LEYDSE
N". nS
POOLEN, PRUYSSEN enz.
1734-
Vrydagfè Courant.
DANTZIG den 18 September. Vervolg van Manifefl va*
Afijn'».-» S'ani/Jaus. Maar iets dat zonder voorbeeld
is cu verwondering verdiend is het gedrag van de
nabiurïjc Mogentheeden Van Fooien. Heeft dat
Ryk eenige V;eedebreuk begaan om zich eenen Oorlog op
den hals te haaien Is het afhankelyk of tributair om Wetten
van anderen tc ontfangen Is het een overheerd Land dat aan
de Inftellingen en Ordonnantiën van den Overwinnaar gehoor-
faamen moet OndcitufTeheii disponeert men over de Kroon van
't zelve na 't believen van zyne eigene Belangen en werpt 'e
Regeerings-Form van 't Ryk het onderfte boven. Men bepaald
de magt van de vryheid der Stemmen men overweldigt het Ryk
aan alle kanten men dwingd de Frovintien die Bedryven te
moeten goedkeuren. Geen Eerbied word 'pr voor Kerken getoont;
geen confideratie is 'er voor de Sexe 5 geene veiligheit voor de
Inwoonders 5 alles is in Verwarring en Verwoefting. Men ver
genoegt zich noch niet het geheele Koningryk te ruïneeren 3 de
Stad Dantzig, die het fchoonfte Cieraad daar van is moeft ook
noch al het wreede en fchrikkelyke, dat de Oorlog by kan bren
gen, gevoelen. Men handeld haar als wederfpannig, om dat zy
zich getrouw toont voor eenen Koning dien zy voor Haaren
Meefter erkend heeft op eenen tyd toen zy noch van geen an
deren had hooren fpreeken nochte zich verbeelden kon dat 'er
een ander was. Men kaftyd haar om dat zy zich verdccdigd
heeft, na dat zy zonder eenige ontziening aangetaft was. Men
bed;rf- en ruïneert haar met Bomben en Kogels 5 men verbrand
een gedeelte van haaren Bodem men legt haar op overgroore
Sommen te moéten be'aalen, waar van een gedeelte is voor onze
ontkoming even eens als of men Ons aan de Stad hi bewaating
had gagteven en- als of een beleegerde Stad verarttwoordelyk
was voor den genen, die daar het commando oerd. Een onge
hoord Bea'ryf en c:n nieuwe manier van Oorlogen die noch
nooit in gebruyk is geweeft
Hoed het Gedrag, 't welk men. met den Primaat van 't Koning-
rvk gehouden hetft, niet zien hoe weinig Confideratie men voor
de Kepublik heeft, die in zynen Ferfoon gehoond en met verfma-
dnig gehandeld «'Otd I een Man,doorlugtig wegens zyne Geboor
te, eerwaardig om zyne Ja aren, te agten doot zyne Verdienden
te.refpeclecren wegens zyn geheiligt Cava&erte eereu om zyne
Primatiale Waardigheid en die daar by onfchuldig is ren opzig-
re van zyn gedrag, moet tc: een roemwaardig Slagtoffer vrrftrek-
ken aan de Verwoedheid voor de regtvaardige Zaak des Vader
lands welkers Regten Hy met een ftandvaftigheid zonder voor
beeld ftttande houd terwyl Hy met geduld ondetgaar gekeetent
en gekluiftert te woeden tot handhaving van de Vryheid.
Wat ook ten aanzien van den Franflen Ambaffadeur gefchied
is een gevolg van de Geweldadigheeden die men oeftend en die
door het Regt der Volkeren 't welk heiliglyk in alle Landen in
agf genomen word geenfints worden toegelaaten en fchoon
zyn Carafferin wat hoedanigheid het ook zyn mag zich niet
van zoo een harde Behandeling bevryden kan, verdiend zyn Fer
foon ten minften een ganfeh ander onthaaldan van een ftrenge
Gevangenis waar van Hy uytgezonderd behoorde te weezen al
was Hy zelf als Krygsgevangen gearrefteert geworden.
Wat zullen wy zeggen van de onregtvaardigheid, die men alle
de Senatoren en andere voornaame Lieden van de N atie aandoedi
Zy worten genoodzaakt den geenen voor Koning tc erkennen
dien zy niet verkooren hebben en welken zy gezwooren hebben
re rullen erkennen. Zy worden gehandeld als Wederfpanue-
lin gen zonder dat zy Onderdaanen zyn geweeft als Misdadi-
gen van Staat, zonder eenige misdaad begaan te .hebben en als
Slaven, ionder onderworpen geweeft te zyn.
Men mag zoo Veel als men wil het Regt van dén Oorlog in zyn
voordeel trekken, men zal geeu een Exempel in de Hiftorien vin
den dat zich nytftrekt tot het dwingen der Confcientien van eenè
vtye>7atie; en evenwel zien wy dit gebeuren door eeri der aller-
verfchrikkelykfte Eedzweringen, die men Haar gewapenderhand
noodzaakt te doen.
Ik laat aan de Cafuiften over oordeel te vellen over het Ge
val en het onderfcheid te maaken tuffchen eènen vrywilligen
Eed en zoo eenen dien men iemand met het Mes op de Keel
dwingt te doen. Indien deeze laatite foort van Eed met opregte
nieeniug gefchied is 't een klaatblykeiyke Meineedigheid we
gens de verbreeking van den reets geda anen Eed 5 en kan Soo
eene Meineedij>héid wel eene Trouw verzeekeren, die men ten op
zichte van God zelf niet betragt heeft By aldien in tegendeel
de kragt van den etrft gedaanen Eed in weezer. blvvende den
tweeden die zorider meenjng van dien na te komen gedaan
word, nul en van geener waarde maakt; waarom zal men dan ver
geefs den H. Naame Gods doen aanioepen
Men mag hoopen dat de Heemel die maar alleen ziet op de
zuyverhéïd en opregtheid onzer Harten door zyne barmheitig-
hcid agt zal geeven op den ftaat van Geweld waar in men door
de verfchrikkelyke Bedreigingen en door de Vrees gebracht kan
worden maar men möet daar tegen zyne 6ntzagchelyke Recht
vaardigheid duchten die de heiligfchennis waar toe men ge
dwongen word, op de geenen kan doen rallen die dezelve heb
ben doen begaan en die zelfs tot de zaligheid hunner Zielen
toe, aan hunne Eerzugt opofferen.
Ei idelyk men vergenoegt zich niet de allervoOrnaamfte Per-
zyn voor de behoudenis hunner Wetten dat *er geen Wet is die
.v n de Onregtvaardigheid gedekt kan zyn en aan de geheele
i Chrifteu Waereld, dat geene Trouw van Traéfaaten, geen Reegel
in Godsdienft geen beweegreede van Confeientie de Burger-
/kc Samenleeving neer befchermen kan. Een Yoorbeeld on
gehoord in de voorgaande Eeuwen en een droevig Gedenkftuk
voor de Nakomelingfchap.
Ik weet dat Souvereinen niet dan aan God reekening hebben,te
geeven van 't geen zy doen Ook is het voor zyne vree'ffflyke
Yierfchaar dat ik appelleere piotefteerende tegen alle Gewelde-
naryen die bedreeven worden in 't vertrouwen dat zyne Almagt
den Steikyn en Höogmoedigen zal befehaamt maaken '3 dat zyne
Heiligheid den Godloofen zal ftraffen en dat zyne oneindige
Regtvaardigheid den Onnozelen zal befchermen.
■Den 13 Augujfy 1734.
/o'c-én
vn-. 't Ryk gevangen te zetten en hunne gevoelens met
'ild afteptiifea 3 maar men le^oók het onverdraaglyk Juk
•P hunne Geweeterrs geen fpooï van eenige foort van Vry
heid mee* overtelaaten.
Zie' daar de Staar van Fooien dewélke aantoont aan alle Ko-
3ingen^2_Mpge»theeden der Aardt"welke Jaloers zyn over het
"etiig Regt der Kroonen hoe men daal meede leeft volgens het
>*>z.£t »aa eene verkeerde Staatkur.de j RRi» Natiën 3 dit iererlg
KADIX den 31 Augufty. Men wil dat in 't Voorjaar van hier
een Flotilla naar Vera Crux zal vertrekken. Het Fran? Esqua-
der van 9 Oorlogfcheepen 't welk in deeze Baay legt zal hier,
zoo men meend, noch eenige weeken vertoeven. Door het flegr
Gewas van Graanen in dit Ryk blyven dezelve noch zeer duur.
Van hiei zyn vertrokken Nic. Schelvis en Corn. Bark naarTcffel,
werwaarts ook zeilree leggen Coenr. Elok, Rynd. Schouten Scc.
NAPELS den 7 September. Op de tyding, door den Graaf van
Montemar herwaarts gezonden dat de Stad Palermo in Sicilies
zich den 29 Augufty aar, onzen Koning ondeiworpen had, is hier
onder het losbranden van 't Kanon het Te Drum gezongen. Met
een Malthees Schip voot deeze Stad gearriveerd heeft men, dat
het Convooy onder den Graaf van Maifillaé den 28 aan den
Tooren van Faro gekomen kynde, het Keyzerlyk Garnifoen van
daar naar de Citadelle van Meffiua gcïetireeit was en dat ©n2e
Infantery zonder eenigen teegehftand omtrent een rr.yl van
Meffina geland zyn de; de Magiftraat en Inwoonders dier Stad de
Sleutels van dc Stads Fooiten aan dien Generaal te gemoet had
den gebragt. Het Kafteel van Cötrone heeft zich, na 3 Maandert
beleegert te zyn aan onze Trouppen overgegeeven na dat de
Commandant met 175 Man van zyn Garnifoen zich met een Ge-
nuees Schip van daar begeeven en liet Kanon vernagelt had.
Zondag verftond men 3 dat het Kafteel'van Aquila zich rfieede
had overgegeeven er. dat het Garnifoen Krygsgevangen was
gemaakt;
ROMEN den 11 September. Dfc Spaanfe Miri'fter Heer Ratti
ontfing Vrydag 2 Ezprcffens met tyding dat dc Spaanefe TZoirp-
pen met veel blydftlrap re Fale'nr.ó ontfangen waren 3 en Ilanji-
dag vernam zy 11 'EScell; met een andere Expreffe .dar de Stai
Meffina insgelyks haare Foorten voor dieTrouppcn had geopent,
na dat dezelve den Tooien van Farob-magtigthadden. Dc Paus
heeft Antona tot een vrye Haven verklaard én zulk? Dingsdag
in deeze Stad met de gewoone Plcgtigheeden daen publiceerèfi-
De Ridder van St. Joris is nair Albano vertrokken, om daar zy
nen oudften Zoon en denHertog van Liria aftewagten.
LIVORNO den 10 September. Men heeft tyding dat ée Stee-
den Palermo en Meffina zich aan de Spanjaarden overgegeeven
hebben maar ftat de Keyzerfen in de Citadelle der Iaatftgemel-
de Stad ten getale van jïoo geretireeit zynde van Refolutie
waren zich wel te verweeren.
MANTUA dert ij September. Na dat dc Graaf van Koningrek
gifter-nagr met het Keyzerlyk Leeger, verdeeld in 3 Colommen
deSecchia genaderd was, deed Hy voor den dageraat de Foft v*n
Quintello attaqueeren alwaar Hy de Geallieerden veirafte efi
met de uyterfte fpoed de Vlugt deed neemen met agterlaating
van-alle hutine Tenten en Bagage By die geleegenheid zyn ee
nige lionderd Mannen van hen gefneuveld, en ruymduyzend ge
vangen genomen; Van de Keyzerfen zyn omtrent jo >l,an geblee-
ven onder welke men zegt de Generaal Wtlfeck te zyn. De
Graaf van Koningsck vervolgt de Vluchtelingen.
VENETIEN den 18 September. De Ridder Aridrea Erizzo, die
Ambaffadeur van deeze Republik aan 't Hof van SpanjCn is ge- -
weeft is benoemd om in die zelfde Kwaliteit aén 't Keyzerlyke
Hof te gaïn refideeren, iD plaats van der. Heer Marco Foscariai
wiens tyd geëindigt is.
WEENEN den 18 September. Het Keyzerlyk Hof heeft Btieven
van Konftantinopolen bekomen, inhoudende, dat dc Gröoten
Heer geen ander oogmerk had.dan om denVreede met den Keyzér
te onderhouden en dat Hy zith op geenerley wy£e met de Zaa-
ken van Foölén zouw bemoeyèn dat voorts de Forte Van mee
rling was den Öorlog regen de Fèrfiaanen met alle kragt voort-
tezetten dat ten dién einde alle de Trouppen uyt 4e Turkfe Pro
vintien zouden getrokken wordén en dat i groote Leegers cj»
1 de been zotideii wórden gehouden 't een om aan Th anus Kodll
Kan het Hoofd te bieden en 't ander om in 't hart van Pcxfiea
te dringen.
AMSTERDAM den 29 September. Té Falmouth waren door de
1 laatfte Storm ingeloopeii de Scheépen de Ifabella Kapt. Bruce,
uyt 1 efl'el naar de Strait en de Sr. Anthonio vip Zirikzeé nair
Kadix gaande, zynde de eerfte mafteloos en de andere meede be-
fchadigd, welke diep in de Spaanfe Zee geweeft hadden.
ROTTERDAM den 30 September. Op de Maas zyn gekomen
George Delis van Havre de Grace de Mary-Sloep van Londen
Kasper Meyer van Bergen Scc. en uytgezeild Hend. Blom naar
Hamburg, Sym. KI. naarBeïgen &c.
I 's GRAVENHACtE den 30 September, Dé Franffe Ambaffadeur
1 Marquis de Fenelon is met Heeren van de Kegeeiing in gefprek
geweeft. Een Expreffe van Farys is hier door rfaar't N oorden ge-
paffëerd. De jonge Graaf van Sintzéndorf heeft zyn vertrek naar
Weenen tot iu de andere week Óytgefteld,
LEYDEb! den jo September. Aanftaande Malndag den vierdes
O ober zal de Heer JACOBUS W1TTICHIÜS Al. £r PI
lofophic Dotlor tjusdem, at Kthic: ProfeJJor éen plegtigc 0;*t W
doen 4» iyat Frofe&t in d« MitheS* te aanreardcu.
