LEYDSE6
N9. 4
Vrydagfe CotiranU
s P A N J E N.
V R A N K R Y K.
G R O O T - B RIT T A N N J E N.
A0. X-74°.
S_T- -
digd isom welke Redenen rr.en van die Daadeu; welke geenlints dost
verdriiagfaamheid ofte ontveinzing langer bedekt kunnen worden ge-
ADIXden 8 December. Met eer» Advv;-Schip in dagen uyt 1 hquden eenige zal notulen welke; zoo als de géheelfc VVame'd zal
de Havana te Faro gearriveerd heeft men tvding dar de En-.1'«beten bekennen, Vergoeding eiflehen, en waaruit vkl blyken't geen
I Pelfe Admiraal Vernon met zes van zyne Oorlogfchcpen vóór
de Havana kruifttc en her Kafteel Elrnoro reers helchooten
had doch dat die van 't Kaftèel Hem met het Gefchut zoo wel hadden
beantwoord, dat het Oorlogfchip van dien Admiraal zvn Bocgfpriet had
verlooren en genoegfaam buiten Haat was om dienft te kunnen doen
Waai door Hy genoodzaakt was gewcèft zich met de overige Schepen
van zyn Esquader te retireeien zynde Hy, zoo men zegt,, naar Jamaïka
gezeildna maar alleenlyk een Balander nier Ordreï voor den Gouver
neur van de Havana genomen te hebben Da.ar en tegen heeft men ty-
ding, dat vcrfcheide van onze Commiflïevaarders in die Geweftcn eeni
ge Engelfe Schepen genotnen hadden doch vermits 'er weinig Brieven
van 't voorn. Advys-Schip zyn opgezonden, en, zoo men zegt, noch een
Advys-Schip in 't inkomen van de Baay is verwagc men nader omftan-
digheden. Men ziet hier Brieven vjn Cartagena van den 6 July, welke
Span jen even als f:ilzw;gens geleeden heeft„oth dct\ Oorlog te ontgaan
In de Jaaieu 171S en 1717 begaven zieh twee Kapiteins Cutlibett ert
Archer niet het Schip Pompey Galli en de ilrigantyn Arr Ftrtayr. doof
den itöning van Gröor-Brittaunien gemigtigd zynde naar de Kufted
an Flo'tiiom dair by.eert te retzamelen alles, wat rr.en daar Uiogt-
vinden' van de Gallioeuen, iire""fer Schipbfcuk geleoden hadden;en z<-ft
vercenigd hebbende met die van Jamaica, welke reets derwaarts gezeild
waren om een gelvke Gcweldadigheid te oeffenen verjoegen zv niet
alleen daar van daan de Spanjaarden, die onder verzekeringen van Vei
ligheid en het wettelyk Recht van den Kotiing hunhen SOuvCvafn daar
arbeidden om alleswat zyne Majt. toebehoorde aan Land té liaaled
'en re bergen maar deEngelfen met zeshonderd Man uit hunne Schel
pen komende, vielen aan op 120 Man dewelké tot Wagters gefield
waren van 'tgeen reets uit Zee was gehaald, en bragten :o van Hen om
"meldert, dat de Commercie van Lima met 10 Millioenen geregiftreerd t.leeverr, waar na zy omtrent vier honderd durz.Pezos niet zich namen;
te Panama was aangekomen, en dit men vaftftelde, dat de Schat met de
Reftancen &c, reets over de 13 Miilioenen zouw bedragen, zoo dat men
een voordeelige Feria te gemoet zag De Commandant van de Gal-
lioenen had aan de Naviganten Ordrc gegcévcn in 't begin van Sept.
naar Porto Bêllo te vertrekken, om de Feria te houden, doch dat zyniet
herwaarts zouden komen voor dat men 'et nader tyding van den roe-
ftant der Zaaken in EufopI had. Vermits het hier leggende Flotilla
volladen is, en men nog overvloed van Goederen heeft, zvn verfcheide
Commercianten naat 't Hof vertrokken om re verzoeken dat het Flo
tilla nóg met eenige Schépen mag vermeerderd worden, en-men verze
kerd dat een van dezelve reers verlóf heeft gokreegen om noch een
groot Schip te Iaden. Op de Vcrloogen, die de Commercie wegens het
publiceeren van des Konings Editl aangaande het verbod van de En
gelfe Manufaftunrcn gedaan heeftverftaat men dar wel eenige Mode
ratie mogt gemaakt worden inzonderheid omtrent de vrc'cmdc Sche
pen, die voor het publiceeren van 't zelve geladen waren.
uit geen ander beweegrede als de Geldgierigheiddewelke dpor deze
Roof noch niet genoeg verzadigd Hen by hunne te rug-Reis naar Ja
maica bewoog om twee Schepen gelaaden met Cacao Cochenille en
Zilver, ter waarde van meer dan dertig duvz. Pezos, weg ttf nccmcri.
Hetgeen in 'tjaat 1712 voorviel is niét minder vreemd cn gewelda-
digDe Engelfen namen een Vaartuig, komende mfet eene rvkc Lading
van Porto Rico en niet tcgenftaande het zelve met een góed Paspoort
voorzien was bragten zy h«r nochtans naar Jamaica niet andets vodr-
geevende als alleenlyk dat het é^n Kuftbewaarder wasDiie en veer
tig Man van de Equipage wierden bp eene ongehoorde wyze opgehan
gen; ohi wélke Daad troch meer te doen uitblinken ay fpotswyzc zei
den Zl zyn ra even zoo bcog ah de Gouverneur.
Dit wreedé Voorbeeldom de Spanjaarden in Viédés-tyd eh in éenè
Colonic als dié van Jamaica met rheer onmenfehelykheid té behande
len, als men mét de afichuuwlykfte Vyanden zouw te werk gaati, wierd
j gevolgd door een anderen Engelfén Kapitein dewelke onder anderen
MADRID den ij December. Donderdag wierd in tegenwoordig j onzC Kullen door den verbooden Koophandelen door vecle andcré
heid van Hunne Majefteiten op het Buen-Retiro het P aftorale van Tbe- Ongeregeldheeden onveilig maakte Hy wift onder voorwend ("cl vart
en slriadne voor de laatfte maal vertoond. Vrydag begon het Fe
llyn van den Prins della Rocca FilomariniAmbaftadeur des Konings
van de beide 'Sicilién ter gelcegenheid van het Huuwlyk van den In
fant Admiraal Don Philippo en Madame de Eerfte van Vrankryk De
bnitenlandfe Minifters nevens de voornaamfte Hovelingen cn andere
Perfoonen van diftinflie waren door gedrukte Biljetten daartoe veizogt
Het Gezelfchap kwam des avonds omtrent ten zeven uuren bye'en aan
't welk de heerlykfté Vervorfchingen toegediend wierden en de vei
nsaarde Zanger Catrariellinevens veele andere die wegens het voorn.
Huuwlyk uit Italien ontbooden zyn, zottgén e'enc fraayc Serenade; wel
ke omtrent drie uuren duurde waarna zich het Gezelfchap in andere
Vertrekken begaf, daar twee Tafcis, één met hondetd en de tweede bv-
na met het zelftle getal Borden gedekt, en niet de koftbaarfte Spy^en
opgedifcht warenNa den Maaltvd begon het Bal't geen tot in den.
ochtent duurde, en gifter is dat Fcftyn gëeiridigr, 't welk in goede order
en koftbaarheid alle de voorige verre te boven ging. Men heeft tyding,
Commercie twee voornaame Spanjaarden aan zyh Boord te krvger.en
ooideelende dat Hy in hunne Perfoonen meer voordeel als in den
Kóóphandel doen zouw door Hen te noodzaaken dat zv zich vry kog-
ten; 't welk Hy aan dezelve voorftelde, hield Hy Hen twee dagen lang
zonder eenig Voedfel by zich, maar ziende, dat de marteling van Hon
ger Hem zyn bograerk niet deed bereiken, lneed Hy aan een van dezei-
ve de Ooren en Neus «fen noodzaakte Hemeen Dolk voor de Keel
houdende; dezelve op te eetetk-
Voor dat de Oorlog in 't Jaar 1^17 verklaard waskwam een Engels
man gedreeven door die i»nerlyke«liaat welke zy den Spanjaarden voor-
namentlyk in America toedragen door middel van een Alliento-Schip
in de Havana om de Negers aldaar aan te hitfenen tot het maaken
van een grooten Opftand te beweegen onder belofte van Vtyhéidin
dien zy op de gem. Plaats alles zouden vermoorden enz.
Daarenboven hebbende Engelfen nóch meer onregtvaardige Da aden
uitgevoerd; orli te verhinderen; dat de Spanjaarden rich niet zoo drfewiis
dat e en der Engelfe Esquaders op het Eiland Cuba in r begin van de j tegen hun ongeoorloofdenKoophandel zouden kunnen aankanten, dom
Maand Oftober laatftleeden een Aanval gedaan hebbende met groot 1 Hun by verfcheide gelegenheeden voor Slaavfen te verkopen Qjmtvds
yerlies is atgeweezen en dat de Vice-Admiraal Vernon met zes Oor I 0p zulke Plaatfen dat men geen kennis van hun flegten ftaat korrde
logfehepen voor de Haven van de Havana was gekomen, alwaar nogtans 1 iiebbch; en Hen te tug roepenen fomtyds op andere Kullen naar dé-
zoodanige middelen in 't werk gcfteld waren, dat men niet in 'tminfte j welkc zy by geval gedreeven wierden gelyk zulks in 't Jaar 1715 ge
beurde Op het Eiland van Madera alwaar agt Spanjaarden als Shaven
wierden verkogt, van welke Daad de Conful van Spar.jen terftond aan
voor deszelfs Ondcrnccming behoefde bedugr tc wezen. OiidcrrulFchen
fchynd her dat dit Hof deszelft onvetfchiiügheid eenigCnts begint aan
kant te ftcllen, om dat men zekere tydingen heeft, dat een Ilerk Engels
Esquader is uitgezeild, om eenige Onderneemingen in de Weft-Indien
te doen Dierhalven heeft het Hof aan alle deTrouppes Kevel gezon
den om zich tor den marlch gereed te houden, zonder dat men egter
weetVaarheenmeenendc fommige dar dezelve naar de verfcheide
Havens van deze Koningryken andere in tegendeel datzy naar elders
zullen vervoerd worden.
Men ziet hier een gedrukt Verhaal, voérende rbt TitelVERGELY-
KING VAN HET GEDRAG dei Koningt var. Spar jen met dat van den Ko
ning van Groot- Brittannien neven 1 hetgeen zoo viel voor de Conventie van
den 14 January dezet Jaart, ah zedert dien tyi tot op de Publicatie van Rc-
pttfaillet en de Declaratie van Oorlog voorgevallen ij.
Het zelve is van den volgenden Inhoud
zvne Kath. Majt. narigt zond, waar na zy op het verzoek van onzen Am-
ball'adeur te Lisbon alle weder in Vrykeid gefteld wierdén.
Het fervo/g hier na.)
DUYTSLAND én dé anngrënz.ende Ryken.
VÈENEN den 26 December. Eergifter is de Prins van Saxen-Hiid-
burghauzen uit Hongaryen hier aangekomen, en heeft giller da eer ge
had aan den Kevzer van den laatders Veldrogt verllag te doen.
PARYS den eerften January. De Marquis de las Minns; Amb.ifradeur
des Konings van Spjnjen heeft zich zedert eenige dagen verfcheide
maaien naat ifly begeevea; om aldaar te confereeren Riet dril Kaïdrnaal
de Fleurydie heden van daar te Vcrfailles tc.rug vctwagr word om
by een grootenRaad tegenwoordig te zyn. Het fchynd dat da verbit-
A Lfchoon de Koning in de Vetklaaring van Reprefailles van _0
Auguftv dezes Jaars de regtvaardigheid zyner Handelingen cn in tetdheid tuftchen de Spaanle en Groot-Brirtannife Natiën van tvd tottyd
tegendeel het onbillvk gedrag der Engelfén in diergelvke Acle van den vermeerderd, en dat het mèer moeite zalkoftcn dan men onlangs gis-
ii July harllleeden N. St. klaar aantoóndeis het nochtans noodzaak- meend heeft j om de Verlchillen tuflehen die heide Kroonen te bum:d-
lvk te-meer om dat de Groot-Brittannife Kiooriftéunende op Gron- delen; en noch meer; om dezelve in 't geheel byteleggen; vctniits Grool-
dendie niet minder zwak dan de voorige zvn tegen zyne Majt. dan Brittannien in de Weft-Indien deszelfs Onderneemingen zal moeteli
3»Oflober den Oorlog gedeclareerd heeft, aan Europa te doen zien doen daar Spanjen het meefte in ftaat is om tegenftand te biedcri
het Verfchil't welk 'er is tuflehen de Redenen welke zöo wel van de Het gerucht wil; dat eenige vreemde Kapers eene Landing cmrrent Goit
eene als de andere Party bygebragt zynten einde men, onpartvdig daar gedaan en aan de Misnoegden aldaar eene grootc meemgre Wapenen
van oordeelende; niet met opzet ofte wel door onwetendheid den oor- cn Ammunitie uitgedeeld hadden, dewelke de meefte Inwoorders ,vaii
fprong van deze Oneenigheid, ofte de droevige ongeneeslvkc Uitwerk- die Stad op eene onmenfchelykc wvze hadden om haü vets.agïIndies
<21 I- J. Lrt1 I .1t-.t.ni rt -
fejen waar mede de Chriftenheid door een kwalyk verftaane Policie
gedreigd wordaan de Spaanfc Wapenen toefchrvve.
De eerfte Oorzaak welke de Koning van dröót-Brittanriién uitvoe
rig verhaald, als Hem hebbende tot de Verklaaring van Oorlog genood
zaakt", komt maar alleenlyk uit op eene algemcenc Vooronderftelling
zonder eenige bepaaling ofte onaffcheidelyk merktceken tegen de
zulks door de naafte Brieven beveiligd word, zal het voor de Portugeefe
Kooplieden eene onaangenaame tyding wezen.
LONDEN den eerften January. De geruchten, dat de Admiraal Vcr:
nori bezig was om de Havana te befchieten art dat de Curnmandarit
venue onregtvaatoig Br°7"°P de K"fte" v.in Nieuw-Spanjcn verfcheide aanaienlyke Prrïati
gemaakte Pr«en fchending van de Travaten en het Regt der Volke- °P ln tw/c?
- - - - - 0 - da Bombaraéer-Galjooten eerft in r begin van de Maar.d November Van
Spaanlê Kuftbewaarders in America hun fOefchryvende onregtvaardig
- gemaakte Pryzen Ichcnding van de Traclaaten en het Regt det Volke- j
ren, barbaarfche Behandelingen en lchandelvké Beledigingen omtient oa Bom^rQeer"ualloor^" e -
de. Engelfe Vlag, behalven dat zyne Kath. Majt. na de onophoudelyke Sp«B"d derwaarts gezeüdzyn, en de rvd.ngtn, die men van ilere rng:
Veétoögen en kïagten van zyne Groot-Britt. Majt. niet geluifttrd veel van.dén Commandant Brown te Jamaica heelt oruftngen nogre
min agt gegéeven heeft om dezelve te doen ophouden. h«ee" norf "n fee|™nfte gewag maaken. Eerjifler z.n
- x- I (Jie Eonciag VuTi SplCAftAo nütt cl» Middtlüi.xc
Deze voore'eevingeni dewelke men ot> tllérhande wyzt éewcldie: uif- w ,j 4.
We.ddé; om het Woord van dep Monarch ovet een tc dotn korben met ^epndcr zc.lgcg.ranzyn, a laaruMug
He trotsheid en draaiing van hét gerrtcené V'olk in dat Landvermeer- IN E L) E iv .L - a is J.J E i
duren noch ponder eenige gematigdheid; ren einde te verduilicren de 1 AMSTERDAM den January Uyr Teflèi ie vernokkèuheL Oc
tegtvaardigfte Voorgecvirjgen van deza Natte die zedert langen ryd dis Schip de Cornetiai voer de KaïnerErrkhuvièi; e.i in Reewild ;»g
iuöt waaragtige Zeérovcrye»; Vervötgirqj^n tr. Véibijterdhéden bclee- rée het i'ahip Evtbtviaard, berde- nalfll. tav.a. JJy P.3ch«i vs.-c