?4*$M£U
Wa
LE YDS
A', i7&f>
ikl
•3
1 CJ t>>
lil
r.\ t.p v
*o ft flc
*x, <u
<L>
"fti o
.0
Wosnsciagië,Courant, j
PORTUGAL.
Taesds VERVOEG van bel HISTORISCH
VERHAAL van MAZAGAN.
en 12 February dezes Hars kwamen de Oorlog- en Trarfport-
Schepen tot byftand van ons Volk te Mazagan maar ecni-
ge dagen te vooren had zekere Samuel Sutnbel met voornee-
inen om den GouverneurHeer Mctlote verfchalken, een
BRIEF aan denzelven gefchreeven in dato I February van dezen In
houd Het Traéhat van Vrede en Koophand. 1 is tufïchen den
Keyzer, mynec Meéfter, en den Koning van Portugal door tus-
fchenkomft van Emanuel de Pontesvoor dat deze na Magador
„vertrok geilooten zoo dat de Porlugcefe Natie eves zoo als de
SpanjaardenFranffenEngelfen en Hollandersin de Havens van
dit R>k kunnen handel dryven enz. doch Mazagan als zynde in
dit Vredes-ïra&aat nietbegreepen, is hiervan uitgezonderd
De Gouverneur bemerkte wel haaft de Liftigheid van dien Brief,
tls hebbende voornaamentlyk tot een heimelyk Oogmerkom de
Mooren ia de Stad te doen komen, en by de drie duizend daar in zyn
d: Chriftênen in Slaaverny tekrygen, ten einde de Onkoften van het
leleg dier Stad daar uit te kunnen goedmaakenwant men diend
tin te merkendat dï Koning van Maracco geen Loskooping van
Slaaven toeftaat, als tegen duizendPiajlers per Slaaf cn twee duizend
vooreen Officierof wel van tien Mooren tegen één ChriftenTe
gen deze Prys is het dat in voorigen tyd de Engelfen,az Spanjaarden,
it Franffen en de Portugeefen zyn vrygekogt.
De Ondervinding bekragtigde wel baaft den liftigen Aanflag van
de Mooren, want toen zy niet zonder flag of floot aanftonds van de
Plaats konden ineefler worden, rigteden zy twee Batteryen op,waar
uit zy het Kanaal na den kant van de Haven aan twee kanten konden
befchieten.
In weerwil van dit alles arriveerde egtcr den 12 February het bo-
vengem. Secours met ArtilleriflenKrygs-Munitie enz. Den 13
February begoi Men reeds met meer geweld op de Belegeraars te
vuuren, dewelke ook van hnnne zyde meer Gefchut deeden aan
voeren; en een formeel Beleg begonnen, (tiet Vervolg hierna.}
POOLEN, PRUISSEN.
KOR,TE INHOUD van verfcheide Brieven van KAM'I-
NIECK van den 10 tot den 20 September incluis. De Ty-
dingenwelke wy tot na toe van de Operatien der wederzydïe
Legers gekreegen hebben, behelzen niet dan eene aaneenfchakeling
van Rampen welke de Turken hebben ondergaan: Zoo dikwi's
als zy over dea Dniefter gekomen zyn, hebben zy zig na groot ver
lies genoodzaakt gevonden om over die Rivier terug te keerenDe
Sataille van den 9 dezer Maand is zeer hardnekkig geweeftWant
alzoo zy toen met twaalf iuizendbiha va» hun Voetvolk en veertig
duizend Ruiters op het Grondgebied van Poolen gekomen waren,
attaqueerden de Janitfaaren eea gedeelte van deRuffiiche Infantery,
dewelke in een Bofch ftoad, met zoo veel hevigheiddat de Ruften
genoodzaakt wierden te wyken en de Batterydie zy aldaar hadden,
te verhatenDoch kort daarna kwamen zy op hun beurt den Vyand
aautaftenenverjaajen: Terzei ver tyd attaqueerde deTutkfeRui-
tery met veel verwoedheid de Rufflfche van verfcheide kanten
snaar wierd alomme terug eedree ven en tot aan den Oever van den
Dniefter vervolgd: By die Batailledewelke langer dan vyf uurea
heeft geduurd, zyn van de Ruften uiet meer dan 470 Man zoo ge
fneuveld als gekwetft, maar van de Vyanden omtrent drie duizend
Man op het Slagveld gebleevenbehalven de Gekwetflen welker
getal onbekend is.
Zedcrt hebben de Turken niets ondernooMen tot op den 17 de
zer, op welken dag zy het Puik van hunne Trouppes hebben zien
omkom,nWant toen kwamen agt duizend Janitfaaren en vier
duizend Ruiters op nieuw over den Dnieftermaar zy waren ter
aaauwer nood over die Rivier óf de Brug wierd door de Overfiroo-
ming van dezelve weggerukt; Terzelver tyd wierden zy door het
Ruffis Voetvolk, 'twelk in vyf Colommen tegen hen was aange
trokken, onder een zoo hevig Vuur en vervolgens met de Bajonnet
op de Snaphaan aaszetaft, dat het'grootfte tctal van deze twaalfdui
zend Turken gefnenveld is etj weinig van hen ontfnaptzynDe
Zege-Teekenen van deze Aftienby dewelke de Ruilen een zeer
jering Verlies gehad hebben, beftaan in 151 zoo Standaarten als
Vaandelsin -veele Staven van Commando en eenige Paarde-Staar
ten, ééa van dewelke veel 7rooter is als de anderen, als mede in
twee groote Stukken Kanon en een meenigte klein Geweer.
Na deze AAie heeft de Groot-Vizir de Stad en de Citadelle van
CHOCZIM verhaten, deweike de Ruften in bezitgenoomen heb-
henDeze zyne verhaafte Aftogt en de Marfch welken hy met zy-
ae geheels Armée na Bender heeft aangenoomenword toegê-
fcbrecven aan een Opftaad, welken de Janitfaaren tegen hem heb
ben verwekt, om dat hy hunne Makkers aan eea zoo oogfcbynlyk
gevaar en verlies heeft bloot gefield. Voor't overige hebben de
Ruilen in CHOCZIM voorn, behalven 143 St. Kanon een groot ge-
tel Bomben Kogels en alJerhande foortsa van Proviüe ais mede
veele Turkfe Vrouwen gevonden.
EXTRACT uit een particulieren Brief van WARSCHAU den
26 September. Gifter heb ik door een geloofwaardig Ma» 'die ex-
preflelyk aan den Koning is afgezonden geworden, om dat men ver
zekerd was, dat hy niet alleen het allerfpocdigfte maar ook het aller-
vcillgfte de Reis zonw kunnen volbrengen) de confirmatie van de
Overwinning welke de Ruften den 9 dezer Maand op dë Turken be-
Vogten hebben, gekreegen t< iTr-ns met de volgende niéuwe en Zeer
gewenfchteTyding dat CHOCZIM door de Puiffifche Trouppes
a veroverd isDat men in die Turkfe Veiling 543 zwaare Stukken
D Gefchut gevonden en verders een aanzienlyke Buit bemagtigd
j, heeft." Mén '- oegd daarbydat do Vrouwen en Kinderen van
den Groot Vizir gevangen genoomeuzyn, en dat zelfs het Vaan-
del van dien Vizir in handen van de Ruften gevallen is.
AanSaanden Zondag zal uit hoofde van deze gewigtige Tydingeta
sen pleatigDank-Feeftalfilcr gehouden.wordenOok zal men in
deT? uififcfceKapelle het TéDeum ziagetï, waar by de hier zyede
RufBfche Trouppes een drievoudig Salvo fchïetcn zullenDut kan
a«a op deze Berigte» volkomes Raat awaken, ts ajs«g, dew/I de
g.
A 12 0 c c| S
'K-va 7, 'fc f, ti ra mw
'- e - S'C 0 -a a
- S - -o M g
J* H M JC pH of.'D rt»
H w n u tf -fi 'b.
''"1 Se4 3
Ruffifche Ambaffadeur reeds Brieven direft uit CHOCZIM ge-
kreegen, en in tegendeel ook wederem een Stafettc aan den Vorft a s'A
Gallitzin detwaatós terug gezonden heeft. S H g g g'gS
WARSCHAU den 27 September. Den rp en 19de,-ter Maand g -• §8SÏC"S
zya er wederom tweeGevegten thflehen de RulTcn en Turken by w S "3 o-
den Dniefter geweeft, welke beide tot Roem èn Voordeel van de H 03 2 O 3 ja
RuffifcheWapenen, dochwelinzónderheidhetlaatfte,uitgevallen
zyn: De nieuwe Groot- Vizir bad by Brahilöw nog een Brug
over den Dniefter haten flaan; over dewelke hy 12 dutz. Man met c£
een
wan
"7! u 'i a -Ji jé
-ü S, as r.
33 O
H
S, c
Mo O
w.
9.^ G
S:S.£
3 k*-. B jj j5 Ji
y.K M s S &1 S a
JD <5aK o, O C,
H - sa"c£3^'-r=£"'J'
k cd "'B G trr s
g g S'S J?.3
g, o a - 5, t g
n.g
S3
'h
"Sèo'
O
gfö't
w U- ytj -O .Ï3
- - K V C>3'
2
Th
'R> èi
c si
s
o> m e
|T' -
w taCTS -O»
>«-
1 kJ
"Tj ru f%0 <t>
*|S
ca
v.
Jon w
p 'p o
«"S SS B RZ
r2d h £1
<ur 5
43 ho y
,(t> -2
5 >>'S
9, s
Sa "3
g O JS m
IVW.d T, 1V1U.1I uuwi lit* èS
die met de Bajonnet op de Snaphaan tegen hen indrongen,genood- -
zaakt om hnnne Brug weder tc gaan zoekenHun Verli cs, 't welk
reeds zeer gevoelig was, wierd nog grootcr, toen zy by de Brug
terug komende bevondendat door de rpgezwolie Sti oom een
Stuk daar van was weggerukt, waardoor zy of in het Zwaard der
vervolrende Vyanden vallen of in het Water fpriugen iooeilen
De meeften hadden dan het Ongeluk van te verdrinken en een
groot gedeelte wierd gevangen geuoomën: Ook beinagtigden de
Ruften i5öP.-ardeftaarten.
NaditGevegt, waar by zekerlykkeer weinig Turken hun On-
dergang ontfnapt zyn, trok de Ruffifche Aimée ook over den
Dniefter, eis ontnam aaa haare Vyanden het.Retrancbement
't welk zy tot beveiliging Van huasenOvertogt opgeworpen cn
met 64 St. Kanon voorzien haddenHier op begaven zig de Rus-
fen na CHOCZIMvermaefterden df ze Vefting zonder eenigen
tegenftand, en kreegen veel AtBrnanitie, by de anderhalf hooderd
Stukken zwaar Gefchuteo een groote Party Gevangenen.
Doordien nu aldus de Ruften den Weg voc-r zig gebaand lebben
om door Moldavien langs dén Dniefter, voot zoo venedeze Rivier
de Grenzen van de Ukraine maaktna Eeffarabitn te komenvlyd
men zig metdeboope, dat dezelvè nog in dezen Veldtogt tie Vëfring
Tekin of Technic (anders Bender genaamd) werWaards dc Turken de -
vlugtgenoomenhebben,zullen gaan belegeren: Óndertuffchen is g
dit gewis, dat de Turken tegenwoordig met Schrik en Angft be.-au o g t: w S
genen in de uiterfte Waa - Order gebragt zynwordende hunne g m |Hc-j
Rampen door de fiegte Subordinatie eu bet gebrek aan Levensmid- g 3 J J E, g 3
delen nog des te greoter: Men zegt zelfs dat de Turkfche Militie in g ^*g "g "2 oa i?"™
de hitte van baare Woede en Wanhoop aan den Fodszarszy van - m
Lithauwen, Potocki, en meer andere Poolfchc Coufoederatie-Hoof-
den haar moed gekoeld en hen in Cboczim nedergefabeld l.eeft.
DANT^IG den 28 September. EenStafette vaudenPrias Wol-
konskyAmbaftadeur van het Rus - Reyzerlyk Kof te War fchauis
door deze Stad gep:fleerm t de aan-enaame Tyding. dat de
Turkfche Veiling CHOCZIM den 20 September in de Magtvan
de Rufllfche Trouppes gekomen is; Dit word voor het eerfte
Gevolg aangemerkt van de gewigtige Ovsrwinningwelke deze
Trouppes in het Gevegt van den 9 dezer Maand op de Turken be-
haald hebben."
NEDËRLANDER
AMSTERDAM den 9 OAober; Volgens de Brieven van ELSE-
NEUR in dato 3 dezer zyn de Schepen van Myndsrt Jansz. en David
Galley (bride van Dantzigzynde het eerfte ua Names en het laatfte
naBourdeaaxgedeftineerd) elkander voorde Boeg ecweeft er heb
ben daar door fëhade gekreegenzoo dat zy na Koppenhagen moe
iten fteevenen om te repai eeren-
Te St. Ubes is gearriveerd Po. Vermeulfen vaaDord; en daarte
gen was den 11 September vertrokken'G. Giorling na Geffblen.
Vai. Riga waren vertrokken Cornelis Mandemaker ua Peters
burg,e JohnWehezel naLr.nden.
Te Bb;e is gearriveerd S. J. Boiunaa vanhier; en te Triefte j.
Andries van Anconacn lag zeilree A. Juiiaaqs'z. herwaarts.
TeLubek j. HusveLl, H. Minlofs H. Flokker en j H. Wuif, al
le van Petersburgen vertrokken L. Schm na B -urde ux.
Van Hamburg is na Nan:es vertrokken Kapt. P. H sfen.
Te Hamburg ,;yn,a&ni»ekomen C. Reurs van Gottenburg, Mare.
Klaasz. van Stettin, ottoSïger van Baurdeaux, H. Schligtiug van
hier,M. N. Bufch van Bajon e, en H J.msz. vat, Roe elle&c.te
Bremen H. Peckens van Enkhuizen, M: Schot van Huil, en S.
Gerbrands; enteM inelP J Brouwer, béide van hier.
Van Oftende is vertrokk ti j. Martensa Nantesalwaar zeilree
lag Aldert Sikkes berwaards.
Gifter en eergifter arriveerden in Teflel J. jansz. en W. Driefes
van Nerva, J. C. van der Mty, e. J. Alders uit Noorwegen Se.
Uit Tefiel is vertrokken Ckt. Rinkcflberg na Surinamen &c.
De meergemelde ALOE.AME IOANA EX VERA
CRUCE, die wegens deszei fs gefehiktheid in Bloejen een der r
fraaifte Vertooniagen flilleeverdis cuter hoogte van 28 Voeten Kg 5
w gekomen, zyade deszelfsBloernftétig vercièfd met 53 Armen, de- g w v S
,t welke raet een Zeer groot aantal vaii Bloemknoppen omgeeven g Z
w zyn, waar van Verfcheide tegenwoordig aan Je onderlle Armen
n beginnen open te gaan; en andere reeds ten volte in Bloei zyn'««2 5 2
's GRAVENHAGE d«a 10 tiRober. Eenige buiteniandfc'.è Af
gezanten zyn in gefprek geweeft met den Hier van Hoorn ,*Prefl-
deerende ter Vergadetinge Vau de Heeren Stiaten Generaal we
gens de Provincie Groningen.
Dj Heer F. de Braya is uit Geldzikud deBaröh vah Haraen-
broek tot Bergefteyn, als made de Baron Taetsvan Amcrongen,
Keere van Natewifchuit Utrecht erug gekomenen ter hóoggem.
Ver,;a dring verfcheeneniö dewelke j nkhecf J. P: Graaf d'Au-
Biale wegens de Provincie Fi iesland Zitting heeft genoomehzyn
de g-. Introduceert! door den Baron Bigot.
1 N
5 .a C> K.
flflsü
-8 III a
t»< "1
a
S d „co
E B-S
sr, T- m 'v
ft 3
to
SN CJ
N vi
"H
6
<3 w
ïüZ.
J i' "S
<U -a
«0^,54 S
Vü S5 S*
i1
o - Q-g
-go
H o io S
la
a «og
S s Is
-•sijaa
>5 S 5
oi
éi 2?$
—•co
-.ft- '■ri 'A
X £3 cl
At WO
crj rfc) -
gna ■•«V.,
fc- c p
V O -i
,<n! wj
e'e^ia
■S a«
jg cCp^
b S
-S ÜK
g c.21
5 '3
a-
o
-Sg3 SS?
ïa K
r-1 rZ' -11 i
P.Ss
kHO
5 «cd
(si'tt'g
o hc 10
-O •- T, 'O
c.
'(U U u w,
cc bi <L»
rj-OorCN
A O oK-2
M
4J O "T3- i cn
O rs Q 5
<U M
"3 c n 5»
O» o w»
- -'S 8 S3
'i t
§-£göïï
g Vf* fa.
gl!g»s
jggS iöf.^
gg i-gdti !l?|i
S.s 1s|«ö ngili
- -
fot Kapitein
giment Van den CSu. van Randwyli
verzoek gcdimitte'erdert Kapitein Cornells van Hooi) den liietlt; «"5-g S S S 8 g%~3
titulair en Cornet effcAif ör.d :r dc tWce laatfte Efcsdrons vsutieï A J c "K dj 'c
Reg
er. Lieut. Gen. Graaf vin Rechieren Chrifiiaar. tViïie::: a R'g: 'Ti Cp'g $5*'%:
- - - 01 «1 ,jr.
Hendrik Brnft Baron van "dalveren éo in deszèlfs pisfts tot t ót- p;g
tsst effeftif ia de Comp. vin dm Geü. Majuï v*.u (Öhv/ed^JoaS;Ü
de ^em. Efca«2ronsp deu Cornet titulair fei* Rutgerl tirmtó".
a
-riië