pMu
L E Y D S E
DUYTSLAND en aangrenzende Ryken.
VRANKRYK.
iln
c
ISIS*8
3§|J
A*. I7J4*
WEENEN den 19 December. De Erf-Prins van Modena is
in den nagt tuffchen Zondag en Maandag van hier naDres-
den verrrokkcn. Men zegt dat tuffchen dit Hof en den Ko
ningder beide Sicilien zekere NEGOTIATIE op hetta-
pyt is. De Keyzer heeft de Heerlykheid Cogniazogrenzende aan
Holitfch, gekogten dus die twee HCerlykheeden met elkander vcr-
eenigd.
Aan den Hovenier, welken het Hof onlangs van Leyden in Holland
herwaards heeft dóen komen, is een Jaarwedde van vier duizend Flo-
rynen toegclegtwaartegen die Hovenier zig verpligt heeft,om tel
kens, al was het in 't hartje van de felfte Winter, voor de Kcyzerlyke
Tafel verfche Fruiten te leveren &c.
Zondag heeft de Keyzerin den Aartshertog PIETER LEOPOLD
is 't pnblik tot Gouverneur van Lombardyen verklaardWaarop die
Aartshertog den Erf-Prins van Modena in een zeer.cierlyke Italiaanfe
Aanfpraak verzogt heeft, dat hy ad interim en wel uit naam van den
Hertog zyuen Heer Vader hetBcftiervan het voorn. Gouvernement
gelieve waar te nee men tot dat hy Aartshertog den bekwaamen ou
derdom bereikt zal hebben, om dat Beftierzelfsopzigteneemen.
Dien dag heeft de Kardinaal en Biffchop van OllmutzVorft van Tro-
yer, en de Graaf van Montecuculi, Minifter des Hertogs van Modena,
Audiëntie van affcheid by het Hof gehad doch de Iaatftgemelde
word in 't kon hier te rug verwagt.
DUSSELDORP den December. Eergiiler is deHeerKilman
inet eenpaarige Stemmen tot regeerenden Burgermeefter dezer Stad
verkooren.
BESANCON,//iw/f/j7fli/ van FRANCHECOMTE.dcn 20 Decem
ber. Eergiiler is de Kerk der Paters Dominicaancn alhier, terwyl zy
bezig waren met den Dienll te doenen een gedeelte der Ingezeete-
nen zig aldaar bevondingeftortBy geluk hoorde men kon voor
den Val eenig gekraak "t welk aan ieder een den tyd gaf om tot red
ding van zyn Leven uit de Kerk te gaan.
PARYSden 28 December. Hetfchyntdatde Kancelier des Ro
llings nevens de verdere Minifters van zyne Majt. door de Standva-
(ligheid der Leden van hetGHATELET allengsjes in verlegenheid
gebragt wordte meer,daar men van dag tot dag ondervind, dat het
Ruiten van den loop der Juftitie in een zoo volkryke en groote Stad
als deze isaan LedigloopersDieven en Moordenaars gelegenheid
en aanleiding geeft, oin hunne Wrevelmoed zonder vrees voor de
Straf den'teugel te vieren.
Het gerugtwi!dat de KONlNGLYKE KAMER zal afzienom
Verders eenige van derzelver Arrelten naar het CHATELET te zen
den maar van den anderen kant word ook verfpreid, dat in de voor
noemde Kamer beüooten is aan elk der Leden, welke morgen niet in
de Vsrgïièring van het CHATELET zullen verfchyneneen Geld
boete van duizend Livres op te leggenin hoopedat men door hen
in hunne Beurs te ftraffenmeerder als door Dreigementen op hen
verwinnen zalWat hier van waar zyzal de tyd en uitkomfl lee-
ren.
In weerwil van het ftrenge Onderzoekdat men alhier doet
too by de Boekverkoperswelker Winkels en Zolders men met de
Uiterfte naauwkeurigheid doorfnuffeldals ten aanzien der genen,
wier Koihvinning het is de Boeken by de Huizen rond te brengen,
waar van men er reeds meer ais vyftien in de Gevangenifle gefrnee-
ten heeft; fonimige enkelyk op argwaan, datzyde Boeken, die tot
onderfteuning en handhaaving van de Zaak der Parlementen en van
hetChateletgefchreevenzyn, hebben helpen verkopenonder wel
ker getal zig eene reeds bejaarde Vrouw bevinddie wegens deze
gewaande Euveldaad befchuldigd word-, welke men in een onder
aards en vreeslyk Gatgeworpen heeft, waar in men zelfs de genen
i niet opfluitdie op den hals gevangen zittenin weerwil zeg ik
van dus'daanig Onderzoek ziet men dagelyks dehevigfte Stukken
voor den dag komen, drukken en herdrukken, in zoo verre, dat men
onder anderen in minder dan zes weeken tyds zeven of agt verfchei
de Drukken van de zeer aaninerkelyke en ftoutmoedige Vertoogen
van het Parlement van Rouën gedebiteerd heeftwaar door de Gee-
llelykheld zig niet weinig in naarheid bevind, dewyl men dat Stuk,
'twelk onder andere Stukken in deftigheid uitmunt, maar behoefd te
Jeezen, om ten eenemaa! ov ertuigd te wordendat het eene gantfeh
ongerymde zaak is d«.CONSTITUTIE Vnigtnitus als een Regel des
Geloofs of voor iets diergelyks te willen doen doorgaan. Het getal
der genen, die de party der ConflitutionariiTen verlaaten en aan de
Parlementen gelyk geeven,word dagelyks grooteren men zouw het
zelve op veele duizenden, zoo niet honderd duizenden kunnen be-
grootenalle de Inwoonders van dit volkryk en wyduitgeftfëkt Ko-
ningrykzelfs de genendie door onweetendheid of gevoelloosheid
zig nooit met het onderzoek der thans zweevende Verfchillen heb
ben willen bemoejen, worden nu op lietkragtiglle aangefpoord door
de overgroote vreemdheid van onverwagte Gebeurteniffenom dus-
daanig onderzoek met vlyt en ernft te onderoccmen't welke zeer
zelden ten voordeele van de Zaak der Geellelykheid uitvalt.-
Het MANDEMENT van den AartsbilTchop dezer Stad, waarby
bet leezen van "t Boek, zynde betiteldDe Hiftorie van Gods Volk enz.
verbooden word, is als voigd
CHRISTOPHE DE BEAUMONT, door deGoddelykeBarmher-
tigheid en de Gunft van den H. Apoftolifchen Stoel AartsbilTchop
van Parys, Hertog van StiCloud, Pair van Vrankryk, Commandeur
der Orde van den H. Geeft enz. aan alle Geloovigen van ons Suft
Heil en Zegen
Myne zeer waarde Broederen In de hevige Smcrt, die ODS door den
aangroei van een menigte Schriften, dewelke van dag tot dag door de
Ongcloovigheid als uitgebroeid worden, veroorzaakten waar door
de Religie in haare Grond-veften aangerand word, vinden wy ons tot
vermeerdering Van onze droefheid met geen gering leedweezen aan
gedaan om temogen zien, dat uit een Hand, dewelke zig aanbood
om de Religie te handhaaven, een Werk is voortgekomenwaar om
trent het meer dan al te zeer te vreezen is, dat de Vyanden van den
Godsdienft voordeel daar uit trekken zullen.
Onlangs is een Boek in 't ligt gekomen met dit Opfchrift"Hifto-
rievan Gods Volk, zedert de Geboorte van den Meffiastotaan het
"eiade vaa de Synagoge.» enkel en.alleen getrokken uit de Heilige
N°
Woensdagfè Courant.
jfl-S
ÜeOIJc
•O -
S-L. - Sr O T
O S*
G
■U
Ts 30
45 a5
•a bS S t 3 a
S -SEti 5
s a
"2c« a s '3
5 a "5c
O C -3
Boeken: oftewel: "De geweide Text der Boeken van het N. Te-
ftamentgefchikt in tién Corps van Gefcliiedenistweede Deel, in
den Haag, by Neaulme en Compagnie 1753." Een Boek, 'twelk
door het publikGerugt in den eerllen opflagaanons bekendgewor-
denis; 'twelkwybyde eerlle ieezing in veele opzigtcn (trafbaar
geoordeeld hebben; en 't welk wy gevolgclyk niet fpocdig genoeg
uit Uwheder handen trekken kunnen. C? Jl ÏL S' 5
De Auteurdewelke dus de Heilige Schrift in onze Taal overge- .5 fc»S 3 "Is
bragt heeftfchynt met veel omzigtigheid den Styl van de geweide t S O
Bladerente ontgaan; en de wyzewaar op hy zig uitdruktbehelfd -5 2 _l§7?.
Sf
q
S
«S S -ft'
>5 O -- -
niets van die edele en majeftueufe Eenvoudigheidwaar in het Ken-
teeken van 't Goddelyk Woord beftaat.
Alfchoon ons ook de Auteur een Geiïhicdenis beloofd, die enkel
en alleen uit de Heilige Boeken getrokken isvermengd hynogtans o
dikwiis dat geene't welk hy uit zyn eige I larffenen gehaald heeft, "1 3 2 g "2 u Éi
metdatgeene, 't welk de geheiligde Text hem uitleevcrdDit doet '0.2 g« S
hy gemeenlyk zönder den Leezer daar van te waarfchouwciien door "5 -o 5 5
dat middel maakt de Schry verdat de Leezer bloot gefield word om ft c V, L
het Woord van een Menfch als het Woord van God zelfs aan te mer- sZ 5 "I -3
kon. S S *3 -S
Niet alleen geeft de Auteur een gedwongen Zin aanUitdrukkin- j=j O O -
genvan deSchrift,dienatuurlykervvyzeeenandereVerkLaaringaan ft «5 O
de handg&venmaar ook ontziet hy zig niet By voegfelcn tot het E- S— 'ft g hj
uangelie te doenten einde aanleiding te geeven om zonderlinge en Tl ij W -5
niet weinig gevaarlyke Uitleggingen op dat Euangelie te maaken-e "5; Q .3 3
Hyovertreedde Regel van het Heilige Concilie van Trentewaar S ci c 2"S.g
by verbooden word op de Heilige Schriften een Verklaaring temaa-
ken, dewelke met bet eenpaarig Gevoelen der Vaderen ftrvdig is.
ca
Op deze wyze is het dat hy dooreen Voorbeeld, 't welk ten hoog- ogSO
ftenbefmettelykis,detoomeloozeVryheidbekragtigd, waarmede ï»S S y .g
men hedendaags van de Wegendie door de Overleveringgebaand 1 "5 ?.*H
envaftgefteldzyn,teneenemaalafwykt, en zig verbind, zondereen S'l
anderen Leidsman als zyn eigen Geeft te hebbenom Wegen in te t g >3 a
flaan, die voWtlippen en Steiltens zyn.
Vermits wy in onze dagen meer dan te veel Lieden ziendewelke
door de fmaak der Nieuwigheid bedroogen, en als in eenNetver-
wardraaken, vinden wy ons verpligt om dooreen fpoedigeVerhin- -
r(d
dering de gevaarlyke Uitwerkfelen voor te komen, dewelke door het él q _y
leezen van een zoodaanig Werk in de Gemoederen zouden kunnen fc S
ftccOjg
"B to ft, T3 goTS
veroorzaakt worden. A'0 S5.4^
De regtmaatige Spoed waar van zig de Opperde van den Auteur, is
te weeten de Pater Provinciaal der Jeluiten; (zie LEYDSE COU
RANT van bet voorleede jaar No. 145) bediend heeft, om het Gemeen
te onderregten van zyne Gevoelens omtrent een Boek't geen n'öoit
had dienen in'tligt te komenheeft onze Smert wel voor een groot
gedeelte kunnen maatigen,maar evenwel, Myne zeer waarde Broederen,
ons nietten eenemaal kunnen bevryden van diepligt, dewelke uit
hoofde van ons Minifterie vereifcht word. E a1-* S q
OM DEZE REDENEN verbieden wy, na daar over met verfchci- g 3
de Godgeleerden geraadpleegd te hebben, wel uitdrukkelyk aan alle 5 S c
Perfoonen van ons Stift om het bcvengem. Boek te leezen of by zig te S v
houdenBeveelende aan alle de Opperden van de Kloofters de .5 '5 J»
Exemplaaren daar van, die in dehand'cnder Geeftelykenvan de bei- o g 05
de Sexen weezen mogten, op te haaienVerbiedendeop ftraf als na -3
regten, aan alle Priefters, Curé's, VicariiTen, Biegt-Vaders en Zielen- 3
Bezorgers dieswegens te raadpleegen ofte de Ieezing van dat Boek te ig "S S1 9;
vergunnen. '-'So S b
Ons voorbehoudende om ten opzigte van dit Werk, na een uitvoe- g cj
riger onderzoek, 't welk wy voorneemens zyn dien aangaande te _g g J g 5 Z
doen, zulke Maatregelen te neetnen, dewelke Ons ten voordeele van g p, -
de Religie de bekwaamde fchynen zullen enz. S
Gegecven in ons Aartsbifl'choplyk Paleis den 13 December 1753- y "f, 1
Zoo dra dit bovenftaande MANDEMENT in 't ligt gekomen 1= S S -5
was, heeft men ook kennis gekreegen van eenige OmRmdighce- I g J a
den, dewelke op het Werk in q-aaftic hetrekltelyk, en niet minder •- S
aanmerkenswaardig als aan weinige bekend zyn. -g
I. Het Boek, hebbende den Pater Bemiyer tot Auteuris niet in «e c P g
den HAAG by Neaulme gedrukt, maartePARYSmetgehcimetoe- g
ftemming van den Heer de MaleslierbesZoon van den Hec-r Kance- g o§
lier, eerdenPrefident vau't Hof der Aides, en Opper-Intcndantvau c 5 S g.
de Boekdrukkery. 0. 'i S sjgz
II. Eer dat het Boek in 't ligt kwam, hebben de Jefuïtcnuit de g
gantfche Editie, uitgezonderd alleen zeventien 'Exemplaarenver- 0 J
fcheide Bladen nitgefcheurd, en in plaats van dezelve eenige Blaad- -fffg t;2
jesdaar tuffchen laateninvoegen. ez g
III. NaauwlykswashctBoekonder'toogvan'tPublikgekomen, c 5 S
of verfchcide Perfoonen zeifs de Voorftanders van de BULLE Uni- i u g
genif.it niet uitgezonderd, bemerkten, onaangezien de daar in ge- -g-H b S c Jj
maakte verbeteringen, dat in hetzelve eenige DwaaKngen waren, be- c g a
halven dat de Styl veel zweemde na die van een ROMAN,, en dus de g 0 i 3 S m
H. Schrift grootelyksont-eerde. 7 "g g J g
De Theologanten van St. Sulpice geeven voor dat de Auteur wil- "3 g c'2
lende in zyn Voorreede dehedendaagfe Ongeloovige.ibeftryden, in 2j;
het Gevoelen der Neftoriaanen (geweezene Ketters in de vyfde g 5 "f 4. o g
Eeuw) vervalt, en dat dus dezulken, dewelke de Leere van die Ket- irytd, 7 i
ters nog aanhangen, op verfcheide Plaatfen van dat Boek in hun Ge- 5'
voelen geftyft worden.
IV. De Aartsbiflchop van Parys heeft dat Boek onderzogt met de iS
Aartsbiffchoppenvan KamcrykenSens,zoo als ook met de Biffchop- g |5>
pen van Vannes en Bethlehem, welke Iaatfte, zoo men zegt, de ie ve- g
rigifte van allen is omdatBoekteveroordeelen; zynde hetzelve ook
op hun bevel door verfcheide andere Godgeleerden geëxamineerd. TL S s1sl«
V. De Jeftutenbezwaarenziggrootelyks over den Heer de Ma- y Y g 'g
lesherbes die verlof gegeevcn heeft om dat Boek te drukken; zoo .5 g-go c,
als ook over deiuAartsbifTchop, dewelkezoo zy zeggen, dc SOCIE- j-g- 'S .S - 1,
TEIT komt te önt-eeren door een MANDEMENT, 'twelk door het €'7 <3
veroordeelen van het Boek in qnatjlic het Euangelie ook veroordeeld. 4^ §0
VI. Het MANDEMENT is aan de Kerk-Deuren niet aangeplakt 5 0 Sj,
geworden,nogteookopdepublike Straat te koop geveild; Ook heb- - S 4 i o
ben de Marskraamers binnen den tyd van een week Verbod gekree- 3 S J 5 g, 0
gen, om dat MANDEMENT te verkoopen, zoo dat men het zelve,
hoe klein het ook isvoor niet minder als zes Sols heeft kunnen be- i, ^5 g 'S
komen. uï -5 et'Bs
VII. Ds Magiftraats-Perfoonenzelfs zulkedie tegen de Party
1» -
i
•sd e
0,5 gso