LE YD SE
V. 17Jf«
N°
VryJagfi Courant.
POOLEN, PRUYSSEN enz
PlB) V R A N K R Y K.
N E DE RLANDEN.
17
AR.SCHAUW den 28 January. De Graaf van Branicki,
Croot-Kroons-Generaafis den 4 deZer Maand nevens zy
ne Gemaalin te Dubno aangejkomen, en aldaar met alleSta-
tie, die men aan zyn Rang verfchuldigd is, ontfangen.
"Tedert deaankomft van dien Heer aldaar hebben de Heeren Com-
liriffendie door den Koning zyn aangefteldom de Schikkingen
onzigte' van het Beftier der Goederen van de Qrdinatie opeengoe-
ivoet te brengen hunne Zittingen op nieuw begonnen.
Pi-dien hoofde komen de Edellieden in menigte na Dubno voorn.
hunnePapieren van Eigendom voor den dag te brengenen aan
onderzoek van de Koningtyke Commiffie over te geevcn.
Ondertuffchen heeft men verfcheide Lieden op wblker bekwaam
id en Deugd men kan ftaat maaken van hier afgezonden ai luftran-
dat isom op de Plaatfen zelfs in .juaejlie een Inven-
te maaken van de Inkomften, die men jaariyks daar van te wagten
jn gevolge het Verflag, 't welk door deze Luflratores nader-
id'zal gedaan wordenzullen de Commiffariffen een Schikking
maken nopens de proportie van de Belading, welke op die Goederen
tot onderhoud van een Corps Trouppes ten dienfte van de KrooB zul-
len kunnen geiegt worden
De Graaf van Broglie, Ainbaffadeur van de Kroon Vrankryk, had
tun den Koning zyn Meefter verlof gevraagdomeenkeernaVrank-
^temogendoen doch zyne Allerchriftelykfte Majt. oordeelende
d<tdetegenwoordigheid van dezen zynen Ambafifadeur te Dresden
f zeer noodzaakelyk was, heeft aan zyne Excell. dat Verzoek niet toege-
(laanzoo dat het wel verre daar van daan is, dat die Ambaffadeur zal
wordèii gerappelleerden reeds een ander Heer tot deizelfs Opvolger
1 benoemd is-
PAR.YS den 31 January. Den 27 dezer hebben de Lieden des Ko-
ae- tiingsaan de vergaderde Kamers kennis gcgceven van een Sacrament-
1f Weigeringgedaan in de Parochie van St. Etienne du Mont aan Juffrou
at BMttb Coffinzynde ééne der Zuiders van den vermaarden Coffin
'f Opperde in het CÖllegiè tran Beauvais,aan wien zoo wel als aan zynen
1jjeef, dewelke Lid in 't Gfiatelet wasde Sacramenten geweigerd zyn.
els) Nadat het Hof overdeze nieuwe Weigering had geraadpleegd, heeft
eri te zelve het Befluit genooraendat nog dien dag op deze Zaak onder-
ieFv zoek gedaan, ende Zieke een en ander maal, indien hetnodig was,
voorGetuigcn verhoord zouw wordenOok wiesden de Lieden des
jfa Konings belaftdat zy na den toeftand der Paroehien van St. Etienne
St. Margaretha zouden verneemen ten opzigte van de Waarnee-
mingvan den Geeftelyken Dienft aldaarmet beveloin daar van op
den-29 aan de Kamers Verflag te doen.
Toen de Lieden dos Konings op den 49 volgens de bovengem. ordre
:K «mde Kamers Verflag deedenmaakten zy teffens aan dezelve be
kend, dat des daags te vooren aan den Heer Cocquetin, PriefterKapel-
ton van St. Margaretha (dewelke weinige dagen sa dat hy aan Mytady
hnb de Sacramenten had toegedienddooreen Beroerte overvallen
J is) de Sacramenten insgelyks geweigerd zynen dat men hem alleen-
- lyk het laatfte Olyfel had toegediend, om dat hy buiten kennis lag.
I Hier ophebben deKamers hetonderftaandé ARREST gemaakt:
1 jEt Hof overweegende de Sacrament-Weigeringen inqüaeflie,
heeft gearrefteerddatéén van deszclfsSecretariffen zig op het
uur by den Aartsbiffchop van Parys zal begeeven,om hem te noopen,
dat hy aan Elifabeth Coffin en aan Jean Francois Gut Cocquetin de,Sacra
menten wil doen toedienen.
"Datdegem. Secretaris aan den Aartsbiffchop zal voor oogen (fei
len de groote Ergernisdewelke infommige Parochiën van deze
Stad door de Invoering van de byzondere wyze omtrent detoedie-
ning der Sacramenten veroorzaakt wordWydershet ftrafwaardig
Gedrag van de Geeftelyken, dewelke beftemd zyn om dezelve toe te
"dienen; De vermeenigvuldigde Weigeringen der Sacramenten, de
welke een gevolg van dat Gedrag zyn, en voor het overige alles, 't
"geen ten nadeele van de Religie en den Staat daar uit voortkomt.
Dat het Hof, aivoorens de Maatregelen te beraamcndewelke tot
verhelping van zoo groote kwaaien vereifcht wordenhet van des-
zelfspfigt geagt heeft om aan den Aartsbiifchop nog ditBewyste
"gecvcnvandeszelfsGemaatigdheid en opregten lever voor de Her-
(telling van den Vrede, overeenkomftig met de Declaratie des Ko-
nines van den 4 September laatftleeden.
Het ANTWOORD't welk de Aartsbiffchop aan den Se
cretaris van het Hof heeft gegeeven is als vcdgd
DAar is niemant, dewelke met meerder Ópregtheid en lever als
Ik na de herftelling van den Vrede verlangdMaar daar is
"penhoope van dezelve herfteidte zien zoo lang alshetParlement
V °Pzyn ft«k blyftftaan om ordres te geeven omtrent het geen de toe-
"taing der Sacramenten betreft
"Deredewaarom de Priefters de Parochie van Sta. Margaretha
hebben verlaaten, en de byzondere wyze van de toediening der Sa
cramenten, waar over het Parlement zig beklaagd, zyn de uitwer
king van de ftrenge Vervolgingen en de gegeevene Decreten tegen
zoodaanige Geeftelyken dewelke aangefteld zyn om den Dienft in
«Parochiën waarteneemen.
"Daarenboven volhard ik by het Antwoord't geen ik den 18 No-
""ziher laatftleeden gegeeven heb, en kan niets anders daar by
.j .!|?cSenwant vermits de onbevoegdheid der Waereldlyke Geregts-
hitef "w n °™trcnt: Sacramenten door de Goddelyke en Kerkelyke
„Wetten ,ja zelfs dooreen aan- eenfehakelihg van EdictenDeciara-
n-1 tienen Ordonnantiën van het Rykgeveftigd zyn, zouw ik vanMy-
Te -"^deRegtenvan de Religie te kort doen, als ik my verders
„«gaarde; om dat daar door gelegenheid,zouw kunnen gegeeven
.11'' QtAV/iAH 4 v. an -
itï
110
tij
lEif
tlaati
telt
njf-
?eni
allé'
worden van te denken, dat ik het Parlement als bevoegd aanmerk in
-rf j'^'^'Aewelke alleénlyk toekomt aan de Geeftelyke Magt, die
p SrE* onmidde'yfc van J. C. heefteri van welker Oeffening een
1 nrchop niet dan aan zynOpperften indeOrdederVoortzittinge
«wntwoordelyk weezen kan
Os: Vergaderde Kamers den Heer Deshayet, zynde een
at.' wde ^00r den Aartsbiffchop is goed gekeurd, en één der Biegt-
't M,van Parochie van St. Etienne, als mede Leeraar in het Huis
rf ulTm37^6, d°eu fbmmeerendat hy de Sacramenten by de Zieke
ei' teft U' a">rengen we"c ^eve' dezePriefter ook agtervolgd
t geen egter naar allen fchyn de oorzaak zal weezen, dat by
doorden Aartsbiffchopgeinterdiceerd zal worden.
Gifter hebben de vergaderde Kamers ook het onderftaande AR
REST gemaakt:
IJ Et Hof beveelt, dat het begonnen Onderzoek zal worden voort-
El gezet, en nadien de Parochie van Sta. Margaretha ten eenemaal
"vande Priefters verlaaten is, verklaard hetzelve Cocquetin gemag-
tigdom de Sacramenten van den één of anderen Curé in een der
"naaft by leggende Parochiën te eifchen: Beladende dienvolgens
"dengeenenaan wien hy zig zal adreffeeren, om ten zynen opzigte
de Funétien van zyn Amptte vervullen, doorzigtegedraagen na de
Regelen van de Kerk, na de Wetten van het Ryk, en wel inzonder-
heid na de Declaratie des Konings van den a September laatftleeden.
"Voor 't overige geeft het Hof bevel datditArreftaan den gem.
Cocquetin zal worden overhandigd, en dat de Vergadering morgen ten
"tien uuren zal worden voortgezet.
Vermits in dit Arreft geen het minfte gewag gemaakt word van het
geen het bovengem. Antwoord van den Aartsbiffchop betreftis men
tenuiterften verlangende naar het gevolg 'twelk deze Zaak hebben
zal. Ondertuffchen zyn veels van gedagten, dat het Parlement dien
aangaande zonder kennis van den Koning geen Befluit zal neemen»
maar dat dit Antwoord wel oorzaak zouw kunnen zyndat de Aarts
biffchop naar eenePlaats, die verder alsConflans van deZeStad afge
legen is, in Ballingfchap gezonden wierd, ten einde hem daardoor de
gelegenheidteontneemen, om zig verders tegen de heilzaame Schik
kingen ter herftelling van den Vrederaan te kanten &c.
Men ziet nu in druk een Gefchriftgroot 34 Bladzyden in 4to.en-
der den titel: CONSULTATIE over de VRAAGOf de Geeftely-
"kendewelke gedecreteerd zynom in Perfoon Voor een Wae-
reldlyken of Geeftelyken Regter te verfebynenvan reges-wegea
van Hunne Geeftelyke Funétien geinterdiceerd zyn.
AMSTERDAM den 5 February. Uit de overgeleeverde NOMI
NATIE van Veertienenwaarvan in myn voorigen van den eerften
dezer gewag is gemaaktheeft Haare K. H. Mevrouw de Princes
GOUVERNANTE op nieuw tot Schepen dezer Stad geéligeerd den
Ed. Achtb. Heer Thomas van Son in plaats van den Ed. Achtb. Heer
Mr. Gerard Nicolaes HaJJilacrvegtnitü delaatftgenoemde Heer te na ia
Bloedverwantfchap is om met den Wel-Ed. Groot Achtb. Heer Mr.
Gerard Arnoud Haffelaer (dewelke op den eerften dezer tot regeerend
Burgermeeflcr verkooren is} tegelyk te bunnen regeeren &c,
Wyders zyn tot Schepen-Otmmiffiariffien aangefteld de Ed. Achtb.
Heeren Mr. Pieter Cliffort, Mr. Anthony Pieter vander LynMr. Jan
van de Poll Pieters, Nicolaes Warin, Jan Hendrik Kerkering, enTno-
mas vanSon&c.
InTeffel zyn zedert twee dagen opgevift vyfOxhoofden Wyn, wel
ke men vooronderfteld te weezen uit een Schip, 't geen by Medenblik
op de Gamles verongelukt is, zynde gevoerd by Gerrit JanfenOok
waren by Wieringen twee Ligters vol Wyn gejjlveerd, zoo men
denkt ook uit het gem. Schip. Nog kwam gifter in Teflèl binnen
het lang verwagte Schip van Klaas Wegenaervan Kuraffau en laatft
uit Noorwegen, als mede Chriftiaan Mathyfen van Petersburg enz.
Voor de Haven van Toulon had men zonder Roer vinden dryven
het Schip van Jafper Klaaffenvan Stettyn derwaards gaande.
Op de Kuft van Cordaan was verongelukt het Schip van Pieter Pie
ters van Hamburg na de Bogt van Vrankryk gaande.
Te Alicanten was gearriveerd John Stynmore uit Engeland; te
Marfeille Schipper Waddel van Newcaftle, etj N.Truinp van Barcelo
na; te Livorno Wifl. Robbinfon van Villanova &c.te Carolina het
Schip de Henrietta, Kapt. Raines,van Hamburgte Filadelfia het Schip
de Richard en GeorgeKapt. Brewinmet 300 Paltzife van Rotterdam
en te Londen Th. Teage en John Tomfon uit de VirginienLaurens
Irvine van Jamaica John Smit van Antigoa &c.
's GRAVENHAGE den 6 February. Men meend dat de Heeren
Staaten van Holland en Weft-Friesland aanttaanden Woensdag over
agt dagen zullen vergaderenomtrent welken tyd eenige Heeren Ge
deputeerden van de refpeétive Admiraliteits -Collegienzoo men
zegthier mede verwagt worden. Met de jongfte Brieven van Parys
heeft men tydirig, dat de Marquis ,de Grimaldigedefigneerde Ambaf
fadeur van den Koning van Spanjen by dezen Staatzyn vertrek van
Parys voorn, herwaards heeft vervroegd zullende op den eerften dag,
van de Vaften-tyd de reis van daar na Bruffel aanneemen, zynde de
Heer de La Quadra, Legations-Secretaris van zyne Kathol. Majefteit
van hier derwaards vertrokken, om zyne Excell. aldaar in te wagten.
De Lieutenant Generaal Conüantde Rebecque heeft zig by het vertrek
der Brieven van Laufanne op den 3 January op het uiterfte beyondens
zoo dat dezelve op dien tyd nog niet overleeden was.
De Heer en Mr. Carel Vitriarius, Raadsheer in den Hoove van Hol
land wegens deze Provincie, is dezen nagweer lubit overleeden.
Men ziet hier Brieven van ALGIERS in dato den 13 Decem
ber, waar in gemeld wordDat twee dagen te vooren de DEY aldaar
door een Complot van de Militie gemaffacreerd is.
De MISSIVE door de HEEREN STAATEN GENERAAL aan
de refpeétive Provinciën &c. tdt het houden van een algemeene
DANK- VAST- en BEDE-DAG afgezonden, is van den volgenden
Inhoud.
EDELE MOGENDE. HE EREN:
ZEdertdatWydelaatftemaalOnsaan Edele Mogende geaddref-
feerd hebben, by een geleegendheid als deeseis wederom een
Jaar van Zeegeningen, gemengt met rampen en tegenfpoeden verloc-
pen; enagtenwyhettenhoogflenbetaamelyk, bet Jaar waar in Wy
nu getreeden zyn, te beginnen, met de Inwoonderen des Lands we
derom by een te roepen, om haare algemeene Dankzeggingen, Vernee-
deringen, enGebeedenvoor denThroon des Allerhoogftén te ver
nieuwen een werk, dat overeenkomftig is met de betrekking, die Wy
niet alleen hebben als Chriftenen, maar ook als Onderdaanen van den
Koning der Keningen, denOpperften Regeerder en Regter derge-
heele Waereld.
Gelyk een Volk uit kleine Beginfelen door zonderlinge toevallen
groot gewordenen meenigmaal met ondergang gedreigthoe
wel altoos wonderiyk gered nooit uit het oog behoord te verliezen
de hand van die Voorzienigheiddie de Waereld beftierdZoo be
hoord ook een Volkdat als nog met Oordeelen word bezogten eg-
tér in het midden van dezelve veele dierbaars en enwaardcerlyke 'Zee-