Lonen van
ambtenaren
onder druk
I
Computers Tweede Kamer
ontsnappen aan virusramp
A5
A7
B1
4 B5
C1
C6
Roken schaadt
vruchtbaarheid
Meer kans op boete voor
fraudeurs huursubsidie
Sony ontwikkelt videobril
Bill Clinton belooft 'agressief banenplan
3 NOVEMBER 1992
de startblokken
Niet iedere Kir heeft
recht zich zo te
LEIDEN OMGEVING
Beoordeling van
gewetensbezwaren
taak van rechter
Verliezende Nijssen
krijgt complimenten
De doodsteek voor de
herlevende folklore
Een tropische nacht
midden in de herfst
geestelijk leven/opiniea2
binnenland a3/4
buitenland a4/5
beursa6
autonieuwsa6
economie a7
leiden/regiob1/2/3
dienstverleningb3
kerkdiensten b4
sport b5
serviceb6
rtv-programma'sb8
cultuurc1t/m5
mensen c6
£eidóe Soiwa/nt
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
84ste jaargang no 25494. Losse nummers 1,50.
Vannacht een enkele mistbank
en minimumtemperatuur van 5
graden aan zee tot om het
vriespunt in het binnenland.
Overdag af en toe zon en vrij
wel overal droog. Middagtem-
peratuur ongeveer 7 graden.
Wind draaiend van noordwest
naar zuid, matig, rond kracht 3.
Tweehonderd banen weg bij Sijthoff Pers
RIJSWIJK - Bij Sijthoff Pers gaan
tweehonderd arbeidsplaatsen verloren.
Dat is gisteren meegedeeld door inte
rim-manager J. Thierry van Sijthoff
Pers.
Voor ongeveer 170 mensen wordt ont
slag aangevraagd. Via verkopen van be
drijfsonderdelen verdwijnen volgend
jaar nog eens 240 arbeidsplaatsen,
waardoor uiteindelijk een concern met
ongeveer 750 werknemers overblijft.
Eerder besloot Sijthoff Pers de Leidse
Courant op te heffen, omdat deze krant
te veel verlies leed. Morgen verschijnt
de krant voor de laatste keer. In een af-
scheidsbijlage wordt uitgebreid aan
dacht besteed aan het wel en wee van
de krant de afgelopen 83 jaar.
Sijthoff Pers leed vorig jaar een verlies
van negen miljoen gulden bij een omzet
van 250 miljoen gulden. Voor dit jaar
wordt op een verlies van tien a elf mil
joen gulden gerekend. De financiële
problemen zijn vooral ontstaan door
het inzakken van de advertentiemarkt.
Volgens Thierry is de sanering pure
noodzaak, omdat anders de continuï
teit van het bedrijf op het spel komt te
staan. De vakbonden en de onderne
mingsraad beraden zich nog over de si
tuatie. Zij eisen eerst meer duidelijk
heid.
Pagina A3: Interim-manager ir. J.
Thierry: „Sijthoff Pers geen mam
moettanker meer"
Philips behoudt 1700 banen
met beperken loonkosten
EINDHOVEN - Philips en de vakbonden hebben gis
teravond rond elf uur na dertien uur onderhandelen
overeenstemming bereikt over een beperking van de
loonkosten in 1993. Via een pakket van maatregelen wil
Philips volgend jaar 210 miljoen gulden op de loonkosten
besparen. Dat betekent dat de loonsom in 1993 op het
zelfde niveau uitkomt als in 1992. Dankzij de overeen
komst kunnen bij Philips 1700 banen behouden blijven,
die anders door extra reorganisaties zouden verdwijnen,
aldus directeur sociale zaken mr. A. de Haas. Volgens
hem levert ook de hoofdstaf van Philips in Nederland een
bijdrage aan de besparingen. De ongeveer 200 directeu
ren en managers, die in Nederland deel uitmaken van de
hoofdstaf, hebben vorige week besloten volgend jaar vijf
procent loon in te leveren. Hoe groot de besparing is die
daardoor ontstaat, wilde De Haas niet zeggen.
Pagina A7: Helft eindejaarsuitkering personeel sneuvelt
Eén lid bij diner
'Laatste man'-club
GASTONIA Voor het jaarlijkse diner
van de 'Laatste man'-club, opgericht door
Amerikaanse veteranen uit de Eerste
Wereldoorlog, is deze week slechts één lid
komen opdagen. Van de vereniging die 34
jaar geleden werd opgericht vanuit de
competitie-gedachte elkaar te overleven,
zijn nog slechts twee leden in leven, de
97-jarige Leiand Alexander en de even
oude J. Carl Stowe. Stowe voelde zich na
zich al voor de jaarlijkse vismaaltijd te
hebben verkleed niet fit genoeg om het di
ner bij te wonen. Alexander mocht zich
echter verheugen in het gezelschap van
Elizabeth Monteith, wier (overleden)
echtgenoot Charles met Alexander dien
de in WO-I.
LONDEN - Roken tast bij vrouwen de vruchtbaar
heid aan, is de conclusie van een Brits onderzoek.
Volgens het onderzoek, dat morgen wordt gepubli
ceerd in het medische vakblad The Lancet, dringt
cotinine, een afbraakprodukt van nicotine, door in
de eicellen. De leider van het onderzoek, hoogleraar
Michael Hull van de universiteit van Bristol, stelt
dat de cotinine-infiltratie tot een drastische terug
gangvan de vruchtbaarheid leidt. Bij het onderzoek
waren eitjes betrokken van 45 vrouwen die via de
reageerbuis werden bevrucht. Het gemiddelde
vruchtbaarheidspercentage van 72 bij vrouwen zon
der cotinine daalde tot 44 procent bij eicellen waar
in die stof wel voorkwam. „De praktische boodschap
is dat onvruchtbare of minder vruchtbare paren
met roken moeten stoppen," aldus Huil.
door
HILDEBRAND BIJLEVELD
en DICK HOFLAND
DEN HAAG - De Tweede
Kamer gaat akkoord met de
inzet van het kabinet de lo
nen voor ambtenaren ko
mend jaar te bevriezen. De
ambtenarencentrales noe
men het voorstel van minis
ter De Vries daarentegen
'volstrekte onzin'.
De bewindsman herhaalde gis
teren in de Kamer dat werkne
mers bij de overheid er vanaf 1
april volgend jaar niets meer op
vooruitgaan. De reeds in de
ambtenaren-cao's afgesproken
loonsverhoging van één procent
per 1 januari gaat volgens mi
nister De Vries van sociale za
ken wel door. Voor de gezond
heidssector, (met name zieken
huizen en bejaardenzorg) is een
loonsverhoging van ruim vier
procent afgesproken. Dat wil
het kabinet terugdraaien. Vol
gens CFO-voorzitter L. Poell
kan daar echter geen sprake
van zijn al wil hij wel met de
werkgevers gaan praten. Vol
gens hem zullen alleen dreigen
de massa-ontslagen de bonden
doen laten overwegen de cao
onderhandelingen te herope-
Logisch
CDA en PvdA beschouwen de
inzet van het kabinet de lonen
van ambtenaren niet te verho
gen als een logisch gevolg van
het gisternacht afgesleten ak
koord, waarbij de partners be
sloten af te zien van 2,5 procent
loonsverhoging als gevolg van
een lager inflatieniveau en ver
laging van belastingen en
premies.
CDA-kamerlid Paulis: „Als
Tweede Kamer doen we geen
uitspraken over loonontwikke
lingen bij de ambtenaren, maar
ik denk dat de inzet van het ka
binet volstrekt logisch is". Al
leen WD-kamerlid Linschoten
twijfelt sterk aan de waarde van
het aanbod van De Vries. Hij
denkt dat het kabinet bakzeil
moeten halen als blijkt dat de
lonen in de marktsector ver bo
ven de nullijn uitkomen. Het
kabinet heeft 1,2 miljard gul
den ingeboekt voor de bevrie
zing van de ambtenarensalaris
sen.
Premier Lubbers benadrukte
gisteren tijdens het debat dat de
werkgevers en werknemers in
de zorgsector bereid moeten
zijn hun cao's open te breken.
„Als de inflatie lager uitvalt en
de economische vooruitzichten
somber zijn, is het toch van de
dolle als gemaakte afspraken
niet worden veranderd", aldus
de premier.
Net als De Vries vindt ook vice-
premier Kok dat de afgespro
ken loonstijging in de gezond
heidszorg te fors uitvalt. Alleen
Van Mierlo van D66 en Beckers
van Groen Links vinden dat het
kabinet te vlug is.
Begroting
De Kamer ging gisteren ak
koord met de plannen van het
kabinet om twee miljard gulden
te bezuinigen. Hoe de ministers
dat doen wordt over twee we
ken duidelijk. De coalitiepart
ners CDA en PvdA accepteer
den ook het kabinetsbesluit
over de bezuiniging van 750
miljoen gulden pas komend
voorjaar te beslissen.
Vooral over dit laatste hekelde
WD-fractieleider Bolkestein
het kabinet en CDA-fractielei-
der Brinkman. De CDA'er, die
aanvankelijk een lange lijst met
voorbeelden van mogelijke be
zuinigingen voordroeg, zag af
van concrete voorstellen. Pre
mier Lubbers onderstreepte
dat met het huidige pakket de
financiële problemen voor 1993
voldoende worden aangepakt,
maar dat voor 1994 de proble
men mogelijk groter worden.
Hij kondigde aan, dat het kabi
net al in het voorjaar zich hier
over voor het eerst zal buigen.
Pagina A3: De nederlagenstra-
tegie van Elco Brinkman
<ln
Oost-Timor
Een vrouw met een doek vol 'bloedvlekken' en verbergt haar door verdriet vertrokken den op Oost-Timor plaatsvond en waarbij volgens ooggetuigen 200 doden vielen. In de
gezicht tijdens een gisteren gehouden demonstratie voor de Indonesische ambassade afgelopen 17 jaar zouden de militairen op Oost-Timor ruim 200.000 slachtoffers hebben
in Den Haag. Ambassadeur B Tjokroamidjojo weigerde een petitie in ontvangst te ne- gemaakt. Achter de vrouw is een deel van de lijst namen van slachtoffers te zien
men waarin opheldering gevraagd wordt over het bloedbad dat precies een jaar gele- foto: anp
DEN HAAG - Een bliksems
nelle anti-virusactie van het
personeel van het Parlementair
Automatiseringscentrum Pa-
rac in de Tweede Kamer heeft
de pc-gebruikers gevrijwaard
van een kleine computerramp.
In sommige pe's werden de vi
russen 'Yankee Doodle' en 'Te
quila' geconstateerd. Waar
Yankee Doodle tamelijk on
schuldig is - het programma
laadt zichzelf in het geheugen
en speelt het Yankee Doodle ie
dere dag om vijf uur 's mid
dags - is Tequila heel wat grim
miger. Het vernietigt de zoge
noemde partitietabellen op har
de schijven, waardoor de be
standen voor de pc ontoeganke
lijk worden.
Een snelle circulaire gekoppeld
aan een anti-virale actie heeft
het probleem echter terugge
bracht tot slechts enkele geïn
fecteerde pe's, aldus T. Potho
ven van Parac. De virussen
werden maandag ontdekt en
woensdag onschadelijk ge
maakt.
Virussen worden vaak aange
troffen in spelletjes en sommige
bulletin boards. Omdat deze
vanuit de Kamer niet worden
verstrekt, wordt aangenomen
dat de twee boosdoeners zich op
meegebrachte spelletjes-floppy-
discs schuilhielden. Tijdens het
spelen van zo'n spel installeren
zulke programma's zich in het
interne geheugen van de pc.
Het is aan de snelle actie te dan
ken dat Tequila niet op grote
schaal aan zijn verwoestende
arbeid kon beginnen.
Kamerleden en -personeel
wordt nu geadviseerd voorzich
tig te zijn met het uitwisselen
van programmatuur op flop
py's.
L
CDA'er Frinking: dienstplicht
n twee jaar afschaffen
DEN HAAG Mensen, die
frauderen met individuele
huursubsidie, lopen een groter
risico om krachtig te worden
aangepakt. Indien misbruik,
dan wel fraude duidelijk aan
toonbaar is, zal dat vaker leiden
tot strafrechtelijke maatrege
len. Een topambtenaar van
staatssecretaris Heerma van
volkshuisvesting kondigde dit
gisteren aan tijdens een bijeen
komst in de Tweede Kamer
over het controlebeleid indivi
duele huursubsidie. „Momen
teel worden er jaarlijks tiental
len boetes opgelegd, maar de
komende jaren zal dat aantal
flink toenemen", voorspelde de
ambtenaar. De Tweede Kamer
juicht het toe dat Heerma ste
vig optreedt tegen misbruik van
huursubsidie.
Van alle politieke partijen werd
hem lof toegezwaaid voor zijn
controlebeleid, dat er bijvoor
beeld in het tijdvak juli 1991 tot
juli 1992 toe leidde dat er een
bedrag van ruim tachtig mil
joen gulden kon worden terug
gevorderd. Heerma toonde zich
op zijn beurt sportief genoeg om
de complimenten door te schui
ven naar zijn 350 ambtenaren,
die zich met deze puur beleid
suitvoerende taken bezighou-
'EN HAAG CDA-defensiespecialist Frinking vindt dat de mili-
dienstplicht binnen twee tot drie jaar, moet worden afge
schaft. Hij is het oneens met de visie van generaal Couzy, bevel-
pebber-van de landstrijdkrachten, dat er een zeer lange overgangs
beriode nodig is. In een vraaggesprek met deze krant stelt Frin-
king dat het hoog tijd is voor een klein, professioneel leger, dat
tKvaar biedt voor zijn geld'.
Paeïna A4: 'Hoe heeft Ter Beek deze bezuiniging kunnen slik-
IÉ
'Laat buitenlanders alleen op
uitnodiging in Nederland werken'
laten er maar honderd toe en de
101-ste heeft pech gehad, die
blijft buiten'. Maar je kunt die
norm niet hanteren voor asiel
zoekers, niet voor vluchtelin
gen, niet voor gezinshereni
ging. Moet je tegen mensen die
uit een oorlogssituatie zijn ge
vlucht, zeggen: sorry maar u
bent hier teveel?". Wie om lou
ter econnomische redenen naar
Nederland komt, zou echter al
leen mogen worden toegelaten
als hij hier op uitnodiging is.
„Dat geldt bijvoorbeeld voor
werk in de glastuinbouw".
Pagina BI: Tolerantie gaat zo
ver als beurs diep is
IDEN Het Nederlands
id van het Europees Parle-
lent M. van den Brink vindt
lat buitenlandse werkne-
ners alleen nog mogen wor-
ien toegelaten als ze hier
door zijn gevraagd.
Het middel van de 'quotering'
om de immigratie te beperken,
3einoemde zij gisteren tijdens een
liscussieavond in Leiden een
overbal. „De quotering wordt
&T6 februikt als toverbal, om de
nensen gerust te stellen. 'We
Britse VN-
militairen
wachten in de
regen of ze
ergens in actie
moeten komen.
Want zelfs onder
de paraplu van
de Verenigde
Naties houdt het
bestand in
Bosnië-
Hercegovina
maar met moeite
stand. De
Bosnische
(moslim-)
president Alija
Izetbegovic heeft
Servische
troepen
beschuldigd van
schendingen.
foto epa
Pagina A5:
Tegenslag
hulp VN in
Bosnië
Humanisten gaan relaties 'zegenen'
UTRECHT - Het Humanistisch Verbond gaat naar analogie van
de kerkelijke huwelijksinzegening een nieuwe dienstverlening
aanbieden, de humanistische relatieviering. De viering is bedoeld
voor mensen die hun relatie "op een geheel eigen wijze" willen la
ten bezegelen. Het Humanistisch Verbond zegt steeds vaker ver
zoeken te krijgen of het wil assisteren bij de viering van een relatie.
In veel gevallen gaat het om huwelijkspartners "voor wie kerkelij
ke inzegening van hun huwelijk uit den boze is", maar die toch
graag een plechtig tintje aan hun huwelijkssluiting willen geven.
Ook mensen die hun homoseksuele relatie willen laten bezegelen
kloppen aan bij het Verbond. Voor 295 gulden regelt het Verbond
humanistische begeleiders voor het huwelijkspaar. Zij houden een
toespraak of begeleiden desgewenst de plechtigheid. Leden krijgen
korting.
IC
1
ADVERTENTIE
Geen krant ontvangen Bel tus-
e/isen 18.00 en 19.00 uur, zater
dags tussen 14 00 en 15.00 uur,
telefoonnr.071 -122248 en uw
m krant wordt nog dezelfde avond
Idi bezorgd.
LITTLE ROCK - Een ont
spannen Bill Clinton heeft zich
gisteravond tijdens zijn eerste
persconferentie sedert de Ame
rikaanse presidentsverkiezin
gen gepresenteerd als een nieu
we soort Democraat, die bezig is
een soort nationaal kabinet te
vormen waarin ook leden van
de Republikeinse oppositie wel
kom zijn. Clinton, die op 20 ja
nuari tot president zal worden
beëdigd, zei reeds in zijn eerste
weken in het Witte Huis een
'agressief economisch plan bij
het Congres te zullen indienen
om Amerika's economie een
spoedinjectie te geven en ogen
blikkelijk nieuwe banen te
creëren. De 'president-elect'
maakte duidelijk dat hij geen
Amerikaans isolement in de we
reld wil, maar een actief buiten
lands beleid zal blijven voeren
dat goeddeels geïnspireerd zal
zijn op de successen van de af
tredende Republikeinse rege-
ring-Bush. Wel zal president
Clinton in diens buitenlandse
politiek een nauwere band leg
gen tussen Amerika's mondiale
verantwoordelijkheid als mili
taire supermogendheid en de
noodzaak van een wereldwijd
economisch herstel. Zijn nog te
benoemen minister van buiten
landse zaken „zal iemand
moeten zijn die de relatie tus
sen beide elementen begrijpt".
Pagina A5: Clinton 'natuurta
lent in het Witte Huis'
TOKYO Het Japanse elek
tronicaconcern Sony is bezig
met de ontwikkeling van een
'videobril'. Het concern liet gis
teren weten een prototype te
hebben gemaakt onder de naam
Visortron. Het apparaat be
staat uit twee schermpjes en
een hoofdtelefoon en wordt ge
dragen als een skibril. Volgens
Sony-woordvoerder Shimoya-
mada weegt het apparaatje 250
gram en is het bedoeld voor
mensen die lang in vliegtuig,
trein of bus zitten. Reizigers
per vliegtuig of bus kunnen op
lange trajecten al wel video
films bekijken, maar met de
nieuwe vinding „kun je hele
maal in de film opgaan en word
je niet gestoord", aldus Shi-
moyamada. Het zal nog wel een
jaar of twee duren voordat er
een commerciële versie van het
apparaat op de markt ver
schijnt. Er moet eerst grondig
worden onderzocht wat de ef
fecten ervan voor de gezond
heid zijn, zo zei de woordvoer-
