leydse
A0. 175*-
Né.8<?
bj <u f1-* C5 <u FT V^«
PgSlg-ftM
iJ" N £-H V C
CJ V ft 0 g
$■*8 lid
WoenscJagfèCötirant.
e sp o
fl) 4J 2 O
n5 .2 ai _c;
,§5g«tS^
B<a
c s s
eS><i S s S,o S
■;^Kc»aO«
Êg-C.9ftNS«
,"E
(4C
'•#c
VRANKRYK. I egtePzegt by telkens, datdie VoorbehohdinggertaafómoètWeeMtl "g
"opeen algemeene of byzondcrc Gewoonte;" bet geen duidelyk is pj
ARYS_den a i July. De Briefwelken de Sifcbap van Amiens aart kennen g eeftf'dat-die Kardinaal niet Voof onder field,dat eert BifTchop v
den Koning heeft gefchreevenen die in de LEYDSE COU- op zyrt ÜMpfSaflltóen énzpnder eert gewettigde Gewoonte eenige 2
RANT van voorleeden Vrydag,zynde N°. 8,7aati den Lee- j "Gevallen Voor. zig alleen kan behouden of vaftftellen. 'S
zer is mede gedeeld, is den n dezer Maand by het Parlement Wy dienen hieromtrent den Heer Getfondien vermaarden Kan* .a g,»
Ktrgedraagenen na dat het zelve de overweening daar van tot den celier dcrUmverfiteitVan Parys,te raadpleegenwelkers Gevoelen g M E
had vcrfchoovenheeft dat Geregts-Hof dien dag hetvolgende als een aanmtrkëlvke Steun van onze Vryheeden zyn aangemerkt.„.3 '„g
'fluit génoomen: en welkers Leefe de Heer Van Harlai den eefftenMey 1665 in de Sort, 5 R S> -3 "3 3*? N
Et Hof delibereerende over het Gefchrifttot titel hebbendebonne als een Rigtfnoer aan. de Theologife Faculteit recommandeer- a g g? S g
Brief van den Bffibep van Amiens aan den Koningheeft alvoorens j de, zeggende: "De VVèetenfchapra» een Gerfonvan ten Kardinaal §,"3 g O tg v v o
A A d7Villy,t'«« een Clemangis W vtm een Alemain,is in derzelverLevens- <g S jffl-c 2 s ju
Tyd de Eer en het Cieraad van deze Compagnie geweeft.Gerfon gig 0. v' u §P
had zeerwel befpeurddat het invoeren van willekeurige Voorbe- S g S, '8
houdingen een zeer gevaarlykc Otidernceming was van zulke, die, g ,3 g uy 5
zoo als zy het zelfs noemen, niet danken Geeftclykeuiterlvke Juris- <u L sji 3 n 9 E •i'g
diétie hebbende zoodanige Voorbehpudingen toen ter tyd wilden 'Srg'S'Sz <u£'o 8"
vaftftellenZyne Gefchriften over dit Point zyn 'met zeer wyze p oAÖ sf.<S
Regelen opgevulddewelke mett nooit genoegherhaalenkanals 8 sg fe"crt»
Dat men geen Voorbehouditigeti van Zonden moet maaken, ten c-£ gi^ 2 '&Ji-S
ZÖ zwaar Zvn te weeten 7nnf?9<mTiTP n mt; «{*5^ *2
heeft alvoorens
tts vaftte (tellen het Belluit genoomert, dat de Advokaaten en l'roett-
ars des Konings belaft zullen wordenom aan zyne Majt. nopens
bt Gefchrift verflag te doencn voor te (tellen het gevaar der be-
jidmaaking van een diergelvk Gefchrift, en Hoe zeer de Stellmgen,
'lke het zelve bevat, ftryden met de Autoriteit van den gem. Heer
Koningals ook met de waare Grond-Regelen van het Ryk en met de
aublike Ruil.
Dienvolgens hebben zig de voorn. Advokaaten den 15 dezer na
Compiegne begeeven. Men is hier in 't algemeen van gedagten
*■58^
g JJ „J,
Ir.TJR
-
SS
'dathy aïdien deze Briofvan den Biffchop van Amiens niet even zy deze zwaar zyn, te weeten zoodaanlgedewelke met volkomen 0.6 <8 .,-§ "Z
eent ols die V.m kt't Bifckop z-on Marfcille nar, o'ck Knxce'ier doorBeuls Overleg en tot vlfelyke ergernis eert bewilligde daad worden. f' S on~<Ë
'Htnden aan (tukken gefcheurd en verbrand zal worden, mende-
'jelve ten minden fuppfimeeren zal.
PARYS den 21 July, ZaturdagKeefthet Parlement by ARREST
upprimeerd een BOEK, voerende tot Titel
APOLOGIE of Vcrweer-Schrift van alle de Vonniflen, die door
de Waereldlyke Geregts-1 loven in Vrankryk tegen de Rerke-
lykeSclieuringgegèevenzynin twee Deelen 12*. in Vrankryk
iy.52 zonder naam van Auteur of Drnkker.
Omtrent dit Boek hebben des Rollings Advokaaten getuigdDat dit
'erkinden eerden OpOag tot Oogmerk fcheen te hebben 1. Om
jRegtenvan die publike Magt (taande te houdén, dewelke God
:elfsby het formeeren van de Sociëteittêifens niet die Magtge-
(tigd heeft om de wettige Order onder de Menfchelyke Zamen-
:ving te handhaaven: a. Om te doen zienop wat wyze de
'aatneeming daar van, tot dat generaale Doelwit drekkende, door
te Wetten en de Grond-Regels van een regtmaatige Monarchiein
iitRykgefchiktis: 3. Om vadte dellendat de Oneenigheeden,
'die over de Religie ontdaan mogten, nietvan het getal der Zaaken,
laromtrentde waereldlyke Autoriteit kennis neemen moet, uit-
ïonderd zyn of kunnen wordenEn 4. Dat de Indelling der
:eftelyke Autoriteitaan de Dienaars van de Kerk toevertrouwd,
«Vernietiging of Bepaaling kan toebrengen aan die Autoriteit,
torwezentlyke en oorfpronkelykeEigenfchaphierin bellaat
omdéuiterlykeVredeenRudtedoendandbouden.
Ï(I "Maar by' nader onderzoek zeggen des Konings 'AdmTtaaienis het
rail pmakkelyktebefpeurendateen ander Inzigt daar méde vermengd
Dat niemant de Regten der Waereldlyke Autoriteit en dip on-
ifandeflykeMaximes van Vrankryk in twyflel trekken kanDat
dit \^erk niet dan in een lange Verhandeling hedsat over Zaaken,
die niet meer op de baan moeten gebragt worden Dat men aldus
[e® maargelegcnheid zoekt om nieuwe Difputen aan de gang té helpen,
pat zoodanig dat zelfs die geen'e, dewelke zulk een Boek pufilicecrd,
jtjp "deRnftkomtte ftooren, omtrent welker behoudenis lry den Hemel
veinft te fmeekenen zy zeggen wyders, dat de Titel van APOLOGIE
avt Klfsietsverfmaadelylcsin zig vervat.
néi Ook heefe bet Parlement vanTouloufe by een ARREST een
vtw Latynfche Godgeleerde Theftsaan het Kapittel van Pezenas
Dtt opgedraagen, gefupprimeerdbehelzende
DatCh.alsMenlch niet alleen een Geeftelyk maar ook een
,et(t! 'Waereldlyk Koning is geweeft, en over alle Keningen en KeyzePs
nji van de geheele Waercldals ook over alle hunne Konittgryken een
a!fe! Waereldlyke Jurisdiftie gehad heeft, zoo dat Hy, zoo Hy gewild
,teI{ had, politike en wacreldtykc Wetten aan hen, als zyne Onderdua-
2. Dat men op de Sacramenteelè Biegt geen dwang moet leggen
door Voorbehoudingen van verborgene Zonden teeen en boven de Z jf v c o f 4.
Wet, welke de Evangelife Vryheid tot grondflag fteldmaar dat men 3 g S 0 Jf g 8 Pr"
plaats moet geeven aan de Vreeze Gods om de Gemoederen te beftie- e cka S
ren, ten zy men Gevaar wilde loopen om de Befcbuldiging, welke aart
de Pharifeën gedaan is, te ondergaan, "van dat zynirommMzwaare u
en ondraaglykeLaften op de Schouderen der Ménfchen keggen, en Ji vglK
dezelve «iet met dan. Vinger willen aanroeren. 11 "1 -o S C -I g. S
3. Dat de Sacramenteele Biegt zort geheimgehouden moetwor- s c-§ t^ J"1 "«o
a^'5 a 5
s
J rtS sN-B
c sesss
N--SZw a fe-gsC J|
p-S"
nj 'fi 8 éo
S o 145
-yS"=S'"
den, dat men dezelve metgeen waarfchynlykheid het zydoorwoor-
denofteekenenvoorgeopenbaardkanagten zoo alshetBeftuit der _s
Kerk en natuurlyk verftand zulks vereifchenOmtrent dit Point S
'^brengt de Auteur op een andere Plaats het Exempel by van gehuuw- £,0 Q
de of andere Perfoonen, dewelke verpligt zynde om tot groote Pre-
laatcn hunne toevlugt te neemen ter óoi^aake van de Geld-Bomens, c
dewelke op diergelyke voorbehoudene gevallendie hen zelfs raa- c'ö'g'ö^>>
ken, gefield zyn, agterdogt moeten opvatten, dat zy gevaar loopen S.Ro g
dat die Prelaat hunne Biegt aan den BifTchop of aan zyn Groot-Vica- 'Z uȏ'S 1
"ris zal gaan openbaren. X g.;g m 8 g,« S
4. Dat de Sacramenteele Biegt van verborgene Zonden aan de "jifêf. S. fi. c <5
1 *t3
2 te
4Sb
PCB 3
s?»
-aAi BU'S'o 0
4- t-"ei uc OTcraiuenteeie niegt van vertiorgene /,onuen aan ae g 5
Opperflen, aan welke de Jurisdiftie, verzeldmetpublikeDwang, ver- j£ aoc E
4_, tj
P
J»? C cs.
leend is, te weeten aan Abten en reguliere Priooreti, niet dan zeer
zeldzaam èn met veele voorzorgen kan overgelaaten worden ver- -
mits, als diergelyke Boetvaardigen aan de pubüke beftraffing onde);-
hevigzyn, ligtelyk agterdogt kan ontftaandathetGeheim van hunne
Biegt eenigfints gekrenkt isOok zegt de Auteur op een andere plaats, S
dat het Regt de Zonden aan de Opperden niet voorbehield, dan na dat JlS
zy publik geworden waren. 'S'ji c S
Hieruit blykt het gevaar'tgeen er is om over voorbehoudene ge- S S
vallen iets nieuwsinte voeren, en hoeveel niet alleen de Priefters van 8^ fe X n
detweedeOrde,maarook(legts deGeloovigen en hunne Confcicn- ge™ ff c p J 2
tien daar aan geleegen legt, dat omtrent dit Point geene willekeurige m E "a -8 J?10
en 11a de wil van iéder byzonder Biflchop gefchikte verandering ge- Z.ü Sits js'eA u
maakt werde. a
Men vind, bv voorbeeld in een Artikel der Synode van Parys van 8*2 t. "Z f.S
't Jaar 1557 dewelke Bochel in zyn tweede Boek in de derde Titel ver- J 'J
haald onder de gevallendie aan den Paus voorbehouden zyndat g g<Ü fJ-
men nieu-joe BeladingenSchattingen en nieuwe Knevelaryen over (««So"?
Kolk uitgevonden heeft. Maar wat zoude een groot getal van Financiers 'S, jCZ g v v e s
en hunne Erfgenamen zeggen, dewelke dikwils verpligt zyn.om dier- >2 -§ S Z'Z 5 A g
gelyke vindingen van Raden, waarbyzy altops voordeel trekken, te e
rtm1l(»l7(»tl AWflf TAil/lfttl TH Toffffoti umAffiki Itlo <na« JnxJxniira TTnnt<. Ti CJ P-. C! O <U
hq fc: c'm fc se S3
omhelzenWat zouden zy zeggen, vraag ik, als men dusdanige Voor
behouding aan den Pausdewelke egter dooreen BifTchop goedge- o S g
it S P..U
<u O Pï
R-iJ-S-awè F 2
jjjjS 'nen,hadkunnenvoorfch/yven:" Het geen direct ftrydig is tnet ltsurd was, in "t gebruik wilde brengen Wat zouden de Perfoonen'
N..3
Jp C U 4l
OJ te "Q,
hetgeen God deMenfoh zelfs gezegt heeft"Myn Ryk is nietvan
i-wji "deze Wacreld: Geeft (Jerbalvcn den KEYZERwat desKEY-
ZERS, cn GODE,.wat GODES is.
Dezer dagen is alhier in 'tligt gekomen de onderflaande
CONSULTATIE of Raadpleeging over de Weigering der
Sacramenten ten opzigte van de Twiften over de CONSTI
TUTIE UNIGENITUSwordende in 't begin van dezel
ve gezegt:
aklt
root"
van hooge Geboorte en groot aanzien zeggenals
ne Zonden verklaarde als aan hem alleen uitdrukkelyk
den, zoo als EvrardBifTchop van Amiens in "tjaar 1218 gedaan £-§<c S
heeft, dewelke de Boetvaardigen onderwyzende de Biegten van de c - s/c Sa
Grooten en Baronnen aan zig voorbehouden heeft. fl« c c«
Dus komen dezeer billyke Uitdrukkingen der Conftitutien, welke
de Provintie Normandyen in het Jaar 1299 gcmaalctheeft, in aanmer-
a si32
p w s
king, alwaar men van voorbehoudene gevallen fpreekende zegt, dat ïsj"
lldViK "De RAAD isten opzigte van de Zwaarighedcndie fommige Bif- het deze zyn, welke van Regts wegen of door de gewoonte voorbe-' g c 'oy
Ljri 'foppen onder pretext van Uitzondering, en wel als Gevallen, die houden worden, welke uitdnikkingen volgens Raymond de Pcmaf.rd o 5 K'J'^'S
Tmetbetrekking tot de CONSTITUTIE UNIGENITUS hun alleen
vg> r
- ti c
p ts
1
en den Kardinaal Sofia met den waaren Zin der Kerkelyke Befltii-
,tr km y cV ei
tï P-D c
.-S
.3
lidft gehouden zyn, geopperd hebben en wcshalvendeBiegtva- tenen met de naauwkcurige Denkbeeldenwelke de in de geheele ^*^=5 hét
i_J dftrcCrifTf T'f^TTT ortntp ni»pmAtl Vltt PKriftftnAXfortröl/4 froofrio PrnnlTa TVsAa»* Pa Uaar Prt/trSmti
tort
*#-ë£Pë
£3
.jj5 teSommatien doen om die CONSTITUTIE aan te neemen, van Chriflen-Waereld geagte FranlTe Doftor de Heer Gerfon daarvan £'g'~ 3 z^2
\.g het volgende Advis. gegeevénheeft, over een komen. E 5 -3 j 3 «j
:v AE jlKmccneKerkelvkcTuet heeft de Ahfolutie of Kwytfchelding Deze redenen moeten in de Kerkelyke Provintie van Normandy en cN ïlj'J ik SJ 2
ruik- Y'-'ScmceneKerkelvkcTugt heeft de Ahflutie of Kwytfchelding
jgjeJL/v» zekere grooterê Gevallen voorbehouden aan de Priefters
rden-
pen 4
lenB"
ie nog:
r. en' n. c
E c
•rt rti CJ
1 de Kerkelyke Provintie van Normandyen g ni g'
van zoo veel te meerder aandrang wezen, nadien in het Jaar 1299,
zotals mengezien heeft, het zeggen of de Taal van die Provintie was, g^3 S E'g <u 2^ g
"dat men ten opzigte van voorbehoudene Gevallen geen andere voor -3 zuo 5 "S h;. S "C 3: '^1
"zoodaanigmoeft aanmerken als die, welke door het Reet of de ge- S "3'jTtj j| 5> "S 1
"woontevoorbehonden worden, '"tgeen verre daarvan daanis, dat ,j 3 yj L H
tnen aan de willekeur van een eenigen BifTchop zquw overlaaten, om ft -g.A |-o ~i g
voor zig Gevallen na'zyn wil, en zoo een groot getal als hy zal verzin- Jij g g™ g S 5
nen, \xior ta bebotulen. Het Concilie Van de zelfde Provintie'van "t -fra 2^ y<ël3
j Jaar 1535 pag. iy^vêi'pligtende, dat mén in de vergaderde Synoden g c 8r| £<£fjj g
j 'de aan. den Paus of aan den BifTchop voorbehoudene Gevallen ver- 8„ üir'l"4-5 oSa
I kladrenzouw, voornnderileld de Voorbehouding, welke
1 wegen geveftigd en niet aan daaglvkfc Veranderingen onderworp
is. Dat Concilie zegt niet, dat elk BifTchop zoo Janice V
'n de eerllc Orde, gelyk de Paus Is, en de BifTchoppen in hunn e Stif-
fzyndewelke egter aldaar gezamentlyk niets anders als Priefter-
tfanclien uitnaam van de Kerk zelfs doen. Men vind inhct7«
mnicum melding van deze Voorbehoudingen, en in 't byzondervan
:.w"eni die aan den BifTchop voorbehouden zynin het Kapittel Si
nvdöl Vtopus2, Dcl).enitet:tiremiftonihus irt Sexto, alwaar in deUitïcg-
1 Br een Verhaal gedaan word van Gevallen die in het Regt zyn
behouden, welk Verhaal breedvocriggenoegisom te zeggen,
Wen bv die Voorbehoudingen kan Wy'ven zonder dezelve tc ver-
^«vuldigen. En in der daad vrangd Raymond de Pennafhrd in.'t ge-
Of de Curé of icmarn anders, dewelke de Biegten kan hoo-
'"'VerpligtisiomdeBoetvaardigenna'denBifTchoptezenden, -
.o3j hyzeirtNeen; daarby voegendedat hy allcskan vergeeven, uit- 1 dfngdfi zal manken als hvzahviJlep of dezelve doen puUiceeren als .kp" eX 2'o -
e. of Kerkelyke Beflui- het ham goed dunken zal: Het gunftigfte'tgeen men omtrent de Bif- £'5. jT ja Jj g "5 1=
1 .ft .1 X <-1 .1 P1."-1 A U M 7a (U A - n, l« A A TT' A ««I -1 - A nlpAM Cf f I tC a
yieSS ^^nvy^G^a1len,wêlkèhyuitde Canohesc. v w v
uanhaaldcn waar van het ïaatfte dit isAls namntlyk c\öor de fchoppen zouw kunnen doenzoude zynom zi^ na de Kerkboeken <y r 'g o -
ggjjjg '^voonte in een Bisdom vaftgefteld ismen de Boetvaardigen van de Stiften v ftrcfcriii een goed^ekeunfe Overïe\fertny v^jndeOe- g c Sï%
'*etó lc^enszckére Misda,aden nn den Bi (Tchop zenden moetby voor- vallen, die door de Gewoonte voorbehouden zyn, gevonden word, :e g t.
'i&' wegens Manflag en Kérkfcbenderv. En de Kardinaal d'Qftia gedraagen. i'3 o I &g
"te uitgezonderde Gevallen fpreekende, bevat daar ondörnïet 1 Wel wwisardat dc vergaderde Vaders te Trente in de veertiende g ö'o"
v-"dei J,'^e zoodanige, welke de Texten van 'tRegt voorbehouden, of die. Verhandeling i«ari de Boete in bet twéeSe Kapittel zeggen: "Datbet q g
- totdJ Gewoonte in een Bisdom aan den BiiTchop voorbehoudaan de H. Vaders heeft toegefcheenen dat het een goede Leerè &c; cïïf'^S
tr.Jffl
