L E Y D S E
AM7*;
isï°.<s§
Vrydagfë Courant.
I T
N:
A LIE
P O R T U O A L.
cc. Duytsland en d'aangrenzende Rvken
"j F L Z A S.
VRANKRYK
ird<i
niet
Het-
•vat,
,0.1
L Cl
1
do
APELSden ij Mey. Woensdag is de Kardinaal Coscia van
hier naar Benevento gekeerd. De Kardinaal van Althan on
zen Onderkoning, is naar Cervenara vertrokken, om den Fairs
daar op te wagten Zyn Emin. heeft 14 Wagens met Koks
cn andere Bedienden van hier gezonden om zyn H. over al op zyne
Route te onthaalen.
ROMEN den 17 Mey. De Kardinaal LercariSecretaris van Staat,
heeft met een Exproflfen tyding ontfangen, dat de Paus den 12 deezer
van Benevento vertrokken is, om over Monte Call? 110, Sezzaen Fras-
cati henvaards te keeren zullende zyn H. in die l'laatfen verfcheide
1 Kerken en Altaaren inweyen. De Kardinaal Marefofchi, Vicaris van
den Paus heeft geordonneerd Gebeeden profelici reditu Pontificis voor
He gelukkige te rug-komft van zyn H. in alle de Miflen te doen ook
worden ten dien einde 40 uurige Gebeeden me: ten toon-ftelling
van 't Venerabile gedaan, en veele Proceflien gehouden. De Ambaf-
,l I fadeur van Portugal doed een afteckening maaken van de vermaarde
10<J Bibliotheek della Minerva, om dezelve naar Lisbon te zenden hebben-
«fj de zyn Portugeefe Majt. gerefolveerd na dat Model een Bibliotheek
op te regten. Men verftaat dat de Paus te Benevento een Italiaanfe
H Duyvel uyt een Bezeetene gedreeven en noch andere Miraculen van
dien Landaart gedaan had.
tc LIVORNO den 16 Mey. In deze Haven zyn gekomen vyf Oorlog-
etj fcheepen van Tonlonnevens een Brander, een galjoot en 6 Franffe
'"1 Galeven van Marfeille, en daar word noch eenOorlogfchip te gemoet
''"•gezien. Gem. Franffe Oorlogfcheepen hebben een Rover van Tunis
lUj genomen, en te Toulon opgezonden. Met twee Vaartuygen van Bo
nifacio in het Eyland Corlica, hier aangekomen, verftaat men, dat de
Rovers omtrent de Tooren van St. Cipriano aan Land waaren geko
men en den Toorenwagter met zyn Familie en 9 andere Perfoonen, in
Slaverny hadden weggevoerd.
FLORENCE den 17 Mey. Het Bisdom van Lucca tot een Aarts
bisdom verheven zy'ndc heeft .de Heer Cluinigi nieuwen Aartsbif-
"i (chop en de Republicq een goude Kelk en Altaarbekken zeer kon-
ati ftig gewerkt, en Sooo Ducaten waardig, aan den Paus Prefent gedaan.
Ineen Dorp omtrent St. Leonard is een Boerin in den ouderdom van
113 Jaaren overleden.
™j GENUA den 17 Mey. Volgens de ingekomen berichten zyn meer
löTi1s 2j Barbarife Rovers in Zee en doen zoo met Landingen als ari
ërs vee Schaden. Men verftaat ook dat twee Faufïelyke Galeyen met
<len Rover die te Sta. Feiicita omtrent Romen een Landing gedaan
had, veele «uren lang waren Haags geweeft zonder hem te kunnen
overtneefteren.
BOLOGNE den 17 Mey. De Ridder van St. Joris ftaat incognita een
'keer r.nar Parma te doen om den nieuwen Hertog aldaar een Vifite
ke geeven.
MILAAN den 17 Mey. De Graaf van Daun onzen Gouverneur
is van Pavia en Torrona hier te rug gekomen. Aan de Fortificatiën
:llllvan Novara word naet 3000 Man gearbeid.
VENETIEN den 24 Mey. Van Mantua heeft men dat daar twee
Regimenten Keyzerl.Trouppen, uytgeleezen Volk, zyn aangekomen.
LISBON den 14 Mey. Op de Taag zyn gearriveerd de Schepen van
de Kapts. Parke, Carroll, Willy, Davis en Ramage, alle den 6 deezer
van Gibraltar vertrokken. Hier worden twee Schcepen van 30 en 40
Stukken Kanon geëquipeerd.
LISBON den 18 Mey. Alle de Scheepen naar Brazil gedeftineerd
leggen nevens meer andere noch op deeze Rivier; Op dezelve zyn
^gearriveerd Jan Jac. Mars van Amfterdam, Louis Manfon van Port a
j\?ïortJean Bapt. Venetier van Bilbao George Devman van Londen,
Charles Filderik van Genua,Jean Bapt. Landovan van Bajonoe.Fran-
1 ui
M
rai
vol
ten
tsii
Ht
VI
kan
ciscc Martyn uyt Galicien Pedro de Joaza Parrera van deEylanden,
kn John Neal van Cork en vertrokken Jofeph Roux naar Marfeille,.
drie Scheepen naar Terraneuf, John Bryan naar Cork Vincent Guet-
Ji en Chriftoffel Chancena naar Venetien, en Martin Scalpa naar Ha-
de Grace.
WEENEN den 24 Mey. De Keyzer heeft den Hof-Taalman van de
dflOiientaalfe Taaien den Heer Dalman tot DeszelfsRefident by dc Ot-
oriicomannife Porte benoemd. Gifter morgen is weder groeten Raad van
crWtaare gehouden waar by de Keyzer affifteerde Vervolgens heeft de
Minifter van Deenmarken Audiëntie by zyn Keyz. Majt. gehad. De
3ti Keyzer is zeer aangedaan over de dood van denVeldmaarfchalk Graaf
[be,l" Vhelen. De Hertog van Liria ftaat op zyn vertrek naar Dresden,
:eo to van daar zyn Reis naar Petersburg re vervolgen,
liet FRANKFORT den eerften Juny. Gifter is de Vergadering der Ge-
do: tiflocieerde Kreytfen geëindigd, zynde het Refultat van haare Delibe-
'stien, zoo men zegtvolkomen na de Intentie des Keyzers. Heden
JF.t -onthaald de Graaf van Wurmbrand Keyzerlyke Rvks-Hof-Raads
ilei Vicc-Prefióent de Gezanten van die Kreytfen op een pragtige Maal-
iiWtyd. Donderdag is te Philipsruh, een magnificq Kafteel van den Graaf
v»n Hanau, het Huuwlyk tuffchen den regeerenden Hertog van Saxen
rh(£iienach en de Markgravinne douariere van Baden Durlach Nicht
edian gem. Graaf, voltrokken.
n STRAATSBURG den 50 Mey. Men ziet hier Extratt uyt een Brief,
1 Kofyhreeven door den Heer Le Blane Minifter van Staat, aan dén Heer
11Marfchall Graaf de Bourg en door deezen geinfinueerd aan dén
n Magifiraat deezer Stad Die Brief behelfd eenOrdre desKonings aan-
flïiade de Reiigie-Zaaken 700 der Proteftanrfe Ingezerenen in dén
j lfas als anderzins cn is van deu volgenden Inhoud
'7i f "Vrdonneerd de Koning, dat alle Prieurea of Hoofden van Kloo-
l>, fters zoo Monniken als jjoanên gebco'riBe Kbninglyke'Oa-
Ja;,ci4 moeten weezeTi,
II. Geen Ncvititu ofte Nieuweling zal in een Kloofter ritfgte ee-
nig Perfoon tot een Ampt aangenomen worden die niet een Inboor
ling van 't Land is Egter worden hier uyfgezonderd de geentn wel
ke exprefle Permiflie v-an 't Hof daar toe verkrygen als mede de Per
foonen in het Bisdom Bazel, jSpiers, ofte ook het Bisdom van Straats
burg aan de overzydc van den Rhyn geboprtig zyn mitsgaders de
IJefuiten, voor zoo verre de Prior voor de Vreemde inftaat 3 De ordern-
telyke Vifitatien zullen by ons gedaan worden door die uyt de Kloo^
fteren Schwarrzach Gengenbach Schuttern en Ettenheim en van
de Onze weder by Haarlieden mits dat het zelve,altyd bekent ge
maakt ofte in tyd van Oorlog fchriftelyke Permiflie van de respeftivp
Commandanten daar toe verzocht wetde. De jcfuite Collegien ia
Duytsland mogen door de Onze, en de Onze door die uyt Duytsland
gevifitëerd worden.
III. Geen Paftors- ofte-Diaconaats-Dienft in den Elfas zal door
Btiytenlanders vervuld worden 't geen ook van den Lutherfe te ver-
ftaan is.
IV. Als Perfoonen van andere Gezintheden her Venerabile op Straat
onrmoeren, zal ieder zonder onderfcheid Ontzag en Eerbied voor het
zelve betuygen En als zoodanige Perfoonen geen middel hebben te
rug te keeren, ofte zich'in Huyzen te begeven, zullen dezelve de Hoed
met Veneratie afhouden, ende niemand z»l onderllaanin 'rgezigtvan
het Venerabile zich met de Hoed op het Hoofd te laaten vinden, 't ij
op de Straat, ofte'in Huyzen, aan Venders.ofte in Winkels..
V. Op de dagen dat de Rooms-Katholyken haare Kerk-Vifitaths
houden in de Kerken daar het Smueltoneum is dat is, daar de Rooms-
Katholvken en de Lurherfen beurtelings haate Codsdienft houden, zai
in zoodanige Kerken geen .Lutherfe Godsdienft mogen gedaan wor
den ten einde de Katholyke Biflchopofte die de Vifitatie doedia
dat Werk niet gehinderd word.
VI. De Heilige dagen der Rooms-Katholyken zullen ooksdoor de
Lutherfen en Gereformeerden zoo te Straatsburg als op-her Land ge
vierd en op die dagen geen Werk-Plaatfen nochte Winkels geopend»
nochte opentlyk iets verkogt worden..
VII. Die geene welke Kerkelyke Inkomften-trekken, zullen hetOrr
nat, ofte de Cierafen, als mede de Stoelen en Banken in de Kerk, met
al 't geen verder binnen de Reik vereylcht word, bezo.rgem
VIII. De Gerefoimeerden zullen by de Lutherfen haare Religie mo
gen veranderen mits dat zulks zonder opeutlyke Plegtigheid ofte
Vreugde gefchiede.
IX. icmar.d Rooms-Katholyk geworden zynde, mag niet meer va*
Religie veranderen, en in geval eeaiig rerfoon bevonden wierd zulks
te doen, zal dezelve met alle ftrengheid-geftraft wojden, alzoo wel als
de Faftordie zoodauigen Perfoon zal hebben aangenomen ende dp
Kerk, in welke hy de nieuwe Belydenis van zyn eerft verzaakte Geloof
zal hebben gedaanEn vermits zoodanig Exempel gebeurd.as mer
Madame Razambaufen,zgl dezelve.ofte weder R. Katholyk worden,
ofte binnen drie Maanden tyd uyt het Koningryk van Vrankryk v«-
trekken.
X. Als een Vader ofte eene Moeder,pn dus maar een van twee egté
Lieden R. Katholyk worden, zullen alle haare Kinderen meede in dip
Religie opgevoed worden ten waare dezelve bereids te vooren tec
Communie waaien geweeftBy aldien egter de zoodanige Kinderen
niet boven de 14 tot haare.is Jaaren toe dit Sacrament genooren hebe-
ben, zal zulks geagt worden voorbaarig en onwettig gedaan te wezen,
en men zal die Rooms-Katholyk opvoeden.
XI. Alle buyten epn wettig Huuwlyk geboorene Kinderen zulle*
voortaan R. Katholyk gedoopt en opgevoed worden, al was het zelfs
dat haare Vaders en Moeders beyde Luthers ofte Gereformeerd mog»
ten weezen.
XII. Ajle die geenen der Ingezetenen die R. Katholyk willen wor
den zullen drie Jaareu lang bevryd zyn van Inkwartiering van SoIV
daaten en van betaaling van Capitalia of Schulden; En ingeval een
Jongeling die noch minderjaarig is, R. Katholyk word, zal Hy deeje
twee Vryliedcn genieten na dat Hy meerderjaatig geworden is.
XIII. Daar zal geen Amptraan Ampt-Schfyver ofte SchoutOfte
Perfoon van Regeering op het Land van andere Religie mogen wee
zen als V3n de Rooms Katholyke waarom alle Stedehouders; Voog-
den en diergelyke Overheids-Petfoonen die Luthers zyn en zooda-
nige Ampten bekleeden afgezet zullen worden.
XIV. Alfchoon de Lutheranen by de Ridderfchap van NeJer-Elfas
in den Jaare 171S de permiflie op nieuws verkregen hebben het Di-
reflorie in Religie-Zaaken alternativemcnr ofte beurtelings met de R-]
Katholyken waar te neemen Is hét zelve egter de fadh veranderd,
zoodanig dat in het toekomende geen ander aks Rooms-Katholyk
in het Diie&orie weezen zal.
XV. By gevolge zal zoo dra de Raadsheer Steinhil overleden is
altyd een R. Katholyk in zyn plaats weezen.
XVI. Zoo dra in een Lutherfe Gemeente ofte Dotp zeeven Burgers
van dc Rooms-Katholyke Religie zyn zal het Koor van de Kerk,
ende de helft van de Begraiaf-plaatfen door de Lutherfe aan de R. Ka
tholyken ingeruymd worden Egter zal onder, die .zeeven geen Herr
-der, Jager, ofte Knecht verftaan worden. Ook zal van dien tyd af
geen Luthers Heer van een Heetlvkheid in dat Koor waar van d«
Rooms-Katholyken Bezitters zyn meer begraven worden, al was het
dat dien Heer Patroon van de Plaats en de Kerk mogt weezen, eo dat
deBegtaaf-plaats van zynFamilie van aloudeTyden daar geweeft was,
PARYS den jo Mey. Men vdrzèlcerd dat de'Koning' en de fccnin-i
ginne Stanislas te St. Germain en Laye zullen komen vffblyVen tea.
cvnde hier by de Verlofling van de Ko'n in ginne tegenwoordig te kun
nen weczen. Alfchoon zedéid voorleedcn Maandag den Oorlog hiet.
als genoegfaam zeker gehouden is, arriveerde kort voor 't vérttek v;qa
de Poft eer. Lxpreife, wtlket» aanjeoirtft noch Hoojrf geeft, dat dé t.ij-
