mm
Sifrn
n*..
coürAnt.
rt
A*. i Sof.
leydse
WOESSBAè
w
o
Cö öft
DEN iS JANUARY.
S P A
N J E N.
Mi
ALLAGA den 8 December. Menkstn zich ontro-
gelyk een juift denkbeeld maaken van bet gezicht,
dat onze rampzalige Stad opleverd. Zy gelykt
wel naar eeneWoeftyn. Hetis waar, datdefterfte
heeft opgehouden maar het it ook bytta uit ge-
brek aan flagtoffers. De uitwerkfelen van deze rampvolle
Ziekte doen zich bemerken in alles wat ons omringt. De
Druiven rotten aan den ftokby gebrek aan handen om die
'te plukken; en konden wy al dit keurig Voortbrengfel van
onzen grond inzathcïcn dan sou toch geen Schip onze Wy-
nen hebben durven laaden, en wy waren dus nog van de
eerfte Levensbehoeftendie wy daar voor inruilenverfto-
kên gebleeven. Van alle kanten hoord men niet anders dan
om Brood, Brood, roepen. Nu de Peft over is, worden wy
met Hongersnood bezocht, en in dezen ellendigen toeftand
overvallen en beoorlogen ons nog de Engelfcben! De
Koning heeft in deze omftandigheden goed gevondenaan
de WeduwenWee/.enen bejaarde Ouders der Militairen
die onder de Ziekte bezweekea zyn, in de onderfcheide
plaatfen, waar die geheerfcht heeft, fommige voordeelente
verleenen en dezelven tot verligting van hunnen rampvol
len toeftand van zekere Landt-Laften te bevryden.
Men heeft, zo hier als te Gibraltar, Cwaar de ziekte een
derde der Inwooners heeft weggelleept) de volgende op,
merkingen over haaren aart gemaakt. Dc befmetting had
-minder vat op Vrouwen dan op Mannenen byna geheel
niet op oude VrouwenWelke men beftendig dagelyks zon
der eenige hinder de Zieken heeft zien oppaflen. Lieden
van een teder Ligchaamtgeftel zyn ook minder onder de
Ziekte bezweeken, dan menfehen van een hardvochtige ge-
fteldbeiden de Negers hebben byna geheel niets van de
befmetting geleden. Men houd het nu voor eene hewezene
zaak, dat deze kwaal de Peftachtige Koorts is, welke federt
7793. in de Weft-Indiën ge'neetfcht heeften het is opmerk-
lyk, dat dezulken, die, het zv in de Weft-Indiën, het zy
te- Philadelphiahet zy hierdeze kwaade Koorts reeds gé-
had hebben, de eenigen zyn, yrelfredaar van nu bevryd zys
gebleeven. Te Gibraltar heeft niemant de ziekte tweemaal
gehad; maar alle nieuw «angekomenen wierden er onfeilbaar
door aangetaft en bezweeken doorgaans. Verfcheide Huis
gezinnen die om dezen ramp te ontwykenbuiten die plaats
by de Militairen gingen campeeren kreegeri aanftonds na
hunne terugkomft in de Stad meeftal de noodlottige Koorts.
DEENEMARKEN.
KOEENHAGEN dep I January. Men ia hier zeer aange
daan geweeft over den dood des Eerwaardigen Cardinaals
Borgia, op zyne reize met den Paus naar Parys overleeden:
By was altyd een Vriend en byzonder Befchermer der Dee-
sen diezich re Rome bevondenzelfs had onze Regeering
Van haar pligt geachtde door hem in verfcheiden omftan
digheden beweezene dienden meteen Jaargeld van 8ooRyks-
daalders te moeten beloonen ten tyde dat de Franfchen
Romen in bezit hadden, en beflag op de Goederen des Car
dinaals hadden gelegd.
Men is hier thans bezig meteennaauwkenriger onderzoek
van het algemeen nut des Meels, datnit Beenderen vervaar
digd wordt. Dit zal naar allewaarfchynlykheid in 't vervolg
wel een voornaam Artikel van Scheeps-provifie uitraaaken;
immers men beweerd, dat de Zeelieden veortaangeheel zou
den bevryd blyven van alle Ziektendie het noodzaaklyk
gevolg zyn van gebrek-aan versch Vleesch, goed Water en
zuivere Lucht, ingevalle zy zich op langdunrige Reistogten
voorzagen van dit poeder van Beenderen, met FranfcheFil
treer-Machines en mineraal Reukwerk. Eén pond Been
deren geeft zo veel voedzaams Soep, als ïj pond Vleesch.
Het eenige onderfcheid tufl'chen de Beender- en Vleesch-Soep
is dat de laatfte een uittrekkende ftof heeft, welke baar
kleur en fmaak geeft. Deze ftof ontbreekt in de Beender-
ibcp, cn moet door een weinig Safraan, Suiker en Spece-
ryen vervangen worden. De Beenderen worden in Machi-
,nes gefloten en gemaalen. Uit het Poeder trekt men als
dan, door hetzelve tweemaal te kooken, doch zonder veele
kosten van Houtal het voedfeldat daar in is opgefloten.
Het Poeder kon nooit bederven, zo het wel gepakt is. Men
.keeft op een Schip van 100 Man niet meer dan 7 Tonnen
van dit Meel nodtg, om voor de Manfchap een geheel Jaar
door tweemaal 's weeks verfche Beendérfoep te kookenen
deze Masta kest niet meer dan omtrent 70 Rvksdaalders,
terwyl «ene gelyke hoeveelheid Bouillon 4000 Rvksdaalders
zou kosten zo veel voedfel behelst deze ftofl M n rekCnd
dat in de Deenfcbe Staaten alleen 108 Miliioen 500,ccq pond
voedzaame Koft door middel van deze Soep kan verkreegen
worden, waar van men voorheen weinig of geen gebruik
naakte.
ZWITSERLAND.
ZURICH den 3 January. De Raad van dit Canton beeft
thans eene Wet, over her Burgerrecht van Buitenlanders in
hetzelve, uitgevaardigd behelzende hoofdzaaktykde volgen
de-Artikelen; Dat elk, die het Landrecht in dit Canton
begeerd, bewyzen moetgeeven vtncerlvkcaf komft geed
gedrag en een zuivere bezitting van ten minften rooo Francs
verder, dat Jrynogna dit bekomen Landrechtbenevens
zyne gantfehe.Huishouding, door éine of andere Gemeente,
waar in hy zich met er woon wil neerlaatentor Burger
k zal worden opgenomen enzó deze Gemeente van den Pro-
teftantfehen Godsdienftjsdat by dezelven mede is toe-
ai gedaan; voorts blyft elk diebet'Lardtechtin ditCao-
ton, en daar by tevens ln een of andere Gemeente het
m Burgerrecht bekomen heeft, to, het laatftgemeldo 6 jaaren
lang verbonden es mag vóór dientyilgeen ander aann.ee-
men;,— rpen betaald voor.het Landrecht.ha,lf zo. veel als
w voor her Burgerrecht éenér Gemeente,'zo nicn' eert Zwit-
fer cf Fransch Burgeren zwep derdezo tnen een ander
Vreemdeling is; 'échter ma'g'defom'in het ecrite geval'niet
beneden.de 140. noch boven -dc- too, eu in-her tweede
i,-niet minder dat> 360, noqn meer dan .1200 lïianrs,befoo-
^,pen, zypde voorts niemant tot de gunftige befchiV.king
ten vooróeele der Zvjtfers gerechtigd, die het Zwitfcr«cb
Burgerrecht Éeese ti tv Jaafen-bng aclrgrvolgerfs hcwie'pA
hóeft. De Regeerfpg behoudt *an zixh he* SfecEc',#
si
c
"O
c
8 S
CD
3
sZ
A jg
IC
n verdienstlyke Zwitfers of Vr'eémdelingen het Burgerrecht
des Cantops,. doch niet dat eener Gemeente, voor niet u g,
te fche'nlten." D«zeWetgingdoormet64tegen 54(lemmen.
De minderhefd van den Raad keurde fommige.dezer bepaa- u
lingch af, gedeelt'elyk als belemmering van inwooning en
gedeeltelyk als inconftitutioneel, vermits door dezelve on g
gedarloofde onderfcheidingen gemaakt worden tuffchenBur- j>
gersdie gelyke Rechten moeiten hebbendoch, de meer- o <B
derheid erkende gereedelyk, dat belemmering van inwoo „O
ning juift haar doel Was in een Canton, reeds bevolkt roet S S
t8o,Ooö Zieler.au hetwelk dus in de tegenwoordige on-^J jg
gunftige otnftsndigheden geenfins yermeetdering van Inwoo- -oy^
ners behoefde. g
BERN den 3 January. Eergifterisoph,etRaftéelyanFraur
fctunhen op de plegtïgfte wyze de poft van Land-Amptman .Sta
van Zwitferlanddie volgens de Aéte van bemiddeling niet j-33
langer dan één jaar door het Hoofd van een der v>f dirigee- |jg
rende Cantons raag bekleed Worden, door den afgaanden j. q
Lind-Amptmsnden .Heer de Wattenwyl, aan den HeergP-j
Gluz, Avoycr van Solothurn overgedraaggn; en tevens aaa Q g
gemelden Heer de Origiheele AAe van Bemiddeling, en het - o,
Zegel des Eedgenootfchaps overhindigd. Verfcheide Ma^i-
ftraatsperfoonen en Opper-Officieren der Cantons Bern en gQ
Solothura en allé de vreemde Minifters, in Zwitferland re-
BdeerendetVareh daarby tegenwoordig De/.e plegtigheid O
wierd voorafgegaan door eene Redevoering vón den HeergS
de Wattenwyl, en gevolgd door een bntbyt, in twee Zasleü
van gem. Kafteelaan de vreemde Gezanten en Officieren 0,0
gégeeven. Ten twee uuren vertrók de Heer Glnz onder ge- 2- fc
btilder van 't Gefchut .tiaar Splóthurn. t
P
fCV
iT'P
'zT,
VI r-_ rc
Ssoöf
s-l
?=>"S-2
C>
53 *5
to
•s-
o
O
13 CQ
Ct
in
O
Is
s«
o a
t
1-
'1 it 0
CD M ttO'.-
0 a
gco a g-o
«1 ós '3
I 5 S S rt
na 5 S 2 --
a 13
IS a-g-a
pSïsS
•g o '3 a
r3 'O 5 <u
ïi?
o 4> S
«S n 9
•o u £L s
My» ft J
E"S-5
«lillf
M
r ."3
w 'S SJ
pq p s
*2 <±J
oS&Sm a
•■•S3
feo - a g <3
5 pdïS3
q i; t. N
BXfü g'
i-i *a O o is S
OiCry-
es r~\
SL''a S
u rS
-ra d
-Ifii
5-nSSp
ij S
E S S - S fep-
s-S'sw ët»is
D u.ótsOgrt0JJ v
t) r, g,cs o JU
S.S1 f S 2 .'ï'JSaï
g-og S »SS< S S^"
t BH öJgxS'i H 5 S'o.^4
""c-S a"
*"2 a 5 g-Tg
c a 8 a o ajïtgSS s n S
J3 e a. 'k-Sj^SS 5
S «i H 2 cd w m
.(k u >.-e if A
a.®5-- C"-SX-'°CO- gSs-'C:
ft,.„ «-P N tjp- V -5J c- w
ia 5
Weenen niet bekragtigd wasmaar dat de Oöfténrykfche Mi; g- g<! g 8 I -g «„gr
niftar weldra een ander Concept- TraRaat zou voordellen pq i -- s
gewyzigd eh vervaardigd volgena het tegenwoordige Crimii 1- a. co ci'SH
neele Wetboek der Ooftenrykfthe Staaten.
De Heer Marcafcci, Zaakgelastte van het Zwitfersch Eed
genootfehap by de ïtaliaatifche Republiek, is te Milaan aan'
gekomen, en heeft aan den Vice-President dier Républiek
zyne Geloofsbrieven overhandigd
D U I T S C H L A N D.
WEENEN den 2 January. Gifter ia er by gelegenheid
van het Nieuwjaar groot Gala en Cirkel ten Hové geweest.
De Engelfche en Spaanfche Gezanten aan dit Hof, hebben
nog geen officieel berigt ontfangen van den Oorlog rusfehen
Spanjen en Engeland; zelfs is de Engelfche Gezant voor
weinig dagen nog by den SpaanR-ben. ter maaltyu gewces/K
Men denkt, dat de "Spaanfcbe Courier, die 4«ze tyding vah •gw, ©«gïbg - "1 m §'5 |f -S ai
Madrid naar Napels moest overbrengen en die in Icalien is -a O.» o «.3,^'g .S.u -2..S
verongelukt, ook de Depêches voor den Spaanfchen Anv Üq" ojl 5 Je gS 4^4:-a
basfadeur alhier, by aich heeft.gehad. 2 ed a o. <v
«ns G
;us C.B p:-®.
REGENSBURG den a T*nu«ry. Gifter, zynde Nieuw- J« -3 g' -S^
jtars dag, begaf zich dé Diretftoriaal-Minifter, Baron von"»-®^ o
Albini, tot den Keizériyken CommiiTariaom hy hem indd^-j* -- -
naam desRyks, de gewoone gelukwenfchingen afteleggin. jj o
Men heeft hier den 26. des voorleeden Maand uit Paryj Btj „'Sc JJ g"2
tydiDg ontfangen. dat de Keurvorft Aart»Canceller binnen
14 dagen dié Hoofdftad zou vérlaatenom naar Duitfchland 2
terug te keerén. S®3
Men meend dat aanftaanden Maandag de delibegatien van a J
den Ryksdag eenen aanvang zullen neemenen het met Vrank- o T o 44
-
g,
iS 2-£S 2W3.2
-X™V3 -
Q fi. ,>a SMo*
13 y <p P» ft r±'
Ti Sr 'a Ci '"3 -
<uf Jli 9*
li'.O'
ar
ta - E
ryk gefloten Odroy van Scheepvaart op den Rhyn.een voor- «As e 1-^
naam onderwerp derzelve zal worden. Volgens de publieke SÖ§-mS J* jr 2 "S o 2
Do'niaron VAntïon JIam 1*.m. ikm*» T)W<. I „C. fel. a lV/la'.A.l. 'vi! bft'C Tl 2
c
Papieren zouden van den kant zyner Pruisfifche Majefteit
daar tegen eenige zwaarigbeden zvn ingekomen. S®— y o v'-a
GROOT - BRITTANNIE N,
2
09 fc s.oOKi >- o-33 W g
Kg; p.,.^ N! dJ ca-e - 2
,aoa3-« B O s
EXTRACT uit de BERIGTEN van LONDEN tot dep 3 g 5 p
jg
5 PI
p v2
o
3 January. Men wagtmet ongeduld naar het Minifterieel Ma-, Ntd-3 5 o0 ^_0<d
nifeft tegen Spanjen, om te zien met welke.gronden zy eenen 5 B 3
Oorlog met Spanjen zullen rechtvaardigen hetwelk nog een,;» ^.S "£^*2. o >-g
geheel ander ftuk is, dan de fchaadelyke wegneeraing der 1»- na-p™3 ga* E"2" >'^-S'5.S
Spaanfche Fregatten waar by wordt aangemerkt, de zon-, g o'i5 5-e >r w<S 5 3->>C
derlinge en onbeftendigé handelWyze van de Miniftersdie J'St, S ».i S o .-S
f.dertdeluitvaardigiag der ordres om dezelve op te brengen,
in verfcheide omftandigheden aaa Spaanfche Schepen vrven
doortogt hebben iaaten verleenen. Waren zy gerechtigd om
Spaanfche DollarsHuiden en andere
men en eèn Fregat te dom opvliegen
ben zy ook recht gehadom alles weg
fche Sterkte, of vermogen kon uitr
ncn by tuflchenpoozir.g aangedaan.gewarden te zyn, over^, -
o. H"
&r F *-• o
cl o o j" -r -3-
*9 pende magt onzes Lauds aangevallenin ecneti tvd, dato S"S'S5 W
de perfoon onzes Konings nog te Madrid gerepr.efentcerd cd'JjJ 5'5 é-3'%5 15 -
n wierd f en ferwyl men de verzekeringen van vriend' ,öfV> -5^5 jgV
I# fchap nog van een Spaznsch Minifter,te Londen onffi»goO Tj'g X v&y 3
h Spanjes Schepen zyn weggeroofd; zvpe getrouwe Onder-T: o"gsz t v >.o w
e:
M danen, itv derzelyèr verdediging, jammeriyk omgekomen^3 2^'° 5 2.- S'2sé o K
zyne geplunderde .fchattea bevlekken onze Ruften; eti S;> ,o<u'"d -5 af*
n ónze vlag mifhandeld 4 even als die der Zeerobvers dfc 2 g- 5 o o. o ^3 u-'
ff zwakken v onderdrukten en ongelukkigen.
ff tr^uwênbvis karakter „da:hetzelve het gevaar gering achtte,
van ónze hegeerlykheid te cnlien aanprikkelen door zyne
zwakheid en Verwaar-Tbo^ijtg.y wJ7^efuiDe1digevertroitwe-
u Iykheid! En hoe hebben w.y die "beloond Wy hebben den
n VrcedQ verbroken, dien hét 7op dau? gjikoc-h^en hei^nard,.
L» had onder bet fehei-ligde febi-ld v;nn vrvwiiliye oniwa^ae-
m riir.g! Wv hebben dicja yprèrö-k.-tr., niet'.door eene tnactic-j^
Jyke p;>ri.ogsverklaring^ ,nogh \''<l >or de rerugi'Kj)i£g ;,e%)
n het ontflag van orj/^^e/VaarcR /ezjo'n^cn Miiift-cY-sl'f
N (Mflt FwaQig c$ di vier®*
Cl o <u
<U W5T3 «W
