LEYDSE
W oensdagfe Courant.
WESTINDIEN.
Duvrsland cn d'aangrenzende Ryken.
ill
GROOT-BRITTANNIEN.
A°. i7:4
N04 104
JAMAICA dea 17 Juny. Onder de hier gearriveerde Scheepen tyn
ie Jenny Kapt. Pitt en de Mary Kapt. Hooper van Londen de
Baotlc Kapt. Straffort'de Contant Kapt. Walker, cn de Print van
Wales Kapt. Tennant, aiie vao Cork in tegendeel zyn veifcheide
oopvaarders vertrokken, welke in't kort door noch eenigt andere naai
Engeland flaan gt'v°)g' «orden.
N1HUW-JOR.K den zi Juny. Voor eenige dagen arriveerde hier uyt
Buy van Honduras het Schip van Kapitein Laurens, met tyding dat
veifcheideSpaanfe Ootlógfcheepen gevallen waren op 15 Engeife Koop-
utiders, welke in die Baay bezig water met Campechie-Hout te laden,
un wcike iy 'er 14 genomen hadden 5 doch gemelde Kapt. Laurens de-
ttive tydelyk vernomen hebbende, was tciftotd in Zee geileken, en dus
alleen hst gevaar ontkomen.
WEENF.N 'den 16 Augufty. In een groots Jagr, welke de KeyzerZa-
turcag in de Nabuuifchap van Nieuftad gehouden heelt zyn 2 onge
meen grootc Harten gevangen, van welke de een 6)0 cn de andete 590
loodt» weegt. Ce velgeudedag .ffift eerde zyn Keyzetl. Majeft. in een
Vergadering van Staatco nam vervolgens met de Keyzerinne, nevens
de Aartshertoginnen co de Heeren co Dames van *t Hof, het vermaak
van de Forellen-Viffery t waar na zyn Majt. in een naby zynde Lac wil
de Endvogels ging fchieten. Maandag morgen Wietd weër een grootc
Harten-Jagt gehouden, en des namiddags ichoot den Keyzer Faizantcn,
latryzen en Hazen. Den Heitog van Richelieu, gcdcfignecide Ambaf-
fadeur des Koeings van Vranhryk aan dit Hof word niet eerder als in
de aanftaande Maand Oöobcr in deze Stad vetwagt,waarom het Faleys
van Cojbelli, en een gedeelte van *t daar naaft aanftaande van Queften-
berg voor zyn Exell. gchuurt is. Voor eenige dagen is de Heer Grimal-
do, Nuncius van den Paus by den Prins Eugenius geweeft daar hy in
saam van zyn H. op het voorbeeld van deszelfsVoorzaat, op nieuw ge-
ptotefteerd heeft tegens alles 't geen op het Kamerykfe Congtes in na-
decl van den Roomlen Stoel, ten opzigte van de Inviflitute der Staaten
vin Patma en Flaifance gedaan zouw mogen wotden. Het Traftaat tuf-
fchen den Czaar en de Porte, den tffe July laaftlede gefiooten, veiftaat
Men dat zes Atticulen behelfd, van welke de 4 eetfte de Gtensfcheidin-
gen, en het erkennen van den Prins Tamas in qoaliteyt als Koning van
Perfici) betreffen het 5de behelfd een wedetzydfe gustamie tuffchen de
beide Monaiehen tot de uytyoering van hetTraftaar, by aldien de Ptina
Tamas mogt weigeren zich met het zelve te conformeeien 3 en het dde
is takende de Ammonitie en Vivrcs welke men aan dien Print zal four-
«ttnn, cm hem te helpen in 't vetdtyven van den Ufurpateut Meriwets
ïjt de Staaten/'van Ferfien behalvén deze, tyn ook noch eenige feeree-
te Amculen, waar van den inhoud noch niet bekend is. Sommige Blie
ven willen als of de Ottomannife Vloot uyt de Datdar.ellen zottw ge
reild ayn, zonder dat men wift wetwaards dezelve gedeftinettt was ee
ltige meenen dat die haat cours naar de Kuft van Afrika genomen zoaw
Rbben, en andere dat zy naar de Zwarte Zee gezeild was. De Envoyé
va» het Buys van Schwattzenburg geeft zich veel beweeging ten einde
tyn Principaal ten eetften Zitting mag hebben in bet Collegie van de
Itincen van 't Keyzenyk, ingevolge het Keyzetl. Comm ffions-Decreet
diar omtrent gegeeven en men verzekerd dat gem. Envoyé daar over
too »el by zyo K. M.als by de Miniftcrs van dit Hof Audiëntie heeft
gthad. Men fpreekt op nieuw dat de Kenr-Saxtfe Genetaal Graaf Flem-
miDg wel een keer naar dit Hof mogr komen doen. Daar is een Decreet
van den Ryks-Hofraad tegens zekere Biffchop uytgegev<n,waar by hem
gtoidonneert word deszelfs Trouppen uyt het Graaffchap Rietbeig te
tukken. Dezer dagen wierd een ExptefTe van hiér naai Watfahau afge-
vaatdigtzoo men vetzekerd over de Courlandfe zaaken. In deze Stad
i« btvitden zith 1 jonge Poolfe Graven Zechctow welke vetfeheydem aa
lt" ter Audiëntie van zyn K. M. geweeft zyn en door haat goede hoe-
janigheden zich zeer bemind aan dit Hof hebben gemaaktmen meent
zy hier noch ecoige tyd zullen blyven. Daar is een expiefle Courier
aeo ft Keyr.etlykekezident Dierling te Konftaotinopolen afgevaatdigt.
Z'tktt Officier van 't Regiment van Bareyth die zich in eén Klooftet
F- etireert heeft na dat hy een ander Officier in Duel had dood geftee-
h j 2a' a'n dejuftitie overgeleverd worden om htm zyn Proces te ma-
s- Me» vetzekerd dat dit Hof tyding van Parys heeft dat het
's v,a»kryk geen de minfte intentie had on* met zyn K. M.
'te het Keyzenyk, tot eenige veiwydering te komen 3 zynde de we-
t'zy.iit diffeienten tuflchen de twee Mogentheden door het Tra&aat
a" °'den volkomen uyt de weg gcruymr.
Jjt b-anKFOR.T den 24 Augufty. Men vetftaat dat de Kentvorft van
a.is grooie Magazynen van Wynen en Graanen te Manheim doed
P 'gten, waarom men vertrouwd dat zyn K. V. D. nevens alle de Col
s'" daar de Winter ftaat te verblyven. Men ziet hier in Druk een
1''e ,,n't Evangelife Corps op den Ryksdag te Regensb'urg aan
eyzetl. Mvjt.behelzende vertogen over de zaak van den Alma-
1 a's mede de Feeftdagen en 't geen dien aangaande by 't Kamer-
'tgt te Wetzlar is vootgevalleo; zynde in fubfiantic als volgd.
D^'doorlugtigft, frc. irc. irc.
1Kyks-Keutvorften, Votften en Standen zyn volkomen overtuigd,
Keyzetl. Majts. voornaamfte zorge, wil en wenfeh altyd
Syt|| tD coch is, de Omabrugfe en Munflerfe Vreede, nevens alle de Ryks-
pCm^,aa',R,an^t zoo Geeft- als Waeteldlyke zaakea in derzelver vol-
',aidi u'on^t,'lotli'en waar gemelde Keurvorften Vorften en
tullen11 Keyzetl. Majts. oogmetk zoo veel van hen afhangt, altyd
otiiho/j"®'"1 ,e 0D^e'ftfunen cndettuffchen kuanen dezelve zich niet
I"?»" h*" mCt ^Ct ^'eP^e 'ef?eft a»n Uwe Keyzetl. Majt. te kennen te
!(- dc Eva' ''y occazie van 't verfchil van den Almanak 't geen
Ifi de'c' S.,ao,'en "yt hoofde van derzelver vetkteegen vryheid, en
""'dtn ,'e"°''aanfe Almanak door dezelve nooit is aangenomen ge
ikiin z' goedgevonden te ordonttteren, verfcheyde abuyzen onr-
hjjjn waar O'er zoo in *t algemeen als byzondec doot de drift en
van den Heet Kamci-Regtei veeie -dingen zyn gepalfeeid
:«t
tib
ft
'it
vl
die i^n Evargeiifca Standen en detzeirer Regten, hen b'y geiheldehoo-
ge Vieifchaat compeieetende gtoot nadeel toebrengen.
Wy zullen in hoope van Allcrgenadigfte permifli; cn met refervatid
van het ovetige, nu maar alleen het voornaamfte aarihaalen.
I. Voor al is den Evangelifen Standen vreemd voorgekomen dat
men derzelver Lihcrtatir» proprium Calendarium habendi ofte vryhe.d om
een eyge-n Almanak te hebben, en in gevolge van dezelve hun opeubate
Godsdtenft te oeffenen in twyfcl heeft willen nekken tot zoo vene
dat aan dc Evangelife Procureurs fub péna remitionis ofte Op pcéne van
Caffatie is gèoidonnecrd geworden de Getegtelyke Audienticn op hun
Witte Donderdag en GoedeVrydag waat te nemen j w.nt nademaal no
toir is dat het werk om Almanakken en Feeftdagen te reguleeien ai
Cnram Excrcitium T^eligionis, ofte tot de zorge en orffening van de Re
ligie behoord, cn de Evangelife Standen door dc Religie- en andereVtce-
dens-Ttaftaaten een onafhangelyk Regt omtrent het Geeftelyke vetkte-
gen, en uyt dien hoofde dc Feeftdagen volgens den Juliaanfen Almanak
gereguleerd hebben s en dat het 5de Articul van 't WeftphaallaVicedens-
Triftaat parag. 29. behelfd geen Party zjil rep hebben den ander eenige ii
minfte hindering in de oefening gebrnyken tn Ceremonien ■van deiz.elfs Heligie
toe te brengen &c. 3 is het onbegtypelyk dar in het tegenwooidtge geval
op dit alles nret is gelet geworden voornamentlyk in een Evangelife
vrye Rvks-Stad, welke uyt kragtc van 't aangehaalde Anicul cn parag.
met alle de andere Standen het opperflo %egt op haar Territoir heeft 2.00
ten opzjgtè van de Reformatie alt alle andere Religions-Cevallen en by ge
volge het befluyt van de Evangelife Standen op den jo January 1721
genomen, géobferveerd heeft.
II. De Evangelife Standen zyn wyders in groote verlegenheid ge-
biagt, dewyl men hen zwarigheden heeft willen maaken omttent paritet-
tem cum Catholicii in puntlo fcriarum ofte gelykheid met de Katholyken
in't vieten dei Feeftdagen, onaangezien zodanige gclykhcid wel gefon-
deerd is in het Vifitations-Vetdtag van 't Jaat 1387, en het laafte Vifir
tations-Reces van 'c Jaat 1713, parag. j>.
Want fchoon de dubbelde ofte vcrfcheide viering dei Feeftdagen op
zekeie wyze heeft opgehoudenis zulks maai by geval geweeft dooi dé
overeenkoming der vcrfcheydc Almanakken cn by gevolge de paritas
t/Ufa, ofte gelykheid ongekrenkt gebleven op welke grond de noch ia
leeven zynde Affcflbi van Ludolften tyde van de Vifttatle in 't Jaat
1712, de volgende aanteekening gemaakt heeft welke door de meedc-
ftemmendt Lecden geapprobeerd is geworden, te weeten „dat de toe-
geftemde aanneming van den veibcterden Almanak, volgena dc -rilt»
Comitialia, ofte Ryksdags-Notnlen van *t Jaar 1699, te vciftaan waa
niet als of die van de Augsburgfc Confeffie den Gragotiaanfen Alma-
nak haddan aangenomen maar dat Identitas Calendariipró nunc, dc ge-
lykheid van den Almanak tegenwoordig maar alleen toevallig waa
zoo dat in het toekomende wel weder vetfchil tuffchen dezelve cn dc
„Feeftdagen op vetfeheide tyden kon invallen vermits de vetbeererdc
Almanak volgens de Aftronomife uytrekening gcrigt is, welke tot nu
toe maai alleen toevallig met denGicgotiaanfen Almanak is ovet een
gekomen.
Zoo dat de Heeten van de Vifttatic wel geweeten hebben dat de E-
vangelife den Glegotiaanfen Almanak niet aangenomen, en by gevolge
ook de gelykheid met de Kathol, ten opzigte van de Fecften in gevel
van vetfcht! «er Almanakken, niet afgeftaan hebben.
*t Geen verder blykt by het Extiaft van hc| Vtfititions-Protocol
gedateett den 14 Febiuaty 1713, behelzende
„Egter hebben alle de aanv/ezendc Evangelife Gefubdelcgeerden hier
by erinnerd dat dewyl van de zyde dei Evangelifen de Principia ofte
IGrondftellingen waat op de Gicgoriaarfe Almanak gcrigt is nice
„aangenomen, mail zy zich daai tegen op alle wyze voorzien hadden,
dit befluyt (waar door de tweedethande Feeftdagen afgefebaft zoudea
zyn) in geval de eene ofte de andete Party een verbetering van den
„Almanak verlangde ofte wilde invoeien, ipfo jure fado, met legt en
met der daad, ophouden moeff, dewyl men dan daat niet aan gebon-
den wilde.zyn 3 't geen ten overvloede noodig gevonden is te pioto-
collecten. Het overige hier na.
LONDEN den zj Augufty. Na dat dc Koning heden het middag
maal te Kenfington gehouden had, heeft zyn Majt. dc reyze naatWind-
fot aangenomen. Vootleede Zundag arriveerden in Duyns 6 Koopvaat-
dyfeheepen van Jamaica, op een van dewelke een Paffagtet geweeft is
mede brengende het vethaal van 't gepaffeetde omttent den Kapt, Haw
kins, die als lngenieut naar gemelde Eyland op weg zynde, dooi de Ro-
vei Sptigs genomen en na dat zyn Schip vetbrand was op een woeft
Eyland gezet wietd, welk Relaas doot gemelde Kapt. zelve gefchreeven,
veele paiticulartteyten aangaande de Rovers behelfd, als mede wat hens
wedetvaaren rs ia de 29 dagen die hy zich op dat Eyland heeft bevon
den öcc. 3 welkVerhaal aanftaande Zatuidag in Druk ftaat uyt te komen.
Men vetzekerd dat de Heet Haffelden PiofefTor in de Aftronomie, een
Kaart volgens het Frojeft van Mercator van alle dc vaatbaate Zeën
ftaat uyt te geeven 3 welke Kaart op een groot vel Papier gedtukt en
daat by gevoegt zal worden een Schaal en andere middelen om de di-
ftaetie en fttuatie der Flaatfen exafter te vinden als tot noch toe gedaan
is. Men vetzekerd dat de Gcnctasl Nicholfon van zyn Gouvernement
van Zuyd-CaroliBa afgezet is, ter ooizaakc van de klagten die verfchey-
de Kooplieden tegen hem hebben irgebragt. De Graaf van Bioglio
j Ambaifadeur vanVtankryk, heeft Maandag it Paarden, zynde Meiricn,
j uyt Vlaanderen ontfangen. De Heer Eduatd Wils Reftot te Batton ia
't Gtaaffchsp van Bedford is Prebendaris van Weftmnnftet geworden
in plaats van den oveileeden Dr. Lynford. Men verzeketd,.dat de Hecc
Daihardean volgens de iniegtlng van zyn Majt. Profcfforin de moderoe
H ftoiieo en Taaien te Oxfotd ftaat te worden. De genaamde Elias Pit,
die voor eenige tyd overtuigd is geworden het Beeltenis van den Koning
te Glochefter gefchonden te hebben is aldaar in een Amende van 100
p. St. gecondemneeril en om zoo lang gevangen te blyven tot dat ge
melde Somme betaald zal zyn. Men verzeketd dat dc HeciTutuet doot
