belaög verbondendie
hoéft te vréezenen die geen voorwerp
voor hetzelve ismoet alle bronhen van Sparitens beftaari j 'S
aan deszelfs 1'utterly ken welvaart,
Zee magten aan het wèl flagen
Spanjen inet Frankryk en het vaste
moet het werk van Lodewyk XIV.
Hetgeen de Sraatkuride aanraadt, ■-
digheid. Spanjeti heeft zich werklyk in ftaat variiiorloggc-
(leid met U. M. Deszelfs verftandhoudingenmet 'Engeland 5 o 2 5 Hg S 5
wiren eene daad van vvandlvkheid; deszelfs Próclamatie "J^SdS.5 o 5«95a-o-= 2-rS
-- - «s wy t-* r V? vj Ca - *- rr- c/2
55 J s t- jh - x g..5 u
5oSSÏ"ï
o -O -s.gj>
""alïDö
- O <U
O C
5 PL, 655 V
r--.e w N SP
- '=S ^."^1
v.-I'Së«'ó§o'3§'2||
■S SÏ5 o.S2£Ki-tK^o 2^-0
van den 5 Oil ober eenewezenlyke Oorlogsvetklaaring, die 2 o
door een -aanval zou zyn opgevolgd, indien U M. te Jena op 33 -JTS
niet had gezegevier i. Dan zouden-de Departementen aan 1
den linker Oever der Loireweike U. M. zonder Trouppes
gelaarenhad, zyn genoodzaakt geweesttoetefchieten om
dien nieuwen Vyand terug te dryven."
t>e Franfche -Kooplieden in Spanjen hadden hrinne oude
yloortechten veflodrende Tolwetten waren voorname'yk
tegen dén Frarifchen Haildel gerigt, zy waren opmerkeiyk
door willékeurigheid eri beftendige afwisfeling. Deze 'af-
wiatelingen kon men niet kennenzy waren vplftrekt r.iet
publiek. Alléén in^-de Tol - Comptoiren vernam men dat
de wet van daags te voren heden niet meer gold. De Koop
goederen, meermaalen zonder voorwendfel Weggenomen, rf-Jag» -S'^ 4
wierden nooit terug gegeevén. Alle eifchen door Franfchen, .2 s j g 5 3 n. h
of voot Franfche belangen gedaatl wierden afgeflagen. a g*
Terwyl op die wyze Spanjen in het klein aan Frankryk eh^-a o
deszelfs Handel den Oorlog aandeed, (tonden alle Havensw g
van dat'Land, voornamelyk die van de Golf vin Gafcogne,t4 u
open voor den Engelfchen Handel. De wetten der Blokka- ^*g o
de, zo wel in Spanjen als Frankryk uitgevaardigd, waren g g j?
maar een middel te meer, om dien Sluikhandel der Engel-g - S
fchen te begunftigeri, wier Koopmanfchappen van Spanjen w"
vérder over Europa verfpreid wierden." <3 5 2 5 «4 aS^^-S 5
Miar behaiven de opgegeevene bedenkingen iaaten de 2 u y- g «Q B j; 3
tegenwoordige omflandigheden niet roe dat Uwe Majefteit B f: Sb,g-otn ."Sow,cgeg£g;
in de zaaken van dat Ryk niet zou tusfehen beide komen. V u &O feW'Q £io a
De Koning van Spanjen is van den Troon geftooten. Uweojv^ gS/S-o
Majefteit is geroepen, om tnsfehen Vaderen Zoon te be-ö 5 g §"^S eï 5
flisfen. Welke party zal Uwe Majefteit neemeri g - o (d u r-s g e £g ïg*
De zaak der Souverainen opofferen, en eene beleediging,?; fs c 5
de Majefteit des Troon* aangedaan, dulden? Een Vorst op<*o g S a oW nj'c 5
de Spaanfchen Troon iaaten, die zich aan het juk der En-'S» S- 5 S o 2 5 3 - S
it-TiI 1.li.. J,„ I. S H V - S S a - .ld .<5
g 6 cS<óS'z "x>
*-» "O *73 S'O »- Cd
-S =-S^ 2 =0-30 «J
Cft f-rT os -T. «-» S H K U A H
.goc?.9?SO
>.!3'P Zr,
o .O j 1 tu bt C
s.c"S
Zo integendeel Uwe.M. het .hefluit neemt, «m Karei IV oc "Sa g eaj-Srë 3
p den Troon te herftellendar. weet Hoogstdezelve dat M g S g a c g 5
dit niet gefchieden kan dan mei een grooten tegenlbnnd te 3 i-iE
overwinnen, en zonder Fransch Bloed te doen ftroomeri.y 3 g 5 - -
Dit Bloed, betwelk de Natie ter verdeediging van haarec,g -ö
eigene belangen verfpilt, moet dac vergoten worden vopr"j g. S05 03 -
het belang van een vreemd Koning, wièns loc voot O c g-w g
Frari.krykgeheel.onveiTchilIig is Kan eindelyk Uwe M.,. in ,2
deeze groote gefchilien gcenerlei belang ileliende de Spaan -hg £"2^-" cDë<
fche Natie wel aan haar lot overiaaten, wanneer zy reeds 5! .g^K S
door eene ongemcene gisting wofd^r"'--J1
Engeland daar in verwarring
MjietUwe M. aan Engeland de__.
ding overlaatëji Neen gewis niet. U, M. dusverpligtw f> o "i J '3 Ï.2 SEéïN^ej
zynde om zich met de herfchepping.van Spanjen bezig teJJS 33 J S o 75 OT2 o o -S
iirtii/i-av» oózin stniM* 1) vlz pn vnnf Brsinlrmlr niirfiffF S O S1 k 5F 't~' JJ
o7ö
~t .3
voor dat Ryk en voor. Frankryk nuttige gg cs, „go o -BZ
acén onttroond Koning ten kosten van veel o gdj "37 Jv
houden op eene
wyze moet uoch
Bloed herftellen, fioch Spanjen aan Zich zelven-overlaaten.csg 13 x
.1i...« .i«. 0.11.'..— t,.. „.Ok a ^.i<2
-t - E 3 u
e so™ u 5 X
1 as C j.
JJ Jl tV UV.U aajl «_t. ATA. «V- uuiicailillfilkurii C/2 «75?
die Hoogstdezelve nood^aaken, om gen groot befluitie nee- j S.n g 5 «-S S
tnên. De Staatkunde raadt het aan, de Reéhtvaardigheidof '"'e o a >S "és10 0
we*ttigdhet,de Spaatifche onlusten miaken het noodzaaklyk-W1 2<UZ* „tj - v 5"°
U, M. moét voorzien in de veiligheid van zyn Ryk
Spanjen redden vtn den invloed vnn Engeland."
Ik ben eftg." (w as get.) CHAMPAGNY. p§ -S 2om'I 2 a® o 9 9,9 o 5
Een Raport
i September
SIRE Ik nco ae cctj-om uwe uiajeitcic vouitciteue» aan - - •- -, mg t^co Muv j v
deh Senaat de beide. Traftaaten mede ,te deelenwelke de O SSO^l.Só.óS'ofi^.oS'SS ó-ï
Krdon van. Spapjen iu Hoogstderzelver handen gefteldheb- fb f o 8<!K 2 R S5 <5 E tj-S
ben (w««r van bier onder -naderen .de Conftitutie,
welkeonder de befchermipg en verlicht door de .kundig
heden UvtérMajejléit, de te Bayonne byeeiigekoriieriJunta,ju
rype .en ysye raadpleegingen,- voor den roem van dén Spaan,
fchen, naam yn den voerfpoed van dat Koningryk, en zy,
ne ColoniSn. aangenomen heeft-, CZic den ■vtornamenjnboui
dier Conftiiutii in ou~.c..Qourune van. II en 13tfuly t
jy. Zo,.in de door U.we Majefteit.gemaakte fchikkingep^
ié zetcihéid -van Frankryk uwe vsornsamfte zorg is j»
