LEYDSE
*f°« '45
Vv oöns^-igfc Courant
J
A F
R i K A.
S P A N J E N.
»fy R A N K R Y K.
i
jiö»
ut
ut AAP DE BONNE ESPERANCE den 14 July. Den 15 paffato
vs siiiveerden hier hec Schip de Vis, zynde den 2gfte Maart van
A Batavia vertrokken met berigt dat aldaar verfcheide Schepen
:oi uyt hetVaderland gekomen waren, en daar ondcCLtinderveen,
n 1 iiuft de Stad Leyden, de Meyn 8cc.gemelde Schip ia heeden
a inaar het Vaderland gezeylden ter zeiver tyd gearriveerd de
g n Ptatter.burg, de Magdalena, het Noorderquartier, de Hating-
rarElifabeth &c. van Amftcidam en het Noorderquartier, de Sa
id nie Vrouw en Steenhoven uyt Zeeland welke gezamentlyk
va 1 het Schip de Elifabeth, ten eerden naarBatavia zyn vcrtrok-
er ens 2 hier gekomen Engelfe Scheepen naar Indien ook zyn
1 d ifck, u hij; naar Cc71«a gezeyld de Scheepen Rynefteyn
ra fle en 't Huys te Vlotten uyt Zeeland, Meerhuyfen, Berkento-
?n dere naar Batavia. Wydérs is hier alles in een goeden daat,
j'( KS den 18 September.. De 2 Oorlogfchepen van de Kapts. San-
en die het Flotilla in 7 dagen tor boven de Canatien
econvoyeert, zyn in deeze Baay te rug gekoomen 3 en om dat
op haai vertrek, de Paffaat of Sttoomen had twyffeld men
et voorn. Flotilla zal een fpoedige ieyze doen. Het agter
n Schip, voorheen de groote Wagtmeefter genaamt, en dat al
dagen zeilree heeft geleegen wagt noch na zyne Depeches
if, om naar Vera Cruz te vertrekken. Door het dagelyks oan-
an Tiansportfcheepen en Militie, is men hier en hieromtient
t met Volk 5 en men weet als noch met geen zeekerheyd te
gei iaat deeze Expeditie op gemunt is. Vooi eenige dagen .paf-
et Algierfe Roovers het Naauw, om met 2 Hollandfe Hoekers,
fteto men zegt, in de Bogt genomen hebben, naai Huys re zeilen.
j EILLIEN den 13 September. De heevïge Ziekte dje ons ze-
eken geplaagt heefr, is ongelukkig aangebragt dpor een Schip
uny van Styde gekomen de vcomaamde Geintreffeerden
Markt van Bocant op handen, hebben dooi hun Credit en nog
fpoorlooze winzugrhet prompt inkomen verzorgt, invoe-
*ee Koopmanfchappen zyn ontladen en gebragt in het Lazaret-,
Isluydengefchikt om die Goederen te plaatfen wierden in
aangetad door geweldige Hoofd-weën, neygingen tot braken
ro( emecne flaauwhartigheytniet zonder blyken van Feft buy-
ieryen binnen 3 dagen. Eenige Chirurgyns, gezonden om de
11 het Kwaad re examineren, en rap|>qiteeiende dat het waar
in l was, gaf men daar op in het eerft geen behoorlyke agt, zen-
16 ar alleen de Koopmanfchappen naar een ve'rfaaten Eyland
6 mylen van hieralle die derwaards gingen om de Waaren
dierven insgelyks fchielykniet tegendaandeditliet men
0 icieren van het Schip inkomen 3 veele Bootsgezellen widen
iét
onder de hand eenige Goederen in de Stad te krygen en
dj v jic» n L;: -i'
j meenende dat het maat kwaadaardige Koortfen waren, die
sleden aandonds een ongelooflyke Sterfte in een dierKwar-
zich dat Volk onthield 3 veele Doctoren de Patiënten heb-
ziteerd vetbreyden door de Stad dat de Ped daar begon te
het Geregt daat van kennis krygende hield hen voor zotte
M
P'
Jnp Volk door het eeten van veele Vtugten aangreepen 3 hier
a geruft tot de Maand July onze Koopluyden trokken na
coontc naar Bocaire, zich inbeeldende dat het Kwaad van geen
5 zy kwamen in het zelve vertrouwen weerom uytgezon
u't die naar Laniuedoccj en elders vertrokken. In het begin van
J^\de Commandant, de Intendant en de Officiers generaal der
vo «rende dagëlyks verfchillende rapporten van het Kwaad, en
het getal der dooden aangroeydeu, zonden een hunner Doe
a Chirurgyn naar de Stad om de Zieken in verfcheydeKwai-
UIrzitérenhet rapport was dat buy ten alle twyffel de Ziek-
intiaal èn ze«r befmettend waren en dat men tot duyting
yke gevolgen zeer gtoote vootzorgen moed nemenj hiet op
'n Galyen van de Stad naar bet Arfenaalom alle gemeen-
4e Stad aftefnyden maakten men een Staketfel, en aan nie-
vootnaamde Officieten dond het vry daar buyten te gaan
e waren wy in onze Zickhuyzen en op de Galyen gezont
CV f'
Cfl
d kwam het Kwaad ons binnen onze affnyding aantaden 3
0 al agter de Citadel wierd gefchikt voor dietgelyke Zieken
r" ligtc met kleyneVaartuygen derwaards wprden gebragt, alle
ylen of Koplen, fommigc met het een en ander ondettuf-
ei
de Ziekte in de Stad zoodanig toédat het Geregt genoot -
1de Zieken zonder onderfcheyd van Sexe te zenden naar
huyzen en in een byzondéi Hospitaal daat toe gefchikt
n en Chiturgyns met hunne Knegts xymdaar gedoiven, en
a. Deniers niet gefpaaitzoo dat de Zieken in de Stiaaten
1 Jrempel der Ziekhuyzen moeden ongeholpen blyven leg-
c( [aan. De Canceliei van de Univerfiteit van Montpelliei en
ly Doctoi in die Stadhier den 1 sden op expies bevel van
{ekocmen zynde, om zich op het naauwde te foimecien van
Kwaad, lieten eenige Lyken openen dooi eenChirurgyn, en
lö ferbazir.g het Kwaad dus vet doorgebrookén dat het niet
as dc gevolgen daat van zoo aandonds te duyten. Zy duui-
aan het Hof en keerden den 20de naai Montpelliet te rug
j'j het minde advis te laten om die verbazende Ziekte te be-
j'( lêdetÜls het Kwaad 100 detk aangègtoeit dat al de Wyken
.jjlbefmet zyn, in zoo vette, dat een Peifoon in ceneFamilie
daat van getroffen zynde, het zelve tetdond over gaat van
t ander,zoo dat men 20 Menfchen in een Huys bmnen kor-
t p>d heeft gevonden 3 hét ergdtvan- allen is dat de Dooden
f begraven worden men iekent dat'er reeds ao of 22000,
1 wel 2 derde Viouwen, rootuamcntlyk Zwangere, gedoiven
ryn.ofèoot kwade KrAamii) of triftond 11.1 de Verloffing. Kort «ra de
eiendq is zoo.groot, dar is Ajine njiauwtyks water kunnen bekoomeij;
de.R\ke zyn raar't Land geweken ijret tlicrley Voorraad, en alle Win
kels zyn hier dlooten wy hebben nier als een weynig Vlees, dat mea
ons zeer duur doed betaalen 3 200 o.rsdat komt te ontbreken zyn wy
noch vxy nuer te beklagen. Het Broccj, de Wyn en het overige tot het
Leeven nodig, bekomt men met veel moeiten en tot een cxceffivc piytr
in een woord yder in zyn Staatis in de uyterde nood om de groote
onkoden te kunnen goed maaken. Önze Doctors hebben tot noch toe
alle Spccifique het zy hardderkendc Zweetdryvende afzettende, of
Braakmiddelen geemploieetr, maar met het laade, zoo wel als met het
Adctlaaten hebben zy zich kwalyk bevonden zynde zulks doodelyk
geweed voor alle die het gedaan is, zonder dat de andere die daar vaa
niets bcbruykt hebben, zyn verfchoond. Men remaiqueerd dat men dc
Fedbuilen zeer ongemaklyk kan doen rypen, en dat de Ziekte, fchooa
doodelyk, tegenwoordig egter langer duurd als in het begin en dik—
maals wel tot den 7de en fomtyds wel ook den i2den dag niet tegen*
daande het weynige ontfnappen.
PARïS den 11 October. Den 7de dezer was de Koning met vetfehéi-
de jonge Heeren op het Kadeel te Muëtte na den eeten was men be
zig in zyn Majts. Tuyn met Druy ven te fnyden 3 de Koning nam veel
vermaak in het zelfs te doen. Den jtde is 'er een groote Conferentie
geweed in het Paleys Royal over het Werk van de Conditutie; de Kar-
dinaalen de Noailles, de Rohan de Gcfures en Mailiy bevonden zich
aldaar, als meedc den Biflchop van Frejus, Preceptor van de Koning
men weet noch nier hoe de zaken aldaar zyn afgeloopen 3 maar het is
zeker dat de Kardinaal de Noailles peiddeert te weygeren zyn Manda-
ment publicq te maken. Men heeft geremarqueert dat in dé laade Au
diëntie, die den Aaidsbidchop van Kamerik voorlede Donderdag aan
de Uytheemle Miniders heefr gegeven, die van den Czaar van Groot-
Rusland meer als z uuren met dezelve in gefprek is geweed 3 cn dat
zich den Asrdsbiflchop na het eyndigen der Audiëntie, die van 's mor
gens ten s tot 's namiddags ten 5 uure duurden, naai den Hartog van
Orleans begeven heeft. De Canceller is. by de openinge van het Ge-
regtshof voorleede Maandag niet tegenwooidig geweed 3 de Patenten
wierden daar maar alleen gelezen door de Hr. de l'Orne, Griffier van
de Commiffic 5 en op de aangetekende Conclufïen van de Hl. Vaftan
Procureur genetaal, wierdtn de Audientien gidere begonnen de Pro
cured» voor het Parlement zullen met deszelfs toedemminge alleen
voor het Geregtshof occuperen. Men verzekert dat het Failement, als
het daa^sna St. Martin té Pontoife geopent zal zyn, zich tot den eer
den Maatf zalprorogeren, onder voorwendfel van daar, by gebrek van
'behóorlyké Huysvedinge en Provide, deWinter niet te kunnen bedaan.
Men wil dat met het voorn. Parlement eene handelinge zouw zyn om
weêr in deze Stad te komen. Men fpreekt noch van gtoote Arreflen
dié, by wyze van Artangement, daan uyt té komea, en dat 'er dispod-
tien zullen zyn, niet min verwonderlyk als eenige voorgaande. Otok
daat men om de verderffyke hooge Pryzen der Koopwaaren te doea
ophouden, zoo wel de Eetwaaren als alle andete Koopmanfchappen te
taxeren. Men meent noch dat hetTeroperament om half Geld en half
Brieven in de Munt te brengen impracticabel is 5 en men meent ook
dat 'er geen 30 Mill, teel in de Bank zyn. Mén mompeld als of de
Bank alleen zouw willen opeteien ook wotd'gedebiteeit dat zeker
voornaam Financier zouw gezegt hebben dat men den 16de dézer zouv»
beginnen zoo zeer vetnoegt op hem te zyn, als men zig tot nu toe ovec
hem beklaagt heeft3 zyne Aanhangetcn verzekeren by forme van Apo
logie dat in de harde operarien zyn Sydema is vetkragt geworden en
in zyn weerwil de voorgedelde bepalingen verre te boven gegaan. Men
zegt nu dat het Congres te Kamerik zal gehouden worden. Brieven
van den 1; paffato uyt Marfeillien melden, dat zederd men daar eeni
ge verandering in de ordre heeft gemaakten daar door abondantie
van Levensmiddelen in die Stad koomen de Ziekte krachtig had be
ginnen te vermindeten. De Autheurs van het begaane Gtuwelduk in
de oude Kerk van St. Germain, zyn geairedcerden men bevind ze z
Straatruymers of Biljette-Aanplakkers te wezen die niet wel met hét
Hoofd zyn. Men wil dat zich zeekei geweezen Haitog zouw bevinden
op de Spaanfe Vloot, die met 30000 Man Trouppen is in Zéé gedekeis
en gecommandeerd word door de Marquis Grillo, doch het Dcfleyn is
noch onbekent. Men ziet 2 Arreden van 's Konings Raad. van Staat
het een van den 24de September benoemt Commiflariflën tot het 001-
deelen det Pioceflen tan verfcheyde Regtbanken beroepen en regu-
leetd demanieie van Piocedetfren voor gemelde CommiiTaiiden. Het
ander van den 5 den October is de ongevulde Actiën van de Comp. det
Indien betreffende. Noch opene Brieven des Konings in form vaa
Commiffie, inhoudende opregtinge van een Kamer vanVacatien in het
Kloofter van de groote Auguftinen teParys in die zelve Kamer geëa-
régiff reert den 7den Octobér.
GROOT-BRITTANJEN.
LONDEN den n October. Zedeid eenige dagen zyn tuflehen de
Lords Regenten, de Directeurs van de Z. Zéé Comp. en deBank, ver
fcheide Conferentien gehouden, om'middelen te beiaamen waar mede
de Eygenaars der losbare en onlosba're Schulden van den Staat laaft
by de Z. Z. ingcfchjeeven, mogten worden te vieede gedeld. Het Hof
det Directeurs van gemelde Comp. befloot eyndelyk gidtre morgen
de Actiën, die zy aan de voorn. Eygenaars in betalinge zullen geeveu,
op gelykc prys te ftellen, als de Bank geaccordeerd heeft die aan te ne
men te weetcn tegen ,300 p. St. en dezelve insgelyks deel te geevea
in de uytdeelinge van .laaltleede St. Jan. Tien of 12 van de voornaam-
Cte Geintreffeerden in gemelde ondexlchreeve Schulden, die voor detea
van weegen alle de Eygenaais by het Hof dei Directeurs hebben koo
men klagen gittereu-viot dar zelve'eynde weêr verfcheenen zynde
wierden dezelve door dc D.iefieurs or.dertcgt van dc belluiten die in
deConfeientteo"geupömen waren cn zy bctuygden zeer voldaan te
zyn over de Conditiën hier bh'v«;i gemeld. D* Directeurs n.eede in