LEYDSE
T U R K Y E N.
:,a: I T A L I E N-
NED E R L A N D E N.
j 17 2.f
Laf j
n i
iici
Pg<
iot
zei
t <di
liu
No. 120
Vrydagfè Courant.
^Jr ONSTANTINOPOLEN denccrftenSeptember. Men heeft hier van
u den 2i tot den 26 vandegepaffeerdeMaandpublique Vreugdebe
au.
dreven over het inneemen van de Stad Taurus in Perfiendie Stot-
%cjj menderhand veroverd is, en veel bloed gekoft heeft. Het is zeer waar-
d lynelyk dat de Porteden voorfpoed haarer Wapenen in dat verwarde Ryk
d T°lgen zalalzoo hier voor weinig dagen noch io a 12 duyzend Tartaa-
te Paard zyn gepaffeerd, om zich detwaards tebegeven 1 't geen alle ge-
Du gten van Vreede aldaar, diefommige meenden dat door de dood van Mei-
n zwel had mogen volgen, doed verdwynen. Den 1 o Aug. was vanSmitna
naar Amfierdam vertrokken het Schip de WendelaKapt. Jan Paulusfe
wel, die den 12 de Kaap Spada gepafïeeid was.
v« ROMEN den ij September. Maandag morgen heeft de Kardinaal de Po-
10 ;nac een lange Audiëntie gehad by den Paus wegens het verfchil tulïchen
nv Kroonen van Vrankryk en Spanjen, 't geen zyn H. door alle mogelyke
ar iddelen zoekt te befliflen Ondertuffchen heeft gem. Kardinaal ordre ge-
eeven, om de gantfe Plaats Navona te illumineeten op den dag als hy we
nt ns het Huuwlyk van den Koning zyn Meefter een Feftyn zal geeven; Maat
dc Spanjaards van de Ketk van St. Jacobwelke op het beft van gem. Plaats
en, hebben op expreflc ordre van Jiun Hof verklaardniet te zullen dulden
as it gem. Kerknochte de Huyzen tot dezelvebehootende, in eeniget ma-
eg tie verligt zullen werden. Donderdag was de Kardinaal del GiudiceDee-
t in van't Sacro Collegio, in zoogevaarlyketoeftand, dat men alle moment
'tn ;n dood vetwagte, maar zyn Emin. is zederd veel beeter geworden. De Re*
e ering noch geen berigt gekreegen hebbende dat de 2 Zoonen van den Prins
nr in Caibognanoin het Ketkelyk Gebied te rug gekomen zyn, heeft men een
er uyt.2 andere Officieren, en 3 0 Curaffiers naar Catbognano, Leen van ge
le; lelde Prins doen marfeneeren, aan welke men ten lafte van gem. Leen toe-
<h tweezen heeft een Scudi daags aan de Officieren en j Julii (zynde omtrent
d< ffSchellingen^-aan ieder Curaffier, boven en behalven hunneLevensmid-
a 1 den en de Fouragie voor de Paarden met vetklaaringdat die Gagies alle
'II gt dagen verdubbeld zullen worden zoo lang tot die Princen aan de otdtes
la an den Paus zullen gehoorzaamenondertuffchen blyft de groot-Conne-
St abel Colonna in zyn Paleys gearrefteerd. De Paus heeft den Kardinaal Pe-
d( :ira door den Heet Santa Maria doen Weetendat hy den Heer Biechi in ge-
d olgehet verzoek van den Koning van Portugal in de eerfte Confiftotie tor
e lardinaal zal benoemen; Zyn H. heeft mondelinge belofte gedaan aamde
lertoginne van Gravina, om den Heer Orfini haar Schoonbroeder, insgé-
ie pks in de eerfte Promotie met het Purper te bekleeden. De Broeder van den
o latdinaal Coscia, die door den Keyzer tot Prins en Prezident van Abruzzo
e erheven isheeft ordre van zyn Këyz. Majeft. bekomenzich tetftond naar
a lapels tebegeeven ,ende Hertog van Gravina nevens den Ptins MonteMi*
D tto hebben bevel niet buyten het Koningryk Napels te gaan. Men zegt dat
n e Keyzer gantfeh onvoldaan is van dat den Paus aan de Biffchoppen verba
tim heeft, de Monarchie van Sicilien te erkennen, en dat zyn H. geweygerd
leeft de Bulla van de Croifadeaan zyn Keyz. Majt. te accotdeeren.
FLORENCE den ij September. De Graaf van Watzdorff Miniftet van
te len Koning van Poolen aan de Iraliaanfe Hovenis een keet naar Lucca
«gaan doen, en het gerugt looptdat hy een Volmagt zouw hebben tot het
tondelen over een Huuwlyk tulïchen den Prins Antonio, Broeder van den *2^325
H Pff Arv ttln Po vm <2 aV aan T)nn e m 11 a int. ka. U line tten CevAH
it
/l worden. De Wed. van een.Zwaardveegwdie a! twee Huuwlyks-gebödërt
i.ad met de Graaf de Mailliis gearrefteerd. DeBedelaaiswaarvan de Ker
ken en Straat en opgepropt zynhebben nooit ftourer geweeft als tegenwoor
dig. Dagelyks gefchieden Diefftallen of Moorden. Twee Laqneyen welkö
hun Meefterdie een Engelsman was, in de Straat van deComedie gefmoort
en van 200 Guineas beroofd hebbenzyn gearrefteerd. Dingsdag avond
wierd een Kruydenier ih deStraat St. Honnoré door 3 Schelmen overvallen
en genoegfaam dood geilagenmaar toen zy hem van alles beroofd hadden,
en aan zyn Das naar de Rivier fleepten, wierd hy door dc komft van een
Koets ontzet, doch zoodanig gehavend en gewurgd dat men aan zyn op-
komft twyfeld. Een voornaam Burger in dezelve Straat, zich Woensdag laa
iende razeeren in een Kametdaathy ceriige Zakken Geld op een Tafel had
l«ggenliep de Barbiers Jongen, toen de Baard omtrent half afgefchooreri
wasfchielyknaatzyn Winkel, en verzogt zyn Meefter die Voort af te willen
gaan fcheerenom dat hy in bekooring zynde, den Heef de Hals af te fnyden
om dat Geld teneemen, zich die aanvegting wilde onttrekken, 't geen de
Barbier aan den Heerdie met veel ongeduld zat tewagtengèzegt hebben
de deed de Heer, gefchoren zyndeden Jongen haaiengaf hem i Piftolet-
ten tot een Ptezenten vtibood hem ooit weêrte komen fcheeren.
MASTR1GT den 28 September. Heden is de Prins Wilhelm Van Heften
onzen Gouverneurhier aangekomenom de nodige ord-res te ftellen rot de
Eerbewyzingenwelke men aan de AartshertoginneGouvernantedetOo-
ftenrykfe Nederlanden by haaraankomft alhietzal bewyzen. De Biffchop
van Luyk zal haat in zyn naam mededoen complimenteeren. Menfpveak»
hier niet als van de meenigvuldige zoo Seculiere als Reguliere Geefteiyken
welke om de Vervolging uvt Vrankryk vlugten, zonder zich egter van degé-
meenfehap der Roomfe Kerk te willen fcheyden, nochte van die welke zy
verlaatenVeele zyn 'er in deze Stad gekortienwelke wel wenfehten de Pro-
teftie te genieten, die haar Hoog Mog. vergunnen aan die geene welke de
Roomfe Religie belydenZy hebben tot voordeel de oude en nieuwe Regle
menten, volgens welke alleVreemdelingen van geen Luyklè.Moeders geboo-
renvoot Brabanders gehouden wordenen alle Seculiere en Reguliere Gc-
meenfehappen zonder onderfcheyd verklaard worden de Jufisdiftie van haat
Hoog Mogende onderworpen te zyn, niet tegenftaande de mede-Heerfchap-
py van den Biffchop van Luyk.
AMSTERDAM den 3 Oftober. Men ziet hier de volgende Vertdogen
door de Heeren Bewindhebbeien van de Weft-Indife Comp. dezer Landen
aan de Heeren Staaten Generaal wegens het Commercie-Traftaat tufltheO
den Keyzer aan den Koning van Spanjen geflooten.
Hoog Monnde Heen»
De Bewindhebberen van de Generaale Weft-Indife Comp. dezerLandcft
kunnen zich niet onthouden aan Uwe Hoog Mog. ootmoedig te Vetro-
nen de Bezwaarniffenwelke ten opzigtc van gem. Comp. ontftaan zyn uyf
het Commercie-Ttaftaatden eerften Mey laatftleden tulïchen den Keyxet
en den Koning van Spanjen geflooten,
Dat die Bezwaarniffen zyn, eetftelykdat dooi het II. Artikul van geme'de
Trattaat aan de Oorlog- Transport- en Koopvaardvfcheepen van zyn Keyz.
Majt. en deszelfs Onderdanen toegedaan isia alle de Havens van Spanjen
de Indien daar onder begrepen, te komenen zich daar te voorzien van Ver-
verfchingenLevensmiddelenen van al het geen zy tot haar reyze noo dig
Hertog van Parmamet een Princeffe uy t het Huys van Saxen.
BOLOGNE den 17 September. De z Princen van Catbognano zyn hier
0 door naar Milaan gepafl'eerd.
VENETIEN den 22 September. Met de Brieven van Corfu heeft men
dat de Generaal Schuylenburg zich ten eerften Scheep ftond tebegeeven, om
fjherwaards te komen.
VRANKRYK.
PARTS den 29 September. De Koninginne heeft aan de jonge Herrogin-
nevan Orleans betuigd dat deszelfs afzyn haat Majt. zal fmertenen heeft
daarom aan dieBrinceflëverzögt tweemaal'sweeks aan haar te fchryven
met belofte haat eygenhandig te zullen antwoorden. De Hertog van Orleans
zal van tyd tot tyd in de Raadsvergaderingen te Fontainebleau gaan affiftee-
renDingsdag heeft de Heer Lambertnieuwe Prevoft der Koopliedenver-
j[ zcld met de Scheepenen dezet Stadde Eere gehad dien Ptins op te wagten.
Het is noch onzeker ofhasre Majefteyren denk. Staniflaus met zyn Gema-
linneen Moeder teBcuron^.mylen van Fontainebleau, ofte te Chateau de
la Riviere, ofte in het Bofch van Orleans zullen fpreeken, maar't is zeker
dat zulks op den 8 Oftober gefchieden zal; Gemelde K. Staniflaus zal 60
Gardes hebben, die uyt de Invalides genomen zynen magnificq gekléed
worden. Voorleeden Zondag hebben delnwoondets van Fontainebleau pu
blique Vreugde over 's Konings Huuwlyk bedieevenen het Te Deum in Mu-
zicq doen zingen Des avonds was de geheele Stad geïllumineerden ieder
BurgerhadeenVteugdevuurvoorzynHuys. Die dag deed de Koninginne
7j GoudeLouizenaandeArmenuytdeelen. DeGraafvanToutouzecnzyn
Gemaalinne eenige dagen te Fontainebleau geweeft zyndehebben zich naar
.1 S». Legers begeevenom daar de Herfft door te brengen. Gifter hebben de
Beveifc Princen de Wateren in 't Pare teVerfailles zien fpeelen, en gingen
vervolgens in de Operadie voor de laatfte maal fpeelde, en daar zy zoo veel
vermaak vonden in het Danfen van Mademoilelle Prévótdat zy haar na 't
eindigen van't Speleen Diamant-Ringter waarde van 100 Piftoletten,
tot Piezcnt zonden i Gemelde Princen zyn Woensdag door den Hertog van
Orleans te St. Cloud op een pragtig Feftyn onthaald waar by zich 't geheele
Huys van Orleans bevond. Wocusdag, kreeg de generaale Vergadering van
de Geeftelvkheid ordre van 't Hof, om ten eerften te fcheydenmet veibod
geer. Formulier van aanneeming van de Bulle Vnigmitut te maaken zoo als
voorgenomen was. De HcerDaigiii.Eif-Majorvan Metz, isCommandant
van 'r Kafteel van Verdun geworden, in plaats van den overleeden Heer Dn-
ftorgde Monbaitier. In deAbdyevanRoyaumont zyn 100 MuddenGraa-
nen ten profyte van den Armen ontdekt en aangehaald. Het Brood koft hier
noch 8 Stuy v. het Pond. De Prins de Conti en de Hertog de Bouillon heb
ben eindelykgeobtincerddat de gezegelde Briefdie de Marquifinne de la
Beauaie Montteuil te Compiegncin 'c NonaerzKiooftei hield ingetrokken
dat dooi Artikul XXXVl.'TanJhet zelve Ttaftaat, aan de Ondeidaanen van
zyn Keyz. Majt. ook vrygegeeven is in de Koningtyken van Spanjen te bren
gen allerhande foorten van Koopwaaren en Vtugten uyt deOoftindiënmee
alle dezelve Voorregten en Voordedendie van tyd tot tyd aan de Onderda
nen der Vereenigde Nederlanden doot veifcheide Koninglyke Concefllea
toegeftaan zyn,' en zelfs met de Clatiful, dat de Onderdanen des Keyzcrs ge
nieten zullen al het geen aan dezeRepublicq door het Trattaat van Munfter
in't Jaar 1648 zoo ten opzigte van de Indien als anderzins toegeftaan is.
Ten derden, dat door het Artikul XLVII. mede toegeftaan worden alle de
Voordeelen, gegeeven zoo »an deEngelfeNatie door dcTraftaten van de
Jaaren 1s67,1670, en 1713als aan de Ingezetenen van dezen Staat door de
Traftaten van 1 «48, isjo, eni7i4.
Dat deze drie Grievenzoo als het den Remonfttanten toefchyndonbe-
ftaanlykzyn met het berugte Traftaat van Munfterom dat in't zelve doof
de Attikulen V. en VI. ten haaien Voordeele verklaard isdat de Vaart naat
de Indien zouw bly ven op den Voet als ze toen gedaan wierduyt ktagte van
de Ofttoyendaar toe gegeevenofte die in't vervolg zouden gegeeven wor
den, en dat ten dien einde de vooifz. Comp. tet eenre zyde zouw behouden
haare Bezittingen ende Koophandel in BrazilienAfrika en Amerikaeti dat
de Ondcrdaanen van alle de Koningryken en Staaten des Konings van Span
jen ter andere zyde zich zouden onthouden van alle Vaart en Handel op de
Plaatfcn en Havens daar gem. Weft-Indife Comp. dezet Landen eenigeVaaic
ofte Handel mogt hebben: 'tGeen van de zyde van dezdn Staat ge-
compenfeerd ofte reciproquelyk goed gemaakt is door de Verbintenisdat
deszelfs Onderdanen niet zouden kunnen vaaren op de Plaatfen der Indien
daar het den Onderdaanen van Spanjen vryftaat te vaaren en te handelen.
Dat het Ttaftaar van Munftet van weêrzydcn altyd zoodanig vetftaan i*,
gewordendat de geheele Kuft van Aftika aan de Weft-Indife Comp. dezei
Landen gelaten en gebleven iszelfs met dieftiptheid van de zyde det Span~
jaards, dat zy daar geen de allerminfte V aart ofte Handel ondernomen heb
ben, en dat zy daar zederd het Jaar 1648 niet een Voet bieet Land hebben
bezeten.
Dat de ftrydigheid van 't meer gem. Commercie-Traftaat tuffchen den
Keyzer en Spanjen met hetTraftaat van Munftet in't volgende beftaat:
eerftelyk, dat de Koning van Spanjen (met behoOilyk refpeft gezegt) aan
geen ander Vorft heeft kunnen afftaan, 't geen hem nochte zynen Onderda
nen niet toebehoorde; Ten tweeden, dat zyn Kathol. M ajr. het zelve Regc
noch minder heeft kunnen afftaan aan de Staaten en Landenwelke eerry d t
tot zyne Rykcn behoord hebben, en welke begreepen zya in het Veibod in
gem. V. en VI, Attikulen van 't Trattast van Munfter; Tin derden dat de
onderlinge Verbintenisbegrepen in die Attikulen V. en VI.doot welke de
zeRepublicq beloofd heeft ojt.de SpaanfePli'atf<ö h» de Indien niet i&vui
