leydse
te
;ss|
I A;
N
U d A N D AG
N'.,9
COURANT.
I DEN 19 AUGU ST r.
e
n
§3
^Ja
I
C
V
S
rt <u
tr»
J> tuo
I-
N
«of
op
*09 fe
"a c
s
H*S
O
3»
wlH
83 8-S'a-99
- 9 C
«Q g
&S
genftaahde de Goddelykë gerechtigheid h.et wraakzwaard niet-2 o
alleen tegen ons reeds uitgetoogen; maarook dadeiyk gekeerd
ATAVIA den i November 1781. Onder andere difpo- heeft, waar door Zyne lang getergde langmoedigheidover ons *2 g
fiuen ter verdeediging dezer Colonie zyn den 31 eeh eindfe fchvnr Mnten ti
uO ,<=-
|Oo'II te
^«2-sigg
TJ S
S
QJ eo
Sci-S 5
WP
«T3 c
Uil
iïG
Oétob. laatftleeden opgetrokken TWEE DUIZEND
vry willige Javanen van de Landgoederen Wil te Vrct-
'^XjitimvgiesRujtenburgStruyswyk Simplicities en Tjan-
kelngi behootende de drie eerfte aan Mevrouwe Douariere
■Alt) den Heer Gouverneur Generaal VAN. DER. PARRA,
L de drie laatile aan den Heer Raad extraordinair DAVID
SAN SMITH.
Het gemelde Corps met Snaphaanen en Pieken gewapend
[ecft de Revue gepafteerd voor den Heer Gouverneur Gené-
Mji, waarby een Compagnie Granadiers en een ditoFufeliers,
loor den Heer Petrus Albertus van der Patra op eigen Kollen
unMWorvèn en reeds zedert eenigen tyd geoefend in den
y/ipenhaadelzig zonderling in alle Evolutien heeft gediflin-
ueerd: Het gemelde Corps trekt geene Soldy van de Ed.
'ompagnie voor dat de Colonie vyandig word geattaqueerd
ikis men bezig met het opregten eener talryke Land-Militie;
ie wel op de reeds genoemde Plaatfen, als meerandere aan-
ijenlyke Landgoederendie voortaan op eenen vallen voet
L'or den Eigenaar zullen gehouden en gebragt wordenom
nefens de reguliere Trouppes te dienen ter bezetting dér
Stranden, ten tyde van een vyandelyke attaque.
Dus men hier yverig bezig is met het neemen van maatregé-
«en tegen den Vyanden in hoope dat 's Hemels Zegen onze
loogingen zal beguriftigen, is den 24 dór voorleden Maand, op
level der Hooge Indiafche Regeering eenen plegtigen DANK-
s BEDE -DAG gevierd, ingevolge de hierna volgende U1T-
1CHRYVING:
ndien het immer noodzafcelyk is geweelldat het ganfche
Volk een plegtigen Verbods-Dag houde en indien de yver
Voorden Godsdienft, de liefde voor het Vaderland en deze
iVingeweftcn van hetzelve, nevens de zugtvoorhetbehoud
lei zó duur verkreegen vryheid, immer genoegzaame drang
redenen hebben uitgemaakt, om ons gezamentlyk te veroot-
noedigen voor den Almagtigen en Opperden Regeerder-van
iet Geheel Al; dan zyn het voorzeker de omftandigheden waar
uwyoBS tegenwoordig bevinden, die ons totdebetragting
van dit groote werkop eene byzondere en dringende wy zé
Rhoorenvén te zetten.
Wantthans ishet, dat een grooten toorn van voor het aangé-
jigte des Heeren is uitgegaan'én dat dé plaage heeft aangevan-
DelieflykeRuft en Vreededie ons dierbaar Vaderlanden
ok dit Land onzer inwooninge zo lange heeft mogen genie-
.M, zelfs'in een tyd datveele andere nabuMrige Volkeren or,-
èrde onheilen van den oorlog, tweedragt en gebrek, met Je
bittere ge volgen van die al vernielende Plaagen hebben moe
ten zugten: Deze Vreede, welke wy duslangehebben zien
regeeren binnen onze Landpaalen en welks over alles ver-
l'preidde voordeelen wy zo geduurzaam hebben mogen fmaa-
len, is thans afgebrooken door het ilverwoeilend Oorlogs
vuur, dat ook tot óns is overgeslagen.
De Natie, waar mede wy zo'door de ge-heiligde banden van
Godsdienllals veele andere veelmaais pjegtïg erkende tve-
derzydfche betrekkingen en gewigtige belangen op het
Hiuwft verbonden waren, is in het iaatft van het voorleeden
aar tot die uitterfle flap overgegaan, van tegens ons het
zwaard des Qorlogs te trekken.
Den 20 December 1780 isEngeland onzen openbaarenVyand
jjttvorden door het Oorlogs-Manifeft, ten dien dage doorden
ïoning van dat Ryk, tegen den Staat der Vereenigde Neder
landen uitgegeeven; en van toen af zyn deEngclfchen reeds
daadlyk bezig, ge weeftom ons alle deruineufe uitwerkzelen
tannerVyandelykheden en onderneemzugt, niet minder paal-
Inosdan qnbillykzo veel hunne kragren hebben toegelaaten
wnog toela.iten te doen ondervinden.
Dit zyn nietal.lecn de drukkende oordeelen waar mede wy
van Gods .hand zyn bezogt: - - - - Deongemeefiefterftevan
lletilchen en Vee heeft tot hier toe mede nog niet opgehon-
foi, in ons lieve Vaderland de deerlykile verwoeftingen aan
te ratten.
Deziektens en fterfcens óp deze Hoofdplaats van Neerlands
Ooücrfche Wingewellen, zyn, offchoon eenigzin^geroipdeéd,
!{ternogdcrmaten menigvuldig, dat ook daar in de tugtigende
kuddes Heeren zig kenbaar doet onderfcheiden.
Het ongelukkig lot, dat na alle waarfchynlykheiddrie van
dtt Maaifehappyë Sc-hern>n DE ZEEPLÓEG DE JONGE
HELLINGMAN en JUNO het-ftgetroftehvan metalle de daar
•pgeweeft zytide-Zielen in de diepte der Zee te zyn verzwol-
ftn, en waar door niet alleen de Compagnie maar ook veele
andere, daar-by belanghebbendegeen geringe fchade.hïbben
jdeeden mogen wy met regt mede hegrypen ouder de ram-
jen, waar nit vvy gewifielyk knnnen beiluitcn dat van het aan-
fttijte des-Heeren een groote toorn over ons is uitgegaan.
Dan wv moeten alle deze kaftydingen en oordeelen niet an-
feshefchouwen dan als de léillyke en gewilTe gevolgen van
kt zondig misbruik, dat veele onder ons van de GoJdelyke
ftgtningen hebben gemaakten van de verktviftingen in weel-
ken overdaadvan die Goederen welke Zyne goedheid ons
tietnvervlnedheeft gefchónlten.
De deugden onzer Vooroudershunne nanrftigheidfpaar-
ïaamheid, yver voor den Godsdienft cn liefde voor het Vader-
W, vinden thans in 't algemeen maar weinig navolgers.
een eindfe fchynt genoómen té hehbe#; ZO doet nogtans hel1^
vertrouwen, dat wy hebben in Góds oneindige barmhartig-*o
heidzo menigmaal in de dringfendfte Hood beproefd óns op g "g
dien genoegzaamdn grond, boöpen datHyzvhe befebermen-
de Hand van óns niet ten eenemaal zal aftrekken, en dat,zówy „a
met een ootmoedige enopregtberouw, gelykals de Inwoon- g;
defcs vmR'ineve, tot Hem wederkeeren, Hy zig zal wénden vdn
de hittigheid Zynes toorns en ons nietlaaten vergaanmaar j
andeymaal in genade aanneemènea in deze ónzen nood be- s P
fchutten en befchertren. g1
Wy bebben ons ter afwending vin het geweld eh deaanval- w <1
Ion., welke men van deft Vyand te dugten heeft, welnaveriup- pq g
gen gewapend. g>o
Ëo,
5
Q
6 e IS
iis
p M
o'2 o
4>
0
O
5
-gss 5-
W y ta
°ts
c"Sdi
qj 32
O
7Z c
«5 o
CJ
c 0
5<
N tS '5
cj O-
S
C (X h- c 0
- Ï.S'S
«■ë-S
a a
O'-oÖ
S
.j'O w
9- U Jtt
S
S3
U
a
(ouE
3 ès«
a
te§§-S
S VI 9 S*
>5 2 -ra .-S
g-sê*
w teQ tiC O
OiwG Q
p -'«■ HJ O
c
ed k. Socy c r - i-
g Z d 5 V'.j; g- M 3
to 7 c n W c, ca «-_*■
V, C
0>
<U c
Hm
rm 11
*g!
-ÊTq
1 bo 6 5?
Spg|as«!ët!tig
- ;d «42 c n, S a o
ta 'E, r
aO f P .E o g
jj c*_ S t O't S
t
ïr-5yz«
22 1 "Dj
«S <V E 1
31
Een kloekmoedige en dappere verdeediging zal zekerlvkhet
b'efte middel zyn om onstegèhdéoverweldigingendeonbei-
len van dien te behoeden. o 4;
Maar gelyk ons Lieve Vaderland, zo meenigmaal het zélve g 2?"S g
van buiten door ontzaehelyke Vyandén is aangetaft', de gevaa-.i! .2 Sy!
ren, die het dreigdfcn, njet ié ontkomen als door Godszigthaa-
rpn hvftan#! f»n Kf?rrhf»rmincr bi/pn rrr\ »kanc rvr»tr Jat-W M5? S
ren byftand en befcherming; eveti zo zal het thans ook datOT
Alvermogend Opperweezen moeten zyn, welke deze onze be- -
raamde middelen en aangewende pogingen .zullen dezelve de
daar mede bedoelde gelukkige gevolgen hebben,kragtdaadig 2g «q --
lyk zal dienen te zeegenen en te ondenleiuien. ««2^4?™
De ernftige overweeging ea volle overtuigdheid Van déze -tg SBu^^üa-oï
gewigtige waarheid, heeft de Hooge Regeering dezer Lartden, Sf2È5 c 13
w c
1—1 G s
ml
*3 C C, or. to
vy G 12 Ph qj 'ca U T.
oWJ„, ,.»4»g,1.v®vw..^ wv w 2 c
raamde middelen en aangewende pogingen .zullen dezelve de g v jd 5 g 5
rlftfir mrtH crphl a Atrnlft-nr» Imkka., 1r*nir*JnnAin W n r CD C* F 1^1
c A o
x CJ - <l> £3
O fe-u s
X c
q O
s."
den 18 September doen belluiten, tegen den 24 dezer loopende
maand October uittefchryven, gelykuitgefchreeveii word by
deaèn, eenen Algemeenen DANK- en BEÖË-DAGom, ten
dien Dage,in alle de Kerken dezer Hoofd -Plaatzeen ten Eilan Pr.ro. e 3-
de Ohruftin waare ootmoed des Herten,God Almagtigaan te Jwes 5 c'S-a S.s-
iH/iafl A MI, l, T 1 nn lln,l„l, Mrii I. JLMH ~xt T14 i*\ n u b* 1 QJ el I. -« QO ho
g4,
^3 "N-jf .0, ,-c
a.
bidden, «ns., het Lieve Vaderlanden déze Wingéweften, op IS 2 f T -o S S;'§>5 F o 2'
nieuw aan Zyne genaadige befcherming, en afweering van alle
reeds drukkende en nog dreigende Onheilen te beveélen en - -
T3
CJ c
'N
M Pa? c 'S
c o o. s-= x g a
So 4 Sawed
•tef2-
fio 5 3
•- £C 5g '3
.E tó
A, "A y i
Ci IC O
'I
S r H H-ï ti
-X' -r»
c -o -t
-S S3
s
te v
-o o
op te draagen;- én met herten vol van Dankbaarheid; Zynè
Weldaaden, aan ons zo overdiendbeweezente erkennen, aj
ons zelve te vernederen voor den Throon der Genaden qn&
onder een levendig gevoel en waaragtige belydeniife van ortzé
qveitreedingén en ongeregtigheden een genadige vfergeeving
derzelvè en den rykèn invloed van Zynen Geeft, tot verwék-
king van boetvaardighëid en verbetering van eenvoudig Land;
vauriglykaf te fmcekenop dat een iegèlyk zig ook met er
daad mooge bekeuren van zyrión b'oozen wegy' eh vari de o-ngê-
fegtigneid, die in zyne handen is; -■
Het is boven dit alles een van dé weëzéndlykfte v.ereifclïtens,
dezer plegtigé geleegenheidden Goddelyken Zeegen af te -
bidden over de Wapenenwelke wydoor de ónbillyfce aanval
der Engelfchen, geneeëfliteert zyn geworden ter onzer ver-
deedigiiig opie v»tten, op dat onze Vyandeii daar door, éfi door 1
de overtuiging dat de Hëere der fleirfchaai'én met óns is mo
gen wórden genoodzaaktaan de infpraskeö van billykhéid eh
Volksregt gehoor te geevenen het onsna de bereiking vin oe o
dit regtmatig oogmerk, mooge gegund zyb dat dé Heere tot c ,3 o
onsals Zyn Volkvan Vreede fprëeke
In hetbyZonder zyn wy verpligt, Gods dierbaSre Zee,génaf"o S.S>
téfmeeken, over de Përfoonen en Rëgeering van de Hooge
Overigheid des Vadsrlands en deze Gewèften; dat God alle S5~."?
derzelver ondernemingen en raadflagendoor ëe:i Geeft van 2- rjj k
Wysheid,Eenigheid,Yver ënLiefdq voor dé gemeéne Wëlvaari' S "5 E
beftierd, voorfpoedig mooge milaken; tererlangi.ngvan een ,1 3
onvcrweildc eerlyke en yoordeeüge Vreede, ter b'bvëiiiging -« 1*
Van den Koophandel en Zeevaart, door dè gëvaaren dësÖÓr- V
logs rhans zo zeer geftremdteTbevordering van den Land-en :i 73 f»
Akker-Bouwen allerly Handwerkeii; ter aanmóedigirtg vart'-s A i
Deugden en Weetenfchappenen ter vermeerdering van den .S a a-' H
bloei en welftand der goede Ingezeetenen.
Zyne Doorlugtige Hoogheid den Héere Prince yan Orange-3
en NafTau 's Lands Erf-Stadhouder &c. &c. &c.Hoogit-, s g
dcszelfs Koninglyke Genialinne en Vorilelyke Spruiten be-'p-g^ 4
hooren ook ecne byzondere plaats te hebben iri de Gebedenj
die wy ten Hemel opzenden. u^.'Z g
Wy moeten vunriglykfmeeken, dat GodhetDoorlugtig Hiils A'z M
van Orange in zyne Genadige befchërminggelievc te neemen
dat de dagqn van hetzelve lang, foemfugtig en gélukkig mogen 3 m
weezen,en dathet ook thans Zyne Doorlugtige Hoogheid moge 'S -
worden gegundom door den Goddelyken arm onderfteund
ophetvoetfpoorzynernooit volpreezcn Voorvaderen, Neder- aoj
lands vryheid en alles vvat ons lieve Vadejland dierbaar kan g jj.-a
weezen tegen de geweldige fandagen eenes hecrfchzugtigea "o g
Vyand te verdeëdigen,eri te befchertnen en zig daar d«pr te ??M .S
vergaderen een fchat van eer en glorydiete gelyk met ZyneJ""g
Hoogheids naamdooreen luyfterfyk Nakbmelingfchaptot g®td .1
in hetlaatfte der tydeh rnag worden overgehi-agt. g O
De Schepen der Mawrfchappydie zo van hier als elders, »!g sg
na het Vaderland of an,dere plaatzen i en uit het Vaderland na öo
deze Geweften zyn of zullen worden afgezonden móeten wy
den Almagtigen en Alomtegenwoordige God mede van herten jsirij -o,
bidden, dat behouden en rampvfyin de Havenen van derzelver jjëgë g
beftemming moogen aanlanden. '5
Eindelyk zal het onzepligt zynosge Gebeden ultteftbrten g - 'sHD
3>§-ï
E 3
qj •"'o.
co a
V G o
*- e->
rA rt
rrp. a
es J.-v
fa. O
QJ cc
faj Q
•-iSs
"itj S
gt>:§"
tu o o
C-2(2«ö
QJ' i 6 s
4' '2
is
Is ~r
x vj ujs
g ,ct
'tc- *z It
Al J -
O
4> QJ O
<-» 'J\ rH
e.
|1| a.
*- 1
K ;- je. n
«Sc 3
fi ?- E
t; P
P
V E
•£4 t
CJ L' -v
GO'S, O
C C -J C.4 5-
¥a
e
4 ?óSCü a
f" kJ ry> M
^2' CP U. -75
r3
x c,
■j 1 X jg
'-t 2ï c£
C^,
t rxs
e a 35
-J R
17 cj t-a
QJ
Zc-'ot
QJ 17 P
r*- QJ -
E «'SS
Sa 5 i
s-
•£s II
.2
.--I QJ ft-
Cü!
c Éri
5 W
0*
cj
o -
N.fc p O-
QJ CJ
°ÏSE
y -c 3 5 2"te'Ö
5ko2
O «A3
-E A; f
3-~ C~KT«
voorden welilandder Chriften Kerken, in alle plaatfen, en by-
zonder voor die zig in de Vereenigde Nederlanden en derzel-
ver uitlandige Bezittingen bevinden op dat den arbeid der
De Zonden en overtreedingen van de Inwoondets des 1 Leeraaren meer en meer vrugtbaar mooge wöfden ter bevor-
Ms,- zyn tot in den hoogden graad vermenigvuldigd, j dering van Godsvrugt en WaarheidLiefde en Eendragt, en
„S a 3«3o» O
s s ë-s 'S §-^^5?
o c .4 - te S a c I
CiJk
£>'2
a 3
rt
•JZ O P
t3 Pt3
fa. r U G
t?
r-s.3 s
s> V
>S
x: o o Ü'TS
r K jjjyf ^*0 s
bygende aanwas dezer ongodsdieniligheid, eh het daar uit
Voortplanting
dienft, confervatiè van onzeduurgekogte Vryheid en onzere;
^tS;ó|
voortvloeiiend zeden bederf, waar doc^r veroorzaakt wor^, tlTen hielen Zaligheid. J 5-#^ "^a ^5
JHe Godsdienft, die by een iegelyk en inzonderheid de j Eftis voorts in Raade van Itldi® n,og VOrftaan, deafkondi-2Ö -5
i n/t.o 1 .1 j. iminnai. \k/ alirnop» 4.. n - - - txj
Oiridenendeeds als de ftevigftegrondzuil hunu
i'vaarde behoort te worden
vigftegrondzuil hunner Welvaart gjns dezer Üitfchryving té laaten gefchiedenop Zondag den 5 2
gehouden thansby veele krach- 2I 'dezer Maand van de Predikftoelen en des daags daar aan So o fl'
/IJ .1 ...lln'V nr»,i Ukn'i H Wn« W —7 1*1 f
g^MJ;S«N£ «.dj
Itloru js gewordenniet regenftaandede vollebewuftheiddat
'«Volks-geluk nimmer regt geveftigd knn zyn, dan wanneer
yt (leunt op gronden van Godsdienft en Deugden dat gelyk
van bet Stadhuis, op dat een iegelyk tydhebbeom zig tot i
oogmerk van de Hooge Ovdrlieid te bereiden en alle Neerin- is cl? a;s S* CS
«r w- - I gen en Handteeringbn ren dien dage ililftaan mogen, op de 8|W> «Qja^a <9
«'ktagt der befte Wetten afhangt vandebeerfchingder goede gtra<fe daar tegen van ouds by de Wetten geftèld.
«fJen het grootfte fteunzel van de goede Zeeden, weder is j BATAVIA ih het Cafleel den 16 OBoier tjst.
l'ltegen, in den invloed der Godsdieniligegroudbeginzels.
^nhoehoog'sLaffdsZoDdêBOokzyngereeaan, enntet»e- (Het Vervolg op dt vier/Ie Bladzydc.')
s at,»