L E Y DS E
j
Maandagfe Courant.
A°. i722-
1°. 131
W E S T I N D I E N.
T U R K Y E N.
S PAN J E N,
V R A INE K R Y K.
AMAIKA den 18 Auguftus. Men heeft hiet tyding dat een gedeel
te van het tweede Tielor van Panama te Potto Bello was gekomen;
en dat de Genetaal dei Gallioenen befloten had den 4 dezer met 3
Oorlogichtpen van daar naar Caitagcna te zeilen, zonder dat men
mtld of de Markt te Porto Bello al geëindigd tvas. Hier is gearriveerd
het Schip de Mcdway uvt Engeland. Men hoord tan geen Rovers.
SM1RNA den 15 September. Men ziet hier Brieven van 't begin van
Aug. uytTauiïs, welke melden dat de Rebel Merewys noch een grooten
aanhang had en zich in Tirfoon te Jitlpha of Bakfarapat bevond dat
hy de Inwoonders dier Stad flimmer als te voren handelde, en niemand
toeliet daar uyt te gaan, de Poorten geftooten hoüdende en dat de aan
de Kaspife Zee zvnde Rebel Laagzie de Stad Artevél had ingtnomen.
Extraiï-Briefgefchrlven uyt Kadix door Schipper Pieter Jacobfe voerende
hit Galjoot-Schip den Snellen uitendden 6 October. Omtrent Faio, j mylen
van dc Wal door ftilte overvallen zynde, kwamen 2 Galeyen of Barken
en 1 halve Galey zoo fterk op ons aan roeyen als mogelyk was, 't geen
toyn Volk ziende, met verbeelding dat het Tinken waren, zette zy tégen
myn wil de Boot uyt en vlugtede van 't Schip daat zy rhy alleen op
lieten dryven, en toetden naar Lan$ ondertuflehen kwam de halve Ga
ley, die 42 Man en is Riemen voerden aan myn Boord als wanneer
ik zag dat het Portugefen waren die daar langs de Kuil kruiden zy
bntnamen try veel Vi&ualie,Tabak, Drank, en Scheepsgoed van'tVolkJ
vaat na zy weêt afvoeren en my verlieten. Tegen den avond kwam
degtoote Galey aan myn Bootd met agt Man. welke nry onder deWal
bragten daar ik die nagt niét dat Volk teil Anker bleef. De volgende
dag kwam myn Boot enVoik te rug en ik moeft aan'tVolk van deGa-
ley 10 Ryksd. geven voor haar hulp.: deze vertrokken zynde, begaf ik
toy onder zeileü ben den ijfte in deeze Baay gearriveerd.
ÈHEIMS den 26 Oftober. Volgt dé Verklaringen der Zinneb teldenuytge-
iegt door de Ridder D tot verderjhg der Eer-Boogén aan de Poorten van
Rheims epgeregt om de Plegiigheid der Zalvinge van LOD. XV. Koning van
l'rankrjktn Navarre.
De Stad Rbeims, van dé andere Steeden van Vrankryk onderfcheidcn
door haar Oudheid, Aarasbiffchoppelyke Rang, Hoge School,Com
it toercie, en veel andere uytmuntendheden; heeft niets zoo hoog tefchat
«j ten als dat zy de Plaats is daat men bewaard de Miraculeuze Oiye, die
uyt den Kernel gezonden is voor de eerften Kriften Koning CLÖV1S
genaamtwelkets Erfvolgers altyd zorg gedragen hebben zich daar ie
doen Zalven telkens als dze oude en godvruchte gewoonte door geen
Oorlogen of andere moeilyke gefteldheden verhinderd geweeft is.
Het is dan in de doorlugte Kerk van de L. V. re Rheinis, daar de Ko
ningen vanVrankryk komen met een Pragt, gevoëglyk aan humt' Ma|tj
en de Heiligheid van dc Ceremonie om de Zalving uyt des Aardsbif-
fchops handen te ontfangen.
De Stad bevlytigd zich als dan om haar Prins door alle mogelyke
hiiddelen te betuigen, hoe vereerd zy zich houd met zyn tegenwoordig
heid, en de Konflenaars, onderftcunende de vervoeringen van haar y ver,
doen onder de beftiering der Magiftraat hun beft om tot des Konings
glorie op te tegten Gedenkteekenen, «raat uyt den Buytenlanderén zou
den konnen zien dc fehaterende blyken van getrouwheid en aanhang'
ïyner Onderdaanen welke daar van haar kant vertoónen de afbeeldin
gen der grootheid cu deugd van haaren Koning. De Bouwkunde het
Schilder, en uytgehouwen Beeldwerk, in dc verfcheide uytvindingen daar
oe Stads Poorten mede verrykt zyn, gebruiken de domme Taal derBeel-
tenilTen, om hartelyk niet hem te fpreken, en voeren voor zyne Oogen,'t
geen de wclfprekendheid hem op haarbeurt zal tragten te doen veiftaan.
Dus is de tocftel door dewelke LODEWYK XV. onze doorlugtige
li Monarch, Rheims inkomende,kan oordeelen van de tedere en eerbiedi
ge gevoelens van zyn Volk.
De eerde Triumh-Boog welke zyn M. paffeeren zalis opgetegt aan
e Slagboom van de Poort de Veile dezelve is te famen gefteld van
'oente en vercierd met Feftonnen van Bloemen boven op zyn twee
upido's dragende een Sluyer niet het Schild van Vrankryk en daar
'et Gemeen dcszelfs blvdfchap aan den Koning uytöiukt door dit Vers
«J" Hoiatius. Valt ut ubi tttus
Mffuljk populo gratior it diet
Et Soles melius niteni,
coyr* 001 tegen het Gebomv zyn twee Statuen, die de Boog tot fondament
niun, verbeeldende de Stad RheimS en de Riviet de Vefle.
t Stad \hcuns met een Kroon ert Septet in de eene hand vertoond
et de andere de verbeelding der Zegebogen van JuliuV Crefar waar
a 0VCI^c'Jct bewaard, dat aan haar Voeten beveiligd word door
ct ^'"'d van Vrankryk en betuigd aan de Koning haar ware gevoe-
l'cliot LD$oor de volgende Verzen welke op de Pedeftal gelezen worden.
.K"id veteres refer am titulos quid Ca far is circus I
"Pu decus omne means tu mi hi Cafar eris,
De mon antiquité Monuments precieux
Qp' de Cafar vainqv.eur confervez. la Memoir e
"J vous vante plus LOVIS vient en ces lieux
POVJS ejl mon Cafar mon Triomphe if ma Gloire.
ju .^K "oottr-Goddin van de Vefle met Bloemen gekroond, raflentfe op
e" vanV '"Efchoon zy weinig vermaard is onder de Rivieren
JS HE0l ';ryk' VOOr ?rooc^c n'et te zwigten, om dat zy de eere heeft
'1 ""l ,K xv- °P haar Oever te ontfangen op de voet van dit Sta
le C>,UC lt«n deze Verzen.
ccEmuU fequantcis jam Tltpao vidvla Nimphis
f Pit!ore dum prafens Jlas Lodo'lcc meo.
mts vceux ne tendotent qui*a vous voir fur les birds
ii!
kV
uur.:
kop
zin
tóe"
;k,H
nft.l
oon.
-en e
vifll
elaar"
faltt»
onik
Je Go
em4
-tie.
»>oa idtrue fans vous Peau couloit aver peine
Prince vous y venei. dans d'-hcurcux transports
f'ofe me Comparer aux hijmphes de la Seine.
DE WEDERKOMST VAN HET GULDE JAAR,
De Stad heeft de wederkomft van 't Guide Jaat genomen rot het on
derwerp det Cieradenaan de eerfte Poort,;, om aan de Koning te too-
nen hoe veel vermaak en glorie zyir doorlugtige tegenwoordigheid hakt
vetfehaft, en ook om aan zyn Majeft. uyt te drukken des Volks Denk
beelden van zyn Regeering.
Deze Eer-Poort word geformeerd van een doorgegraven Berg» cp Wêl-
kerS Toppunt ten Wolk is, met de drie byzouderc Zinnebeelden vaft't
Goudejaar Aftcea gekleed in 't wit, met een blaauwe Mantel omhan
gen, en met Bloemen en Olyf-Takken gekroond, van welke laafte zy'er
ook een in de hand houwd ftaat in 't midden van de overvloed en de
onnozelheid 3 voor haar word door fpeeiende Wigjes een groote Rolle
ontdekt, daar deze Woorden opgefchreven zyn, Pcdcunt Satumia 'Pegna,
om de Franflen te verkonden dat zy ender LODEWYK XV. dezelve
lieflykheden inderdaad zullen genieten als die welke door der Poëten
vinding aan de Regeering van SaturnuS toegefchreéven worden.
De algemene vreugde des Konibgryks word uyrgedrükt in 4 Beelden;*
Cilele vertoond daar de Steeden j een Vloed de Rivieren Ceres het platte
Land; en de Boffen en Bergen worden door Faunus beteekent.
De reede waarom deze Eer-Poort in de verbeelding van een Berg ge
nomen is, word door dit Vers verklaard.
LUDOV1CO XV. regitante, pacem Domini fuscipient montes, ubertate eetm-
pi replebunturo flumina plaudent manss, gauiebv.nt c.ivitans tcrrac £r exultqtione
talles accingentur. DE EERBÖÖG VAN MINERVA
Is volgens de Ccuinthile order opgeregt voor de voorriaamfte Poöft
aan de Rivier het bovenwerk op de Mtntren is vólgens de Attifche
bouw-order, op het Front ruft het Beeld van Minervamet cenigeBeeld-
jens aah haare zyden verbeeldende de Kunften, daar zy Patroneffe van
isdeeze Wichfens helpen een Tapyt van haar maakfet ontdekken om
dit Gedenkteeken te vercierën met een verbloemde reprezentatie det Re
geering Van LODEWYK XV. die Prins word daat verbeeld zittende op
een Troon welke aan de eene zyde óp de Gcrcgtigheid en aan de anderë
kant op de Waarheid geveftigd is de Onnozelheid legt geruft te flaapen
aan deVoeten Vair de Gerègtighcid, en de Liifdadigheid werpt de Vleytry by
de Waarheid op' de grond.
Op de bovenfte Trap van den Troon omtrent het Èeeltënis des Ko
nings, is de %digie verbeeld, die hetWetboek open houd, daat zyn Majt.
op ziet en de Hand op legtaan zyn regtethand is de Vborz.'gfigbeid, die
in zyn Raadsvergaderingen voor zif.
öp de Cieraden boven de Troon ziet men de verbintenis tuffchên de
Vittorie en dfc Vteéde, die zich ten voördeele des Monarchs vereeniger,
het Hemelfe geluk ftort op zyn Hoofd een zagte ftiaal geheyligde Olye,
en andere Goddelyke Giften, die daar aan verknogt zyn aan de andere
kant deeld het Aardfé Geluk, Vrugten, Bloemen en Gedenkpenningen
aan de Cupido's; de Lyft van ditTapyt is te famen gefteld uyt Verfchey-
de Zinnebeeldenen boven aan'her Portrait van den Hertog "Regentmet
deeze orofchtyving HOC VIRTVTIS OPUS.
Om de zorgen af te maaien welke zyn K. H. gehad heeft orn tè.il
groot Koning te förmeeien in dé Ferfoóti van Lodëwyk XV.
Die zelve Lyft is vercierd met drie Devizen het eerfte hééft tot ön-
dérwerp een Orangeboom vol Bloemen en Vrugten met deëze vvootden
DAT, SPONDETQUE.
Het tweede is een Kooren-Aarmet deeze woorden
IN FVBLICA COM'MÓDA CRESSIT.
Het derde is een Wyngaarcf-Rank met Druvve-Trofiën beladen, en
deze woorden HING GAUDIA SURGÜNT. .1
Een Vrouw als een Koiiingiiine gekleed verbeeld Vrdnkrfki en fchynd
verwonderd over 't werk van Minerva dc tyd is bezig om hètTapyt ver
der te ontrollenals voorzeggende dat zy dit Ryk noch andere wonde
ren vertoonen zal in het leven van haar Koning. Onder aan herTapyi
leeft men deze ïnferipte LUDOVICO XV.
Er an ct a ér Navarra Regi ChrifHastifjimo
SPEI PATRI.®
In Mugujla Remorum Baftlica
Delapf1 Ccelitus Christtiaie
Conficrando
Regis David Gleriam
Saloraonis Sapitntiam
Dies Plenos
Vias Pulchras
Et Semit as parijn as
Exult alts pracatur
Senatus Fopnlusque Remenfts.'
In de verheventh'eden zyn verfcheyde zinnebeelden en Iiilcriptien !ft
de eéifte der Penningen hangende tuffchên de Pilafters word verbee'd
dat men zyn gelofte moet vervullen met LODÉWYK XV. de geiukkig-
fte en roemrugtigfte Prins des Aardryks te maken in de tweede de Ce
remonie van zyn Zalving, met deeze onifchryving Non fcctt tablet omni
Nationi in de derde ziet men de Koning tuffchên de Ceregtigherd én de
Vrededje hy elkander de Hand doed geeven met deeze woordenin
Diebus ejus orietur Jujlitia if abundantia Palisin de vierde '»cekt de Ko
ning met een Flambeau de biamt in een hoop Ktygsgeweetmet dit
Omfchrift Confridget arma iy fcuta eomburet igni in de vyfde onr-
fangt hy de Ambaffadeurs en de Prezenten der Uythevmfe Mogenc-
heden met cleeze omfchryving Videbunt omnes populigloria», ejus111 de
zesde houd de Koning de gebreeken en misdaden iet neder geveld on
der zyne Voeten en ziet boven zyn Hoofd 11a Gods Naam te midden
in een vetligte Triaagel die hem dit Gebed fchynd te geven Da Irapc-
riutrs Puero tuo.
AAN DE POORT VAN St. DENYS ziet men ook 4 fraaje Schiidet-
ftukken in het eerfte aan de regtethand is dklnicriptie Erunt altera Bella
de Kupido's nemen uyt den Tempel van Mars de Wapenen, gefchikt tpt^
Belegeringen Vcldflagen Sec.zy ladta het Kanon om hunne vreugde
Ail
i
