L E Y D S E
A'. 17 5 J.
iV.r.
'i - f
Vrydagiè Cóuratit
memorie
Nopens de NOODZAAKELYKHEID om het getal der
GEESTELYKE HUIZEN in VRANKRYK te ver
minderen, of ten minften de Schikkingen en Regelen,
wejke in die HUIZEN plaats hebben
te veranderen.
_En klaagden wel met zeer veel rede over de groote menig-
11 K vuldigheid der Gtcjlclykc GEMEENSCHAPPEN ia dit
VI RykHun getal is ten eenemaal nadeelig voorden STAAT
J.tJL en verfehaft niets't welk voordeelig voor de RELIGIE
«noemd kan worden. Men begryptgemakkeiyk wat de STAAT daar
b» verlieft, als men de overgrootc Koftendie de STAAT verpligt is
tot hun Onderhoud te maaken, vergelykt met het geringe Voordeel*t
*elkdezelve daar uit trekt.
Alle de verfchillende Inftellingen waar door men zoo veele Hui
len, dié volflagen van de ordinaire Gemeenfchap afgezonderd zyn,
onder ons ziet ingevoerd, hebben een zeer aanmerkelyk Gedeelte van
onze Fondfen na zig gefleeptbehalven dat dezelve dagelyks een
menigte Onderdaanen tot zig trekkej.
Qt Goederen, eens door de Geeftïijke HUIZEN verworvenkrygen
«ooitwederom plaats in dén ordinairen Loop van de Commercieen
de Onderdaanen eenmaal doorGeeftelyke Geloftens verbondenkan
men ten opzigte van de Burgerlyke Sociëteit als geftorven aanmerken.
Men zouw dan met regt mogen zeggen dat het eindeloos getal van
GEESTELYKE RUIZENwaar uit zelden of nooit iets wederom te
mgkomtvan datgeene't welk eens daar in gekomen is nergens an
ders toe ftrekt, als om den STAAT te verarmen, jazeifs te ontvolken,
totwyl het gantfche Ligchaam van de Burgerlyke Sociëteit genood
zaakt is, om by continuatie een gedeelte van zyn eigen Onderhoud te
geeventot onderhouding van die Lieden, dewelke alieenlyk dienen
cm de Leden van het Burger-Ligcbaam zelfs uk te putten.
Niets is met de goede Fluishouaing van een wyzeRegeeringmeer-
dtr (Irydendedan dat men proteétie verleend" aan zulke Etablifle-
menten, dewelke ftrekkên om een gedeelte der kragten van den
STAAT te vernietigenof ten minften zoodaanig in te krimpen, dat
die kragten niet ria behooren werken kunnen.
Ten opzigte van het inftellen van Gccfielyke GESTIGTEN in een
STAAT moet een baarblykelyke Noodzaakelykheidofte een hoope
vaneen groóte Nuttigheid weezen. -
Het Zouw ongerymd zyn te willen zeggen, dat zulke GESTIGTEN
ineen STAAT noodwendig zynEn waarin blykt toch huntie groote
Nuttigheid? Is het mogelyk hier indat zy aan behoeftigeFamilien
it gelegenheid verfchaffen om aan haare Kinderen met weinig On-
kofteneen middel van beftaan te bezorgen? Dit is alles, 't geen men
metdemeeftefchyn van gegrondheid ten hunnen voordeele kan by-
bfengen; maar hoe veele STAATENin Europa zyn er niet, dewel-
kehetlnzigt nopens dit politik Belang ter zyde Hellen en evenwel
knnéReekeningdaarbyvinden
Eenzoodaanige toevlugt, dieop haar beft aangemerktflegts voor
dsHuiffelyke Schikkingen van fommige Particulieren gunlligis, moet
gtenfints aangezien worden als een'toevlugtdie voor den gantfehen
STAAT dienftigis; Integendeel word deze van een menigte Burgers
beroofdvan dewelke men Dienft had kunnen trekkenen die tot de
Bevolking in den STAAT niet weinig zouden hebben toegebragt.
Zal men zeggendat verfcheide Geeteiyke CORPSEN weezentlyke
Dienden aan den STAAT verfchaffen, doordien zy zig met de Op
voeding van de Jeugden met de bezorging vanBe arme zoo wel als
vandezieke Lieden belaften? Dit wilikwel.toeftemmen; maarmen
diendookaan té merken dat onder alle de Dienden welke fommige
Geedelyken aan onsbezorgen, geen ééne is, wf llïe ons niet door ande
re Lieden, al waren het geene Geefteiykemgediartfean worden Kan
daarenboven een zoodaanige Nuttigheid opweégen tégen de overtui
gendeen baarblykeivke Redenendie den STA AT doen belang heb
ben, om den aangroei van 'Geefielykc HUIZEN niette dulden? Men
mag de zoo even genoemde Nuttigheid uitmeeten zoo breed als men
wil: Nogtans is het buiten tegenfpraak dat deze Nuttigheid op epu
zeer klein getal van die HUIZEN betrekking heeften dat alle de an
dere niet kunnen prerendeeren dat zy eenigede minfte weezentlyke
Dienftdöen. x
Hetisdan zeker dat menin aanmerking van het yVelzvn van den
STAAT, de uitvinding van de KLOOSTERSen inzonderheid hun -
at Vermenigvuldiging niet genoeg beftryden kanen dat een Mini-
fa,die met regt een Patriot en Burger-gezind genoemd kan worden,
Wkragtdaadig genoeg zouw kunnen arbeidenom de Sociëteit te
zóveren van alle die CORPSEN, dewelke de Harmonie daarvan ont
raden, ja deAlagt daar van verminderen. (Het Vervolg hier na,')
T U R K Y fi N.
KONSTANTINOPOLEN den eerden February. Men is alhier
'rinhet geheele Ottomannifche Ryk over de edelmoedige en zagtzin-
J:Se Regeering van <ien nieuwen Sultan ten uiterften voldaanen het
ttyntdat, byaldieu deïChriften-Mogentheedeu rede gehad hebben,
''tl over de vreedzaarhè Regeering van den overleedenen Keyzer
tl'kmi, (niet Mahometwant deze twee Naamen, zyn by onze Natie
«van één en dezelfde betekenis) v-ergenoegd»te zyn dezelve niet
minder de Regeering van deszeifs Opvoiger roemen zullen.
DeGouverneur van Negroponte Aiy Pachadewelke onder de Re-
WngvandenveorigenKeyzer tweemaal, en wel met veel roem
^Waardigheid van GROOT-VIZIR bekleed heeftis door den te-
Wwordigen Sultan tot GouVerneur van Kuttayaleggende niet ver-
rt"nSmima,benoemd Hieruit meenen fommige metreflete kun-
lenbefluiten, dat deze Pacha in 't kort tot dén dergewigtigfte Bedie
nen van dit Rvk zal verheeven worden Voor 't overige hebben
•Ikde Minifters en Officieren"van de Porte tot nog toe hunne refpe&i-
WWaatdigheeden behouden.
Overmorgen zal de Rus-Keyzerlyke Major de Heer van Obretzkow,
ét van Wegens Haare Rus-Keyzertyke Majt. by dit Hof refideerde h
'Grooten Klein zeer geagt is,wegens de Geboorte van den GROOT-
JOAST van RUSLAND Patilvs Petrowitz de hier refideerende Am-
I "'dents en Minifters van de buiteniandfe Mogentheeden nevens de
UMraaait^le Kooplieden van deze Stad&c. op een koftbaar Feftyn
gaaienzullende hetzelve in een Soupé en Ball beftaanwant de
«inatien ep Vuu rwerken zyn in dit Ryk niet in gébruiken daar
even niet geoorloofd.
Alle debutteulandfe Afgezanten hebben den Groot-Vizir bereids
over de komfte van OSMAN III. tot den Tbroon gecomplimenteerd,
en de Afgezanten van die Hoven aan dewelke de Porte niet dan by
extraordinaiie Voorvallen Minifters zend, (By voofbee'd, Vrankrvk',
Engeland, Zweed en, Sicilien, de Staaten Generaalde Republik Ve
netien &c.) hebben dieswegens uit handen van den voorn. Groot-Vi
zir Brieven vanBekendmaaking ontfangen
Voor hetoverige zyn deMinifters, die dePorte na de Hoven van
Weencn, Petersburg en Warfchauw heeft gezonden om aan dezelve
op een plegtige wyze de komfte tot den Throon van den tegenwoordi-
gen Sultan bekend te maaken, bereids voor een geruimen tyd van hier
vertrokken, en zullen naar allegedagten in 'teinde van dezeofhetbe-
gtn van de andere Maand in de voorn. Steden aankomen &c.
DUITSLAND en aangrenzende Ryken.
WEENEN den eerftèn Maart. De Kcyzerin heeft den Graaf van
KÖnigseg-Erps in plaats van den overieeden Graaf van Dietrichftein
tot Prefident in de Hof-Kamer en den jongen Graaf van Podftatzkv tot
Prefident in de Reflificatie en tot haaren geheimen Raad benoemd.
V R A N K R Y K.
PARYS den y Maart. Dezer dagen is dé Hertog de Saint Sïmoh,
HERTOG en PAIR van Vrankryk, Ridder van de Koninglyke Ordes
en Grande van Spanjen, in de Paro.cilTe van St. Snif ice overieeden.
De Kardinaalen de Souhifc en de ia Rochefoucanli hebben, zoo men vei -
ftaat, opbevel des Konings een tweede Vergadering met de hier zyrde
BifTchoppen gehouden om niet alleen derzelver Gevoelens omtrent
het eifchen van BIEGT-BILLETTENmaar ook ovCr'de verdere
Pointeti; dewelke zoo groote Verdeeldheid tuïfchen de Minifters van
de Kerk en den Staat verwekken, finaal te kunnen verklaarcn.
Men zegt, dat in deze tweede Vergadering de Aartsbijfcbop van ICA-
MERIK onder anderen met veel grond'heeft aangetoond, dat de
BIEGT-BILLETTENten eenemaal onnut zyn, maar dat die Prelaat
ter zei ver fyd heeft verklaarddat hy de bevoegdheid van.het Par-
"lement (en by gevolg ook het Gezag van den Koning) omtrent Iim
handhaven der Kerkelyke"Wetten niet erkennen kan.
Het is niét alleen de Aartsbijfebop van AUCH, dewelke nevens Zyne
Suffragatiten of onderhoorige Riifehoppen ten voordeeie van den
Aartsbijfcbep van PARYiS een BRIEF aan den Koning gefchrecveo
heeft, welke Brief egter den 4 dezer Maand opbevèi van het Parle
ment verbrand is) riiaar deBiifchoppen van Bretagne en die van.Lan-
guedocq hebben zyne Majt. insgelyks fchriftelyk verzegt, om dén
voorn. Aartsbiifchop uit zyne Ballingfchap te rug te ontbieden &c.
De Koningheeft den Ridder de Folarddieeertyds Miniver van dit
Hof by de Ryksvergadéring te Regensburg is ge weeftin piaats van
den Ridder de Vergennes tot Minifter van zyne Majt. by den Keurvotft
van Trier benoemdzynde de Ridder de Vcrgennes bereids van Cö-
blentz na Konftantinopoleri vertrokkenom ais Minifter van deze
Kroon by de Porte te refideeren.
GROOT-BRITTANNIEN.
LONDEN den y Mflart. Men wil verzekerendat van wegens dit
Hof aan de voqrnaamfte Hoven van Europa kennis gegeeven iswat de
Redenen'zyn dat tegenwoordig zoo groote Krygs-toeruftingenin dit
Ryk gemaakt wordenen dat deze kentlis-gcÉving voomaamentlyk
gefchiedis om te doen zien, dat deze Kroon niets minder ais voor-
neemens is om de tot nog toe in ftand zynde Vrede te breeken enz ent,
Eergifter heeft het Huis derGemeentens de verdere Ovcrweeging
nopens de Stibfidie-Zaaken tot den 10 dezer Maand, en wegens de
Middelen om dezelve te ligtentot over agt dagen ujtgefteldGiftcr
wierd aan het Huis een Memorie overhandigdbehelzende een Lyft
van de Ookoftenwaar door de Schuldenraakende de Zee-Zaaken,
tot op dea 31 December 1?54 onvermydelyk aangegroeid zyn.
De H.Ttogde Mirepoix Amhaifadeur van de Kfonn Vrankryk
-is dezer dagen met opze Staats-Minifters in gefprek geweeft, het geen
verfcheide van de alhier zynde Afgezanten der buiteniandfe Hnveri
ook gedaan hebben Eergifter heeft de Regeering een Expreffcüit
Virginien ontfangen, rnagr men kan nogte van den Inhoiid zvrer me
degebragteDepeches nopte van het geert tuffchen dc voorn. Minifters
verhandeld is, niets het minfte met zekerheid zeggen.
Men heeft tyding dat de volgende Engelfe Schepen verongelukt
zynte weetenDe DigbyKapt. Gloovervan Zliid-Carolina na de
Barbados; het Schip van Kapt. Waido. vt!n Bofton na Frladclfi.isis
mede dat van Kapt. Rivers, uit deWeft-Indién ua Nieuw-F.ngelaud;
en het Schip de Bernard, Kapt. BoltonV2n Nieiiw-York na Rhodes-
Eilandgaande; zynde van deze Schepen al her Volk, uitgezonderd
vanhetlaatftgen. Schip alleen de Kapt. en drie Man gefalveerd.
Ook had het Schip do BrittanniaKapt. Th. Rodmartvan Jamaica
na Rhodes-Eiland gaande, een zwaarëTtorm uitgedaan,waar door hét
zelve veel fchade had gekreègen en veel Volk over boord gefpneld was.
Uit Plymouth is wederom in Zee geftooken de Italian Marcband,
Kapt. Green, van Medina naar Hamburg gedeftineerd. zynde reed»
40 dagen opreis geweeft; In tegendeel is bet Schip van Kapt. Hi! van
Briftol gearriveerd met veel Manfcirap dewelke kórt daar op gepreft
en op de Oorlogfchepen geplaatft is.
De Admiraa] Moftyn is aan boord van zyn Schip de Monarch té Pnits-
mouth gearriveerd en heeft aldaar zyn Vlag opgeheld7.00 dar -.'daar
nevpns hem nog gereedlagen om Zee re kiezen de Schepen Pptwicb
van 74, Avantguard van 70JYorthnmberlandVan yo Edenbnrg van Zj.,
Mars van y de Fiance van 6o(fork van to-Augufta van 60en IF. -
month van 60 Stukken Kanon &c'.
Ook zullen eerftdaags n"g in Commidie gefteld worden de Sdiepi-n
de Monmouth en defFarzcickzynde voor 't overige het Onrlnafchip
de Lime, voerende 10 St Kanon, nevens dc Oorlov-Sloep de Difpatcb,
gifter van Plymouth in Zee geftooken, om op de Beweegingen der
Franfchcn langs hunne Kullen een waaleend oog të houden"
NEDERLANDEN.
IIULST den 3 Maart. Deden zynde de Geboorte-'Verjaaring van
zvne Doorlugtige Hoogheid den Heere Prince van ORANGE en
NASSAU &c &c. is door de Édele Héeren Ridders van St. Joris,
dewelke alhier refideeren, zoo wel des middags ais des avonds een
pragtige Maaltyd gegeeven.
AMSTERDAM den la Maart. Gifter zyn inTeifel binnengeko
men Jan Cafper Reneman en Aidert Lubbert van Bourdeaux.
Met Brieven vanMarfejlh in dato dèn a8 February verneemt mea