LEYDSE
N<
!3r
WoensdagCourant.
I N G E M E R L A N D.
SPAN J E N.
P O R T U O A Lr
'Z W E E D E N.
DEENMARKEN.
V R A N IC R Y K.
A0.!/2"*--'
it
4
fl
o
reer
my
bfr
PETERSBURG den 7 Oftober. De KêYzer heeft zederd eenige dagen
in den Senaat en alle de Raadsvergaderingen geaffilieerdom de zaa-
Icen van Commercie en de Zee-Magt hoe langer hoe meer op een
foeden voet te (lellen. Meu verzekerd dat de Heer Romanzof, na de
iimifleling der Ratificatie» mét de Ottomannife Portczich met een Mi
slet van den Giooten Hear naar Perfien zal begeevén, zoo om de Grenzen
teicmlecrcnals om zoo het mogelykis een ACcorf)modement met Miri-
venre matenondertulfchen zal de Prins Galliczin in deUkranie blyven
tri einde ais het focccs aan de verwagting niet mogt "kbmqn tc beantwoor
dt», met een confiderabel Corps Tiouppcn naar de kant van Perfien te
trekken.
MADRID denpOftober. De Prins Galliczin, Ambaffadeuf van den
Xcvzer van Ruslandheeft den Conful van zy n Natiedie te Kadix ftaat te
«ain lüidcerenen maar alleen de approbatie van den Koning daar toe ver-
B>»t,aanhet Hofgeprezenteerd. De Heer Daniel BrigadiniAmbafladeur
vaadckepublicq van Venetienis heden naar St. Ildefonfc vertrokkenom
zyn Audiëntie van affcheidby den Koning te neemen, ftaat makende bin-
ioi agt dagen naar gem, Rcpuülicq te keeren. Men Zegt dat het Hof eeriige
Ootlo"fchccpcn in Uythcemlé Landen docd koopen.
LISBON den 9 Öftober. Het vertrek van den Viceroy met de i Scheepen
watGoa zal tót in de aanftaande Maand Maart ofte April nytgefteld bly
ven en zullen alsdan mede verfcheyde Scheepen naar Brazilien gaan. Men
kond voor zekér dat de Vloot diéuyt déBahia ftaat te komen voor die tyd
gearriveerd zal wezen. Het gerugt 't geen men hier gehad heeft, dat deVloot
vanRiöde Janeiro aldaar gearriveerd was is ontftaanuyt een giffing van de
drie Oorlogfchecpeu wélke gemelde Vloot tot op de hoogte van de Bahia ge-
ëscorteerd hebbenenin't bégifi van July in goeden ftaat van dezelve ge-
fcheyden waren. Na de exeeffive Hitte welke men hier geduurende de ge-
We Zomer gehad heeftis in verfcheyde Plaatfen van deze Provincie ein-
delykveei Regen gevallen, 't geen aan het Gewas veel goed gedaan heeft;
Boot de Aardbeving die men Hier en op andere Plaatfén gehad heeftis geéri
fchadeveroorzaakt. DePagtvandeTabakis vernieuwd, endoed 100 duy-
ïtndCiuzados minder als voorlecde Jaarzynde dezelve nu voor een Mil-
linen tn 700 duyzend Cruzados aangedaan. De van hier vertrokken Mal-
theefeOorlogfchepen onder 't commando van Andrea Grillpwelke veelë
Ververfchingcn ingenomen hebbenzullen Kadix en Livorno aandoen. Op
deTaag zyn'gearriveerd António Överftal vanLimjrieiik, JofephBadfort
van Kingshal .Daniel Lilo vanFrancisco Muni van MallagaAlex.
SmithvanSt. UbésJohn Dealing vain PiskataNathaniel Garey vaq Kork,
Domingo Ramos van Villa Nova, en Carlos Bautifta vanTavires in tegen-
dttl zyn vertrokken Clement dö.Reys naar Port a PortMalachias Jouvet
naarKadix, Will. Foreft naar Engeland, Robb. Peer én Hugh Vezie naar Ge-
•uaPiettr Wyllie naar Ierland&c.en noch blyven leggen een Hollands
«enSpaans, een Deens, 27 Engelfe, en y Franffe Scheepen.
STOKHOLM den tg Oftober. Gifter-avond is de Konirig'met deKonin-
po-cvanEkkelzond in deze Stad te rug gekomen, en Verfcheyde Ryks-
ïaaden zyn.hier mede van derzelver Landgoederen gere'vérteerd. Voor't
vtmek van haare Majefteyten van Ekkelzond, waren daaf eenige Jagers uyt
JhTel aangekomenom in de Jagt geé'mployeert te worden. De Heer Be-
ItuchefMiniftcr van den Keyzar van Ruslandheeft een Expreffe van zyn
Hofontfangen met Depeches wegens de zaak vanWierolax, welke hy aan
m Staats-Secretaris Baron van Hopken gecommuniceert heeft: men weet
toch niet regt wat dezelve behelzenmaar wel in't generaal dat de Keyzer
Rusland van zyn prctenfie niet wil afftaan fchoon het Hof dezelve be-
zvaatlyk zal kunnen aecordecren.
USENEUR den 24 O ft ober. zederd 4 dagen zyn hier wel 50 Scheepéil
B®iveerd, daar onder Corn. Juriaans,Pieter Gerrits, Matth. Piet.Galtje
StouwerPieter TjalinksJan Jut, Roofe,Bar. Hanfi'e, Ewout Dirks
rant BaiholmJuiiaan KoopmanDirk JellesDirk Jac. Crap, Jacob
r ?rawHeere JellesCom. ImkesCorn. JuriaansDirk Hagenaar
c" lande HoenJ ac. Gerr. N agt egaalen Jan Brandarisals mede twee
"MieOotlogfcheepen,ieder met 50 St.van Karei skroon, gevoerd doen:
kribbe en Jurgens, dewelke beide naar Gottenburg zullen zeylen
c daar zynde Koopvaarders naar Portugal en andere Plaatfen van't We-
n°L"tcri<^c'te eonvoyeeren, «n vervolgens eenige tyd op de Algierle Ro
tan'' ^et Bc'c'P van TeekeTjerks, van Dantzignaar Amfterdam
J. was doordat van Corn. Corn, de Jong, mede van Dantzig kornen-
j, "n.lict "ytloopen van 't Kattegat overzeildzynde het Schip gezonken
C oUc ?oh°rgeii op gemelde Schip van Corn. Corn. de'Jongdat te
j 11 urgingelopen isalwaar ook gekomen was Revet Cockmede van
a6naatAmfletdam moetende, nevens noch 3 andere Schecpen, welke
tc: "d" ^arIk'eêr van Ahram Klaafien, en 3 andere van haar Gezelfchap wa-
Wo' 1 ®°'<was omtrent Gottenburg gebleèven het Schip de Gene-
g^wetkerk, Hendt. Rievecs vam Neiva naar Amfterdam gaande. Alle
ia
19
yni4
ftf
1tk
ruk*
ife
der-
Ccpen, naar de Ooftzee moetende, zyn van hier derwaards vertrokken.
fravv 1vtR anc^ Cn ^'aangrenzende Rvkevi.
.Bfj-,;, den ;6 Oftober. Men ziet hier een Gefchriftofte nader
dtr°'P let 'Kfchuldigen van dwaasheid door de Rooms-Katkolykeii te-
Iftft ,L.' "ïr' ivti aangaande het verfehil over de viering van hetPaafch-
lTL I, ndeinfi.bftantie.
ls-4b vanBafi'cha is denjooden Ltvitic. 23. v. y.
en Num. 2
oft° tC '101,l'en eerfte dag na de volle Maandie na 't
^c;ue ''O"11 dat is te zeggen op den 1 j van de Maand
"ind den 14 des avondsen den 15 met het ondergaan der
elk gebod denjooden maar vari een dag gefproken word.
s de Godslaftering der Joodentegens J. C. de gelyk-
derjooden me» het Puafch-Féeft van de Chrtftcnen
te vet» ydenis in gevolge het Decreet van den Keyzer Conftar.tir.US de
Gtootc na het Concilie van Nnetn het Paafch-Feeft by de Chriftenen door
gaans op den eerften Zondag na de volleMaan, die op gemelde ^yuhiptiium
volgten dus na 't Joódfe Paéfcha gevierd geworden.
III. En nademaal gemelde Lente volle Maan dit Jaar op Zatiirdag den 6
April des namiddags gevallen is, 't geeriby dc Joodende rydedag van dé
Maand Niflan, en by gevolge hun Paffcha was, hebbén de Evangelifen goed
gevonden het Paafch-Feeft op Zondag den 9 daar aan volgendeen dus 11a
't eyndigën vin 't Paftcha der Jooden te vierén, zonder daar door nochte aan
de intentie van hét Öoncilie van Niciinnochte aan het oogmerk van lnul
eygen befluyt den 30 January in 't voorlecde Jaar op de Ryksvérgadering te
Regensburg genomeneenig padeel toe te brengenofte de miuftefttJu-,4,-
tiyt te begaanzoo dat ten
IV. Het verfehil van 'f Paafah-Fecft met hét Paffcha dei Joden fna'a: al
leen in den eerften dagbeftaat, en nier in de volgende dagenwelke de Chri-
ftenen en de Joden uvt eigen authoritéyt daar helAten bvgevoegtzondei
daar toe door eenige nytdrukkelyke Wet vcipligt te zyn geweeftzoo als on
der anderen te zien is Exod. 12. v. 14.
V; Wanneer nu dé RoomsgezindeBerispers ir.ét hunne Vitteryén willen
•aantoonen dat het Joodfe Paffcha 7 dagen langdnurd, waar van de Ia.ifte
dag zoo fieylig was als dc eerdé, én de Evangelifèh hun Paalèh-Feeft by ge-
volgewerkelykmethet PafTéhader Jodenhaddeu gehouden, hebben dcE-
Vangelifen reedete zeggendat deeze Hairklovers een ongeiymtheid willen
beweeren, die nochte het Concilie VanNiceen, dcKeyzerCouftantynde
Grootc, nochte de Róoms-Katholyken zelfs, veel min de Evangelifen im
mer in den zin gehad hebben, waarom ten
VI. gevraagt word, wanneer de cerfte Lente volle Maan op eén Maandag
Dingsdag,Woensdag,Donderdag,ofreVrydag komt in tevallcn en de Jo
den gevolgelyk op een van deze dagen hun Paflcha beginnen en de 6 naafte
dagen continueereupf als dan niet op den naaft volgenden Zondag ons
Paafch-Feeft geduurende het Joden Paftcha gevierd word't geen de Heerea
Ècdil-sllen immers met befchaamde Kaken ja moeten toeftemmen.
VII. Voorts vraagt men hen verder, hoe de Gregoriaanfen Almanak iiy
zoodanigen geval te wérk gegaan heeften of hef vieren van 't Paafch-Feelt
niet conform dezelve Almanak op den naaften Zondag is gefteld geworden,
fchoon het Joodfe Paffcha nóch niet geëindigt waswelke Vraag wederom
niet anders als met ja beantwoord kan worden.
En eindelyk wenfcht men' v?el te weeten wat déeigeritlyke reede van ver-*
fchil in de geheele zaak wezen zalen waarom niet 't geen in vroeger tydén
en byzondcrlyk in 't Jaar 1609 van de zyde der Rooms-Katholyken regt en
overeenkomftig met het Concilie vanNiceen gehouden is en 't geennocK
verder in deze Eeuw voor regt gehouden worden zal, ook redelyk zal wezen
wanneer de Lente volle Maan op Zaturdag invalt, en dus de cerfte dag van't
Joodfe Paffcha Vrydag avond begonnen en Zaturdag geëindigt is
Hier zal de Critique blyven fteekenwaarom men tot bcfchaamtheid dei
ó'ngerymde Berispersnoch aanfooncn zak, ten
IX. Dat de Rooms-Katholyke Kerkingevolge den Gregoriaanfen Al
manak, het Paafch-Feeft bereids driemaal in deze Eeuw, te weeten in de Jaa-
ren Ï7t4,1717 en 1721 gevierd heeft op de Zondag, die onmiddelbaar na
de ZaturdagPaffcha der Joden gevolgt is't gee'11 ook noch 13 maaien in
déze Eeuw zal gebeuren in de Jaaten 1738 ,4:4$ ,48 s 1,65, 6g, 71, 72
7f,;8j,92,en 179J.
X. Dus had men aan de kant dér Roonas-Katholyken beetér gedaan met'
zoodanige elendige redeneringen niet voor den dag te komen, en zich beetcr
te laaten onderregten door den Jefuit Falkin zyn bekent Traftaatje ovér
den tyd der viering van't Paafch-Feeft; en de Heeren Berispers zullen tcff
befluyt niet onredelyk gelieven te oordeelen' dat de Evangelifen op hun
beurt hen wyzen naar het vyfde Kapittel in 't Boek der Wysheid, daar zy ziel»
kunnen toepaffen 't geen in't zesde vets gefchreeven ftaaten dus luyds
Voirniattr toy x.yn van dm voeg der ■waarheid afgedwaald, ende het l.gt der
rigtightid en is tns niét gefdieenen, ende de Zanne der Geregtigbeid tn n ens n at
opgegaan.
PARKS den 27 C&cber. Dingsdag heeft de Köuing by precautie gepur-1
geert, en zich de volgende dag met de Jagt verluftigt. Gepaffeerde Zondag
heeft de Graaf van MorvilleSecretaris van Staatde Ridder-Orde van het
Guide Vlies ontfangen uyt handen van den Hertog van Orleans,- ia tegen
woordigheid van de Ridders dier Ordeweike 6y dc Inftallatie verzógt wa
ren. Maandag ontfing het Hof een Expreffe van onzen Ambafisdeui te
Konftantinopolesi, zondei dat men van zyn aanbrengen noch iets heeft kun-
neu ontdekken. De Controlleur generaal heeft by de vöornaamfte Kooplie
den alle middelen in 't werk gefteld om de ïryzên der Koopwaaren re doen
verminderenen zekere genaamdén Galepin doen zeggen dat by aldiea hy
ze niet goedwillig wilde verminderenhy hem met geweld daat toe zcu v
noodzaaken om dat die Magiftraat wel wift wat groote Depenfes hy deed
die verre boven zyn ftaat warenwaar toe hy geen andere middelen had als
de exeeffive Pryzen der Goederen die hy debiteerde: ten opzigtc van de
Eerwairen word niet meer gefprokenfchoon die op dezelve liooge voet bly
ven. Men verzekerd dat 'er 70 duyzend Livres gedeftineert zyu tot dc repa
ration in de Tuyn van't Faleys Royal, die zeet vervallen isden arbeyd zal
daar binnen weynig dagen begonnen, en de groote Kom gedempt worden
0111 die welke voor deeze by den ingang aait dc kant van 't Huys geweeft is
weder te herftelten. Gifteren is de Marquis van Couflans naar het Kof van"
Madrid vertrokken, om daar de Complimenten ran Kouw-beklag over de
dood van wylen Koning Lodcwyk de I. af te leggen. Men arbeid in de oubq
Louvre aan een Treur-Tombe tot de Lykdieuft voor den ovetleden Koning
van Spanjen, die in de Kerk van N. D. fta'at gedaan te wordenwaar to« 1
de dag noch niet vaftgefteld, maar den AbtMongui, benoemde Bilfchop vau
Bazas verkoreu is om de Lyk-reede te doen. De vyf Mi'.squetaires wei
ke wegens het Tumult voor eenige tyd by den Commiffaris Labbe in dc
(haat St. Antoine gecaffeetd warenzyn weder heiftelu geworden. Het vct-
fehiltuffchen deKapts. van de Gatdes du Coip. en dc Comm indanteii dei
Gendarmes en ligte Paaiden zal den 4 va* de aanfta-.mde Maanu rónder four
gedecideert worden. N a het eindigen vari de Vacantic van 't Paileiretitzal