A*. 17«f
LEYDSE
N' '3
3°
WoensdagfeCourant
H 11
P O OLE N.
DUITSLAND en aangrenzende Rykscv.
rt r* jC
RUSLAND.
PETERSBURG den isP&ober. DeKeyzerlykeACADE
MIE der Wcetenfchappeti eu frxiaye Kunjlen heeft den 2 de
zer Maand een buitengewoone Vergadering gehouden
waarin de GROOT - VORST als, honorair Lid van de gem.
jioderaie voor de eerfte keer Zitting genoorqcn heeft; Na dat ie
de voorn. Vergadering een nieuwe Dirc.étornevens een Profelfor
inde Anatomie en c-epige honoraire Leden vérkooren waren, heeft
ftne Kcyzerl.Hoogheid vcri'cheide Teekeningen eu Scheden in
■fc Bouw-Schilder- Beeldhouwers- en Graveer-Kunft van de Leer
lingen der Academie ondevzogt cn groot genoegen daar over be
loond. Den 5 is een tweede buiténgewoone Vergadering gehoü-
jenwa3rbv de hooggem. Vorft wederom tegenwoordig gèwecft
cn door zyn Vcgörbccld de voorn. Leerlingen aangemoedigd
leeftomnadePryzen,dewelke tot Belooning van hunnen Arbeid
kftemdzyn, te dingen.
THORN den a." October. Wy hebben nog de Vergenoeging
van in deze Stad het Huis te zien, waarin de graot e Nicolaits Co-
viicus den 19 February 1473 's Waerelds Ligt begon te' aan-
clioowcnen alfchootf hy niet alhier maar teFraacnffergden 24
ifey 1543 overieedenisheeft nogtaus Mclchior Pyrneliuseen'
joiftor in de Mcdicynenia dc St. Jans-Kcrk dezer Stad een Graf-
ichrift ter cere van dep getii. Copernicus doen rtellen.
Men heeft al voor langen ryd gewenfeht, dat ter eercvauden
worn. Ontdekker van den vvaaren Planeet-Loop een aanzienlyk
Gtdeukteeken in deszelfs Geboorte-Stad raogt worden opgei egt.
tPrande Afgezant. Marquis dc Montidewelke in ft jaar 1734 te
«nzig in de Ruflifche Gevangenis verviel, fcn vervolgens he r-
Hsnrds gevoerd wierd heeft meer dan eens niet alleen zyne
jrcnfch hier omtrent verklaardmasr zelfs Z.ync bercidlviliigheid
(eto&nd, onr deze Zaak ter uitvoer te hélpen brengenDoch de
Itgeufpoed, waarin wy one eengereimen tyd bevonden hebben
«ft zulks tot nu toe onmooglyk-gcinaaktMasr jn de voqrlccde
fecfe heeft de Vorft. en Way wode var, Nowogroïl, Jt>fcp,h Alcxatt-
sJaHstmewskydewelke een voortreffelyke Vobntünder dei*
lUnilen en Weetenicbappcn is, en zigv.élfs dooreen uitmuntende
fcrhandcling de Motu ftmris over de bewecging van den Aard
Uoot] by dc geleerde WacrelJ ten hóogiïec beroemd gemaakt
iteft zyn grootmoedig Voorneemen aan onze Regeering vcr-
iiaard, oni ter ecre van den onlierffeiyken Copernicus &enaanzien-
jke Gedeuk-Zuil in deze deszelfs Geboorte-Stad op zyne eige
Sollen te doen opregtcnverlangende maar alleenlykxlat de Raad
Knbekwsaine Plaats daar toe zal willen beften men.
WARSCHAU dsn 30 Oftober. De alhier vergaderde Geeftely-
:een Waereldlykc Heerén hebben tot nog toe over geen van de
Inken waar omtrent zy ecnVetgely/: zoeken te treffen, kunnen
ivereenkomenzoo dat mc-n var. gedagten isdat dit geheels
tek tot op een anderen tyd zal worden uitgéfteld.
De Koning heeft nu in het openbaar verklaard:' Dat de Ho
ven vareWeeneu, VertaillesMadrid, Napels en Dresden hunne in
williging gegeeven hebben tot het recij.ieeren van Poolfe Afge
zanten dat derhalven zyne Majt. bellooten heeft zyne gedag
ten te laaten gaan over de Keuze derlïeéren dewélke daar toe
1 zulten beltemd worden, vertrouwende, dat de genz. Hoven ins-
jelvks in 't kort hunne Afgezanten herwaards zullen zenden, om
de Erkenning van zyne Majt., als Koning-van Poolen, te bekrag-
tigen." Voor 'toverigczvnmetdetydihgvandegem.Erken-
Ihg Couriers na Konttantinopolen en Petersburg afgevaardigd.
WEENENden aoOftober. Zaturdag is de Prins Poniatowski,
eneraal Major in Keyzerlyken Bienft.Commandeur der militaire
rde van Maria Thercfia en Broeder dcs'Konings van Poolen met
ac Gcmaali»,zynde een geboorc Graavin van Kinskivan War-'
kau alhier te rug gekomen, en heeft Zondag de Eer gehad van by
wKeyzer, de Keyzerin «2. zyn Hoftémaaken.
Men fpreekt zeer veel van een Projcét om de Rivier d; MOL-
AU vaarbaar te maaken en door.middel vin eetii Kanaal met den
ONAU te vereenigen Indien dit Projeét ter Uitvoer gebragt
tril; zal het zelve aan onze» binnenlandfen Koophandel groot
lordeel toebrengen.
Dezer dagen is de Graaf Lodewyk van Batbiacy, Ridder vati het
i Wde Vlies en Palatyn van het Koningr'ylc Hongaryenna een fcbï-
Zicktete Presburg overleedén.; Doof dit Stcffval f n dat van
m Primaatdewelke dezen Zomer, o.vèrleedeu is, zyn dc twee
lurdigheedcndewelke in Hongarye^ haaft die van den Souvc-
nie ecrfie zyn, vacant ge worden.
Ook is den 26 dezer de Heer lohanGeorgcMü'.Ier
fckegt en Oud-Syndicus vandez
Onderd JaareU ér.eeiiige Maanden alhier geftofven.
LEYPZIGden' 5 November. Dc derde -.algemccnc' SOBT- ItÊ-
ff- en VASTEN - DxiG der Luiherfe Getiieente in dif'Keiuvor-
bdom is op den 3 dezer Maand vaitgefteldmet beveldat 'op
ücnDagdver Joëlll. vs. za en 13 enoverl. ThetTa'i.'V, vs. 23
h 24 zal worden gepredikt.
.Menzoinvzigkunnen verbeelden, dat alle de KonP-Wérk-
1 Tuigen, dewelke door Paarden ofte andere Dieren in bé'wecging
kfebragt wordenals by voorbeeldallc foor ter, van Ros-IvJbléns
Vragt-WagensMachines tot het vervoeren van grof Gfcfehut
»tnz.volgens alle Mechanilché Regelen bereids tot 'dic .Alko-
«fflenhcidgebragt waren,dat men daaromtrent geen verbetering,'
»im de K-ragten der Dieren re getnocttc koincn maaken kqnde
iDoch een zeker Archiiecizyude in dienil vaneen voornaam
Hof, heeft een ligtc Verbetering in dft Stuk uitgevonden, in
idiervoege dat,in *t algemeen alle die Kond-Werk-Tuigen
waartoe de Kragten van Mcnfchcn ehBéeften nodig zynmits'
'aar alleenlyk eyn geringe Verandering in de ó'itdê Machines te
■aaalccn, zoo sentakkclyk zullen worden dat f by voorbeeld
i"/Paafdéü niet alléealykeven hetzelfde en'met cfcuevcngely-
<u -c. 5 sp
V3 O
sr.ï
W H M 1
.t
B 0
S
sa
o .4 >-* js
-I 5^-
»-.r
c
'Cj «b o o
'O
l N,-*!o c'
o
o
S 5
or
Si y
•5
d S o 60
rJ iL <->. Q qj C w 'y,v~~
-- ca eij O tv
r—t r,^ tvy C,>
't S lA
t> -a tl Cl c
O cr* 13 tVi bD
n ke GezwindbeitJ kunnen uitvoerenhét geen nu agt Paarden 5g He»',? 5 'ri
doen moeten, maar ook datzyniet/.oefpoedigalsdezezullcn g S5 ff c S Z gjo
afgemat zyn., S"s| I-S>cJ||gS
r-t m* tfn&i ^>0. S Tl
?2
o g>a
O 7, S"
fo,|
c -0
v C K ts -0
B-
De voorn.- ivinding' is van dien aart dat zelfs een Boer zoo ci
dramenheni t middel maareens getoond heeft, hetzelve werk- g>u..
fteüig maaken kan: Ook kunnen de Bewyzen en Proefnecmin- "o s
gen hiervan terftondi/t 'igrootwordwt uitgevoerd. o t><él=
n Aïzoo nu.de Nqttighetd van die Uitvinding zigyan den Ak- c g n
kerbouw en den Koophandel af tot op de gewigtigite Tranfpor
ten van ftlogenthceden in Oorlbgs-én Viedes-tydcn uitrtrékr,'g2 5 S
oordeeid ce Uitvinder verpjigt te weezen om zyne Ontdekking e> T
1, aan een ieder mede te'deeléri, enwelopder Cosditien: c c
I. Dat hy vry var
voldaan za) atorden
klaaieenprafiicaal
II. Dc Proeven
veele des kundige Lieden, -„.Rguv«5S»v
n niet eerder atena dathy van zyneBeloohing 'zal verzekerd zyn. -g ïl
tf Zoo een Heer van vermogen of Vofft ten fce'c/e Van zyn Land
H een aanïioatykcSómTne daar toe ten beile geeven wilde, zal het a
Koopmans - Comptoir van dehTIeer Chrijtiaan Gotlicb'Traitfcb N .S W H
alhier in' Leypzig, ophececriienarigthiervmiaan 'denzelyen 1 gH
nadere Onderrigting bezorgen.
- III. Op deze zoo eVcngém wyzc is de Uitvinder gereed zy
ne Ontdekking te openbaaren, en wel hy manier van lafchry-
ving, doch zoo, dat ieder Infchryvitig niet minder dan arrPiftc-
letten zyZullende de Uitvinder, wanneer dié Infehryviog een
zekere Somttle van Piftoletten, die hy zig voorbehoudbedxaa-
gen zaleen Phats bepaalen daar de mgefohrreveSoiume Zal g
kunnen d depoftio bezorgd worden, om dezelve al; een Piacmte je
„te trekken, wanneer hy zyne Procfneemingcn ten volle en tot
algemeen genoegen zal hebbeh gedaan.
o b S ri 3 s ft. 3 V 14
S B,..%
.a
V
«S- S bf- S
-n SP ff «i
"ïi h v i.. «t: <u
*T3 \c a
^aüs -T-S t
- ei
H
5 2 S i; ïi c 'd o
|g-s
- v 2- - ;o
J 6
Groot Agtbasre Beeren fohanncs van Salvti eu .Thomas van R exn-
pen; cn tot SC11EEPÉNEN de .Edele.Agrhaare Hceren Nico- w Si* 5§V
laasdcFremery, Willem vanSolinge, Amhonie Boon Ancbonic M'"0
Carnier, fohacnes van KempenDr. Chfiiliaan'de Jonge eri Mr.
Maarten V,Severing. En Voorts daar uit tot SCHEEPENEN-
COMMISSAP-ISSENyan des Gameenelantis-MiddeP'/r over deze a u
Stad en h.etRcflbrtvan dien de Ikmen Atrthonié CarnierJo'han
nes van Kempen en Mr. Bïaartco WcevcpingZynde de voorn. 3
Heerert lieden op de ge'woon.e wyzegeinttalleerd en bepëdigd.
AMSTERDAM den ji Noveqiber,. EcrgiRer is in TolTél aan
gekomen Kapt. J. Ctaqp van Surinamen, vanyyaarjjy den 1 i Sept.
in eeze'ifchap van Ch'ilE.M'aas en Ghr. Iloop in Zeegeftonken is
In"het laatfl van Augufty warenvaji daar vertrokken Chr. Witten
berg, j. Malpiberg. Jan Gcrbraiids, Andr.Schotli'ng, en jae. Kitn-
kert; En in het etnde van September zouden volgen 'P, Gerrit
de VriesChr. Hop, en Ewe Kersjes Prent, alle agt henvaards.'
Volgens Btievcn van den 6 Sept. van Surüiari/eifvóom. lagett
-aldaar tot hun vertrek gereed Het-Schip dè AnthóniaEvjoiit, Kapt.
Jac. deVriefe, na Viiffingcn alsmede Nic. Noo'rdbof herwaards..
ïn tegendeel zyn op tie P.ivier vap Stirinamsrt voorngearriveerd
Is c
1a
1 -3 0
- c n
SS g
-
- -M
^5 c Wi>
ri rt
o c
J 5 W
o /pi Si
mz
o' 3
t-rSH
n
O v
rM> O
S F^>
5a
S
O M-«5 *5; n 3
- 7 v oiS r
Kapt. Chr Huyfirfg,Dan. Lem, Jac. RutgerusBiandligt, j. Dregt- «ota&g
huyfcn, jac. Brémer, jac. Jansc. VilTerj alle se; vari deze Stad, als 2 - 3
mpdc- Kmf. Pietsr Diedftlhof. en h.T Sebin de Virntw Clrfirta Pa. T r\ "UrfU
mede Kapt. Pieter Diedelhot"en hetSehip "dc Vrouw CUtfirut Pe~
tronetta zynde gevoerd geweelÉty wylea Kapt. Gerrit'Kommin
(en nu door Kapt. Jan Caftclyn) met 330 'Skavcnbeide van de S'
Cv to
-e
to »o LZ f3
n
n
ra y
ÈPÜ S-jlT 3-2
Ruft van Guit,yea. g.
In Duins wareningeloopen P. StapFred. Verweren Chr. Fr. O 5
Fruy, van hier na Surinamen moetende, dezelve waren reeds by c'^
Bévefier geweeftals me.de L. Lucas var. Konicgsbcxgen na Ka- cT™ö-H^g^
dix, welké laatResedds drie rqaal in de Hoofden'geweeft was. «T c' a"»
Te Stokholm waren gearriveerd Olof Stromftedtvan Sj, Ubes, -3®
Ilend, Husfeld,Karel Ilaakcn Gabr. Werner van WismarPeter "J
-'■iM
Wiberg, EWkTwéitot! en J. F, Loitz vanüar.tzig, Cafp. Nyberg g-23
vanhier, H. HoffteJt v,an Straalfund, Jac. Chr.Nehlfen en C. Adr. c-~
n, cnC. H. La.nrénsvan K.ehl; teSand-
- ca CL.2 rj
-A o S W
C.,*c
C C c- 1
c b
Cjjj 5c c
Bartclsvan Koningsbergen, cnC.IL Lanréns van K.ehl; teSand- °g.5.S„ B.
hainM. Wickander, A, Wickaia, enH. Segans ven WindouwJ. o *g Sï-5D2|
Harlof van Libonw,J.Beckma van Revel, j. Wendt vanPèrnouw, "3 >r ö,§-«
C. Haak en j. Man van Petersburg. t S'u .a'SS v
Van Maü'aga is vertrokken,Klaas-Stokman naar Hamburg. S A r~ u»jSs o J
Volgens Berigten van ELSENEUR in dato. 2 NOfe.ypir is by d5 s "2 l-.!3g"2 S,
Barftind in Noorwegen vergaan her Sctijp van jdeji. Scl.mnl, van a'S
S ek i V
«nGeorgcMüüerDoftor in Ryftok moetendehet Volk was geborgenyn van de gg 5 J|g.g
ze Stadin den Ouderdom van Laa.ng waren ccmge Goederen komen aa.idry ven g g o^. 5 -
alhier "eftorven Van Hamburg word ggfchrceven, dat hst Schip, twclic van Mal- o'S c ««d a
laga komende voor de Elbe op Scberhom was geftta-
zedert g S .5
Tnn .Londen II. V2n Havre de Grace en O. J. Olfertsvan
Rouen en teiirccmeii was ingeloopen Ike dé Haas van hier. - S
n to-«r v o ais. 7-
.-w v..S -a Ut
Am'b.aftitdeurRuUleiYorke, is giltcr met-dsh Baron Sloer tot g§B (j^ 5
de Uaer, prafidccrends ter Vergaderinge van de Sraatcn Gene-T, «^2 A&0
raai wegens Overyffel, i.n gefprek ge weeft, cn heeft tellens kennis 5 ,il >2 g,2 a.g v o S
gegeeven van. het ovc-lydcn van zyiseiKoningl. Hnojïheitl Willem j-'o S 3 D
Tnrhooggcm.Vèigaderinge beeft de HeerMjtinns jan de jong,
Burgemcéftcï en Raad der Sad Zisrikzsev egen Zeeland Zit
ting genoomen, geïntroduceerd zynde doorden Heer Kau.
ÏÏS"
ts Cl ?-
tj o
Siai S2S-
