leydse
courant.
*<*b 5sis»a*a s-- -
3 »-§!>
GROOT - BRITTANNIEN.
A". 1803.
V E. B A S
Byzonierbcitn aangelande Abi-ei Quhab eigtnlyken
naam van bet thans zo veel gerugt maakend Ara-
bi fob Opperhoofdin ie Nieuwspapieren genoemd
Abdul-Wechab.
De achtelooze onkunde der Oofterfche Volkenen
derzelver bygeloovige dweepzugt maaken de ge
fchiedkundige oaarfporingeii zeerbezwaarlyk.wan
neer die naar een doel gerigt zynwaar by hun
Godsdienft belang heeft. Die beweeggrond is oor
zaak, dat men nog maar enkel een onvolkomen denkbeeld
heeft vin de-geb'oorte het ".icléilTe.d en lcerftnlzel van den
nieuwen Profeet, welker kennis ons zoude kunnen opleiden
tot het voorloopig beoordeelenvanzyne gezinningenenftaat-
kundige oogmerken. Men zal derhalve» alleen de daadzaaken
aanvoeren, die hem "betreffen, met by voeging echter der
Volksverhaalen voortgebragt dóór den fchrikwelken zyn
naam inboezemd, en door de vooroordeelen der onderfchei-
dene Godsdienften, in dat gedeelte des Aardbols verfpreid.
Allen leveren zy verfchillende fchakeeringén op van het
cara&er diens zeldzaamen Mans.
Abd - el Ouhabhet zy door zyne natuurlyke of aange-
wonne welfpreekendheidzyne Krygsdaaden tegen de Ara-
bifche Hordendie de zyne vyandig zynhet zy door het
uitwerkzel der natuurlyke ongeruftheid der Volkenin zyne
heete lugtftreekenof der belofte van den roof van Azia en
Europaheeft het zo verre gebragt van een Leger om zich
Iieen te verzamelen, het welk men op tweemaal honderd dui
zend Man begroot. Tot dientyd waren zyne berokkeningen,
in de fehaduw der (kilte gefponnenen zyne voorneemens
zo we! als zyn leerftelzel, aan een klein getal zyner Disci
pelen toevertrouwd. Dezen verfpreiddenvermomddezel
ve in Perfien, in Egypte, en zelf tot in Turkyen. Aanhou
dend verzamelden zy onder de Vaanen van han Opperhoofd
eene menigte ledigloopenda Vreemdelingen, Geeftdriftigen
die greetig naar eer en rykdommen waren.
Abd-el-Ouhab, heeft een uitwendig voorkomen zo een
voudig als zyne Zedgleer.. ,Hy predikt den Volken, dat er
maar een eenig Opperweezén beftaat; dat die geenen, welke
zy aanbidden of vereeten onder de naamen van Zooncn Gods,
van Aarts - Vaderenvan Profeetenof van Heiligen, eenig
lyk pryswa'ardige mehfehen. zyn, .die, door het natuurlyk
licht der reden geleid, door hunne Wetten de menfehen be
terhebben willen maaken; edoch, dat de misbruikenwelke
daar in zyn ingeflopen, endemenfehlyke verkeerdheid, den
©ppermagtigen Meeft.er des Hemels en.der. Aarde hebb.en
overgehaald om tóe te laatendat hy zelve de misbruiken
kwame ontwortelende wanorde beteugelenrecht en bil-
.lykheid herftellende menfehen verlichten, en hen leeren
niet anders te kennendan een eenigen God en (le natuur
lyke wet. Hy verbied den Wyfl en de onmaatigheid in al-
lerleye opzichtende rykdommende tollen en beladingen
van allerlei foort, uitgezonderd deTieqde.. Hy verdeeld gelyk-
lyk tuflchen allen de grondbezittingen ..en fortuinvermogens.
Maar hoe toch is mét beginzelen eener zedeleer, zo fehyn-
baar zuiver en aanloklykhet denkbeeld overeen te bren
gen van de yerregaandfte onverdraagzaamheiden vati welke
de Jaarboeken der Godsdienften weinig voorbeelden opleve
ren Dezep Menfchlievonde Delftdie Wyzedoor den Al-
lerhoogften gezonden om de Menfehen gelukkig en beter te
maaken, beveild hen op doodftraf, zyne gevoelens te om
helzen hem blindeling te gehoorzaamenAbd- el - Ouhabis-
ten zynen zelfs voor zy onderweezen. zynde heilige
leeiftukken.te gelooven diehy met de lans in de hand pre
dikt. Hy is, zegt men, gezworen vyand van Chriftenen en
Jooden; en de gevoeligheid die hy en zyne Aanhangers te
gen deze twee Godsdienften betoonen» doen vreezen dat hy
in den loop zyner veroveringen geene .Eiwqpeaaben eerbie-
digdmet welken hy nog geenerlei betrekking heeft. Zyne
Vaanen zyn van blaauwe én witte couleur, en hebben tot
opfchrift: God alleen is de eenige God.
Hy heeft zichomtrent het einde van April dezes jaars
meefter gemaakt van Mecca en Medina, de heilige plaatfen
uitgeplunderdei) de onnoemlyke fchatten bemeefterdwél
ken federt eeuwen door het bygeloof der vroome Mufelman-
nen aldaar opëengeftapeld waren. Hy heeft zo wel den She
rif als den Stedehouder des Grooten Heers uit Mecca ver
jaagd. De Stad Taës in Arabiën zogt de voortgangen van
dezen nieuwen Profeet te fluiten, doch hy hééft haar ver
nield, en alle Inwooners, zelfs Vrouwen en Kinderen, over
de kling doen fpringen Gedda was de: laatfte plaatswel
ke hy onder zyne heerfshappy deed bukken. Deze Staat
zuchtige Apoftel heeft wu, doorzynen buiteigewooncn voor-
fpoed opgeblaazen, aan deUlemas Wetgeleerden en voor-
naamfte Ingezetenen der Stad Cairo gefchreVen; dat hy zich
naar deze Hoofdftad van Egypten denkt te begeevenwelke
eertyds onder het gebiéd dér Califea ftond wier troon hy
beklommen heeft; dat, zomenzytje Lier aanneemten hem
als Souverain erkendhy de tegenwoordige Regeering in'ftand
laaten, en zich vergenoegen zal, de misbruiken te verbete
ren; maar dat by den geringfteutegenftand Cairo in de asch
gelegd, en haare Inwooners verdelgd zullen worden. Deze
bedreigingen zo wel als de geringe hqop om in dit en de
volgende jaaren de Caravaanen der Pelgrims te zien aanko
men, verfpreiden algemeene ontftekenis in Egypten, en ver
meerderen den akeligen toeftand van dat ongelukkige Land.
Abd-el-Ouhab is aan het hoofd van een ontelbaar Leger,
maar zyne Soldaaten zyn niet dan met Pieken, en eenige
Musketten met lonten gewapend.
Ondertuffchen yerfpreiden de aanhangers der oriderfchei-
dene Godsdienften, zeer verfchillende gerugten van hem.
De Mnfulniannen gelooven hem eershalve voor een waren
Mufultnan te moeaen uitgeeveiimaar die de Sefte van Ali
gewoonlyk El-Kamfia of de Vyfde genaamdi» toegedaan;
die ook als een verklaarde vyand yan Osman Omar en
Aboubeker, allcéri zyne wöëde uitftrekt tot derzelver aan
hangersdie zyn gevoelen niet omhelzen. Echter beken
nenzy, dat hy bvhet'geloof der Alidén eenigelecrfteliingen
van eigen vinding gevöë+d heeft, gefchiktom de jngellópene
misbruiken in den Mahomédaanfchen Godsdienft té verbete
ren. Zy zeggen, dat htin gevoelen ruft:. 1). op den haat
dien by duidelyk tegen Chriftenen en Jooden aan den d.i<-
legt; 2). op zyne zorg, om te Mecca de Huizen, welke
Zich boveu de vermaarde Kaaba verheffente doen afbree-'
D1H 21 OCTOBER.
'M - - -
•g--z ?g g
S-g®
O '^*33 B
<+0
ken; 3). eindelyfe.daat óp, (Ut iiy verfeóeide wetten vin 32
Mahómet behond, .zo als het verbod Van Herken Drank, de v 5.
Veelwyvqry, de Tiendendé Befnydenis, ènz. Andere S '.-3
Mufiümannen hóuden dezen Man voor den Proleet, die in «Z
den Koran voorfpeld is, ep wélke Mahomet's(jlaats Vervan-.5
gen, en zyn Godsdienft vernietigen, of althans hervormen S3.-
moet. Dit denkbeeld is Zeer gunrtig Voor de vefdete oog 3 -g S 2 «c
merken des nieuwen Gel ukzockerL «"S 5 -
Oe Chriftenen en jooden. daarentegen, zyn Veel ongerus-jj g O3 a S|i='cl5
.tor - - -- a
S as 6ó J fi 5
•S 5, S
3<
wS «o
5^, Z Q xn
tlpfS
oc® £3 3
ci 72
5 '5 I
B (j y ri
8,>-og|3:Sg%g
s5*(i.osS-..o«
oniaa?n van,hhc uci geen lut» aa» uvw-v.v - r* -
wil het menfehdom vóórts- doen bukken ónder het juk vkn
een Despotismusdes te gevaarlyker, daar by burgérlyli fed X®1?
godsdienftig Wct'geever is en 'in zyné onvetdraagzaame
handende waereldiyke macht met dageeftelvke vercenigd. 3355
De Chriftenen maaken er reeds den Anticffrill van','tërwyl
de Jooden hem voor den voorloper'van den zo1 lang vér-
wagtten Meflias: aanzien. Geenen zeggendat zyn Raads-
man een Munnik, dezen, dat hét ee'n Rabbi is.' Zelfs wil- '3 S-'S.tj13 S"S,c
len- eenige anders vry verftandige Lieden 'èn die zich voor 2s5g«i3a,^eTglS g
wei onderricht nitgeèven, dat Abd-el-Ouhab' een Franfche 2 gS SS"S lolo 2
Ez-Jefuit is, in Arabiën gena'turalifeerd. Verfcheide'dwee 3 - 5; u ""SiS *55— a
pers van zyne party 'fchry ven hem ieeds wonderwerken toe. 6^-ójA gg -3 5Ï
ff V, Or,"
w K c a! c *j q s;
Sfg'istib
,g ver- q -<g g O
Raads- Fh g° - S^a."S i
fs wil- d, >s CJ 4J.Q
C O CU
<u «O, - H
r -■» IJ 9 5
EXTRACT uit it BERIGTEN van LONDEN totd.en -
13 Oftober. In het Dagblad the True Briton vind men e.en b2„S«»0 gjf
J 1-.(né'lMIl ÓPn r.o t*
h - 5 S|l5®QK oS^-S-g.
e-j -Sg s. Ue,H -VSO
- i^aand
a -c. i=-s y ew n.
iiciii :u nssi vcuwu
maar dat men,- wanneer zulks'wierd latlgemerkt, ten ant
Woord gaf: Ja 1 maarhy heeftdeonderfteuning van den Heer
Pitt en deszelfs Vrienden.- Vervolgens befcbuldi'gd hy dén
Heer Addington eenigen van zyne 'eigene Vrienden op het
Toneel gebragt te hebben, die over 't algemeen weinig Sn-
dere verdienften bezitten-, dan betrekkingen van bloedvër-
wantfcbap, bu(tenf Raat om ans-Laild te behouden fchoon
zy uitfleekende nianneri in htin eigen vak mogen zyh; dat ia'
waarheid niemant den Heer Addington békwar.m befchouwde - - -
om.pas te.redden; dat zulkswei eens door'Lieden',- naarge
lang hunner dènkwyze van Pitt en van Fox'was ge'*egty»»„'
maar de-vleijery nooit onbefchaamd ger.oeg was ge weeft-3 -g 5 g
orri zulks vaii bem'Cc "ziggen.Met één Woord, de gehéële 5^ 5 a S3 jj
d.>;,lBlv1r een verlanzen dat de Heer Addington g S'o g-J 'J
om ZU1KS van vem- IC acggtn. «v—-,
Brief toond duidelyk een verlangen dat de Heer Addington g "o
zynen poft liet vaaren.*-■-
Men is nu zeer. beniénwd welken invloed het verfckil
der gevoelens dier beide Staats-Mannen by de aanftaande S u« J
hervatting der PariementSr Zittingen hebben-zal op de Deli- w S 5
beratien, welké daar in ftaa» gehouden te'worden en nog 2
al gewigtigzt(Hen kunnen zxnvermits onder anderen dezaak
der Belading op de lnkomftén op nieuws moeilykhedenheeft 5 o g g
veroorzaakt, en men uit dien hoofde bedacht is dèZeive te^°
maatigen. Men is insgelyks nieuwsgierig-naar de Koninglyke
Aanfpraak by de heropening des Parlemerirs, vermitsindien g
de zaaken zo blyven, de Koning alleeniyk als merkwaardige „.n
gebeureniffen kan bpgeeVen debemagtiging'van Vyandlytóe H S
Colonien in de Weft - Indien en de nog onmaatigër voort- S
1 n T_ 1 .—.annnmrrnnt Tirrvl'r
5 «X
B V c
o e oD (u
S d> u
«a<
9-
r-( U «v- u r 5 w.
B T3 O -3 c au"
S-a^ a.§| 2»S'
J5 3 5-a -1 S u'S
aI'S.o o'^ s^:.§'
"a-5 g.o ïSgs-
(O e B rt
5.a.ïiH. 5--S-
S i
•SZ.n
c (tl1
S
>Za
o.
(a M
5 S. 2
3.;|1
XL
S^^aÜ'g e'
1> O J c 077; hj a
-- - aj M
W "5 g, ji
Sgs s 5
g.«oa «- <-s
dat zelfde alvermogen m t iuinen van wv..s.»M .h„
daar heeft mén binnen wéinig jaaren onder derzelver geweld _j£vc 5 2 g
hétRyk van Tippoo Saïb zien valien; vervolgens is de Na-W'^ -„MÓ'j;
bob van Arcote. onder gebragt, de- gedüchtè Ma ratte n g'S.S
hebben moeten, bezwyken-,- en -de Koning van Candia, de 5 S>x""2 'oi 2 '3 5 at -j
magtigfte Vorft op Ceylon, met welken de Hollanders ined~ cw°öo'B^ 2 Jiigjj
geftadige VriendfchDp leefdpnondervind-in den korten tydPjZ 2 g ga 0 o"a
Hat wv.dar Eiland bezitten eene groote verandering indeayo '2 a c-2f5 H-1™ -3
o." .7! .Li. ÖS y Cu Cl| e -ic L—,
unuciirmu i.. Tu. i
dat wy. 'dat Eiland bezheen«ne groote vefandentlg in dea g -ff 0 ff c
geeft der nieuwe beheerfchers»ven ziet zich bereids dooicu 0^j^j
H ,a T, .1. TT«^rJ O.nJ «r/arzlré'PVPh. - dj te 01
^3
S' av-
I'm.a
Z
00 "SO
a -a
SM ld"
gCClt UCI Rlcuivc. UtUVtiiPi.v.o, V.. ---
derzelver geweld uit zyn Ryk en Hoofd-Stad vérdreeven. g"
fn een Brief van eèn .zeer voornaam Comptoif van Ham - „q - a hntj— -
burg Word fterk geklsagt-, over 't verlies van Engelands -ig u. S ÏTVj -.0 - q
vriendfebap, endat.zy die de .onfchtildige en vlytiglle ver-S,;®' «g»-^ >m g-^-j J.«
fpreiders der'Britfche Mannfaéiuuren over het geheele vafte - (2 5 'a. '2
Land zyn, alleen de Lyders zonden zyn der-bezètting van .2 ?-%c Zw c_ w g X 2'^
Hanóver, door de Fratvfchen welke zy noch-beletten n'och
voorkomen konden; dat de Hollandfche Briefmaalc een' ge-S »^.eöS a
héele Lyft mede br'cngt van neutrale Schependie men toé- E§ J""
laat in Texel te komenen èvenwel het Hollandsch Gouver; fn,--
neinent een gedeclareerde Vyand is; dat.alle Kooplieden
langen dat Neutrale Schepenmet Britfche Goederen
Elhe mogen in vaarenof dat Hamburg anders eerlang
ruïneerd is; dat Priiiffen by dieBlokkade niets ,lyd en zyne
Manufaétuuren over Stptiyn op dc.Ooftzee 'cfoór de Zond'
voerddat eindelyk Hambnrgsbeftaan alleeniyk afhangt van
rvaota J>z>rlr Klfftrtf dat de
■£5 -2 1» ci t_ trA
P w a'r% B <u rj f"
amgv-agl s.g| s-ploS
CauVpcmenien van Cpmpiégue
Brugge eaGend, en wprd binhen 10 dagan terug verwagt.
Van het vertrek des eerftén Confuls verneemt men nog niéts
met eenige zekerheid J 1 'jkj
De onlangs alhier aangekomen Bataaffche. AmbalBtdeur
Schimmclptnnfnckwofd.door den, eerllen Conful met de
meeft mogelykc onderfcheiding behandeld: reeds-verfchtfl-
Iden maaien.is hy met ongelncene ftaatlyklieid doofden Pre-
feA van hot Confulair Paleis Burge-r- de -Ljlcay, me-'
Qtttt vervolg op de vierde Blade.)
