LEYDSE COURANT. A°' I ÖO7; ■wegens de thans zich vertoonendt COMEET. yutpbaas den 14 Oftober. Gister avond omtrent agi uuren, zag men ook alhier, niet tegenllaande het hélder Maanlicht en de betrokken Lucht, zeer duidlyk en met s 5 v ai s .SihSZ - V 3 00 «43 va 'flj Ui C -A rt Q.i2 O O .O •&P.U f-et Jutphaas den 18Oftober. Betrekkelyk de zich thans ver- toónende Comeet,'zyn wv in ft au geitéld. te berichten, .dat M dezelve jtich wel federt den 25 Septenther vap 1de "Zon. ver- a wydert, doch tot de Aarde nadefi,efl(lléeds haderen zal ,_§-•*! geduurende het nog overige gedeelte dézjer Maand; zullende zy intusfehen het Geilernte van Herkules, in.flp^gting der m Sterren Gamma en.Bèta van dat Sierrenbeeld.ïoprïoopen g "2-15 welke Sterren zy zperna voorby gaan zal. Mét dea'.aanvang «,5 der volgende maand November komt iff in liaarê groótfte v> - h—J s C IJ txpi L» a o Aao.a. j' ..1.' -> *- fv* t* *-• r- .0 "ü-c 38 J' i k x sT Slmjlerdam den 18 0<Stqber. Den 15 de^er, 's avonds om- w-u ftreeks 7 uuren*. heeft de Heer Ja. F...Keyzêrde nïeiiwe g J g XXTe*nn /Ti or P/Mnoof- xfAApkw nn aan» Itrn iiif.A t(ftnrn c M C o i H Ia ."cv*, r>J J' o v 2° C O 44 ■Middelburg den .ai .OBo.fc.?„ Dat geen, waarnaar alle'jo "£"5 gr*ö'-ö r1 r y o,hH 2; 1—t MAANDAG E R. I G T E N ^r yertooud zich thans aan het Luchtgewelf een Co- meet, die zich bereids in Italien, Duitschland, Vrankryk, Deenmarken, en ook in het Koningryk t Hojlandby helder Wéér met het bloot oog heeft laaten befchouwen. Dezelve wie.rd in de laatfte dagen van September te Marfeiile ontdektdoor den Heer Ponsbereids bekend door de ontdekking van verfcheide Comeeten. Hy bemerkte dezelve in de Conlleüatje van de Maagd. Men ohderfcheidt dezelve zegt hyby hetlbloote gezicht, des' avonds naar het westen, zodra als de fterren vande derde grootheid zich vertoonen. Men kan die vol- ifék tot 8', feit zelfs 'tót'9 uuren, zo de; gezicht-einder niet met (iampen bezwaard is. Zy was den 4 Oftoberbyde Slang ■tusfehen ra Kroon, Arfturus,;en de Sterren van de Weeg- fchaal. Défitlvef beweeging voerd haar noordwaards., en •zy. nïderd aan de aarde welke beide omftandigheden -deeden hodpéndat men dezelve.eenigen tyd.zal zien. Dp knoOp is fchittefend en 3e ilaart zeer zichtbaar. Het is zegt hyeen derjfchoonfte (loipeeten die men federt veele Jaareil heeft gezien, en van den at September tot den 4 Oc- •tpbér heeft men, dezelve12 graden naar het noorden en 15 naar het oosten zien doorlopen. Té Straatsburg zag men die Comeetdes avonds, by hel deren gezicht-einder, zonder.Telefcoop, naar het westen, nier 'Omtrent 30 graaden verheffing, opjeen kleinen noorde- Ivkert afftand van jden middellyn', zich vercoonepdc als eene ■b^eeke S;tdr', van de tweede grootheijd, niet flikkerend fchynende eenen ilaart te hebben van, omtrent twee voet, van een nevelachtig licht. De lucht, zegt de Waarpeêraer, de drie volgende Sagen bedekt zynde, kon ik dezelve niet weder zién, dan Woensdag avond den 30 September, toen ilt dezelve' even als de 'eerfte keer opmerkte. Ik gaf er den volgenden dag kennis van aan eenSterrekundigen wplke haar •nog dienfzelfden avond' befchouwde., en erkende wqzenlyk een Comeet te zyn. Den 4 Qftober was zy weder zichtbaar, in'téierd ook door denzélfden Geleerden wederom waar genomen, hebbende liaare politie tusfehen de Conflellatien van'de'Wéegfchaal eh.de'n hals. van. de ^lang. Omft/ééks'dien zelfden tyd is zy op, verfcheide plaatzen êil Düits'chland, en onder anderen te Munchen waargenomen jzij Wiê'rd aldaar voor hef eerst gezien jd°or den Hof-Raad fefcyffer, öp'den 5 Oftober, boe wel zy reeds .verfcheide ■dag'én'zichtbaar was geweest, doch de diepe (land aan den Horizonten dikke dryfwolken gedoogden geene vroegere fcefchouwïng. SÏen bevond, door micrometifche nieetin- hen in' een vtervoets acromatifche Kyker van Dollond dar «p den 5 Oftober des avonds om 6unren48 minuten, 36 fe conden gemiddelde Zonstydde gevonden juiste opfty- $ipg der Comeet was 228 graden 30minuten en 5 feconden en derzelver nóordely.ke afwyking 4 graaden 32 min. 17 fe- fconden. Waar na men zegtDe Comeet is zichtbaar voor het bloote oog, vertoonende met Gemma van de roor- delyke Kroon en met Arfturus een, gelykzydigen drie- i, hóek, omwonden met eendigte kermen nevel, met vaale in het roode fpeelende lichtzynde in fchvnbaare grootte byna'gelyk aan Mars, en van het hoofd der Haarfterre gaat een fchoone ilaart uit. De lengte van dien ilaart beloopt 3. gradén 12 minuten de kleinfte breedte, digi by bet hoofd van de Comeetis van 11 minuten en aan het einde van den Staart 3.(graden. D.e .nabv- heid van .den.mevelftaart is in omgekeerde betrekking „,met de verwydering van de Zon; en wat merkwaardig „.is, en opk niet weder is gezien federt de verfchyning der Comeet'in 1744, ^at 's> ó't °P óet> afiland van éénen „.Graad, vanhet,hoofd afgerekend, de ilaart zich als afge- Tcheürd in nvee Hoofdtakken verdeeld, die in andere by- ranken uitipopen. jursr.even als verfcheide plaatzen van den Melkweg. Tusfehen het fyne Dampfloers van die cfeèlen 'fetiemeren de vasté fterren door den Staart heen. Dt Staart zelfs heeft, eene holachtige kromte tegen de Zón, en wvst van de westeiy.ke Zon, en van de noorde- i-lyke Kroon tegen het Oosten aan." De voorn. Hof - Raad Seyfer den 7 dezer zyne waarnee- jnm.genmerden Verrekyker verder voortgezet hebbende be vond de Comeetreeds tot Delta in de Slang van den Ophiu- •hus opgereezenhaar ilaart was van flrekking veranderden In grootte en uitgebreidheid roegenomen, de kop zelfs was 'lichter geworden, zpo dat het fcherpe gezigt des Konings van Beijeicn haar telkens zo fpoedig opmerkte, als de zeer verlichtende Comeeten-zoeker (een foort van Verrekyker) van Rainsdec zelve doen kon. Gister, den 12 Oftober, Jlond de Comeet onder Beta in de Slang, en in den'weevoe tigen Telefcoop van Rarasden, met eene 180 malige ver- .grooting, vond men door. den Cirkel-Micrometer de.regte ■opklimming van de Comeet 234 graaden 30 minuuten baare noordelyke afwyking 12 gr. 18 min., en ten 8 uur 33 min. 35 feconden middelbaare zonnentyd. De.Comeet is in licht, fchynbaare grootte, uitgebreidheid, lengte.en dunheid van Haart toegenomenhaare beweeging groeit aan: alles zo veele bewyzen, datzydigterby de Zon komt, duseen veel gerust, ïlellender denkbeeld, dan djitzy tot de Aarde zou naderen. ,Elke andere invloed der Comeet, by voorbeeld, dar zy ons een weinig Noorder-Lichrflof'en Zodiacaat-Lichc onttrekt, dat zy door indompeling onzer aarde in haaren ilaart, die veele millioenen ïtiylen lang is, by ons een ongewoon Zo mer-en Herfst (Wéér doe ontdaan, en alles tot een" harden Winter voorbereide, is van weinig belang, zo zy maar niet digter by ons kome. (De Comeet van 1680 kwam den 18 jDecember van dat jaar zo naby de Zon, dat dezelve op de Comeet 40,000 maal grooter moest voorkomen dan wy de 7.op zien, en duit de Bewooners van dat Hemellicht voor het neérftorten van die Comeet moesten beducht zyn Wanneer zulk eene botfing van een Comeet tegen onze Aar de tot hier toe al niet waarfchynlyk iszo is toch de mo- gelykheid daar van juist geen aangenaam denkbeeld. In ons Vaderland is die zelfde Comeet mede op onder- fcheide plaatzen bereids waargenomen, zo als blykt uit de volgende berigten: N°. 128. D r E*2 G3 U S O C 5 s 7 r!.' 'tüH 3$ t& v s <3 - =1 c. J 2 d"S 5 ca »s - fit- DEN 2S OCTOBER.. tJJ N a l-s M O -yj C r.! 3 cSo "SSc S<^5|-£ s gui' E a> ca S S Jïf »2>W-S.ö S 6 u. cc (j hu w 77c 5 o a <U' '3 a> c w eH a B «4 '«I T3 "O <L> O-.—" t. 5t3 1» w P Tj •■Se'^siiZ^aSE^SSS - »'S 2 g g-o c bD L- S pi s C3. C CO •-••vi e c e «u c co t s' u"ö 'O có sso S* c ÏSBCQ" fs ="S' j^-Sc-S-S g:5 E" SO"> g S3 SïlU i T °- bloote oógen déTïtans verfchynende Comeet. Dezelve ftond^rb, toen zuidtvaards de Sterren liêta en Gamma van de Slang, a a makende met dézelven een gelykzvdigen Driehoek- Heden u avond ren half zeven uuren i'cheet) dezelve pm een paar gr. -g. S meer Noord-Oostlyaards voortgerukt, paar oogfphatring "op a. S ongeveer 237 gr.'regte opklimming, en 14) gr. N^order^. - declinatie, byna ter plaatfewaaf.rtfen haar naaf.haare door jj-, den Heer Burckhard bekend gemaakte beginfels had here- kend te moeten ilaandoch fchyn't het vlak vap dei;zelyer tl: a loopbaan tot dat 'fér .Ëcjiptica pm 10 gradeq rrrin^erdan èl door dieiVHeer bepaald was, geneigd fè wezen, yn jjiis op Jen 38 gr. 4 min. in de plaats van 48 gr. 4 min. gèfteld te. liioe- j|D ten worden. Dezelve gaat thans 's avonds omtrenr 9 uuren u j onder, en zal nog gedurende eenen ger'uimen ty.d zichtbaar blvven. 0 c-3: nabyheid tot de Aarde: daar echter haar afil'irid als dan nog-5 S 3 o"3 Ï*t3 350 maal grooterbiyftdan die der Maan .ftzókan zyin eene 5.Z i- S 5 C«83 §353 u verwydering van sS millioenenDurtfcbe'jnylendoch geene '-g Z'SdEm^'a a o sf de minste bekommering deswegens, vegpoi^aafcen v a u... -0.0 S n <u O-s^.m 'Z S s-o' 'S "8.2 ,^«^M./,.™gCcORuO<;w »e-"2 D c -&3 7^ r. c jS NI K." 0) ex c w s -•C O c x e; CO GO" n o - - eerfte helft.der ma^hd November, zal;,.?y betfnsnp.f4§lyfe:fe'r-«Iq «=-w «vw k deelte van 't Gefternte der Lier doorloopendaarin dje hel- O »3" i, g'y -E S q» Inde mgng 'teiïP- <iü .5f.»éi <-.43 B 5 - c S c dere Sterre Wega iipordwaards voorby,jen voorts, niet meer "ïSji ondergaan. Vervolgenstreedt zy tegens het ;einde dier jg' 2^.5 5i j'ï 1 Z •»-! Maand in den Zwagtien (laat met het begin van December S>'o *2 S Z o«m even ten noorden der Sterrp,D.enebin (fat Ge'1™'- ••»•«- *--=•?" »«f o* neer zy tevensop; eenen afiland gelyk;aan ulp c at, y .- tfü-ëïi ScuSEmty even ten noorden der Sterre,D.enebin (jat Getleypte jvan- S-> ''a ■§-.£ p Ï'E g g,'S neer zy tevensop. eenon' afiland gelyk.aan die. der Zon, 2 02® c 5 3 haaren hoogflen top aan Sen poordlykcn Hemel (Zal heklom. q ëeq c n "^CC men hebben.Van-daar zakt zy langzaam weder zpidwaards - af naar het Géfternte der Hagedis 't welk zy om de heiftaV van December'bereikt: ^tlle'dde zy voorts waarfchynlyk eerst omtrent Nieuwe - jaar in Andromeda verdwyrién.' Déze, Comeet zal dus wpgens den langen duur haarer zichtbaarheid, eene der merkwaardigfle voor den Sterrekun- digen wezen en zal ook voor 't Publiek eene vry fchoone vertooning-aan den, Henieh maaken. Overigens heeft het vermoeden, dat de helling haarer-loopbaan om 10 gr. moest verminderd wordenzich niet bevestigdals zynde het by nadere rekening gej>jeke_ndat ook dit Hoofdiluk- door den Heer Btirckhardt zo tyel^als mogelyk be.paald was, Zy gé- ly.kt dus in geenen deele. paar die. van 1607welke eerst ih aj.:0 1833 wederkomtnoch o„ok naar geene der tot hier toe ,b'e-, 3 g 1 kende Comeeten. SiSSSijsg z s E2sf?SsS u:S a-fcis Cqmeet alhier ontdekt; ,doch het luchtgeftel verhinderde c S>g w 'gg,p.c Z 00 g, hem om dezelve met genoegzame' naauwkeurigh&id te ob-ü o 3 5 ?J n ferveeren; Zy is zeer gemakkelyk roet het bloore oog van c S'g de vaste Sterren te onderfcheidein: eene èynnit De heb door --S'g'ö T ^'3 ook, weinig vóór gf uuren,.met het bloote oog waargen'o- g wp, - -TVLor ..ooron' run lllllro,- "V* IJ "r* - 1-2 meet Hechts weinig:oogejiblikkeh gezienwaar dèor alle verdere waarneeming is verydeld geworden. a ï-gu-3% z g-S i *7 ^.qj 'O feJ5v •g C O C .S C 'bXi'O Liefhebbers derSterrekunde zolang verlangden,is eindelyk a ,0i) q g_ gebeurd. Onder de menigte reeds bekende C.ometen K e^ S ,2 |j9 E jj Staartilerrendie gedurig wor<dén .waargenomen doch niet jj n-4.» B:«'« o>< d'c naby genoeg het gewest van onzen Aaidtloockomenom o-oPcj:S q met hes bloote oog gezien te kunnen worden verfebynt erb3 tt'd 5?ëwo - 2..y-r -- 1 S svf'Y' --- o j. - - 0 - 0 - o K JE einóelyk eene thans vplkoinpn z.ic.hthaar. De reeds, Jf pe Jeé—jj-td'8"° {j s qoi g-> Nieuwspapieren aangekondigde Comeet ftond gister, a-pndeau v 8 b 5 «g mc ajlj.S g om acht «uren juist in het westen even onder de Ster Gamma §1S o. .Jj byjyj?; u nS S op den arm van het Sterrenbeeld .Herkules omtrent 22 -g u g. E j.1" grajiden hoog Hft is ee;ie eigenlyk gezegde - - dat is, eene (zogenoemde) Dwaal-Ster Cpmeet5 Bp v-c e W 1 w e 3 5 -N- ■(- <-3- rondwn..pmj!e-f g|'a. d ft. S S 5 ven met een haarn<jhtig licht, het welk .zich, tot een wat* breeder uitlnopende ftaarr verlengt in eene van de Zon af 3 n-co c -o rj-2_ gekeerde rigring, welke, ten onzen opzigte topwaards o -o ïo jj.jj O", o flaat. De kern is, gelvk doorgaans-, ni'&t duidelyk bepaald."S p'i-D.-i15 Voor het oog fchynt deze Comeet een wit woikje, 't welk c55 o-S-o,aqi? echter terftond in het oog. valt. Men moöt, óm haar duide- oj ïj 3yk' t« zien flechts zakvCrTekykers en -.nog hot liefstzoo <u H-Si'S men ze heeft, zoogenoemde nachtl^ykers gebruiken; in Ky- g5 -'li'SS-S 3 kers of Telefcopen van gróotei vermógenwoudt het licht u c jg O O <u' <u 'c |f o c o - van den-ftaart te zeer verfpreid om dien duidelyk te zien - ,i k<"lJ. OJ 43 >-1 t C N f<U UVH'ltnai l LV. .vu^ieiu, S..|| utvu v. „J I J3 jy |^-1- J-. Daar de Comeet ons fchynt te naderen en ae Maan aan Het gi}.7 g t? '0> .2*^ afnemen is hopen wy het lang gewensch'te genoegen te heb- j; S 0 Z0 S ben, haar nog duidelvker'een tyd lang, by heldere luchtg -7: 5 te zien. Liefhebbers der Sterrekuade behooren baren loop Vjg 5 - au- - j-è 8 SO BfPHIBO. ><*0 h4 oplettend waar te neemen en haar zichtbaar fpoor op hunne u jj C g .3 u -pa "3 v .3 Hemelgloben, of Sterrenkaarten aan te teekenen. êi~ y <_o-"d w j - "S - D. K. Ph.Z.. By alle welke opgaven wy ook thans nog knnnen voegen S'g '5P; het volgend Berigt van den Hoogleeraar van Beek -Calkocn, 6 o u.E Cfl 8 te Utrecht. De Comeet, welke aan den Hemel thans'zigthaar isen, gg <J'U. Og c in 5 q Oz c .0 e O 43 N. U, W- bC£v Jj b» w" u y ^r-c P O C - 44 h 1- - V *- ■-/. w - V Q waarfchynlyk nog een geruimen tyd zyn zalverdient alle oplettendheid der Sterrekundigenvooral, daar haare kern vry duidelyk begrensd is. en dus de waarnemingen, nopens haaren ftandeenen aanmerkelykc.n ctap van juistheid berei ken kunnen. Intusfehen is hei: jammer, dat ?y, uit hoofde van haare nabyheid aan de Zon in dit jaargetyde aan geen Meridiaan-kvker zal kunnen worden waargenomen, en men dus of door een Reticulum; of "door een Sextant, haare plaats reiken-reize zal moeten bepalen. Het aanhoudend betrokken, of oübejleudi^ helder^ weder verhinderde aiy l - jj 5 ,5^ 1» jïi *È3 3*2 S.SM'a»;?5'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1807 | | pagina 1