leydse m fjsji m 1 |sfi A". DUITSLAND en aangrenzende Ryken. o.s JLs-ë ;ui Woerisdag/e. Coüfanr, i -- O -€J o JS lot? .2 g O 2 k 3 C US' rs. -a «U c 4J co fc, 2 G 5SJQ y sa h NT G rt" 3 g *3 rsh I o eSSS^^ a X c-°-S .fcjO O vj O bjO CJ..-I rt) O CA S wi<£ 2 "•«-» o J3 ;ftr-4i 9? -= M J*} zj iz, n tyo^r cj CJ k-J-TJ O '3C AJ ,G hO rs W -U So -o K; J.Q Sr 5*8 o K». _<D -I <7* G rJ~t •5 «- ;?bs?« r. vl* J .EENENden 12 December. DeRYKS-ARMEE, van dewelke de Kcyzerlyke Trouppes afgefcheiden zyn, heeft d$n 3 dezer Maand den Marfch uit Saxen na Bofeecmen aanget&oraen cn is den 7 te'Poilelberg gearriveerd, alwaar de Veld'maarfchalk Prins van Twëebrugge den volgenden dag het gebied over dezelve aan den Veldmaat'- fchalkGmfvan Serbelloni heeft overgegeeven, om over Praag herwaards te.komen cn zyne Gbzondhcid te her«e!len, zullen de de voorn. Arméé den marfch na de Francltifche Kreits voortzetten om aldaar her bertemde Cordon te formeerch. BERLYNden 18 December. In gevolge de jongde Berigten tjttSa»nvan den 15dezer ftond toen desKonings Legeraogte WilftrüfenteFryberg. Dezer dagen is deOoftenrykfe Gene raal Beek meteen aanzieü-lyk Corps omtrent Torgau verfchee- r.en, «onder twyffel met oogmerk om daar door,aan zyne Pruifflfche Majt. een Diverfie te rnaaken maar zoo dra die Vorft den Generaal Major van Czefteritz met.eenige ïrouppes ietwaards gedetacheerd had., zyn de Vyanden ten eerften na DRESDEN terug gewsèken. Ttn opzigte vandeACTIE, die den 20 November tuflehen hot Corp» van dan Lt. Generaal Finck en de Oollcnrykers by Mtixenis voorgevallen word in een BRIEF van een PruiJJifcbtn Officier in dato OT//?>»/den ioDecember onder anderen gezegt: Volgens het Verhaal, 'c welk dc.Vyandcn van deze Aélie al- omme verfpreid hebben-, zouden ngtiln of naar het zeggen "van fommige Gazetten vier en twintig duizend Pruiflen door vtfttenduizend Ooftenryker's in die Actie geüaagen en Krygs- "gevangen gemaakt, eii in de geheele Gorlogs-Gefcliiédenis "geen Voorbeeld van diergelyke Actie-te vinden zyn. "Die zulks fchreeven moeten zig niette binnen gebragtheb- '*'ben< dat in 't Jaar 1756 zestienduizend Saxen in een veel voor- "JceligerPofl en in tegenwoordigheid van de Oofttnrykfc Ar- h'mée door vier en twintig duizend l'ruiffengcvangea genoomen '^Menkan niet wel begrypen watde Vyandenlieeftbewoo- "tgen, uit agtien Bataillons en vyf en dertig Efquadrons welk ge- tal zyi* alle hunne Relaaferi hebben opgegeeven een Corps *l.vatx'agtienöf twintig duizend- Man temaaken 1 Wantal waren "deze Bataillons en Efquadrons voltallig geweeft zouw men "dezelve nog op geep 1 ~,duiz. Man hebben lcunrlen begroeten "Buitendien zal ieder een gemakjcelyk kunnen befe.ffendat "de Pruiiïifche Bataillnns-na zoo vdele Batajlles en Actiën, die "dezelve in dit Jaar geleeverd hebben, even zoo min als de Oo "ftenrykfe kuftnen voltallig zyn. Ik kan metwaarheid verzeekeren dat het Corps vanFinck "voor de Actie byMaxen nietvolkomcn r.gtduizend Man fterk "is g'eweeftOf van dezelve twee duizend Man in die Aétie ge- "fneuveld of gekwetft zyn kan men niet naauwkeurig bepaa- "len, maar op den dag toen fcig dat Córps heeft overgegeeven, "hijeftde Infantery uit niet meer dan twee duizend en agt honderd "en de Ruitery uit negen honderd Man beftaan, over welk gering "getal de Ooftenrykle Generaals zelfs hunne verwondering te "kennen gaven. Daarenboven zyn veele van onze Troüppes, "too voor de Overgaaf, als toen zy getranfporteerd wierden, "ontfnapt, nadien bereids meer dan twee duizend Man van de- "zelve zoo by de Arfnée als elders terug gekomen zyn-. Hoemeer men nu het getal van hét Cotps vanFinck in de "voorn. Relaafen heeft vergroot, zoo veel tè grooter zorg "beeft risen daarin gedraagen om de Vyaiïdlyke Magt totop vtyftie» duizend Min te verminderen De Veldmaarfchalk ''Daün heeftin zyn Hoofd-Verhaal h»tCórps,'t welk den Aan va! heeft gedaan,op /w««/fRegimenten Vóetvolk ea agt Regi menten Ruitery gefielden betuigd, dat de Generaal Brenta- ''no aan de eene, het Corps van Palfy aait de andere,en'dé "Ryks-Armée aan de derde plaats geftnawerrhet-Corps van "Finck van alle kanten geattaqueerd hebben; Du-s krygen de "Berlgtefidie wy van alle Plaatfen hebben fchyn van waar- "heid, dat de Magt der Ooflenrykers tegen het voorn. Corps "vtfug dr.-izmd Man fterk was. De Vyatiden (lellen hnn Verlies op duizendM'an Wy kuri- "nenhetzelve nietnaauwkeurigbepaalenMaar hunne Ofh- "cicrendie de gemaatigdheid ecnigfinta plaats geevenhe rkennen zelfsdat zy op dien dag zes duizend Man v.erlooren "hebbenDit is ten minitert zeekérdat de irieefle van onz^ "Bataillons dePatroonen, die zy by zig haddenverfebooten "hebben. I "Indien men alle deze Omftandig'needeh zonderVooroor- "deel overweegt, zal het zoo hoog opgegeeven Wonderwerk ^'gaauwverdwAmen, en aan nieanantals iets zeldzaams vqorko- komen .'datécn Corps vaa agt duizend Man van vyftig duizend ^feflatgen is, en dat de daar van overgMscvcne vier duizend Man om. dat zy geen Kogels of Bus-Kruid meer hadden zig "als Krygsgsvangen hebbenmioeten overgeeven. Zelfs gaat 'Me Eer van den Ooftemykfen Géneraal met de Waarheid vitn "d«ze Stelling gepftard: Want bv aldien bet dett Veldmaar- (chalkDaun tot roemilvekt, dnthyde flegte Omftandighee- den van het Corps vanFinck zig zoo wel te Dirt gemaakt heeft, "touw het hem van den anderen kant tot geringeRoem ftrek- "ken, dat hy de Pruiffifche Armée, diete vooren leeds zwak- ^ker dan de zyne was., twintig duizend Man zwakker gemaakt, "en egter geen het minde Voordeel van een zoe gewigtige I Aétie getrokken heeft, maar zig naderhand zoo wel als te voo* 1 ren tuffchen Dresden enDippöldiswalde hééft moeten inge- Oooten zien. "Dit ongelukkig Voorval beeft in der daad totnogtoe voer "ons geen andere Gevolgen gehadals dat wy DRESD EN nog vuiekherov«rdhebben. Wy handhaven nog beftendig Önzc 'Carajementcn by Wildru^etJFreybergW-y houden niet öp - 7.- - s- p cy; den Vyandalomme het hoofd te biedenden ons toteen Batail- -5 <u c'S^ c "Ie gereed te toonen, en daar is niemant by de Armée, die ^,2 b "twyffeld, of de Koning zal zig ook na dit Verlies aan zyne Vy- -g '3 0 *5 andenevenzoo groot en ontzagchelyk vertoonqn, als zyne g g Ma jt. na de Veldflage.n by Celin Breff.au cn Cunersderjffdie on- "g 73 g aelvksrewitrtizer waren sredaan heeft &c. *5 S» S»^2 i« O - ti 1- -2 S Y K. V R A N K ÉL Y K. ^sg'a PARk^ dert ïyDcc^tébïr. Eergifter is alhier in druk nitge- komen een Blief van dpn HJaarfcHslk de Conflans, aan den g jf Heei Berryer, Minilter van dé Marine, in date 24jV»veMArr,waar k S-"5, bo's, in dezelve een uitvoerig Verhaal doed van de ZE'E-BATAIL- LE, t}ie vier dagen té voorenmetde EngeUchenis voorgeval- 5^ g s.kf-g len: Men vind in dat Verhaal verfchcide Byzonderheeden"S dewfelkeXoandat Gevegt nog niet bekend, en zélfs voor'een go- "Z J -o deeke ftrydigzjm met het geen eerfl daar van gemeld is,: O jj "Door veéle tegenfpoeden stgfdeManijhMk j'is triyn aan- "komft te Quiberön van1 dqp 14 tot den aovertriagdgewor-A! w"5r3 5 den', terwyl ik, volgens de Bea-igten, welke men my telkens g "b.ad toegezonden, in het minfte die Overmagt van de Vyan- o 5 o dén nietyerwllgten konde, waarin ik dezelve vond, "Na een vry lange (like begon dcWindden rodesavonds oy- k' ■♦si - a O'S. - --. 54 rid "r-a >êr« rt y* C< P Ta M O j- rej '{j c3 <u r; »-« c soi; te e e -s .s f ?l?i: 1 Is g.tr s K nj --a n ja tG «ff) o O J-js Ssg ts s G •- (D rD «2 r - 4! t- 7 ■c c <u Z it to. o M geen bo e - iB,-© o fe UE. in den Brief Van den 5 dezer gefchreeven,hadin agt ^3 <2>2's H g "teneemen. m g ,5 "De Wind llyfde hoe langer hoe meer, zoo dat ik niet dangSw^.c a "weinig Zeilkonde byzetten-, om niettefchielykaan 'tlandte 'r^ g w g felj "zvn: By hetaanbreelten van den dag ontdekten wy-verfchei--2,.£ '-3 g-?.S «?jS de Schepen vooi'ons, waarop ik de nodige Beveelen en Si- g •- ,a 5ÓJ2 "S> gnaalen gaf om Zjg tot het GeVegt gereed te maalccn": By den S >.gS'».S ct;-§ klaafen dag telden wy. 16 ii 17 Schepen doch onder dezelve u tui ci |-öë £<5 niet meer dan zeven of agt van Linie overeenkomflig met de X "ë-ë'ai: S jr £- g 'i3 tït. .iA, 1 .1 A., Zé,", JTi .1 ei w x: pofitive tyciiligen die ik op de Rhede van Bred leggende da- g öi "gelyfcs uitdcMorbihangekreegenhad: Derhalven was ik niet g "bedagtom eenigé Order van Bataille «e maaken maar gaf al- g D "leenlyk het algemeené Sein omtcjaagen: Zelfs deed ik aan ï5 het digt by my.zynde Schip U Tonnant toeroependat ik, voor- 5 tieemenswas om met alle kragtde Engelfen te vervolgen en "hen, vermits zy zoo klein in g»tal warenbuiten 'Order aan te "tarten terwylikmet mvn Schip hetgrootfte van de Vvanden zouw aanranden Byna terzelvef tyd wierd van eenige oflzei- "Schepen het Signaal gegeeven dat onder de Wind cenige O 'K O »-r r"* ÖJ C m v es O sa =3 Zeilen waren; doch door het vertrouwen, 't geen ik in de o-o g. herhaalde voörige Berigten fteldehield ik het voor iets on- o "moogfyks dat de Vyatiden in deze Streek een grooter Magt haddeilalswy, ja eelfs bleef ik in de vafte verbeelding, dat tt a> -e n s> 7 v -3 -3 hunne Magt niet efehs aan de oAze gelylc was, Ik gaf hetiein aan de ;krde Divifle om de Wind te boliden g fc*£ 'ten einde bet Schip le Tonnant tegen het ÖmcingelenvandevP g.— IS S a JZ c S^-rG m 'o «i br',rt 9 cü CE o'J G 9 o cpg d :.ct <4 h* J eeT.f. E S S -G C f "Vya.ndlyke Schepen te beveiligen: Byna terzei ver tyd ónt- o'~<2 "dekVernen dat de Zeilen, die men kort te voörcn van onze g tl g S JE g "As "Schepen gezien had in der daad een Efquader uitmaakten 'f V 2 E ',J 5 >,5 "welk het onze verre overtrof en vóór Wind iri zeer-goede Or- S g S "der met volle Zeilen op onsafkwam Men zag.onderfcliei- g,Es i "dcntlyk 23 Schepen van Linie; zoo datilt bevel gaf ©m ver- dera geen jagt te maakenmaar in tegendeel by elkander te 3 _i •- e "kontenen in orderopééne Linie voortte zeilen Ook gaf ik o ,0 "kartdaarpadéSëinenomzigtothetGevegttebereiden. t> h'42 SJ <5*S9 De Wind was toen zéér hevig uit het W. N. W.en de Zee B o gJjO '5.g k gantfeh holzoo dat éêh yflelyk Onweer 'te Vagtcn liond5 c*J S "Deze Oniftaudigheedeh gevoegd by den Inhoud van Uwe è°-S'§ Brieven en de baarhlykelyke Óyerntagt der Vyanden, van de- L E ttnoS JJVj f welke ik reeds devtigSchepen van Linie zag dëedet) my Se- J= f?"© «go .5^2 n 2,-g (luiten den weg naMorbihari te ncemen te meer orrt dat de 3--Soj T-"§' 'Winl in 'die gefteldheid waarin ikiny bevond, niet toeliet ©^"f<3 i.<"k "een anderen weg in te (laanDaarenboven had ik geen rede s £7 tr "tcgeloovendat,alsiknjetai Schopendaar inliep, de Vyan- dj 2, den my zouden durven volgen nadien zy in aanmerking van p "hunne Overmagt in een zoouaatiwe Plaats zelfs belemmerd V 3 - - - -- - -H' a. m -GL"' O, Y O "taakeh moeftenZie daar hetPlan, Myn Heer, 't geen ik voor "o "iny ontwierp! - 'g a g Jt "Zoo lang alvS ik m't ruim wïsi koude ik 'aan den Vyan d» die' fj 4^ "vlak voor de Wind bp my afkwam, de Wind niet betiviftcn A 2 !«".S Sof; 5 Ik vleide my met myne ai Schepen ii»diz Morbiba*, te zullen t o 2 "zyn,eer één Schip van de Vy.and?ndaarin was,en fnyn Efcjua- g S der totindeBaay vanQuibéron in F>atajlle gefchaatd te hou- 'SSc-w j* o"© iS "den: Zoo de Engelfen daarbuiten blee ven moerten zyori- >,g vermydelylc Uithoofde van de geweldige Stormhtt ruim zoel 'i gjps 01»© "ken; maar als zy met al hun Magt in de Baay kwamen zouw n 3 2 C -Ö ik het Voordeel van dé Wind gehad hebben, hoewel in een zoo liaauwe Plaats niet zonder gevaardoch tcffens ook na- P tuurlyker wyzemetnoggrooter geyWar voor de Én|[dfen,die «T §tS'So.j> £®,H «'2 S "onder de Wind tuffchen het Efquader en dëKuftenAoor hun- j£ 5 -J SéS ne talrykheid nog meer geprangt zouden geworden zvn als S L u'ti, %3 g :-2- J1-Ji.,1— ir..n.J- .1-V 1 ZCt X -• o;3a CÉ. tl. rQ ^Uppi te kiezen, en de Plaats daar ikna toe moellgaan, was-dezelf- J*5 S»"©'55 V-'©-? "dewerwaards de Ordtes van den Koning my allang geroë- "penhadden. l'E^ Ondeftiiflcheri naderde de Voorhoede vaa de Vyanden en 35-p-© ©Sfijg 5 elk öögenblik vreëfdè ik met hen in'c-pevegt te zullen raai g a;5 "ken, en dus mvp Oogmerk te miffëriNaauwiyks was ikde^-0S S JaT*© S S'%1 m zoo - genaatridc Kardinaalen te boven gezeild, of de vo.'U'fteU 5--u cc 3 V'9 gf g.® P ,C5 a 2-4; zoöiv t waar^Óhi ik i<et Tedc. bfidugt ifarj-iatar Svéi ksaft pi S 5 ft C3 W wy,behalven dat zy ook op een vyandlyke Kurt zynde die toe- q vlugten niet te wagten hadden-fwaar van wy aan onzen kant .1 '~Z "verzekerd waren: Daarenboven was ikgeforccerd die Partl' S S *-> 7 1 - T»1 Itl- -1 <r- O rz.- Cf Q&é ■M ür

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1759 | | pagina 1