LÊYDSE
ll
Vrydagfe Courant.
OOST-INDIEN,
1 °-i
i
a 'tl PI
TVf<r -» i
1 I'
b
er,
rit"
4
c; G
fc$~3
9 C
j j*
'E- £T". 5 -->
Pc
n tz
c
-t -J
b» *2
Cn
y V
-rc
Sèaj*:
Ï£*^P-
S: c -41
9 A -
o -> g s
e O o-io
*5 J
3 i
6 s
o •i'
kV-c- g»-«
^.U flj O '^r° Q >-« y
"J3 P3 p T - hL'*'
t;
C« 'Li
c c
VERVÖLGwfi BATAVIA den 14 O&ober. Wegens de ge-
borge Manfchap van het in de Lugtgefprongene Chinaafe
Schip LINDENHOFF, Kapt. Dirk Klinken [en niet Hen
drik, zoo als abufif is opgegeeven] heeft men nog de vol-
rendeOmflandigheeden vernoomen.
Deze Manfchap is den 19 Mey ineen Riviertudchen Lucipare
(n het Boemtjes - £t/a;iz?gcamveerd alwaar dezelve zig met Wa
ter en Nipa voorzien heeft, en, fchoon aan alles gebrek hebbende,
van daar na Palembang vertrokken isEen Chinees Vaartuig heeft
der weg aan ieder van hen een Kommetje Ryft gegeeven Zy
'veerden eerft den 21 (zonderin die tivee dagen iets anders ge-
igd te hebben) op de Soefangvan waarde Schipper den 22 na
fluiten van de Poort der palembangfe Logic zwaar verbrand
tn zeer ziekelyk aankwamen den volgenden dag des avonds om-
entHegen uuren gevolgd wierd door de overige 86 Man die ins-
yks meelt ziekelyk en zwaar verbrand door's Konings Schep-
auwen zyn afgehaald.
Wegens het Schip GIESENBURG weet men: Dat hetzelve
by het inkomen i'n de Straat Bout on door de llerke Stroomcn, en
om dat heg Schip niet naar herRoer wilde luifteren, nevens de
Bark de Lieftallige Verongeluktmaar het grootrtc gedeelte
der Lading en al 't Volk door de Barken de Snuffelaar en de
Troon-Prins, die ook in groot gevaar geweell zyn, geborgen is."
Voor 'toverige zyn de volgende Schepen zoo uit het Vaderland
als van elders op deze Rheede aangekomennaamentlyk den 24
y de Jonge Thomas, Kapt. JacWiebe en Kiewitsbeuvel, Kapt.
ns Overzee. Den 25 dito de Vrou Elifabetb Dorothea,Kaft.
illem Groeve. Den 1 July de Jonge Lieuve, Kapt. Hendr. de
art. Den 2 dito Borfelen Kapt. Piet. Fruyt. Den 7 dito
VreeicluflKapt. Mart. Mytens enden 12 JulySonneftyn Kapt.
Jac. Barendfealle van de Kamer AmfterdamWydeis de Sche-
n VlietluflToorenvlict, de drie Papegaaycn, en de Wou Pctronel-
Maria, alle vier van Cylon.werwaards hetlaatftgem. eerltdaags
rugkeeren zal. Ook zyn nog aangeland Land-Kroon van Malla-
bar. en Lekkerlandvzn Suratte 4 Daar en tegen zyn van bier na de
aatftgemPlaats vertrokken KiewitsbeuvelBorfelen Ouderamjlcl
de Vrou Gecrtruyda.
DeBewoonders van het Eiland NEIRA zyn in fteeds duurende
Qngeruftheeden, dewelke dan wel iets minder dan wederom groo-
r worden door de verfchrikkelyke Woede van den digt by leg
enden Vuur-Berg GOUNONG-APY.
Zedert September 1765 tot den 4 Oftcber 1766, h»eft de
evengem. Berg in zyne yffelyke uitwerkingen genoegzaam niet
opgehoudenIn tegendeel zyn de Slagen heviger en menigv uldi-
ger, en de uitgeworpene Steenen grootergeweeft dan tevooren.
lie Gang van de Kruin tot op twee derden benedenwaarts alwaar
laar allen fchyn wel het meed? Vuur uitkwam, is holler gewor
den en heeft hier en daar Kuilen gekreegenuit dewelke nu en
dan gloejende Steenenhoewel zonder veel geraas of geweld ge
komen zynDe Heuvel voor het Land van de Weduwe Coürval
is hoe langer hoe meer verhoogd; terwyl de Steenen Ingroote
tpeenigte tot in het Water gerold zynen het Rif daar mede als be
boerd geworden is."
In den beginne van deze verfchrikkelyke Omftandigheeden
was het af- en aanfpoelend Water zonder ophouden met een damp
«verdekt, ruifchende teffens als een kookende Pot op het Vuur, en
«ms ter diflantie van raim twintig Réeden op de Wal zoo heetdat
inen geen drie tellens lang de hand daar in houden kondehoewel
de Gloeddie te vooren op den bovengem. Heuvel zeer tterk was,
f rootclyks verminderdemaar na verloop van eenige weinige da
gen by aflooping van bet Vaar-Water was het Vuur aan den voet
Van dien Heuvel zoo heet, als dat van een gloejenden Oveu."
De Equipage - Meefter Van der Donk befpeurde tuflehen den
ïergdathet Waterdaar de buitenfte Klippen leggen, Van vyf tot
tien Vadem diep wierden dat omtrent ter lengte van een halve
Kabel daar van daan het Water, 't welk te vooren 36 Vadem diep
wis, door de afgerolde Steenen tot beneeden de 29 Vadem was
verminderd, volgens Reekening, die midden in het Vaar Water
gedaan iszoo dat het geen eerft een binnen waards loopende Bogt
Was, tans een uitfteekende Hoek van 50 Vadem is
Geduurende eenige dagen tot den 15 Oöober fcheen het Vuur
ïe verminderen Ook verdween de Damp op hetWateren teffens
ook deszelfs Hittetoen men twee maal van Louthoir narigt kreeg
dat aan de Zuid-Weft-kant van den Berg eenige Rook, en ooit
enkelde reis een fterk Ligt gezien was.
h Den 16 October 1765 vernam men op NEIRA voorn, gantfeh
onverwagts een zwaaren Damp, wordende, hoewel zonder Geruis
en Slagen, door een groot Vuur gevolgd, eu wel in eene zoo mi
ne Uitgeftrektbeiddat men niet twyffeldeof deze nieuwe Ope
ning moeft veel grooter zyn als die welke aan de Ooft - Kant zoo
verbaazende geweeft wasDit was een nieuw Voorwerp van Con-
fternatie op NEIRAzoo uithoofde van de zwaarc Dampenals
«m de Steenen, die geduurig uitgeworpen wierden en meeften-
dccls na dien kant afrolden te meer, toen de Uitwerping van de
zelve met geweld en onderaardfche Slagen, even als uit grof Ka
non, op een verre dillantie ftaande gefchiedde Men konde van
den verfchrikkelyken Gloed, die in de meergem. Ilduvel en-de
Gang tot op den Top van den Berg moeft opgeflooten zyn zeer
dnidelyk oordcelen, door dien er eenige dagen lang zeer zwaare
Stort-Regens gevallen waren dewelke naauw'-yks waren opge-
hnuden of men zag zeer dikltf Dampen opryzen en alles tvierd in
die ftreek weder even-droogen raakte op nieuw in vollen gloeit
daar het in tegendeel op andere na by leggende Plekken zeer nat
envogtig bleef.
Na den voorn. Regen wierd dc uitkalving aan den voet van de
Heuvel in-.-: zoo veel aandrang gepaard, dat zelfs binnen weinig
degen de Paffage tegen over de Werf ruim 50 Roeden verfmglde
lu deze droevige Omftandigheid konde men zig niet anders voor.
ftcllen dan datals het Vuur nog maar twee Weeleen dusdoor-
drong.de Paffage tulfdicn den Berg en de Werf metSsecaïb gïntf-h
-3
e-g -ü-SSEf»
e .T -J 5 JU Jb. re
i-J
««■JXF-SIS
2 a f a1 -a i 5
to ZJ cj "H ta v. c i n P v
CS rd
0 iZ V C -*-»
X f - H, v
■Üg g ^ig-S
s- S P u s z. x b o
- - t.u 2
i o o a
öu ~.a =-5
a ,a - E JJ tt J v.
du H -"5 3 ia'S
- zl ir, r~. TEr
o'S - u
C- 2 c
P g "E
S a "5 O C
-O
s yi M
c o
c 0 H
c 5 pi *->
es'B
L» t-t
"TT
1 >1 J3
ci 4-»
«F
S a
3
m
'S
m
0
C- ta
c
i'w>gi-Zov'-'C^
O* u* -d J-1 -v; pt:
Er-
Sclg s-.-5
5
r- 9 SI C 3 C lï ff
U 1) 2 O
CSse:»e-"« .ij -a i»
- tx.p <0
v ïi y *5 o 7
1 g ÉSy S H?
a
J w CQ
en al toegeftopten NEIR A door bet voortkruyende Vuur Sn een p
Puinhoop veranderd zouw zyn doch door des Hemels aljerhoog-
ften Byltand raakte de Woede van de Heuvel zoo Si) het doen at- o c
rollen van Steenen als ten opzizte van het Vuur, zedert den 17
Novemberongemeen aan het bcdaaren terwyl ftegts een kleine
Rook overbleefDe Slagen en Uitwerpingen van de eerjle Opening
verminderden ook van dag tot dag, tot dat dezelve in het einde van
die Maand geheel ophielden,vermits het Vuur door de nieutue Ope
ning meer ruimte gekreegen hebbende wel aan de Zuid- en Noord
kant onder het tot nu toe onbefchadi'gdgebleevene Geboomte een
langduurendeti Brand veroorzaakte, maar teffens het gelbdig Vuur
op het midden van den Berg deed uitdooven. Plet Vervolg hierna.
DUITSLAND en aangrenzende Ryken.
WEENEN den 2 Mey. De Keyzcr heeft den Zoon van wel
ken deGemaalinvandcnOpper-Scalmeefter Gfaaf van Dietrich-
lftein in het Kraambedde is bevallenzcfffs ten Doop gehouden-. S j-j ="j
Morgen zal de Graaf Emanuel van Kojlowrath, die eindeiyl: zy- -A? "ö- 2 ^3
ne Credentialen van den Gipotmeéfter vriij Maltha heeft oncfan- gt-j p g 3F.-S
gen alsextr. Ambaflfadeur der Jiidder-Orile van MALTHA zyne
plegtige Intreede in deze Stad doen.
BERLYN den 9 Mey. Het Koninglyk Banco Dire Borium heeft
gifter bekend doen maaken, dat zyne IVI.ijt. ten befte var. deszelfs 4!
handel dfyvende Onderdaanen bevoolen heeftdat Particulieren, i:
die Bank-Noten verzenden, en daar voor, evenals voor contant g - 0
Geld, de Guarantie vin de Koninglyke Pofteryen begeerea zul-
len, niet meer dan de helft van de tegenwoordige TauxVan het c
Poft - Geld betaalen zullen.
Eergifter ogtent omtrent vier uürenis Haare K. H. dc Princes
van Pruiffen van een Princes in het Kraambedde bevallen. 7
VRANKRYK.
PARYS den 8 Mey. Men ziet een PRÊNT in 'tligtzinfpee
lende op de Vergaderingenwelke dejefuïten in BRETAGNE
en wel teüennes hebben gehouden, en op de Billetten,dieiry aldaar
hebben doen aanplakkenMen befchuldrgd hendat de Heeren
de Caradcuc de la Cbalotdis en deCaradeuc,Piequel dc Monlrcttil,
Charetle de la Gacberie, Euacnon de Kcrfalanuc en Cbarette de
laColinieredoor hunne Aanflagen in des Konings Ongenade zyn p
vervallen: Onder de Pfent ftaan ook denaunen def JtfufUn,vtA- «.S 5 *->» .y
ke die Vergaderingen houden en de Huizesin dewelke zy by d -a r>
een komen &c. Men diend zig by deze gelegenhpid te herinne
ren: DathetParlementvanBRETAGNEindeszelfsArreftte-
gen de Jefuiten die Paters eenigfints gemaa^gder als het Parlc-
ment van PARYS heeft gshandelden dat om die fede niet al
leen de stad Hennes maar ook meer andefe Steden om zoo te
fpreeken de Schuilplaats zyn geworden van alle dc Jefuiten die
elders geen huisVeüi.ig vinden konden.
Den 5 dezer h«eft het Parlement alhier des Konings Lieden ont
boden en belaft hunne Concluficn op ftaande voet over te gee ven;
Egter wierd de Raadpleeging daar over tot den 6en die over de
Bekendmaaking van den AbtdeCbauvelin ten opzigte van de Ver
banning der JefUïien uit alle de SPAANSE Heerfchappyen rothe
den verfchooven.
NEDERLANDEN.
AMSTERDAM dén 13 Mey. Eergifter arriveerde in TefTel Pie-
ter Laurens Viffer van Surinamcn, dezelve meld dat hyden 26 Fe
bruary van daar was in Zee geftboken en een fl'.kkelendc Reis had
gehad, waar door veele vtn zyn Volk geftorven waren. lnSuri-
namen was de Stuurman nevens twee Matroozen cn op de r'huis
Reis op Paafch-Dag de Timmerman den 28 April dc Kuvpe-en
den 2 Mey de Meefter overleedcn daarenboven waren vyf Ma
troozen zieken derhalven de KapiteinOnder-Stuurman Kok
en één Matroos niet in ftaat óm al het vvefk te doen; By Kykduin
had liy het Anker moeten laaren vallenen w«gcns de zwakte van
het V'oik hetzelve moeten kappen &C. Agt dagen na he.111 zouden .b
van Surinamen volgen J. Fr. Génetke, J. Jan^n en P. Kaaskamer;
Ook was reeds agtdagen voor hem van daar in Zee geftooken Dav.
Pruysallé herwaards.
Aan de KAAP de Goede tPocp waren de volgende Schepen aan
gekomen en gepaffeerd Den 14 Mey arriveerde Dirynenbtre
Schipper Laur, Heltnftroom van Zeeland en vertrok den 15 Ju
ly 28 Juny arr.^7i!^?wge»,Dirk Wagtels, \oaZeeland vertr. 2t Ju
ly; 15 Aug. arr. Cornelia Hiliegonda, Chr. Wysbanrt, v J'hri-
jltrdam vertr. 17 Sept.20 Aug. arr. ,s-LandsWelvaren ,Mich.
Hameio, van Amjlerdamvertr. 11 Sept.20 Aug. arr. ook Blver.-
bure^Fted. VVielarJ.van Rotecrd.+ i,etl vert. ook 11 Sept.7 Sept.
arr Vosmar, CTieters, van Zeelandverc-. 25 Sept.16 Sept. arr.
Veil ho en, H. Mulder, van jftnllerdam vert. 30 Sept.I Nov. arr.
slfcbatW. Silvortervan Mmfurdamvertr. a6 Nov.23 Nov.
arr. JerttJ'alemJan Car. Scfcagtvan Amfterdam vcrtr. 9 Dec.;
8Dec. arr. LuxemburgClaasRoem, v*n,4mjlerdim\ alsmede
Straaien, Marten P. Mooy, van HoornWydcrs dén Dec Vree-
dsukoff, Aldert AXlom,n.erdüm 30 Dec. *t lluys ten Donk,
Jan Moorland, van Amfterdaincn ek Vrouw Ar.t-, Conrad; 11 a
Abr. van Leeuwen, van Delft j 31 Dcc. I'. an fin kof, Tfiys Vicr-
il-1
- a> w u -•
o ra O
o c o Sj
S - -3
rsj -
-
-Z"-. O tfi OL cl to -
3 -=j.. S 2r ft- g> u 3
o h 'e QÜ kj w S3 Nj
f,-§n ,-a
Mir, - -
9>g'3tó£,ï-ss«;a
.L r? S
X s M O
p- o
- o M
5t) G o
e
s?
O
'S feta c
U <U r\
,tè c X £-§
E g-g 2 f.g a
n Zt
y~j n_
G b
n C'J.
e.-
Z C CJ
'/i Ci
O l—
r p ö"*5
P V-
NI of.
no-Z
g N2 - J
c=
cr
t Jï n O -Ad
t tu c:
rt p c 'f-
r- ft: 1 r.j
MC cj -i.
U L n
cfod:
C -f-
rt o 5: r-
j J
r.ü b
o C O
d
- o
r-o-
cjC-
a c
>- ticS:
SL.i
M S C
O o
c'
o
c:Ji-
a
:3
man van Amjicrdmn en 5 Jan. Rit htm Jut. deFrcnivan Zee
land welke zeven batftenbg ami dé KAAP lagen.
Van B ATAVIA word gemeld,dat by bet vertrek vari tiet reeds ge-
arriveerdeSohip£«i//uygi.n aldaar gereed lagen om kort daarna ook
I naar het Vaderland te vertrekken dé Schepen KvouuenburgCom
I mandeur van de Vloot Kapt. Chfifliaan Blom cn Velft.iKapt.
Hans Audries Tieding, beide voor deze Kamer.
I 'sGRAVENHAGEden 14 Mey. Dc 1 kéren Staaten vatfllol-
I land en Weft-Friesland zyn gifter en heden weder vergaderd en de
i Ilecran Gedeputeerden van Ue Adihiraliteits- Collegien dezer
Landen met Heeren GecommitrcerdU van de Heeren Staaten Ge
neraal in befogne geweeft. De Barontutn van Rcnetfe, Hcerc van
den Brink, en de Vos va« StcenwyU tot Nverwalzyn de ter 11 a
uit Gelderland en de tweede uit Uveryifcl ai hier tentg gekomen ea
tut Vergadering? van Uua Hoqg-Mogeude verl'sh«énen>
él o -3 w
C ia sj *7?
o c y
s ji 2 0
CJ rth C
ol S cèrë H
3 LS 1
c "5 r, rt
5 £-2 S c! s -I
to '~1~' pi u H O ,sl 3
r: c-^
•zl cj -J F ,r4^
j sJ 5^ g u tJ'-f
E - g <f«G fc i
- - a
c 5 Eg O-é
TL o y f r; rfi
J r- n, I-J - -
O CJ ty .c; 0> .7Z U JTj '2-.
«s t5 ix W -«Mb (£1
2 -
■7 J>T3
o rt
