LKYDSE
rt
I
S-"0
O
2 a
ta>
oj
i.V. t
Vrydagfe 'Courant.'
4J
JC
JU H
rc i*
k; c
c
oj TO
g IS O
J3
fm,ra
W-.-v
g
-S.I, i
N .2
:Q
ff
V R V O L G
yin het M A NI FE S T <leS: KONINGS van Portugal
omtrent de DWAALINGEN der JESUITE N.
DE tweiJi DWAALING beftaat in dege verfoejelyke Les
"Dat een ieder ter bevordering van zyn-eigen .Voordeel
"en Belang wettiglyk Zamearottingen maaken, en een
"andermans Dood bevorderen magt Dit is ééne der
fegtmaatigrte Beweegredenen waarom de WeVken van Machia-
vel by den H. Stoel zelfs verfoeid zyn.
Hierop word uitvoerig beweezen hoe dit verderflvk Leerftuk
onder de Jefuïten meer en mee rpl alts gegrec-pen heeft en in
weerwil der Veroordeelingen, door de Pauzen ALE'XaNdeR
VII. en INN0CENTIU8 XI. daar omtrent gedaanftaande ge
houden is met een Hardnekkigheid', dewelke niet minder onver-
tettelykis als die waar medezy goedkeuren "dat men zynen
"Even-Menfch lafteren mag om hem in 't verderf te brengen;"
Zyode het onwederfpreekelyk dat zy daze doemwaardige Stel
lingen niet alleen onderwyzen, maar oöit werkelyk ter uitvoer
brengen.
Ten opzigte van de Kunftgreepen.iedele Uitvlugteh en byzon-
derevalfche Uitdrukkingenwaar mfcde men Zulke Leeriogcn
bewimpeld, word onder anderen het volgende gezegt
Als SOCRATESPLATO, DEMOSTHENESCICERO en SE
NE CA deze Waereld weder befchouwden, zouden zy niet kun -
"nen na'laaten van alle de Kragten hunner Welfpreeke.nd.bei'd'
totverfoejing van zoodaanige bedrieglykeDiftinftieu zoolang
in te fpannen tot dat zy zulke Leerftukkendje zoo wreed, zpo
bloeddofftig en zoo vernielend voor de Burgerlyke Zaménleé-
"ving, voor de Vorften en voor alleredelykeSchepfclen zyn-,
"qit het midden der Menfchen voor eeuwig verbannen zagèn.
UfUrê* DWAALING beftaat hierin datals de LétigeriiaSl
ter behoudeniffe van het Ligchaam, of van de Eer en Goederen
"diehftig is, riten ljegen,.of zig ter misieidipgc van andere bcdie-
"neti mag van Dubbelzinri'ighecden en Bepaalingen, die aliéen
"in den Zin voorbehouden worden p en dat het geoorloofd is
door zulk een Weg de Waarheid der Daaden je verbergen, met
voorbehoridin'g om dezelve naderhand klaarderen zoo als b.-
"hooreo zal,jiitte leggetr.
Hierbykomtnogdat men de Naauwgezctkeid vanden.Eed
ten eenemaal ter zy de ftèld, en de Lieden zoekt te overtuigen
dat men door middel van ecnen zonder.' Z waangbeid godaancn
"Eed aan de Zaak ineer gewigt byzet, en de Leugi maal zoo Wel
"als de looze Dubbelziunigheeden en Be-paalingeri des- te zeker
der doet gelooven.
Tei opzigte van dijt MachiavelHfch Leerftilk word ook in het
brtedeaangetoond, hoehetzejv&,.ftrhoonby de Pauflëlyke-Stq.eJ
.gewraakt, nogtans Van tyd tot ryd onder de Jefuïten met 'Wéinig
Verfchil van Uitdrukking fts'nd gehóuden heeft.
Deze Stelling zquw aan de Heidenen zqlfs die niet als door
net Ligt van de natöurlykeRede geleid worden alleryerfchiik-
lykiltoorkomen ja zy zouden Hemel en Aarde beweegen, om
dezelve te vernietigen j Want de Gefchiedenisleerd onS'datde'
Nsatlwgezetheid van den Eed zoo heilig en onkreukbaar by de
koatioeo was dat zy alle verzonne Uitleggingen om ze befien-
iig'te ontwyken als misdadig ea heiligschendend veroordeelden:
Dit was die dbprtreffëlyke gewoonte, wplke aanleiding gaf tot
bet Voorval, "t geen by T. LIVIUSin hetZifnfrBoek No. 20. ver
haald word daar de Gériieeni-Mannen een Eed zogten te ver-
"Itlaaren in een zin waar van het Oogmerk was om h'etRo-
"mcinfche Vólk buitende Verpligtïng van'dien Eed te brengén,
^miar niets-diar mede konden uitregteri y nadien het Volk de
Waarifemirig van den te. vooren gedaanen Eed boven de be
"trsgting van eigen Belang ftelde.
tót een volle Overtuiging dat de Jefuïten die gem. doemwaar
dige Dwaajufg nog daadelyk aanhingen, behoefd menflegtsïgt
tegecven op het geen in de SENTENTIE van den It January,
(waar by de geëxecuteerde Misdaadigers van alle hunne Waar-
aigheeden beroofd wielden) gezegt is, naamehtlyk
Aifchoon Franfois de Affiz van Lavora en D. Jerome de Ataï-
"da hardtiekkiglyk Ontkend hebben, dat zy by den moorddaadi-
'Jgen Aanflag niet tegenwoordig zyri ge weeft,z.yözy nogtans daar
van overtuigd geworden door een groot getal van Ooggetuigen
^en door perfoonlyke Daaden, die, in wat voor een Geval het
"ookzy.Bewyzen verfchaffen;welke methet Regt conform zyn.
Hetwis dan aandeze Misdaadigers volkomentlyk bekend, dat
pen volflage Zekerheid had dat zy Schuld hadden én nogtans
ïyn zy onverzetteiyk oótkennende gebleeveri zoo ten opzigte
Vinhen zelfs als hunne Vloekverwanten.
Deze Hardnekkigheid, die zy zeer wel wifteh dat niets het
tuinftetot hunne Verfehooning konde bybrengen kai-am voort
uit een dwaalendc Confcientie want men had han in'tvafté
tevocleo gebragt, dat zy door den moprddaadigen T°e''eg zig
njjiet eens aan een Misdaad, die men onder de vergecflykc tel d
fchuldig maakten, en dat zy niet verpligt wareh hunne Misdaa-
^ko.nogte die van hunne Medeftanders te bekennen ,fchoon
byformeele Regtspleeging ondervraagd wierdetv"gelyk
Wilis io der daad onder Eede gefebiedis.
'3
'W;
Dezen ogtent ïs de Lt:Generaal
"fits'
B'.
.5
'i
ca
I »a
E -
-
jj "o>
^-i
k e S
§«1-1
«J ;p,
s-I
•&sX«
s.QJ-- - J-. -»
"t3
5
'"w
f--s re„
B iz c0
-QJ :ÏQ -w-K
"O-
w
O
4* O
<S3 :Ï3
■S
DUITSLAND (V «an^fewzcnsJe Rï*i»,
WÉENEN den'24 Maaffi
Graaf van Lafcy van hief rtade groote Keyzerlyke A'rmdé, dit utt
tagtïg duizend Man'bertaan zal, vertrokken. De V«ldm'aarfchalk S
Graaf yaö'Daiui zal-zig in dé aanltaande Wt.ek ha dc .ge'to.Ar- c u g t 5 q
mëe 'begeeyen tn'kort riazyrie aankóiriit zullen de Óperaüeó.&li «ro gS.SS
begonnen worden. 3J I 3-Sf c*"p 2-
y R A N K P V K SrêHlUffltf
ring over het andere gedeelte van de Kuft opgedraagtnDeze We «gj g
twee Heeren Zullen tien (Jpzienders onderzig hebbenen over Sï, c cw !S -S"e -
alle. de Officieren het gebied voeren. hSs'OKS
f-
iCO C --3
K 4» -ft r<
Dezer dageqis.-eenr pnvoy yanveele Schépen met Oorlogs- en <3 git c a
Mondbeboeftens va'j? B.oiirdcauk'.na :CHaadVbfidc'r,z.eil ge;gaauc U S'S 1 'm'B'I
-Dn. dag'eji:'na deszelfs vertfek is. het," befl'ag op .de B'ötteh'linJre -
Schepetiiïl de aldaürinfTotrnl'-lFpn
Schependa.de Hay'em§1daaTingetr;Ctkk.en- W&?S' £2
Men .ziet, nu een Lyft van'tgeeó o.uzc TrouppcS fiehalven de c
B 2 t-
-
.Zabels-,'42J Bajonetten;, ^pn;V.at niet lóodeKogels ado Vaten
inet;Kïr<loefcii., ,43? yAwn iiilands lUi'spoedtr en nog 17 dijo ie- S "n m'vs o 2
derv-gn honderd Pond;4,,33 \yten-fetirojitaans Bus.Kruid:, 35. Va-S" f g c >.J 5
.jén dito,yanBoïnbijy -54, VeLl-AfÊuieen 40 Marine AfTuicen'&c. «;'g E >g .S. S <5 e»-S.'
In de Kas; .van de, Eaigeife Compagnie waren nïbt meer als 140 "SS e
ivl.aLL - U s/ hS rf: O
duizend Ruilen.
In tie jongfte'Brieven van MADRID word in dato 15 Maart ge-
sa
Cs v te S: Sc
n-t zr
nuvij/viuui.!. t^i laicti vei iitttiuLi wti 3
N E D R L A N D E N.
AMSTERDAM den 4 April. Giftefzyn vaii hier yei trokkenP1
de Wé'BEd. Gtftr. 'Hitten Mr.-lacbb Boreel Tansz.
fc '1-i s, 5 S- Vi, B
E a 2 2 cMtee'TMu®
Jansz. C11 Rir. Jan E™ na ^3
van de Pollomfriorgen nevens dén Wel EdfGeftr. Heer, Sir,
'(Gerard Meerman van Rotterdam naar Engeland óver te itee-
ken', teri einde »hh dat Hof ivcjrêrts de Commercie en Navigatie
van dezen'Staat een Dcputatie-at'te leggen &'c.
Nfe LTsbon was onder meer andere Schepen gnngokojnen tb» gj'
ttmviir-PtquitKa'pr. JofephChc'rnburn met zyn pr-ys-gemaaKt "g<
jSchrp TAi.m, Rapr. J/ques'Larrïgiii van Guardeloupe na Vt'aok ba J
rvk befterndyen gelieven rnet Suiker, Koffy tnz.'Ook was alifakr
^eagfvieêifd\PArtnaKapt. Franc. Moreta Van Martinique Jan 2
jaivsz; deGroói-nit Sicilïefi'&c,
ÖW w
to.
S-5
f3 M C X «1
s,c
E 2 Ǥ\S
^■g-'Öngl'g
y g 5 M
5 9 c o w
rv -xj
CO SJ pï 111
6 S
rt «o-,
.O
s e
o "r
c a, c "b
2'? t
Ter KVdix is éapgekoirien liet Advys - Schip St. JagoKapt. c
Fraocifco XaVïer SilVa vaai Vera Cruz cn laatft uit de Havana in R
57 dagen ea van.Kadik voorn. Was vertrokken Peter Carper4 2
Irerwaards,'Corö. Vel naaruftende 6tc. 65 H ^5
Dtie Mylen van. Gottenbufg is verongelukt het Schip van Jan -ë 2 S
H, Nagtegaal, van h'ier naDastzigOok heeft JanTjcbb. Swart >-g W
den 13 péffato op het JuifeRi'ff zien dryven ec.n drie M'/l-SAip M
Waarvan de pitibfeMaftitiaar alleen ftönd en daar de Deelen §^5 15
têéar iri dp Lading beliönd reeds kwkmen uitdryve'n Zyn'de ua S J g
verders onh(.e ken d&c. v JSSoea
Metden Expfefte, welke uit Engeland alhier ij aangekomen"CcS 5 g S O
heeft men het volgende. VONNIS Van het in myn voorigeri ge- -J 5 Ü.'i 'g r n
melde Schip MARIA THÈRESIA oütfangen.
TAF. Lords vérklaaren by finaal interlocutoir Decreetdat de WW M
Refpoodentdrjor in dat Gedeelte van de Sententie waar- w>K-H "3
"'by het Schip met de Vragt te rtig geg&sven is, genoegen te
"neemen toegeftaan heeftdat nien in dit geval het gem. Schip $.9 k5-3 g ^§5
"met geen grond als beheorende aan een Vyapd of op «ene an- -g w>
"dere wyze de Condemnatie onderhevig aanmerken kan j.En -4 - e S e-ti - Èc
"alzoohetgedrigt van hft Bewysih deze Zaak hierin beftaat, dat -o S
^34
>5,»: a
o
v'
•r. r* .5 -
B (f? w S
ï.«rg S
g e g-s s
P O (M
N £j«
C W
•ag
de Cargaaan boord van het gem. Schip geladen, op den tyd c S- "Q
i_1_ -/-V„
ï-? P^rö' c5 2?
o wf-Q Z
A n rei ïZ
9
2»
Dilhiia Gedrag is des te minder vergeeflyk ge We eft, ot^iat
- - :oo<
^teen wezentlyk Verraad en Zamehzweering b.etrof, waarèToör
wtguitfche GenieeneBeft in de verfchl-ikkelykfte Rinipen ge-
8®"*Sö41 Ja wat meer Is' met overtreeding van de ORDON
NANTIE welke in dqzen opzigte altoos in dit Rykplaats gé-
il'ctpcn heeftterwyl Het daar mede ftrydende Gevoelen door
'to ALEXANDER Vil. gantfchclyk veroordeeld is hebben.
*k« Jefuïten niet ontzien óm niet t*n fchaamtelooze Snood-
„udtefchvyvcn "dat men hètpatticdKef B'elkilgen debmbjl-.
Veiligheid der Medepligtigen hóoger agten mdeft als het
weenè Lands Welzyn *t wélk vereifentdat men etne Za-
^«itnzweering j die nia|4ls tot vernietiging va n het zelve ftrekt
u*0«i«. $H,t Kr** bUrna.)
toen per leivc^gcnouiiicn is9 aan wuucruaamcii.cu inpc-^uctcucu
der Hccrfchappyên van de Staaten Generaal der Vereentgde gjg e
Provinciën heerttoebehóbrd, verklaaren hunne LorLifchajipen §(-4 3 - 2 ,g .g f
"niet alleen dat gedeelte van de Sententie, waar tégen géappel- S "?S o P
Vleci-diSi voor iiietigmaar ook dat de Carga aan ide Eifchers «Jg 'C e H
moet te ï'öffgegeeven worden en condemneeren den Kaaper 5, g c-l'g ó"0
in de Koften tér eerfterlnftantie van deze Zaak: .Egter vinden Eg
hunne Lordfchappen niet geyoeglykjVergoeding, van Schade <3 Z'C '5 *r 'u
"toe te ftaan-j om dat het Verzaek ottitrent de fiiïile Uitfpraak
S «i. 15
51.2
0^5
ff <u P
ps
"van deze Zaak zoo laat gedaan is. s A C'C cd 2 u>K 3
Daarenboven ziet men hierBriévéttvan VLlSSINGEN. van J 5é 2 42
den eerften dezer Slaandj welke melden dit met de P 'qiutboof, a 41 'Cu iE 8_g
ivelke dien zelfden -dag van Douvres is in Zee geftookeneen Z 5 5*"0 S 'f
Paflagier is overgekomen, deyvelks verhaald t dit men té Dou- I a's S 8 g'R <2
vres voórn. risrigt had";dat de 27 meermaals .gemelde gecon- ai R >4 S-S o
fisqnëerde HollandfeScliepen nU ook doof deLogds der Ap g 8g iSi><gg«fc, A-'
"pellenzouden vrygegeeven zyn": Waarvap men de corifir- g.
matit ipct dfe Engelfe Brieveji hoqpt te verneemen
's GRAVENHAGÈ
extr. Erivoyë
ilalr Hoog-Mog.
cipieerd eri ui
Graaf van Hey
gadering wegens de Provinciën Friesland en OveryiTel,
Rooms-Keyzerlyke extrl Env.oye deBarofi vanReifchacii heeft £èji :.S;.S
EepCoofier v^n Za
-• - .-e: -
met Heeren vart,de kegeëfihè geconfereerd
LondeA.is alhier aangèkomeü, én zal na de Geallieerde Atrnf
veTfrekke®; V,
Haar Hoog -Mog. hebben dep Hé«f
a,t
5-1
II u»u5uj..Unii«^„t |èS:S
|öótoonÜéiëlidijon|e; -r