DUITSLAND en aangrenzende Ryken.
w 'ei
A'
tITDSE
te
ïSagiS
c« si
"3 t5 tl S-
5 --t.
«v ;Sf S
-Cd - Si'i cS
•O-C §[££'gN
^5 ci
2
Wöcnsdagfe 'Couriyjt.
Cp Ï3
>2, o .«t du o
s «p
<u c --N G
«8 rf? .1* r
*j O-vC o 'O ft>
'S ir 'S.^ - p c
-isi
ju
"f"0 s
*u -c* V'
*a~ 2
c
|g«:>
c Ad o d
O
co
I 2.
K i-g- N
e J S S ges fe«.-
- - ^5. i»_, S3 M
ifj K rM
n*s
a M rW
^7 --
S a
'- <"«.5
T'W EE DB V ERV O L C-
Van het M A NIE S T des O NI N G S van Portugal
omtrent de DWAALINGEN der J ESU.I TE N.
BEhalven de voornoemde ,'zyn er nog meer andere Dwaalin
gen die adn den Paus INNOCENTIUS'XI. i» *t Jaar 1649
door den Ji'.iïchop tlt los Angelos Jiian de Palafox.cn Mendo-
fa, in zynen Brief vaa den 8 January zyn voorgëitcld waar
in dezelve na aangetoond te hebben datallc de Inftcllingcn der
Geeftelyke Or.dens, hunne Regelsde Uirfpraaken van de Kerk
vergaderingen -, en van de Geeftelykheid in 't algemeen aan de
geheele Waereld bekend zynen moeten zyn) zig das uitdrukt
"Mazr by de JESUITEN, zelfs onder'de vafte Kloofterlio
genzyn 'er zeer veeledie van alle de Inftellingeu en Privile
giën der. Compagnicin't geheel geen kennis hebben, Het Ge
beim daar van wordgelyk Uwe H. zeer wel weet, niet dan aan
eén klein getal toevertrouwd Hunne Regeering ftcund niet
op de Regels van deRooms-KatholykeKerk maar op de Grond-
"Regelen van cea geheim Bellier die alleenlyk aan de Opper
"ften bekehdzyn Om kort te gaa*zy bellieren zig meer door
"geheime Gewoontens als door bekragtigde Wetien, 't geen
''oogfcbynlyk met de uatuurlyke Wet en de Rjde ftrydig is.
Hierby komt dat misbruik volgens 't welke de Oppcrllen in
elke Provincie een geheimenRaad hebben, beilaande uit Lie
den die b.yzondere Bycenkotnftcn houden over Onderwerpen
waar van de Inhoud voor anderè'van die Compagnie onbekend
blyft, tcrwyl die geheime Raad geen andere Wetten heeft «ais
hunneGevoclens en ondoorgrondelyke Maximes Door dit mid
del hebben zy zig een voJftrckte Alleenheeifching over de min
deren, die zy in een ilaaffehc en blinde Onderwerping houdetj
aangemaatigd, volgens welke zy na welgevallen ilraflen en k-aily-
denwienzy willen zonder vryheid van zig te verueedigen ja
zelfs dikwils zonder kennis tt hebben van de Misdaaden waar
mede men betigcis.
Uitr of word breedvoerig aanfetioni, hoe zelfs ten tydc van de Ro
meineniö 't midden vau hun valfch Godendom en inweerWil
van hunne groote By-geloovighceden, sllè byzondere en geheime
pyecnkomllen, die men onder den dekmantel van Religie zogt te
honden .verbannen geweeft zyn; hoe deze lofi'.lyke en op de
Politie ftauaende Grond-Regel in *t vervolg tot cenQroudflag
der Heilige eq noodwendige Kerk-Wetten gediend hetft, waar,
Van onder anderen tot een bewys ftrektde Wet, die door de Key-
zers ARC -\DIUS en HONORIUS gegceven is {Zit L. 15. COD.
b Kpifc. (i Clar. En wyders hoe de jeCu'iien va» tyd tot tyd
een meenigte Onluilcn cn Twilden in Kerk en Staat verwekt heb
ben met onderdrukking van alle andere Geeftelyktn, welke zy
beteekenen met den naam van Bxurtti(dat is: Vaii zulke, die bui
Rn hen zyn) terwylzy aan hunne Comi»gnie den naamgeevcn
van de SOCIËTEIT der ONZEN.
Zoo dra deze SOCIËTEIT der ONZEN aan ieder particulier
Perfoon de Vryheid verleend heeft van te laftercn te dooden, te
Cegen en valfebc Ecden te doenals eigtn Belang zulks mede
brengtja zoo'drazy de Laileraars ,de Moordenaars éeLeuge-
naars en de Mciaccdigers bcvryd heeft van alle vrees voor God
delykeea Mcsfcbelyke Wettenwas het vooreen tamelyk ver
ligt Veriland (om niet te fprcRkeh van zoo veele wyze MniureW,.
welke nu en dan zig op het ftcrkfle daar ovet bezwaarden hunne
Voorzeggingen diesweger.sgedaan hebbenjgemakkefyk te voor-
tien dat de Chrillelyke en Burgèrlyke Gerntehfchap door een
Zuidaanige handelwvze niet zonder «en baarblykclyk Wonder
werk konde (land houden. {Utt S!ot bier »a.)
EERLVN dep 3 April. Het Corps van onze Xrouppes„'t welk
*w>r eenige Jagen na Stolpe in Agter-Prfmméren in dc nabuur-
ftbap van Dantzig by ién getrokken isom de beweegingen wtn
dekiilfcn in 't oog tc houden, bevind zig nog aldaarzoódaf-fiet
voorgeevcn dér Vyanden dat de on*n uit die flreck wareu tc
'eg gtweeken even zoo ongegrond isals de Verzekeringdie
'fgeeven dat derzclver Magazynen te Friedland cnlangsde
Virta gcealints door ous Völk vernield zyn, daar nogtans ie Po-
,1«( When in welker'Qezjg^SttJlts gefebiedis beft het tegendeel
OJI iPjhigeqknnum. T
,/'0c OoilcSPj'kcrsdie in Thuringen te Saalfeld geleegen
'si ^bcbbeisyïsyn ^((Kvr onzen Generaal Major van Knoblauch, ge
etii ,Ae, wslke zig te "Hof in Vnigtland bevonden, door den Gene-
etit Major van Linilïit verjaagd: Wy hebben op de beide
eAi ;,P|aatfcn veele Krygsgevangenen gekreegen"en te Hof voorn,
vier, tuiMig-r/.yn bema'gtigd.
,jis HIMCURC den 6 April. Het gerugt wildat de Koning van
Jbi( rmiften zig met zyn Leger reeds den 2 dezer in Bohcemen be-
N'nlenherttea dat de Ooftenrykfe Armée bezig is om in de
lit W'tnjritzer KreTts na den kant van de Saxifche Grenzen by één
itt'ekkan, zynde hit HoofJ-Kwartier te T6plitz bèftemdIn
,ttb1 "aSiing van nadere Berigten, kan men volgens den Inhoud der
!i0fl "''""en uit Saxen, in dato a Aprilalleenlyk melden: "dat de
!ii!iiOJtenrykfe Veldmaarfchalk Graaf van Daun den 30 Maart by
jnMi, Armée is aangekqmendat dagelyks veele jPruilbfe Troup-
ujv»,Pm uit het midden van 't Keurvorftendom naar het Gebergte
(Uf
Dl*
iftk
0
"«liken; dat eerftdaagsecn Campemenc Van zes duizend'Man
,5 Zchifta weezen zal, tot welkers Verfchanfling zes hond.rd
Mib, die door de Baiftuagie en den Raad van Pirna hebben
»»«ten geleeverd worden, met veel fpoed arbeiden.
Htn heeft tyding van Petersburg, dat de jonge Groöt-Vorftin
fcirovnaJe welke den 20 Dec. 1757 ter Waereld kwam,
"9 Maart aan de Koorts oveglce-den is.
pao ,V A N K KVK
vorfUh dcn 6 -APril- De Koning heeft den AarubiiTchop van
ïcvd >r* Wt AartsbiiTchop van Rouën eqdéuBiiTchopyai)Evreux
'e>' Lfo .biff<;k'1PV!ni Alby verklaafd. Ayne Majt. heef: den 13
«.«edea ttn apzigte vin het Corp* Svufche Ófrouppss, 't
'tij
welk in Deszelfs Dienft iseen Ordonnantie gepubliceerd
ziet men nu in 't ligt eene Verklaaring omtreut dë beweegrede- b
pen vau het Gedrag, 'rwelk de Sakifclie Ofli'cieren welke in, g, C v
zyneMajts. dienll zyn, tehopzigte van dch Koning van Pruiifen 3 S. i 'SiyS {'«16
hebben gehouden. 11 g 0
Den eerften en tweeden dezer heeft men alhier de Comeet van Z c «>-l-§
het Jaar 1682 by d.c Staart van dc Steenbok gcobferveerd: Men g-g g 2 S-g-g
zal dezelve tot ontrent den dezer Maande enige dagen daar ,2 2 'S
na wederom en vervolgens alle avonden geJuarcnde de ge-- 55^ et g,
S C3',G C6 4J O
ba
c
heele mas»d Mey ltünnan zien.
e; v 2 -3 W
Va» MADRID word in dato 00 Maart gemeld"Dés Konings g
fj *3 r, t
S -'o
B -V
ew
GO a®
1» T H
2 ss.s 55 S
De Ed. Heeren Bewindhehbcren S "j> 3 u p-
r c rCa "f y
S "O
- 2^ 0 Sè'ïf
C.ac»,js2
'Lendenen ge/.w'oilen. 2 -p -5 w-'-fj
NED E R L A N D E N
S2 E e vi et
AMSTERDAM den 9 April. DeEd. Hae
dér Q» I. COMP. hebben heden hy publik, veilinge vcrko.n de
volgende Goederen als PEPER ia» Gruot., KANEE.L van 120
tot I42Stuiv.A7ebcicbaadigd I tJS uiv. ch P'JELYSOSchelk S
OverNisuw-York beeft men va-aKURASSAÜin datoaaJan. 2 w._
tyding dat den 13 Oét. iaatftlèeden a'd-.ar in deiroudcydotu van §'.■0 4 ja wi*
by na 71 Jaaren overlccden is de Wel-Bd.Ai'tK.Hecr ifaicPaecb, f 'p 5 5 ïyï ''^"S
t;ouverneor over Kuralftu ec dc onderhoordge Eilanden écc. - c J p"51
NB. "In deze Brieven word geen hex mlnfte gewag-gemaakt
van de tyding die onl rtgs 'van CaycS-jn de Wlit-lndiën ia,dato
eerftcnDecern
'pers van Kur
T3
"O.
ir,.w
:.c
cd-o.-
si 01
inbergefchrcevcti is dar, nnairentlyk door de Kaa- J g 6 is 5
ralT-tu vier tykgelasdc F.ngvllë .-ehepen zouden -2 2 ><g-»
o z. -
EU -
genoofti.en zyn waar door die tyding nu geheel th al vervalt. 1
Wyders-waren te KyroiTju gearriveerd Clir;flètil,Bi;oy l.aii
reus, Sier en Bar.Everts, dt lartfte in 7 Wvekéi^aJie vitn bi. 1J. S i i' 5
Tbuygman van <k. Kuil van Guinee,CoertOndaai, J_c Boerhonl *5 I -5 sa 4
en J. Franfcn, v.an Sr. Ëuftachiusen alle de te Ko.-'iTau voorn.
■-« cn
v u - - rt
jJ «se 2 *g -3 e; n «ïj
"Uw-, o,c: c - A, 'J
C r* Si J5s« H) "3 g
V a'S"'V j»
gereed leggende Schepen .-.uilen het (Jèbyoy blyven efwagtin. -S S 2
Den 24 Maart is door Schipper Jqoft Mygom vee:
Noord-Oóll van de Sortings g, preiü Nic. Viack v
veertian Mylen g
u (s 1
t - an Hamburg
aa Kfidix gaande^, deze nad vëiTcheidé Kaapers yan Doitvres c w 5 o o
nn KAAI /I (Tr V>n/1 Lr ift-aM A?" 1» /Y*n A.,1.7. G E Si- n.
O
-o
9
O
i -«3 3? M
■o
G-
aan hooi d gt had dewelke Kiftenen Salfen aan (hikken g.flaa-
gen V deLiznen-Pakken op mi gefneedeit edruim. een vierde vaü
de Lading mede genoomen hadilcn.
's GRAVENHAGE den io April. Éenige huitenlandfe Mini- l
fters zyn in gefprek geweeft met defi Baron cRAblaingVryhecr
van Gieitvnburg, prefijec-rende ter Vergaderiuge van d,e StaateU
Generaal wegens de Provincie Utrecht. Öc Graaf d'Aiiry, Am 2~oS"3
baffadeurdesKoningsvanVrankryltheeft met Heerén van,de 5.® u
Rc^eering geconfereerd. g S ,-5 S
Men ziet hier de onderftaande twee Brieven S
Fuïtla den 3 April. Wy hebben met het verjaagen der F rati (Te c S
Regimenten, dewelke tot op de Grenzen van NEDER-MESSEN g 3 g
genaderd waren, onze Expeditie begonnen: De Jagers, onder- Jj <j
fteund door de Granadiers zyn den 29 Mahrt doorgedrongen tot "3 S 2
aan ÊiJJcbpfsbtim werwaard-s het geheele Corps van dén Ei f-Prins jj
van Brunbwykden 30 volgde terwyi de Hertog van Ilolftein na gs"- g
StckbauJ1* en dc Prins van Ifenburg na Fulta trokken Op den S 5 -3
laatftgcm. 3ag viel by Héanftü met de Ooftenrykers eenScher--^ £"g c
.mutzeling voor, en de Franflcn wierden uit Lavterlacb Verjaagd. 6'g sj-
Dcn 31 vervolgde de Erf-Prins hetRegiment van.IIohenzol- c
lern, en agterhaalde hetzelve ncvehs een Bataillon van Wurtz- 5 f v 2i
burg voorby MWricbsftadt Schoon zyna Hoogheid nioc meer dan ij
tweeEfquadronsPrtiiflifeHuiTaarenbyzig had, attaqueerde hy 13 05 p
egter de Vyandebvan ttewelke de Ruitery nadat dezeiye zqn-
der cffeét op de HuiTaarcn ge.fchooten had, in volle galop de vlugt 5 5 -3
'C 3
2*!h,£.£,-2
r^vTÖ
.fij
«gSggj
W a J s
a Sfe S'4|
e SI a
'5|'Ss3S
C.Q 2 S u.
o V
'45
JU
ft»,
T) u "•v'O
o- aa 5
4-1*
.HSR
>■5?
sa oj
«2 2
OÜ vG
S Sf sc 2- S
5 2 i> s» 3
"fU«i ;S - O'
o^Stg
"3 -5
tóJgEjS;
at 11 0 i
KicSE ,58
IS
n o
namEgter kdeegen de Hufl'aaren nog 85 Ruiters gevangen cn c 3
het overige Voetvolk, door de Ruitery verhaten zynde, had het- 5, o W
zelfde noodlot. "5 2»R
Pen eerften April trok de Prins met tweê Bataillons Grani- g
diers en eenigeligté Troüppes na Meinengen, welke Stad Dezelve c jês
nevens een zeer aanmerkelyk Magazyn bemagtigde: By deze ge- —-2d 5>-3
tegenheid wierden de twee Bataillons van den KcurVorft van g
Keulen, te weeten dat ya» de Gardes en dat van Elverfeid Krygs- S g c
gevangen gemaakt; De Prins drong dienzelfden dag door tot 3^5.3
watrufdiitcTt, daar men het Bataillon van Nagel gevangen kreeg: 5.0 5
De Graaf yan Arberg had de Ooftenrykfe Granadiers e>n her Re- ■•e
giinent van Hildbürghaufen by een verzameld om Wifungtn p S S"5«S-S-T-fc
voorn, te hulp te komen, maar de ^aak was reeds gedaan, en, na "2 p
dat ieer hevig tegen hem gefchooten was vond hy raadzaam om Ss—
zigdennagt tenue te maaken en Weck overSclmeHaMtn na Siila. aj-5'g e S 0 O o g
Op den Voorn, dag hebben de Hanoverfe J lagers en de Heili- 0 m g'-S g,-g S vj
4 4— 4 -■ w-■
tb E
4» tq
a H, B
e
o o O c (?3L0 >p
5^ sr
o G SéqS t-
"ö-S-b s
e* u ,'S*
25-öf
^x.
- Pi T3
Frtyanjibixo» gej agd a n by die gelegenheid e?n Kapitein en een <3 b« X ;2 *- *-ö
.-u
Hufl'aaren vermeefterden van het cerftgetn. Regiment twee
Standaarden, en vin de beide Regimenten wierd veelVojkge- gl?
dood of gekwetllHet is denkelyk, dat deze beide Regimenten Z 5 5 5 1»^ h.d8pf
!>y hun Aftogtdert Heer van Uiff ontmoet züllén hebbenegtcf p 5 S •- "c c -5 !h
heeft men daar omtrent geen tyding. k 4. 3>rö ej*®«x5 3
Den a April heeft de Hertog van Ijolftein de Franflen v g w
e yj v -5
c E JJ, U ui
3 0 ao £.0
fj-s 3
c 1 „"c -'SOa .5
d Sd.
35 r? e;
5<5;
z o so es Q s
c-, w—
- «2'ÏB
I—u - - g
X M Ji OJ
Lieutenant nevens „56 Soldaaten gevingen gekreegeri.
De Inhoud der CAPITULATIE mee het
Garnizoen van MitAtagtn is als volgd:
i.Het Garnizoen zal zig-als Krygsgevangcn overgeeyen 2,
Met de Eerteeltenen i-iittrekken maar voor de Poort hét Geweef
afleggen; 3. en 4. DeBagage, behoorende tot het Regimented
de daurby zynde Officieren zal vry piflecrefl; 5. De -Sta l.zal« »*5ew
- - -- -- pi -
Tg
O
pc
1 y it»
door de Hanoverfen mat.geplunderd worden; 6.'De Penningen
van het Krygs Commiflariaaten het Regiment zullen, indiende- «gss-aj. v; ëf$
zelve.miet; SLtn dep Kcur.vqrft of-aan dc Keyzejlyke TrouppcsH góiSjg b|
soebxeotjréa,nieta»ngef*«kt»rcrdea; Métzelfde zal y«l te» «"S S^n» - v -
- 9
i