L E Y D S E
A9. 1734.
IV. 11
oensdagft* Cour:: hi.
POOLEN PRUYSSEN. enz.
V R A N K R Y K
ANTZIG deh is September. De Ruften zyn beezig de klei
ne Steeden, die hier pint rent leggen, met Giaanen te voor- j
zien en hebben in Elbing een Garnifoen van 600 Man.
Dier is gekomen Atent Rievers uyt Teffel. Het Manifeft,
dar Koning Staniflans uytgegeeven heeft luid als volgd
T.ANlSLAUS cle-I. doo Gods genade Koning van Fooien en
Groot-Hertog van Litthauwen, Rusland, Ptuyflen, Mazovieü j
Sair.ogitieu, Ki'ow, Volhinien, Podolien Podlachien Lyfland
Smolensko Sieviesk eti Chetnikow See. See.
Wy zyn verzeekerd dat het Treurfpel, 't welk ten huidigen dage
111 Pooien gefpeeld word zich genoegfaam aan geheel Europa
vertoond om liét gezigt zelfs ook van den aller-ónverfchilligftert
te konnen tieften j die Vertooning gefchied al t£ leevendig, dan
dat zy aan den aller-onkundigften het onderwerp van hetToneel-
iluk niet zouw doen begrypen en zy is van al te veel gewigt en
belang, dan dat zy gebrek zouw hebben van Otwdeelders.
Schoon deRegtvaardigheid geene Verantwoording de Waar
heid gcene Verdeediging de Reeden geen Bewys noodig heeft,
zouden wy nogtans óordeelen ons zei ven fchuldig te maaken jee-
g;ns God indien wy aan de Chriften Waereld haare eige Zaak
niet voor o-ogen Helden jecgens ons Vaderland, indien wy door
ons ftilzwygen ongevoelig fcheenen voor deszelfs Onheilen en
jeegens het Gemeen indien wy aan 'r zelve geen volkome ken-
niffe gaven van't geen heedendaags deszelfs oplettenheid bee
zig houd ten einde zonder vooringenomenheid daar van oor
deel te konnen vellen.
Deiaalven word van onzen Plicht vereifcht, dat wy, in den tyd
dat onze toeftand ons veilig dekt onze Stemme verheffen niet
om dea geweldigen loop der Stroomen van Onbillikheéden te
ffutrefii niet om eenigen Byftajid te verzoeken en om Hulp te rOe-
pèft regens de allct rngehoordfte Vervolgingen (want wy ver-
wigten dieHulp niet andets dan van den Heemel) maar om ieder,
d:c de gevoelens van een goed Geweeten, van Eer en van Opregc-
heiu niet t'.eenemaal heeft laaten vaaien deel te doen necmen
3in 't ongelukkig noodlot van Poolen
Men weet dat wy by 't overlyden .van Konirig Augtiftus ons
niet bediend hebben van onze oude Regten op de Poolfë Kroon
als zynde geduurende den tyd onzer Ballfhgfchap onderworpen
geweeft aan de magt der vryheid van Onze Natie j en fchoon Wy
niet in ftaat zyn geweeft die Vryheid te verdeedigen eh onder
l itre Wetten te leevcn, nebben wy die daarom niet te min gefe-
fpifteert. Wy hebben afgewagt dat de Republik in alle haare
Voorrechten hetfteld -zynde vergaderd zouw hebben om in Fer-
loon te vetfehynen en haare Uytfpraaken te doen over ons Lot.
Naauwlyks hadden wy voet op den Poolfen Bodem gezet of
ragen ons weeder op den Troon geplaatft. De Lugt w"aac in wy
ge'iooren zyn en welke wy op nieuw begonnen in te ademen
weergalmde van Pioclamatien j Wy zagen in de geheele dooilug-
tige vereenigde Natie maar alleen een Hart dat naav Ons ver
langde en hoorden maat alleen eene Stemme om Ons tot Haa
ien Koning te verklaren.
Doch alzoo dit geen Dag-Regifter is van dlles wat by pnze
Vetkiezinge is voorgevallen zoo herhaalen wy alles niet wat
teets dien aangaande gezegt is. De geene, die van de Waarheid
allerOmftandigheeden onderiegt wil zyn, kan honderd duyzend
Getuygen daar yan hooren om volkomen verzeekerd te konnen
weezen van dc Wettigheit dier plegtige Handeling niet alleen
door't gezag van den geenen die dezelve heeft aangefteld, maar
ook door den tyd waar in die gefchied de plaats waar die ge
houden, de vryheid der Opinien en eènigheid van Stemmen welke
daar by geweeft is.' Indien derhalven noch eenig Spoor van de
form onzer Vrye Regeering inweezenis j hoé durft dah het ftout-
fte Bedrog het tegendeel ftaande houden en in het gezigt van
Heemel en Aarde valfchelyk voorgeeven dat het geene wat de
wettigheid der verkiezing eens Konings Van Poolen maakt in
die voornoemde plegtige Handeling niet in agj genomen zouw
xyn geweeft t
Wat ons betreft laat het verwoedendfte geweld Ons vty de
Kroon betwiften De eenige toemrvke wyze op welke wy die door
de Liefde onzer N aaie veikreegen licbben word by Ons hooger
geacht dan alle de wyzen van verkryging der geheele Waereld j
konnende wy Ons beroemen dat men Ons die Kroon niet Ont-
i Beemen zal ten waare men. aan rriyne Natie liet Hart 't welk al
1 het fteonfel an onzen Troon da uytgéfttektheid van ons Ryk,
en Je Verzeekeiir.g vaii onze Regceiing is uyt het Lvf rukte
hehalveu dat ook dewyl alle de Mogentheeden met het beftry-
den van deRegtvaardigheid haar nooit in 't minft zouden-kon-
Ben benadeelen noch de Waarheit ondeidrnkken myf.e Regten
Bhyd boven alle magt en geweld zullen zyn want zy worden
I al tc veel door de Wetten des Koningryks betchermd en vcrdé.e-
[1 "'gd dan dat de reedenen van Kanonfchooten daar ooit eenige
>1 Bies >n zouden kounen maaken.
Wy behoefden niet eens agt te liaan op de Tegenwerping die
ii door eenige Patriotten, welke van 't Lichaam der Republik afge-
il londert zyn gemaakt word ftellende dat wy uvt hoofde der
i' Conft;tutie*van Ao. 1717 niet getegtigt zouden zyn den Troon
te beklimmen. Maar evenwel om alle Lieden van een gezond
vernuft uyt het misverftand over zoo eene Laftering te brengen,
**Jzen Wy Hen flegts tot het leezen van die Conftitutie, waarin
II Bien beweerd Ons te begtypen ondet de Aanhangers van Zwee-
fven, regens wilke men de geftrengheid dei Wetten in't werk
lc^- "Wy erkennen Ons niet ondet dien Tytel, en hebben onaf-
I ankelyk van Zweeden als een goed-Burger en toen in kwa-
't u'1 ïa" Raadsheer wiens Eed meedebrengt zich regenden
'hender der Wetten aantekanten de Wapenen tegen Koning
1 Auguftus ojrgp i^men.
ieedèrtlshet Zwéedengewreell', -die'de te SaamveibondeneR.e,-
fnblik heeft aingehange» welke Haate Wetten em Vryheid on
detfteunde eene Alliantie met dat Ryk maakte uyt ktagte var.
welke AlliantieWy wel een Bondgenood vanZweeden, maar egter
een Aanhanger van het Belang onzes Vaderlands alleen waren.
De Vreede dien Koning Auguftus met ons geflöoten heeft, toont
uytdrukkelyk genoeg aan war een onderfcheid tutfchen het een en
't andej is eh indien men dopt eenTra&aat metZweedcn deyzelti
Aanhanger word is wyien Koning Auguftus het ook geweiden
door het TiacUat van Alt-Ranftad behalven dat het een Ge-
fcliil is, 't welk nog nooit dan door geweld bellift is geweeft, na-
mentlyk wie van beide volgens onze Wetten als Vyand dies Va
derlands verdiende verklaard te worden 1 de geene di.etoen Aan
hanger van Zweeden was of Koning Au&üftlfs? en of de mis
daad van Staat belfond in goed Z~weeds te zyn om zich tegen
eenen Oorlog aantekanten die buyien kennis van de Republik
was aangevangen dan of die Misdaad beftond in goed Saxis te
weezen, om te dulden dat de Hoofd-Wetten des Koningryks ovei-
tieeden zouden worden;
Maar ondetfteld zynde, dat dit Vonnis tegen Ons gewcezen
was j is 'euvel eenige Gcregtskandeling voor af gegaan Immers
kon zoo eeneUytfpraak nooit gedaan worden door eenen Koning,
die afftand van den Troon deed wiens afftand geautfioiifeert
wierd door een Pioclahiatie van Interregnum (of opsnftaanden
Troon) welke van den Primaat die toen van zyne Party was
iSietd getiaan j dooi eenen Koning die nooit door eenige A Tê
weder bekwaam is-gemsakr om den Troon te beklimmen iruaa;
alleenlyk door de toegeevenheid van de RcpabliH getole'reett is
geweeft en eindelyk door eenen Koning, die zelf my voor Wet
tigen Koning van Poolen erkend had.
En boven ditkonden de Leeden v£n de Republik .die zelf
voor 't meerendeel meede fchuldig aan oiize gewaaudt Misdaad,
was, wel een Gexegtshóf v'aa wetiige Regters uytmaakeu Doch
liet is hier de geleegenbeid niet om ve.fiag yan Onze voorgaande
Bedryven te doen j Wy zouden die nochtans getnakkelyr. in a'
huil Dagligt konnen ftvllen en daar bv bevvyzen wat een ievcr
wat een opoffering wat een pligt Wy.voól' 011s lieve Vaderiand
betoond hebben indien het zelve niet reets daar pan wel ovei-
tuygt was, en zulks ook niht opentlyk had doen b|ykeu door het
Regt, 't welk het aan Ons gedaan heeft zeedert dat het zich iu
volle vryheid heelt gezien, met dat geene te eikénen wat Wy
voor 't zelve geleeden en uvtgeftdah hebben, terwyi het genopd-
.zaaljt wierd zelf zyn juk mei geduld te. moeien drager-.
Het komt hier dan maai alleen op aan, dat uren twee w c71fft-
lyke hoofd-Poiut .1 oi.derzo'eke Het een, of de gcene die ziclf
van 't Ligchaam van de Republik hebben afge.zpndrrl geregr
tigt zyn eenige Tegenwerping te mogen maaken daar -ry op het
Verkieziiigs-Veld niet tonS tot het Regt van tenige Oppofifre fc{-
voegt hebben gefcheenen én daar zy behalven dit voor Ven
banneliugen-verklaard zyn geweeft niet.alleen dorii ecnë alge-
meene Uyrlpraak va-n eene viye en onafhankelykc Republik.
maar ook doar zich z'elven als hebbende hun eigen Vonnis g,e-
weezen door een Martifeft, by Hen ondertéekent, wa'at in zy zich
beioofd hebben van alle Aftiviteit (of Magt) om zich tegen on-
ze Verkiezing aantekanten, én noch veel meer om een anderè-op
hunne wyze te konnen doen.
Het tweede Höofd-Point betreft ,het ondeifcheid fuffchen onil'
Verbanning (onderfteld zynde dat die weezendlyk is.) en die van
den Keurvoill van Saxen. De Republik, die eene voiftrekte >Mec-
fteieffe van Haare Wetten is, Ons door de v rkiezing die zv van
ón«en Perlboh heeft gedaan in haaien Schobt 6ntfangenc)f-,.eh'
aan hdar Hoofd plaatfende maakt onze Misdaad zeer verdieu-
ltelyk en onze Straffe zeèr zoét en roem yk j daar ?y ir. tegen
deel deir Keurvoift van Saxtu afzweerd, met alle Vteemdelrngen
buyten den 1 roon te lluyteii, door een, nieuwe Conftitutie,die niet
overtreeden kan worden zonder de Goddelyke én Menfchelyke
Wetten te fchenden. 1
Ondertuffehen ziet mer dat een kféin getaf Pétfoonen, diezig
verm ete'yk den Naam van Republik toefchry ven li aar gezag
met geweld inncemen, haare lhftellingen veragten, onder hiin-ne
begunftiging vieemd'e T'iouppen invoelen de Regéeiingswyze
I voot altoos affchaften en niet teger ftaande zy als afgefneedé
Leeden van de Republik vervallen zyn vp.n 't Voórregt om Ver-
1 kiezers der Koningen te mogen zyn tot eene niéuwe Verkiezing,
j trëeden.; Viaagt men wanneer? na dut de Ryks-Stenden'ieèts,'.
eenen wettig yrrkooren Koning erkend hebben. Vraagt men waar?
In het Leegerveld om zoo te zéggen dei Vyanden. Vtaag: men
op wien-zoo eene nieuwe Verkiezing valtop eenen Piins dien
de Republik (en niet Haar zelfs de geenen die Hem verkoorejt
hebben) gezwooien liid nobit te zullen veikiezén.
Voor 't overige «iyze'n Wy alle de geenen die Wy tot ketters
in Onze Zaak aanftellen naar de publike A.ftens die waeield-
kundig genoeg zyn ohi önste óniheffen van èeh breeder vérhapl
dien aangaande te doen Ook zal de Waereld" nimmer konhén
pryzen, dat in hét d'öoilugtig en taltyk Ligchaam van den Adel
ïommige gevonden wórden, welké'de Vryheid die door wyzeWet-
ten voorgefchrëéven is in toomeloofe on-gebondenhecden ver
anderende zich daar aan overgeeven 11a't welbehagen hunner
Driften die hun eige'ii fóha'ndelyk Belang den voortang voor 't
Gemeene Welzyn geeven, en die met een afgryffelyke meineedig-
hëid Wootd eii Trouw oifttrênt God gebroken hebbende dië'niët
na konnen komen ten dpzigte van hun Viderland.
j (Lef overige hier
j PARïS den 24 September;Zécd*it.het begin van deezc week
I zyn hier veifcheide'Exprcffens'.z'QO oyt ltalien als Spanjen aan-
gekomen, van dewélke eenige eldfiis-.gep4Hee1t.zyn. Gifter-iiep
hier den geiugt.,/dat de Maiarfchaik ueiJroglio door een p.aity
Key-zetftn in 1 t-aHvnoreerrt+otysiti'tiékötcllat,y-aig ier-naaaw%i-
ïvood in 't Hembd had kunnen'-rédden en verfcheide voornaame
Otiicieren gevangen, waieir epv;hj?e-4en veaftaat men dat het
