LEYDSE
A®. 17*7»
Vrydagfè Courant.
WESTtNDlEN.
I T A L I E N.
Duytsland en d'aangrenzende Rvken
GROOT-BRITT ANN IEN.
"A.
JAMAICA den 26 January. Na dat de Scheepcn van den Admi
raal Holier ceniglins herfleld en met Vivres Volk en andere
Noodwendigheden voorzien waaren, is dien Admiraal met 4 van
zyne grootfte Scheepen, nevens een Snaatiw, van hier naar dekuft
van Cartagena vertrokken, ophetberigt, 'twelk met een Bark van de
yufl van Porto Bello hier gebragt was, dat deGallioenen, zoo goed als
jv konden, terwyl dien Admiraal hier was, onder geleide van 2 Oorlog-
fcheepen van Porto Bello naar Cartagena waren gezeild agterlaaten-
dc 3 Gallioenen, als buyten Haat zynde, om de Reis te kunnen doen.
je vertrokkene Qallioenen hadden een groot getal Goederen welke
op de tweede Feria in de Maand November onverkopelyk waren ge-
wstfti te rug naar Cartagena genomen, cn verlcheideNaviganten had
den wegens die flegte Markt moeren befluiren, om met hunne Goede
ren over Land naar Lima te ga3n. Te Porto Bello bleef de fchaars-
lieid van Leevensmiddelen noch grooten de ongezondheid van 't
Ciimaat veroorzaakte by continuatie veele Ziektens j Men verzekerd-
dat by aldien de Admiraal kofier door Ziektens en Gebrek niet ge
noodzaakt was geweeft van de Baftimentos herwaards te vertrekken
die van Porto Bello noch grooter Elende zouden nytgeftaan hebben.
Men arbeid met alle fpoed om de drie hier gebleeven Oorlogfchee-
pen van 't Esquader van gem. Admiraal weêr in ftaat te Hellen en
met het noodige te voorzien, ten eynde zich tèn eerften met de ande
re Scheepen te gaan conjungeeren.
NAPELS den li Maart, De Kardinaal van Althan onzén Onder
koning, heeft ordre gefteld, dat de Pans met zyn geheele Gevolg over
aldaar zyn H. in dit Koningrvk zal komen te pafleeren, gedefroyeerd
tal worden 5 Tot dien einde zyn op alle Plaatfen van de Route veele
Xoks gezonden alle de Weegen zyn gerepareerd en op de Rivier de
Garigliano is een Schipbrtig gelegd Twee Biffchoppen uyt dit Ko-
ningryk zyn benoemd, om de twee Zufters van den Paus, Religieufen
la't Kloofter delta Sapient,* deezer Stad, naar Capua re geleiden daar
tyde Voeten Van haaren Broeder ztillen kulTen.
KOMEN den 22 Maart, Maandag morgen hield de PausConfifto-
iie,waar in verfcheide Bisdommen voorgefteld zynde, zyn H. affcheid
ium van't Sacro Collegió, óm zyn Reis naar Benevento overmorgen
aan te neemen, ftaat makendé den eerften Mey aanftaande hier terug
tt weezen De Kardinaal Barberini wenfehte den Paus uyt naam van
het Sacro Collegio ^eluk op zyn Reis 5 Zyn H. heeft tz duyz. Scudl
in Goude Specien van zyn eigen Geld naar Benevento gezonden en
daarenboven is noch een gelyke Somme in nieuw geflagen kleine
Zilvere Specien uyt de Munt geligt, welke de Paus derwaards met zich
sternen zal. De Heer Santa Maria is tot des Paus Aalmoeflenier, en
de Vader van dien Heer t ot zyn Opper-Fourier geduurende die Reis
benoemd Zes Prelaaren van 't Apoftolis Paléls zullen zyn H. ver
tellen Zes Zwitfers, zes Man van de ligte Paarden, én zes Cuirafilers
tullen onder 't Commandement van den Hertog van Mónte Mileto
tot Gardes dienen De Heer Farfetti heeft Ordre »an zyn H. gekree-
genom Hem naar Benevento te volgen willende zyn H. dien Pre
laat, die tot het Aartsbisdom van Ravenna benoemd is In de nieuwe
kerk van St. Philippus Neri aldaar inwyen. De Kardinaal Cofcla is
«keten morgen voor uyt derwaards gereden. De Groot-Conneftabei
Colonna is naar Frataccie vertrokken, om daar in zyn Paleis dén Paus
tt onthaalen. Eergifter zyn 240 Pauftelyke Soldgaten nadr Civiti
Vecchia gemarfcheerd, om aan Boord te gaan van twee Galeyen, wel
ke geduurende des Paus afzyn op deeze Kuft zullen kruyffen, Zyn
Hts. Reize is gereguleerd op twaalf Italiaanfe mylen daags, Donder
dag namiddag heeft de Paus in het Kloofter van Sta. Cecilia affchéid
veeten neemen van de Fxinceflc Sobiesky, Gemaalinne van den Rid
der van St. Joris, met welke Hy een zeer lang. gefprek hield.
VENETIEN den 29 Maart. Dingsdag Feeft van Maria Boodfchap,
Vierde men de Verjaaring van het leggen van den eerften Steen tot
btt bouwen dezer Stad, 't geen in het Jaar 421 gefchied is Des mor
gens affifteeide de Doge met de Regeering in de zeer plegtige Kapei-
lein de Kerk van St. Marcus en des namiddags in het Sermoen van
den Pater Jefuit Valarefchi, vermaard Prediker, maar dewyl Hy in dat
Sermoen met veel Onvoorzigtigheid over Zaaken van de Regeering
gefprooken had, kréég Hy gifter avond ordre óm terftond uyt het ge-
lied van dé Republicq te vertrékken,
IVEENEN den 22 Maart. Het KeyzCrl. Hof heeft wégens de Sue-
teflie van Parma noch geen Refolutlé* genomen om de Gevoëlens
tan 't Spaatafe Hof daar omtrent af te wagten. öndertuflehen is men
hier zeer verlangende om te zien hoe de nieuwe Hertog van Farma
tieh zal gedragen en of hy de Inveftitimre by den Keyzer of by den
'tui zal verzoeken. Men geeft hier voor dat het Beleg van Gibraltai
tnkel een Reprdfalie rouw wéezen Van het bloquéren Van Porto Bello,
JONDEN den 4 April. Het Slot van 't méergdnlelde Engels Stuk
eftaat in een Projeft ten opz'gte vah den importanten Koophandel
M Spanjaarden op de Weftindiën behelzende in Subftantie het vol-
gtode:
Op het zelve Eyland Cula, daar de Havana gelegen is, op deNoörd-
Kuft, by de groote paflage van de Golf van Florida Is noch een aft-
tr« Haven, genaamd de Haven ofte Golf van Hond*, omtrent j my-
ten Wellen van de Havana,
Oic Haven zouw den Engelfén gróote voordeelen toebrengen j en
w het tegenwoordig Geval onder andere de volgende i
Ten eerften is het een Plaats, die bekwaam Is, omOpregtingen daar
tóuaken en wélke men niét weinig kollen zouw kunnen fórtificeé-
.Cn> zoodanig dat het onmogelyfe zouw zyn dézëlve te Land te na-
Ica ca dat men by gëvoJgé deot dé Spanjaarden niet zouw jWa-
tomtnodeertj worden:
Ten tweeden kan die Plaats Honda commandeeten een Vriigtbaarï
gezonde cn overvloedige Landftreek, daar de Cólonien ruym zoo wél
en gemakkelyk zouden geplaatft weezen, als te Jamaica zelfs,
Het derde en voornaamfte Vobrdeel zouw weezen dc Situatie, welke
coodaanig is, dat geene Scheepen nochtc Vlooten liyt de Havana, nóch-
te uyt de Golf van Mexico nochtè van de Kuft van Cartagena en Porta
Bello^ konden komen, ofte derwaards ghan, zonder voor by die Haven te
pafleerenin 't gezigt dér Öorlogfcheepen die daar zouden leggen
zoo dat het genoeg zouw zyn, als dé Engelfe daar een goéd Esquader
onderhielden, om óp de Kuil te kruylfen.
Daar is geen wég bekend Welken de Vioot van Ven Crux ofte dc
Gallioenen van Porto Bello zeilden kuhnen neenien als ondèr't Gefchuc
van die Haven ofte wel onder 't Kanon van, Jamaica',
De zoo genaatndé Paftage tegen de wind van de ppnt van't po
ften van Jamaica, naar het Zuyd-W'eflen, en vervolgens naar het Noo'r-r
den tuflehén de Eilandén Cuba en Hispaniola en tuflehen een oneindig
getal kleine Eilanden Zdntbanken Kotfen eil Klippen j laatendé dé
Golf van Florida ter linkerhand cn komende éindelyk ip den Oce
aan ren Noord-Ooflen van 't Eyland Bahahia, zouw praftlcabcl kun
nen weczen voor 't een of't ander Schip maar niet voor geheele
Vlooten cn vootonderfteid dat die Paftage te gebruiken wasj als dan
zouw het Engéllé Eyland Jamaica van liet zelve Nut v.-eezen als (le
Baay van Honda aan de andere kant.
En als men wilde tegenwerpen dat dé Spanjaarden zouden kunnfeni
pafléeten langs deZuydelyke Kaft van't geen zy Noord-Zee noemen,
re weetén langs de Kuftén Van Santa Maria Venezuela ofte Garaea., ver
volgens naar Bocca del Dragon ofte de Golf van Paria Cn het Eiland
la Trinltédraayendè éindelyk naar 't Oollen om in den Oceaan te
kamén,en met dc Pottugeefe Vlooten van Brafiliea t' Huys tckeeren,
Daar op word geantwoord dat die PafTage alzoo wel als de zooge
naamde Route tegen de Wind vergeleeken kan worden met een Stad
die béleegetd zynde égter niet geheei ingeflo^en is én die nog ee-
nige geheime Faflages heeft ,waar door een enkel Man kan pafleeren,
om Blieven te bréngen of te haaien maai: die niet dienen kan nogte
om de Stad te verligten uogte Secours daar in tc bréngen nojjre on»
de Belettering te doen opbreeken.
Na dat men dus den Staat der Spaanfe Zaakén by een aanftaanden
Oorlog met de vodr-onderftelling dat de Engelfe Meefter tér Ze»
zyn, vertoond heeft, én na dat men heeft doen zfen, dat dé Cómmer-
éiè van het Spaans America met Europa Qnderfchëpt kan wórden ea
dat de Spanjaarden met hunne eigéne Onderdaanen niet zoudeh kun
nen handelen zonder permiflie van zyn Groot-B.rittanriifé Majt. ctt
deszelfs Geallieerden Is het gtvolg ofte liytwetklng daar van ligte-
lyk te begrypen, en mén zal niet meer behoeven te vïaagén, Wat Voor-
deehn Wy uyt een Oorlog met Spanjen z.ttllen trekken i
Iemand zouw de beuzélagtige Tegenwerping kunnen fortnieeren j
Voor-onderfteld dat de Engelfe de Commercie der Spanjaarden zou-4
den afbreeken, blyft het egter in Sparijëns Magtdeszelfs Önderda*»
nen te beletten ttaet andere Natiën Koophandel te dryven, zóo dat die
Stuyting van de Commercie een verlies zorit zyn vcror de Spanjaar
den zonder winft te weezén voor dé Engelfe.
Maat daar op word geantwoord, dat de ondervinding leerd dat dér
Spanjaarden in America als Zy niet Oud-Spanjen niet kunnen haiy
delen met andetë Natiën Koophandel dryven en dat by aldien d«
Spaanfe Schéepen uyt Europa géene Koopgoederen naar America bren
gen, de Spanjaarden genoodzaakt zyn, zoodanige Waaien by anderca
te zoeken De Spanjaarden zelve zyn van dié Waarheid ovértuygd,
én de Marquis de Pozzobueno beklaagd zich in zyn laatfte Memorie^
dat hét Esquadér vari den Admitaal Hofier ten Anker leggende voot
Baftimentos, verbooden Koophandel, fzoohy zegt! bégunftigd en be-
fchermd en dus dc voornoemde rioodzaakelyke uytwetkihg veroor
zaakt had.
De Spanjaarden in Mmerica T.vn gegoed en ryt bez.ittende ivervle'ed van Geld
en van alle Soorten van Levensmiddelenbthalven Wyn Zy hebben de hetrlyb-
fii Vrugtenmet oxnoeme/ylte metnlgte van Suyker om dtZ-tlvi te bewaar en,-usaar
omtrent ty groot vcrmaal^fchtppen z,oo dal min by hen de kpjltlyhlbt Confirtiuren
vol op vind J De Cacao is daar in z.oodanigê meenigté, dat de Chocolaat, die hair
Ordinarii Dratik^ii Htn by na niett boft Zy heU'tn Vltcfch van Slagtbeejlen
Wild, Gevogelte en VijJchen, meer ah ly kunnen confumeeren War het Zilver
aangaat, haart Hnyz.cn zyn 'er vol itan en de Pakhuyzan hunner Kooplieden z.Ji»
tot boven toe gevuld met Kifieti vol Baareti Zilverj
Maar in 't midden van died overvloed hebben z.r geen Linnen gtene Loketter.
geent Zyde geen Camelot tbc. en by gevolge geent KJeedtrea J die Goederen alle
moeten Hen door vreemde geleeverd worden Hét is waar dat. zy daar etnigeKjf-
toen en V> 'olie hebben en dat de Indlaanen in de ver af gelegene plaat Cen et at ge
Stoffen van Katoen ofte vatt fitgte WtHe van Pttou maaien om z.ij, re kleedtn
Maar de Spanjaarden z.elvé gel}tul den ouden Decnen m Engeland wier hoog~
tnoed en luyheid uytermaaten groot waren 5 De Spaanfe Graniet cj4.dat is erri
trotfe l.ozaardy laar Hiri niet toe z.ith te verneedtrtnom te werken Z.00 n v tv
i geent andere MamifaSfuiirtr, of Kleedden hebben ah die welkt z.y uyt Europa
kgygen, en wel kg bben Ujt OoJHndiên gebragt Worden, gelyk.ah gefekildtrde Lywa-
tin en Zyde Sloffen van Chinadie zy uyt de Philippinife Eylanden door den li eg
van ^iyuepulco beloomett.
j De yoornaamfté lading dér Gaiiioénen naar Atilétici véttrekkei-
j, de bell nat in Engelfe Lakenen Zydén uyt Vrankryk en Italién 4
Hollands en Hoagdiiyts Linnén j Dé réft is eénigé Wyn Olie cn
Vrugten,
In tyd van Oorlog is het dlkwils gebeurd dat hc't Tiarispcjtt vad
j, die Goederen belet is geworden om dat de Gallioenen twee a drie
Jaaren ópgehoudén wiérden Toén was het zeer aardig om te zicit
Spanjaardenmet hunne' Zakketi vol Goud,- huché Tafels met
Ziivét Servies bedekt en hunne PaKhuyzên mét Baren van Zilver
f, opgehoopt egter uytzinnlg door IchaarSheid Vari gebrek aan R.e*-
f, <fii g. In die algëmétné Vetlegeiithètd kwatö'oijder and«re« eet»
