leydsë
cour.an t-.il!
llïlia
- j
I cl;?
He
3
00 SD Ad
0 P I E.
AAN DE EDELE GROOT ACHTBAARË HÈÈREN
- DIE VAN DE GROOTE-VROEDSCHAP
DER STAD LEYDEN.
eeven met fchuldigen eerbied te kennen de Cfndergetej
kenden alleil Pabriquénrs, Kodplieden, en verdere
Trafiquantengei'nterefleerd in de Manufacturen eU
Fabriquen dezer Stad: Hoe het eene zo droevige als
om erkende waarheid is, dat, zedert verfchcidene jaaren
tyerval der voorfz> Manufactured en Fabriquen 't wélk
welmeenende Ingezetenen met het grievendft leedweé-
reeds zedert *t begin dezer eeuwe hebben befpeutdriteer
meer is toegenomen en die voornaame hoofdtak van het
bin der goede Burgery tot zulk een ftaatvan kwytiing is gé-
dat onz e eertyds zoo bloeijendevoikrykeen wegens
fe neering en handel zo beróémdë Stad meteénén alge-
den ondergang fchynt gedreigd tewordén: Datde verriiin-
in» der Huyzèn van Negotie aati déeeuezyde ,adnden an-
en kant het totaal gemis of hét aanmerklyk afneemën van
fcheide Takken van Commercie daar van een doorflaand be-
s opleeveren het geen de Supplianten met Verfcheidëne
jrbeelden zouden kunnen ftaaven, ware zulks nodig ter
irtuiging van Uw Ëd. Groot - Achtbaarheeden, aan wie de
was der fchamele menigte de deerniswaardige toëftand
i veele eertyds welvaarende Huisgezinnen de ontvolking
Stad, in het flegten van geheele eeftyds zindelyke bewoon-
Straaten niet dan met ontroering te aaufchouwen tenvdl-
bekend zyn en by deze gelegenheid zekeilykmetfmerte
dagczullen worden Dat ondertuifchen die Kwynende toe-
ld des te hoopeloozer moet voorkomen indien UwEd.
oot-Achtb. in gunftige overweging gelieven te neémen dat
ie voorfz. decadentie zelve de Fabriequen en ManufaÖuten
ne nieuwe reden van haar verder verval ligt, aangezien zo
icrgeencontinueel werk en aanhoudend vertier is, deWerk-
denverloopen, zo dat er naderhand,wanneer er eenige Com-
llienvan aanbelang komengeene bekwaame handen te vin-
a zynen men zig geheel buiten ftaat ziet die Commiffien te
ectueeren
jat de Supplianten,met alle waare Beminnaars van hetV ader-
at ten uiterften aangedaan over deze kommervolle geftelte-
van eene zo voornaame bron der publyclce welvaart, daar
ens wel eenige hulpmiddelen gezogt hebben in het verbe
en van fommige gebreken, waar uit dezelveimmers ten
ele,fcbeen te fpruiten: Doch dat de maatregelen daar tóe
noomen (gelyk aan UwEd. Groot Achtb. kennelyk is,) van
gehoopte uitwerking niet zyn geweeft, ten minften zodanig
rflel niet hebben te wegegebragt, datmen daar van eenigen
rkelyken invloed op het meerder debiet der LcydfcheManu-
luren heeft kunnen befpeuren gelyk ten klaarden door-
lald nit de vergelyking der alhier gefabriceerde Stukkeu,
Ike op de verfebeidene Hallen dezeT Stad voorheen gebragt
n of heden ten dage gebragt worden eene vergelyking, die
iwelgeaart Burger niet dan met innerlyk leedweezen kan
fchouwen
Dat de ondervinding dus aan de Supplianten geleerdheeft,
t de voornaame oorzaak van het verval der Hollandfche en
zonderhefd derLeydfche Fabriquen nietzo zeer te vinden is
eenig innerlyk gebrek,'tzy van den Landaart of van hethnis-
ndelyke derzelven, neemaar in omftandigheden, die haar van
uiten aankomen, en welke "net derhalven boven het vermogen
rSuppl. of van eenig Ingezeeten is te verhelpenDat ten
lorbeelde hier van kan (trekken de Handel met onze Manufac-
ren op Dantzig,en door dezelve Koop-Stad op geheel Poolen;
li Handel, die, voorheen metfucces en voordeel in deze Stad
voerd wordende, nu geheel gedremd en verdweenen is door
veiandrt-ing in dat Ryk voorgevallenen door de Zwaare
ladingen, waar aan de Vaart op de Weiehfel is onderheevig
maakt: Edogdat, zonder te treeden in een detail van zoda-
ge particuliere beletzelenwaarvan eene menigte opgeteld
Dudcn kunnen worden, de hoofd-oorzaak van denkwynenden
tatotizef Manufacturen bedaat in den na -yvet van de nabuu-
i ge of liever van alle de Volkeren van Europa, daar wy jegens-
oordig eene Eeuw beleeven, in welke de vetfeheidene Vor-
tn en Regeerders verlicht omtrent de wezentlyke bronnen
ir publieke Welvaart en de waarcbelangen hunner Tegezeté-
n,als 't ware,omftryd zig bevlytigen, ten einde de Nationaale
duftrie den Koophandel en Zeevaart in hunne Rykcn en
laten levendig te maaken, aan te kweeken, en te bevorderen,
ïfs doof uitfluitende voorrechten of zwaare beialtingert op
cemde Waaren die almede ten nadeele drekken van detl
mphandel en van de Fabriquen hier te Lande, gelyk Uw Èd.
oot-Achtb. zig daar van de voorbeeldeu in de Oöftenrykfche
nden en elders ligtelvk zullen herinneren.
Dat, te midden onder deze ria-yverende Natiën én Mogend-
den, het den Ingezetenen dezer Republycq ondoenlykis,
utcgendaande de meerdere deugd en betere qualiteit hun-
r t»iiliuror» jw^one zo «ene afecmeenc concurrentie
flandtezyn gemerkt de duurte der Werkloonen vefoor-
Jktdoor die van't le veris onderhoud, 't welk wederom een
odzaaklykgevolg is vati de Laden en Impófltiën welke de
mooners van dit Gemeenebeft. uithoofde van deszelfdna-
nrlykegedeldheid en be'ftaan iU gtooter zwaarte en meer-
t aantal dan in eenig ander Land moeten opbrengenzodat,
lor de gednurige werking van deze onherdelhaare hoofd-
yan verval, het re dugten ftaat, dat,, de verarming
^vermindering der goede Bürgetyë dagelykfch toenee'men-
.de Hollandfche Natie,die voorheen de Verzorgfter was vari
keel Europa, zig mét het vertier haarer eigene ËroduéteU
anen 'sLands (erl hoe worddit vertier doof het invoeren
vreemde Fabriquen en Manufaétufen nog niet vermifl-
j r"I) zal moeten vergenoegen, én het wel-ee'r zo bloeijende
t "welvaarendeLEYDEN inzyrie vervallene Straaten vet»
"ene Buutten en noodlydende Gemeente een akelig be
is zal vertoonen Van het fpoedig verloop van eertyds gezë-
"oeGeweden.
I r"deze beweegredenen in behoorlyken danfehouw geriö-
zyndegeen rechtfchapen Irigezeeten (zo de Supplianten
''trouwen) veel miri UwEd. Groot-Achtbaarheeden wier
meenende Inzigten zy met dankbaarheid erkentienhén
kwaadezal duidendat zy hun oog gevedigd hebben op de
PosWöordige conjonHüre vati fydcri, of het ware, dat daar
te"igmiddel tot opbeuring dèr kwynende Lëydfche Èabri-
tn te vinden wasen dat zyna eene bedaarde overweeging
N°,t4^s
j C Ui i?
w O
DËN ao MAARfi
tó i
PdJ
cc
-So
Cd
5U,5 .O e»
5S2
is n1 «o-'et 1 Sf
Uta c"O aH
C cn G F*
.jó'.S
•e^g-S
CU hO®
dërzëive, Zig thêt de hoop viëijeri,(weiite door onbëvöoroor:'s j. g-S^n
deelden voorzeker voor geen ydelen waan zal gehouden wor- "g-c S aj*
den,) dat in dér daid door die omdandigliedèn hen e^nedeure 2 J g
ls geöpetidom tot die gewenfehte opbeuring te komen o g S •g
Dat van dén Beginne af aan, dat dé brètike ttiflehen Grodt- 3
BrittanniëU eh hsare Volkplantingen op het vade Land van g g 2 r g g
Noord:Auierica gebleeken is dnherdelbaar té zyn, elk op- g og g->aa
merkend Befchouwër dezer gebetihenifle gevoeld heeftja "3 xi a, -„zr "2
veftÜigtl is géworden dat die fchetirihg waar door gene zo s" J§
magtigC als indüdrieufe Repqblycq in de Niéuwe - Waeféld "8 g
ontdaati was, de vewigtigfte gevolgCn voor den koophandel eh Jj co o ^1 -s
beevaart zoude nebben, en datde overige handeldryVende sL^S•tj'ej
Natiën van Europa eerlang zóudeii déélen in èene zeer aan- '■piojcéfe
zienlyke Commerciewïar Van 'tRyk Van Engélatiddoor zy- S
he Aéte van Navigatie en de Wetten aan de Coloniënvoorge- a
fchreeven tdt nogtoe uitfluitend bezit aan zig Had geuou-
ÜenDat deze aahmérkhrg aan de Supplianten óp dien tyd me- S"ï J 5 -d
iri trtr rnnin «k t'rnrifdirr rr at iaii T-i adlul-C'Un 'f W 5*
..-So,.:
i .bfk.
'l&a
<o s S
S 2 i, o J c "a 59 co 5*
S J»0 «S
O gt N
sj O <ïsC 'r* o
I K s "Sa
O I
'si dS 1
<1> S^ r
q S a bi s i-
C 2 o V» lï -T O
Si- -S SS h m
-<a
•C<
•SM 3
s-g 3
fi ét-
,Ï7 c aSÏ s 1
s "K r»
Q ,-*♦ r: i* p> 1
bi ,5:
dé niet ontgaan is eti zywart toéri af Vodrürt geziéii hebben 't
voordeel, 't welk Uit dekézogeWigtigeomwentelingyoor de .rgZN
Vereenigdé-NedeHaUdèniti 'tgemeen, voor hunne Vaderlyke l§ S 8
Stad In 't byzonder, in 't vervolg gëboórën liohde worden g O 5
T? j„i.3 11- 1 -iOl O, "T"
u Cl o
3 R
giS 2
;gst
-
«o 5
Edog dat ZVgefchroömd zouden hebben jdiegündigë gelegen
heid onder'toogvah UwEd. Gkoot-Achtb. té Brengen opeen
i.,j -L ïrp .„.AItt.hr -"F o
Si
-g.s i a SS;'
g e s4
--ia e'ö g h?-
tyd, wanneer dé betrekkingen, welke onze Republycfl met het j- iwf-, -
nabüüflgGroot-.Btittahniënverbonden ,alledappen van dien b-§ e gbj tóg 5
aart fcheenen té verbiédén, of ten midden als ónt^dig nioëden c .§"0 15 jg iï Sf-
J g(4
k Cl
c s v Jj
doëh voorkomen- £.2? l'ka
Dat Inmiddels deze redëii Van dilzwygeh geheël heeftopge- 5^3 c"? S 'S §,3
digd is betoogd^terWyl dé Supplianteii zelve ddor het on
LX XV n —XL A AA «XXX AA WA a A* AX AX XX A XX A XX 1 TVT XX 3 XX Ax 1 x. XX .1 Vfx X O XX Xx x X X A XX XX
wettig neemén van zo een aantal Nederlandfché Schepeneh-» g S
by vervolg door het geheel dildaan der Na"11*'-'
dingde gevolgen van dien onvóorzienen
op het fmertelykd Zyn ontwaar geworden t
voelengelyk het aan Uw. Ëd, Groot-Achtb. overvloedig -
kendis, dat zedert dien tyd een üog grootèf getal Werklieden
werkeloos hebben moeten blyven en vërfcheidene Huisvaders,
mét agterlaatiug hunner gebrek ^iydende Vrouwen en kinde» Kca-a «-5
ren, tot verder bezwaër dér Armën-KalTe, uit de Stad zyti
ontweeken t
Dat, hangendedezeruptt2re,dienürecd5byiiavyftienmaan- 11-
den heeft geduurd, eene nieuwe omdandigheid zig hééft opge
daandie de Supplianten verder heeft aangeriioedigdja hén
van dien aart tijefchyntdat zy vah eene Verregaande onver-
lchilligheidenonvergeeflyk verzujm omtrent dé Stad, omtrent
de geringere Gemeente, omtrent hunne eigene Huisgezinnen,
omtrent zig zeiven zouden te befchuldigen zyn, indierizy vér
der uitlïelden hunne belangen aan Uw Èd. Groot-Achtb. op liet
eerbiedigft, doch teffeus op het fterkll.vootte draggehDat,-
namenlyk de Vereenigde Staaten van Noor.d-Aniefica, door
eene Refolutie vah het Cohgres, in alle de derden Staaten
aangenomen, den invoer van alle jEngclfché Matiiifaéturen, d
en in 'talgemeen van alle koopwaaren iri dé nog overige A
Staaten van Groot-Brittanniën gefabriceerd, op het ftren'gfl: b *3
hebben verboden:-" Dathet gevolg van dit verbod nood-h'o'J3 s'v»,
zaaklyk zyn moet een na-yver tuifchen a'le cömmercéerende gnD.I ja
Natiën, om de Britfche Kooplieden en Fabricantèn irt dezen =>-5-g
gewigtigen tak van vertier, die hen mi geheel afgefneden iü, te S
vervangen Dat ondertutfehen onder alle die Natiën, geenc E
daarop eene betere en zeekerer verwagtingkan hebben, alsde v g
Ingezetenen dezer vrye Republycq, eénsdcels uit hoofde vén S ib ~o
geiykheidvan Godsdienft, levenswys en zeden anderdeels uit
iioofde van de uitgcitrektheid van haaren tiaiidel èrl gemaklyk* o- u -J g jf
heid haarer Navigatie, maar vooral téroörzaake der naarfiig- 4 >-Sc,'b
J„J„A„ 1- 1 1A 1 -X - 1 T T T CS r~^ C
xw, -s S's tt I
thl)
c N
Ui
I a
K g e;
T3 o
heid en goede trouw, die (onberoemd gëfpfokepj in de Hol- o S-"s
landfche Natie boven alle afidere Volkeren nog heden Uitmunt, q-
en in aanmerking van welke hoedanigheden de Ingezetenen Van tï Z 3, u
het Vereenigd-America van nu af aan (zo als de Sup'pliantcn
3©
't zekere geïnformeerd worden) genegen zyn die van het vrye 3 -5 -- w 2S
Nederland, alles gelyk ftaande, boveii anderen de voorkeur te H l~ SsS
geeven: 35 "o
Ph
-s-g Sg
kunnen, zolang hunne wederzydfche aanbiedingen en verplig-
tingen door èen Traflaat van Commercie niet zyn geregeld eh
beveiligd: Dat tot het aangaat! vah zodanig Traéaat van Coin-cj
O <U 7, r—
11 gK
O- S
4? - b H O
5
gg-F-S
6 c
és E
%D< 5'3
'o"§
Dat nogtans alle handeldfyvende betrekkingen én verbin- o~-i S
tenlflen tuflehen beide Natiën niet dan op lolte febroeven ftaah
w I
T?
O OH
o
e.s
- V
gSlgè-c
s e- x t?
*ta q
5 5|2>
C - CD t-i
3 dj 3
Ss So
lêiZg
•c
o S< x.
41 U - P
KS g ed
6 «- 3.
fö M es p «u
^2-S< g,
T5« H 2
CL> g
J=
1 cx
P
s
XX
S» ïi C
- V
s's's a y.
mercfezotioitalthans heden (naar de eyrbiedigè meening o.S
der Supplianten) de Volftrektfte noödzaaklykheid e^tecrt,^-ia c"«ö5slj dj
daarmen naar waarheid kan zeggen dat er vóór de Repu.blycq,; $a«^S
voofons LEYDEN inzonderheideen tydflip gebooren is 't^j g g SS'S
\VeIk eens ontflipt zynde iniflchien nimmér weêr zal kotiien g-J 2 2
daar de Velks-Vefgaderihgvan Groot-Ërittanniën zelve door b S S"«ft 'q* P"i
éenefmertelyke en rioodfogtige ondervinding overtuigd vari de 3 t °-
volkomene Qfimogeiykheid om het Vèreetrigd - America Wedef ij >Jjsa g
aan de Ërltfctie Kroott te hegteri haar ve'rlangen aan de voeten
des TroonsheefttekéiWieri gegëeven,om met
vogten Volk eenën nóodzaakiyken Vrede te fli
venwanneer zodanig een Vrede eens gëtfoffen was uc n«»i-
landfehe Natie zig veèl-Iigt daar «oor vari alle comméreieëlc g 2 a
voordeden met deze nieuwe Republycq zoude zieri uitgefloo- 3 _u -
ten, immers inhet vervolgdoor haar behandeld ioiide worden j efiS?
met die onverfchilligheidwelke hét weinig belang 'tgeen - v N
mén iu vroegere dagen in kaarevriendfchapgefteld had,zóude §^"2 £at
fchynen te verdienen2
Üatgefteld eens eeij Vrede tuflehefi Engeland en het Ver-
o
P
o
8
Ss O x, 3
'5 S
"c£," *"-8
STS a
cR 2
S w
c/)
•iC s 113
«"So
2.S'
J2 p -l_-t b
2«C5
r-. a
s 5 '3
ra lOjïï
a» ei V"
s
Ni Q
o
c r
35 £'S'? s p c
o 5 q o
^;H C'
i_ - Vj
dS ÜV1
rr •- Ti
D.
CJ T- o
a» Js
C i
iP «v
■3
cJe r
èehigd -America was zona niét op handen .als men niet zon der £5 et
onwaarfchyniykheid mqg voorötiderftcllener dan nog andere
5 5r w
Sxtt
<z, Sw'E.t'.o
v V O,
o x. - 2-2 2
S-SII-Sb*
04
O, b
is >pt4
WH II ^.AVUJ ..X J 1A..VAX. «""tin XXXX XX X XX. X. A A A Xx ^x ~XXX. """V"- H 1^ W U C |-^-J
Natiën genoeg zullen gévönden wordendie zig bëvvéren zul- .5 O Z g g g «c g q g
lenomop' 't voetfpoor van Vrankrykhet öüdfte recht te ^7^ S cl>o< S <-3
vèrkrygen tot dé Cömmercie met een Land't welk reeds door
cv 3
a
- bt o r-x
verfcheiden Nliilideneiimenfchen bevolkt, dagelykfch in po g'^v «3 g*8
pulgtie op eene ongélooflyke wyze töeneeméridedoch (als y dg g2 gj "-3 >J 3?-11
een niéuw Volk) van veele behoeftigheden^nog onvoorzien ,Ogé« »®"sg»!a5ve>S'Ss «-{J
van zodanig Traétaat van Commercie zouden riebbèn,zyzig
nogtans een fcrupulzondengëmaa"kthebberihetnut,ofliever
de üoodzaaklykheid variznlk eén flapten hunnen opzigté, ón
der het vadcrlyithjóg van UwEd- Gr. Achtb. n brengen,iödiett
xizS<33
