NV
IDUYTSLAND en aangrenzende Ryken. Hedendaags hebben de Kerkeiyken de Helft der Goederen van het
van tien Koning, van de Prinsen en van 't ge-
dit het eenigfte Ligchaam van 't Ryk, 't welk
W ocnsdagfè Courant.
Ryk; Men verzeekerd, datzy in Artois vantier en twintigGedeeheus ^"§0 SclS
ztventicn bezittenAls men de Tiendende ErkentenüTen voor de a 2jj['«..ti f*1' g-S S ii
Miflën.Doopeti^Huuwlyken, Begravingen en voor de Godsdicnfti- g/o O 43 C1,3
ge verrigtingei. die zyi
meer dan het inkomen
heele Vo!
aan den Koning dat geene,'t welk zyne Majt. als een Gift begeerd, "sZ'oq» 5 S.^jQ-S
niet betaalen wil, zonder te bedenken, dat de Legers, welke de Ko- o -g -'gwj -u
ningbetaald,hunnetydelyke Go.ederenbefchermenendateertyds g iï jj ZZ 2 «8
de Biflchoppen verpligt waren te Veld te trekken in zoo verre dat «a,tj "S !S "2 o V. .2
een Biffchop van Orleans, die zig daar van wilde bevryden, een groo- -8 -8 -3 <u oio, i
te Boete betaalen moeit. o "'.S 8
De Geeftelyken aanvaarden dë vervreemde Goederen onderVoor- S;5<H:ï|'SS ffp3.
wendzel dat de Kerk een Wees-Kind isZou w de Koning, die insge- n sgbjiy
lyks voor een-Wees-Kind geagt wordniet alle de Goederen, welke |gS 2®® Sf
zy tegen het fondainenteel Verbod verkreegen hebbenweder kun- "^4 >-§ m Jë
nen aanvaarden Zouw hy hun niet het Inkomen daar van kunnen jg jf S.«> -o j$ g< g 'W*|§'.
betaalen, en die Goederen wederom te koop doen (tellen. C 5 0 °J g-g
Toen de ZWITSERSE CANTONS zig van elkander afzonderden, "g 3 O H o 2 -gï5
waren de KATHOLYKE talryker als de PROTESTANTSE:
dendaags zyn de PROTESTANTSE meer bevolkt als deKATHO- 4=-^ E Jj ell.
LYKE, ter oprzaake, dat de Gteftelyken, Manniken, en Nonnen niet J ü"0 >2 2
mogeu trouwen, 't geen niet als een Verbod van Politie is. H 5 5 -o
De Geeftelykheid heeft van den Koning begeerd,dat het Parlement 3 §.^33,1:3- <-
aanhaar Voldoening geeven zouw, zonder te overweegen, dat dit e-
- - -- •-* c
U&vu«u».rv,.|, w "mvt».UvvU v v a www v 4 wumw ZO. tf fS
De Geeftelykheid heeft van oen Koning begeerd,dat het Parlement "2 <3 c
n haar Voldoening geeven zouw, zonder te overweegen, datdite-
yen zoo veel isals die Voldoening van den Koning zelfs te eifchen, 5> 3 c 1 «U 8 ,s -o w
om dat het Parlement niets dan in den naam van den Koning doet. 8 i»'stJë5o£»s
EGENSBURG den 13 November. Den agtften dezer Maand
is de Prins de la Tour en Taxis, Principaal Commiflaris van
den Keyzer, en gitier de Graaf van SeilernMinittervan
-het ICeyzerlyke Hof by de Ryksvergadering wegens Bohee-
alhier aangekomen.
juheeft tyding, dat de Heer AcciaioliAartsbiflchop van Petrea
Suntius van den Paus by de Rooms-Katholyke Zwitferfe Can
fyinEucern na Conftahtz is vertrokken,om aldaar een Comraif-
jneyoeren wegens het in agtneemen van de BULLEN.welke op
undhaving vandeTugtin de Kerk betrekking hebben &c.
RLYN den 14 November. Het KoningrykPruiflen'tge«n tot
[uaarindrieKreitzen verdeeld is gewecft, zal volgens bevel
ia Koning in tien Kreitzen verdeeld, en in ieder van dezelve een
limgelteld wordenom kennis te neemen van de Zaaken welke
laKelfort der Oorlogs- en Domai nen-Kamer zyn.
vrankryk.
t lü'S den 17 November. "De Aartsbiflchop dezer Stad heeft
a idborltigverklaard abfolut niette zullen dulden, datzoodaanige
iHers, dia omtrent de CONFESSIE-BILLETTEN eenige In-
g| jkkelykheidgebruiken, in Functie blyven;zo<> dat ergeen week
H irbygaatof daar word in der daad één of ander in de Parochiën
Blotters buiten Bediening gefteld: Uier onder zyn reeds de.
ij! trenieVlej-cvan St, GervaisBrocas van S't. Benoiftde Veijimin
a Klooller der Jacobynen P.Emmanuel, in dat der Barpabiten
ja meerandere.
a l'ijdag is door een Jrre/l van desKmings_ RAAD .VAN STAAT1'
II intuïtie van het CHATELET, (volgens welkë detweede.Brief
lien Aartsbiflchop van doordenBeiit verbrand is) gefup-
a «rd, verbrookén en voor nul en geener waarde verklaard
l\ rmtrwl de -j eer afgegaane en daar op gevolgde Omftandigheeden
ll| umerkchk zyn.
ij Kariinaalen ie'la Rochefaucaulten Soubife hebben van den
Dg een Antwoord verzogr op hun laattle Rcqueft't geen zy aan
ai fceiMachaulr, Zegelbewaarder, onlangs overhandigd hebben,
jü jne Majt. heeft aan hunne Eminentien beloofd, dat zy dit Ant-
•p id eerftdaags zullen krvgen: En vermits de Koning Woensdag
dl tlfs Procureurs en Advokaaten na Verfailles heeft dóen óntbie-
ptl 1 om aan hen nieuwe Inltru-ftien te geeven en daarenboven het
Ki matin 'tkortwedefom vergaderen zal, ziet men eerftdaags ge-
;i [tVóoivallen tegemoeten ieder.gen i,y verlangende naar het
iti LEMENT des Konings ter. bylegginge 'van de bewufte Ver-
j ra.
101 ;ta overige der CONSULTATIE vande zoo-genaaradé 40
eraars der Sorbonne word ten tweeden aangetoond de ONISE-i
j: IEGDHEID van de.Regters, die de Priefters veroordeeld
ben, waar omtrent men onder anderen deze Uitdrukkingen
gebruikt
iSacrament-Weigering is een Misdaad, die door haare Natuur
:Kerkelykis, en door alle Parlementaire Reglementen nim-
neer veranderd kan worden, hoe zeer men ook mogt tragrtm
ullerley haatclyke Hqedanigheeden daar aan te geeven door
;endie op loffe Herircnfchimmen fteunen, en ten eenemaal
irdzyn: Daar is nooit eenig CanoniftofFranfleRegtsge-
tlegeweeftdie de Weigering van het//. Viaticum aan de Zieken
tldheeft onder den Rang van die geprivilegieerde Gevallen waar
[Jc bepaaling aan den Vojft alleen toebehoorden waar onder
die Vont nooit zoodaamgeftellenkan, die zuiver Geeftelyk
Het is dan een Monfter-Dierin de Canonique Regtsgeleerd-
,en een Verderflyke Omkeering in de Order en Regeering der
te, datWaereldlykeRcgters over het Regt of OnregtvanSa-
[«-Weigeringen Oordeel vellen willen.
iütdei: word aangetoond dat #Autoriteit van den RAAD
;STA AT, volgens welkë de veroordeelde Priefters weder
ineFunAien gefteld zvn, fou^erain isen men zegt
lis een niet minder vreemde als nieuwe Pretenfie,te eifchén dal
1SR.ESTEN van dien RAAD met Patenten vcrzeld, en door
1 jeengewilligeR'egiftrecringgevolgd móeten worden: Hier
houw mén den Sou vèrain tot een Slaaf maakenom naamentlyk
"ekeKegters, die volgens eige bekentenis alle hunne Autori-
nHemgekreegenheB^en, Verlof te vraagen om hunne Von-
ütveranderen: Dus zónw men ook aan de Onderdaaneneen
ÏSeeven, om zoodaanige Vönniflen en Schikkingen te maaken
pioweërwil van den Souverain mogten goedvinden, en deze
hnogte zyne Vönniflen, nogte zyne Wetten kunnen ter uitvoer
1 'engen zonder toeftemming van de Regters, die hy zelfs had
eld: Oiergelvke Omkeering vanStaats-beftieris zelfs in En-
«onbekend; want alfchóon de KoninglykeMagt aldaar zeer
v is, word dezelve nogtans ten hoogtlen vereifcht, om de Re
alen van liet Parlement te doen in agtneemen.
iBefchuldigden zyn dan buiten Schuld hunne Regters zyn
ïoegd; en de Koning hunne Voorftander en Verdeediger ia
®kiteSouveraine Regeer: En vooronderfteld,dathetOor-
'■tpnhenuitgefprooken egt was, zouden zy evenwel de
jJSKen onder hunne Parochiaanen mogen inzegenenja zelfs
wopwaarneemennadien deze Funétièn door alle Priefters,
Jty niet goedgekeurd wareu, mits dat de Curé maar zyne to#-
i®Sgeevekupnen verrigt worden enz. enz.
"tegen heeft zekere Schryver zyn Gevoelen over bot
Verfchil tuflehen het Parlement en de Geeftelyk-
heidop de volgende wyze uitgedrukt in een
I 1 L F over de tegenwoordige ZAAKEN.
"jae H. Panlus hebben bevoolen, dat men aan de Waereldly-
«gten moet onderdaanig zyn: Zoo dat er geen twyffel is of
""hgereprefenteerd door het Parlement, hadden eenwaar-
Maar de Geeftelyken hadden geene Autoriteit over des
'Onderdaanen; Zelfs was het aan niemant, wie het ook wa-
™ofd, om zonder verlof van den Koning eenGeeftelvk Per
ron te worden; Het was aan de Kerkeiyken verboodenon-
iGoederen aan te winnen: Verfcheide Gewoontens hebben
[Urul-Heeren het Regt voorbehoudenom hen tot dcrzciver
fHtevtrpligten.
ciy t-i r- »-*s
AH U C*JwCJtaj
C W w
VJ 2^. CSt
"O c 5-1
SZ bp toD 3
'Hierdoor handeld zy tegen de Ryks-Conftitutien, volgens welkë het t=g
Parlement gefteld is,om deonregtmaatige Autoriteit, die de Géefte- S.g-3 bc°
lykheid zouw willen aan zig trekken,, te breidelen. g g Sj«
Het zyn de IConinglyke Regters, welke alle Twiften Uitwyzen, die 2 gei g - -o 'g_S S
ter ópzigte van de Preuven tuflehen de Titulairen en die geene4 wel- "g g g _g 'g
ke dezelve in Pag^t hebben, ontftaanZy hebben derhalven Magt o- 3 "g -3 "S m
ver al het Tydelyke: Ook hebben zy Gezag over de Geeftelyken, en Q tC -j2ca
zelfs het Regt om hen ter Dood te veroordeelen. Daar isgeen Eeuw, S
dewelke niet een menigte Voorbeelden daar van uitleverd. Wyders Sjy ^§">-3 ju d j. g
hebben zy ook Gezag over een gedeelte van het Geeftelykete wee- *5,<ü g "c K g
ten, om het invoeren van Nieuwi^heeden en het onregtmatig veroor- 5.U-S 8^5= c»"
deelen van des Konings Onderdaancn te beletten. s - 33 - -
Hierom zyn de Appellen wegens Erreur in'tVonnis ingevoerd.- g K
De Geeftelyken hebben altoos poogingen gedaan om dezelve te doen 5"
vernietigenZy hebben gedagt dat de Vroomheid van St. Lodewyk 0.§ IS"^ s
hun dit Verzoek zouw doen inwilligen; maardie grooteVorft heeft
hun tot Antwoord gegeevenDat hy niet wilde dat zyne Onderdaa-
nen door hunne Excommunicatien geplaagd wier dendat derhal-
ven zyne Regters dienden te onderzoeken, of dezelve regt of onregt-
maatig warenzonder dat zyne Onderdaanen verpligt moeiten zyn
om na Romen te gaan -gelyk de Hertog van Bretagne, dewelke ge-
duurende zeveD Jaaren metgrooteKoft,en aldaargebleevenis, om
de Excommunicatie,door de Biflchoppen van zyn Hertogdom tegen
hem uitgefprooken voor onregtmaatig te doen verklaaren.
De Uitwerking van den Kerkeiyken Ban beflaat in een Verbod van
Ommegang zelfs met Vrouw en Kinderen. Om zig uit eene zoo
fchrikkelyke gefteldheid te reddenontzag de Geëxcommuniceerde
nogte zyn Geld nogtte zyne GoederenEn dus was dit een zeker S
middel voordeGeeft^lykenomzigte verryken.
Alshet de Geeftelykheid behaagen mogt den Koning in den Ban te a
doen, zoo als zy den Hertog van Bretagne gedaan heeft,zou w niets an-
ders als het Parlement dien Ban kunnen vernietigen en hetVolk in
teugel houden Zouden niet veele van onze Koningen, zoo he-tParle-
ment zulks niet belet had,onder de gewaande Autoriteit van den Paus .3
overhuntydelyk Goed hebben moeten bukken? De Geeftelykheid
zoekt, onder den dekmantel van dat zy den Staat voor Ketteryen be-
waaren wil, haare Autoriteit uit te breiden, zonder zig te bekomme- ,S
ren, of het Ryk vernisld, ontvolkt, en de Religie haatelyk word.
De Gefchiedenis der Herroepinge van het EDICT van NANTES -3
leerd,datde Vervolgingen, doorhet Volk van de Kerk gepleegd, de 3
Calviniften tot den Opftand genoodzaakt hebbenalhoewel zy niet g
meer begeerte daar toe hadden als die van verfcheide Religien, wel-
ke in EngelandHollandPruiflen en elders zynMen had immers g ig S <3 "3 "3
kb -a U t*
s
110
B
O
CU
P3»«R15SÓ
ï|Ë,ë|^3s
03 rO O O -Ö g
,3 ai "5
A C-O Ö.H' 4> 0
O1- O p W h l) cw
w fc, R r.
C 0> c C c l
K 9. --
ti n S C1
SUgs! g
Z g é?.g -s 0 - S
s oLt-u 5 b 8 S 4, A
.-8- "g
ud3c>
G&cSS-S
k" bi £Xi he wg bi
N u s s,('1
C! fiQ tbc
E Ti: *3 g Q
S ?f-ëS S 3 -a
N M £..3 c
Ü-S O
8
geen Opperhoofdgeene Trouppesen dus geen het minde verlan
gen tot een Opftandtoen de Gepftelykheid het EDICT van 't Jaar 3 I g c e v
vlli
1685 verkreeg, 't geen meer dan een Miilioen Perfoonen uit hetRyk
deed gaan, dewelke de Magt van onze Buuren vermeerderd, en onze >^.2:5 2 g 2 Z -g,
Inwoonders zoo aanmerkelyk verminderd heboen, dat men ter naau- 2 g 3
wer nood de helft van het getal, 't geen nodig is om den Akkerbouw g g 3 S-: 5 ft
waarteneemen, vindenkan. Nog in dit Jaar heeft om dezelfde rede o §'3 a
van Vervolgingen een groot getal Menfchen de Provintie Langue- ^<2 yz'Zdi o o 2
docqde Sevennes en andere Provintien verhaten. gftö's g
Ondertuflchen is het zeker, dat de Magt der Koningen in het groot U'S S cj'jjf u
1 getal der Onderdaanen beftaat. By de Stigting van de Religie verfoei- g'icë a'Av- jTSfg!
de de Geeftelykheid de Vervolging, en hield (taande, dat men icmant gj 0^^ S "S 3
van" de Religie overtuigen.maar hem dezelve niét met geweld opdrin- g-^ "z S'S-o -M"
gen moeft:HedendaagswillendeGeeftelykendoorGeweld doen aan- eg g,g g-
neemen alles wat zy verzinnen. Zy verbieden iets te onderzoeken, £o! u ^"£5,0^
- - - w - o y t,
cmq
rop
M
en willen dat men alle hunne Voortellingen voor een Geloofs-Arti' n
belhoude; alfeiioop de Schrrit leerd, dut de Onderwerping door de Rede g 3 S
moet geleid worden, en dat men gccr.cn Engel, die eenflrydigEvangeliumver- ^(-1^ Se *- "gg 2 g
kondigd, moet nmhtoren. <D
Met veragting van deze-Waarlreeden formeeren de Kerkeiyken .«-n
nieuwe I eerftukken en willen dez.elve mer geweld doen aannee- eo.'tj Z1 J; ci S S
men, fchoon de geweldige Heerfchappv in hetïuangelium verboo-
den is: Het is ongehoord, datzy de Sacramenten en Begraaving aan o o,
dusdanige weigerenwelke zig niet daaraan willen onderwerpen, T, c
Zy hebben niet bedagt, dat een dood Lighaam weinig verfchil in de S
Begraaf-Plaats heefteen datzy zig tegen de Leevenden, die aan het ge-
brek der Onderwerping van den Overleedenen geen fchuld hebben, ajö p-aZ
wreeken, als zy aan zyne Famiiie het genoegen ontneemen-, om een 3 "g
Nabeftaande of Vriend by zyne Vóorzaaten begraaven te zien. Og 'S
Sommige Priefters willen van dusd^nigendie deBulle niet aan- S "4 SȤ S-g
neemen, deBiegt niet hooren; andere-wilien deAbfoIutie niet gee- g S.~ c"S cU a'
Yen. Zy handelen die van de Tegen-Party Toor Geexcommuniceer- S ëP.jï'&
