Surfers in voetsporen van tennissers 'Je ziet alleen de bal en heel in de verte de green' Sport Jordan be betaalde sportman Ontkome IOC-stra] blijkt vaal kinderspe Ill Leidse Courant X V/ I maandag 9 november 1992 „Een een beeld dat in stand wordt gehouden door de media. Windsurfen is niet zo eenvoudig als voetbal". Volgens Olaf van Tol wordt het tijd dat het windsurfen wordt gezien als een serieuze sport in plaats van een soort levensstijl. door cert-jan broere Paia Windsurfers zijn de we reldreizigers van de jaren ne gentig. Acht maanden per jaar reizen ze van het ene paradijs naar het andere. Exotische lan den als Hawaii, Aruba en de Maagden Eilanden vormen hun werkterrein. De bruine torso's, de zon, de zee en de stranden, alles voldoet aan het beeld van de 'beach boys'. „Mensen willen graag idealise ren, zo zitten ze nu eenmaal in elkaar. Ze willen graag wegdro men bij het zien van beelden van exotische stranden. Ze wil len graag tegen iemand op kun nen kijken, die het ogenschijn lijk zoveel beter heeft. Of dat nu de prinses van Monaco is, of windsurfers die de hele wereld doortrekken", zegt Olaf van Tol. Je hoort Nederlands populair ste surfer niet klagen over zijn bestaan, maar volgens de Sas- senheimer wordt het tijd dat het windsurfen wordt gezien als een serieuze sport in plaats van een soort levensstijl. „Dat is een beeld dat in stand wordt gehouden door de media. Het is gedeeltelijk ook wel te begrij pen. De wave-performance ziet er op televisie natuurlijk prach tig uit, maar voor de leek is het moeilijk te begrijpen. Windsur fen is niet zo eenvoudig als voet bal". Miljoenen Toch zijh het juist die mooie plaatjes die het profsurfen in tien jaar tijd heeft veranderd in een bedrijfstak waar jaarlijks miljoenen in om wordt gezet. Olaf van Tol heeft het allemaal van dichtbij meegemaakt. In 1982 trad hij toe tot het circuit, dat bekend is geworden onder de naam 'The Pool', een aantal wedstrijden opgezet door con structeurs van boards. Als het grootste nadeel van deze serie werd gevoeld dat al leen maar materiaal gebruikt kon worden van de bedrijven, die het evenement hadden op gezet. Het werkte als een rem op de ontwikkeling van de sport. In 1987 deed echter de PBA, de Professional Boardsailors Asso ciation, zijn intrede. Nu, vijf jaar later, is door toedoen van die organisatie, die niet de con structeurs, maar de surfers ver tegenwoordigt, veel veranderd. „Er gaat nu veel meer geld om in de surfwereld", aldus Van Tol. „Het is tegenwoordig voor iedereen mogelijk om van het prijzengeld rond te komen. De mindere goden halen toch nog voldoende geld binnen om alle wedstrijden af te kunnen rei zen". Nog meer En de rek is er wat het prijzen geld betreft nog niet uit. Tij dens de Peter Stuyvesant Tra vel Aloha Classic wordt er hier 180.000 dollar uitgekeerd, maar volgend jaar zal dit wor den opgeschroefd naar 300.000 dollar. „Maar dat is niet meer door ons alleen op te brengen", verduidelijkt Hans Wiesman, 'creative director' van Peter Stuyvesant Travel en de initia tiefnemer tot het sponsoren van de finale van de World Cup. De tabakgigant annex reisorga nisatie steekt geld in de eve- menten op Hawaii, Aruba en de Maagden Eilanden, omdat juist die bestemmingen perfect pas sen bij het imago van het be drijf. Een Grand Prix op Schevenin- gen is in dat opzicht veel min der interessant. Televisie Hoewel hij zelf het initiatief nam tot de sponsoring, kan Wiesman niet ontkennen ver baasd te zijn over het succes van het windsurfen. Vooral de televisie heeft daar volgens hem een doorslaggevende rol in gespeeld, een mening die overi gens niet iedereen deelt binnen het bedrijf. „Voor ons is televisie belangrij ker dan de geschreven pers", vindt Wiesman, waarbij hij schermt met de cijfers van lan den waar de beelden van de Alo ha Classic naar toe worden ge zonden. Hij is echter realist genoeg om te beseffen, dat de kijkdichtheid niet te vergelijken is met sport en als voetbal. „Natuurlijk, surfen is in Neder land een B-sport. Maar de tele visie wordt steeds belangrijker in ons leven. Steeds meer men sen zetten de kijkdoos aan wan neer ze thuis komen van werk of gaan eten. Als achtergrond. Als ze dan mooie plaatjes zien van goudgele stranden en sur fers blijven ze vanzelf kijken. Op die manier scoren wij. En zolang er van televisiestations nog vraag is naar onze beelden gaan wij verder" Overigens laat PST het niet na om de vraag te stimuleren, als dat nodig is. In het besef dat maar weinigen een half uur naar surfen alleen willen kij ken, zullen beelden van dè pia nist Jan Vayne op Maui het pro gramma van Veronica opfleu ren om op die manier een groter publiek te bereiken. De sand- wich-methode wordt dat in de publiciteitswereld genoemd. Planken „Een groot deel van het succes is inderdaad terug te voeren op de televisie-beelden, maar wat, denk ik, nóg zwaarder weegt is het feit dat de planken die hier door bij voorbeeld Björn Dun- kerbeck worden gebruikt, vol gend jaar in de winkels liggen en bereikbaar zijn voor het gro te publiek. Alleen de materialen die gebruikt worden zijn an ders", vertelt Cliff Webb. Webb (33) is media-directeur van de PBA en sinds drie jaar in vaste dienst. „Het succes van het windsurfen komt voor mij niet als een ver rassing. We hebben er de afge lopen jaren namelijk hard voor gewerkt. Met name voorzitter Christian Herles is de drijvende kracht geweest in die ontwikke ling. We hebben daarbij heel goed om ons heen gekeken naar organisaties als de ATP (ten nis) en de PGA (golf). We heb ben geprobeerd te leren van hun ervaringen en hebben dat toegepast op onze eigen situa tie". Fouten Het tennis en het golfen als voorbeeld nemen gaat veel ver der dan het leren van hun fou- foto James Barcham Voor een leek moeilijk te begrijpen, maar zo'n wave-performance ziet er natuurlijk prachtig uit. Windsurfen is niet zo maar een soort levensstijl'. ten, meent Webb. „We willen dig alleen serieus wordt geno- ook toe naar het prijzengeld dat men als er veel geld in omgaat, daar normaal is. Omdat we we- Dat merken we vooral in Ame- ten dat je als spart tegenwoor- rika. Ze houden hier meer van contactsporten. Wil je daar tus senkomen, dan moet je het groot aanpakken. Daarom stre ven we ernaar om volgend jaar al evenementen met 300.000 dollaar aan prijzengeld te heb ben en uiteindelijk moet dat groeien naar een half miljoen". Realistisch Een realistisch streven, meent Webb. „Tot nu toe hebben we nog weinig hinder ondervonden van de economische recessie. De afgelopen twee jaar waren moeilijk, maar het trekt nu weer aan. Zeker in Europa, waar wij het op dit moment toch van moeten hebben. We hebben zelfs de ondersteuning van de EG, omdat we milieu vriendelijk zijn. We gebruiken alleen het water en de wind en vervuilen niets. Dat kan in de toekomst heel zwaar gaan tel len, voor het aantrekken van sponsors". Webb doet het daarmee voorko men, alsof iedereen blij is met de windsurfers. De werkelijk heid op Ho'okipa beach leert anders. De 'locals', de plaatse lijke golfsurfers zien de win- dridders nog liever vandaag vertrekken. „We zijn bekend met de problemen, maar het heeft voor de wedstrijden geen nadelige gevolgen. De 'locals' vinden dat we niets terugdoen voor de lokale bevolking, maar de winkeliers in Paia denken daar heel anders over. Als wij hier niet twee keer per jaar zou den neerstrijken, zouden veel winkels hun deuren moeten sluiten. En het geld wint het al tijd van de gevoelens van be paalde surfers". Boterham Die vijandigheid van de locals maakt overigens wel indruk op de windsurfers. Olaf van Tol maakt er geen geheim van het strand van Ho'okipa graag in te ruilen voor de zee van bij voor beeld Zuid-Afrika. „Omdat het niet leuk is om van een golf af te worden gejaagd", aldus de Sassenheimer. Voorlopig slikt hij het nog, om dat het zijn werk is en omdat hij het surfen na tien jaar nog steeds leuk vindt. „Ik heb het zolang uitgehou den, omdat ik veelzijdig bezig ben. Ik surf niet alleen voor het prijzengeld, ik help mijn spon sors ook met het ontwikkelen van het steeds vernieuwende materiaal. En op die manier kunnen ook subtoppers een goede boterham verdienen". door Pim Stoel Madrid Je zal toch de mister Golf van Nederland zijn, de gro te organisator van het Heine- ken Open, vriend van Prins Bernhard, captain van het Ne derlands amateurgolf sedert mensenheugenis, en dan in Ma drid, bij de Worldcup, te horen krijgen dat de organisatie ver geten is je op te stellen in de pro-am, een wedstrijd voor pro fessionals en amateurs die aan ieder groot golftoernooi vooraf gaat. Het gebeurt Robbie van Erven Dorens ep het maakt hem niet vrolijk. Ee^st denkt hij nog aan boze opzet, maar dat kan gast heer Heineken hem nog uit het hoofd priten. Er is 'gewoon een foutje gejnaakt', wat tot gevolg heeft datlin plaats van de roem ruchte dolfpromotor een Ko- reaan meespeelt. Die zijn twee Nieuwzeelandse professionals verbaast {door mee te delen dat hij handicap 1 heeft. De eerste afslag van de Koreaan wijst inderdaad in die richting, hij slaat verder dan de verbaas de pro's.| Maar daar blijft het bij. Al zijh volgende slagen rost hij of recpts uit de golfbaan van La Moraleja, of links de water partijen in. Van Eryen Dorens, zelf nog steeds ejen begenadigd ama- teurgolfer op zijn 55ste, beziet het allemaal met een grimlach. Pas aan het diner die avond hervindt(hij zijn gevoel voor hu mor, zeker als een van de hoog ste bobors bij de presentaties van de teams voor de wereldbe ker een onbekende Fransman voor de I beroemde Bernhard Langer verslijt. Britse adel „Ach", zegt Van' Erven Dorens vergoeilijkend, „ze zien niet meer zolscherp op die leeftijd. Hoewel, nij was laatst in Enge land bij een jachtpartij, hij liep met een 88-jarig onverwoest baar exemplaar van de Britse adel op, voor 'm liep een door de natuur njet een onberispelijk fi guur uitgeruste vrouwelijke drijver en toen hij zijn hoogbe jaarde metgezel op de fraaie achterhand wees, sprak deze af werend:'porry Robbie, dat inte resseert me niet, persoonlijk ben ik 'strictly a titman". De heer Van Erven Dorens is zojuist van Valderrama, waar de laatste wedstrijd van de Eu ropese Tour is gespeeld, naar Madrid gereisd, in Zuid-Spanje ontmoette hij na afloop van de eerste speeldag een hoofd schuddende Sandy Lyle, die hij in de baan als toeschouwer had gevolgd. Het was niet gegaan zoals de Brit het wilde. Van Erven Dorens:„Ik heb ge zegd: Sandy je houdt op met je slag, je slaat niet door, door slaan moet je. Nou even later zei Sandy, Robbie ga even mee naar de oefenbaan, kijk wat ik fout doe. Ik heb hem toen een paar aanwijzingen gegeven, en uiteindelijk won Lyle het toer nooi en een miljoen pond". Jammer dat de golfpromotor in Madrid niet door de twee Ne derlandse vertegenwoordigers in het Wordlcup-toernooi ge vraagd is eens te zien wat er aan hun slagen mankeert. Want, zowel de Nederlandse Ameri kaan Chris van der Velde als Constant Smits van Waesberg- he bakken er onder de late herfstzon bitter weinig van. Wat sneu is voor de vader van Van der Velde. De professor in de psychiatrie is helemaal uit de VS overgekomen om zijn zoon te zien spelen. „Hij is toch al", zegt hij, „danig in de war door de zege van Clinton bij de Ame rikaanse verkiezingen, „want", legt hij uit, „altijd als er een De mocraat aan de macht is in Amerika worden de subisidies na een half jaar terugge schroefd en kan hij zijn onder zoek naar de oorzaken van schi zofrenie op een laag pitje zet ten. Om nog maar niet te spre ken over de proeven die hij in het lab doet met apen en andere diersoorten". Dat laatste vinden we niet zo erg, wel erg voor hem vinden we de ramzalige 81 slagen die zijn zoon op de eerste dag moet la ten aantekenen. „Chris", zegt de Haagse Pauli ne van Til, caddie van Smits van Waesberghe, een dame van middelbare leeftijd die niets lie ver doet dan in den vreemde de tas dragen van jonge talenten, „Chris is van slag en Constant gaat ook niet goed". Woede Ze heeft zich die eerste dag de woede van haar baas op de hals gehaald door hem op en om de greens te melden hoe zij zelf de slagen zou uitvoeren. Van Waesberghe nog nabrie- send: „Op een geven moment zat het me tot hier. Toen heb ik gezegd, Pauline gvd, ik vertel Nick Faldo toch ook niet hoe hij moet slaan, wil jij dus nu op- De Amerikanen Couples en Love (links van de door de combinatie gewonnen wereldbeker) toosten met Berhard Langer en Ian Woosnam op hun zege. houden met je adviezen. Toen was ze zo gebelgd dat ze verder niets meer heeft gezegd en dat was wel lekker rustig". Het belet onze Haagse caddie niet om die avond in vol ornaat het Palace-hotel binnen te ste venen waar sponsor Philip Morris een galadiner geeft, en naast niemand minder dan Bernhard Langer plaats te ne men. Die verstijft ter plaatse en geeft er duidelijk blijk van dat hij, hoewel hij recent een fer vent verspreider van het Chris telijke geloof is geworden, niet al zijn naasten liefheeft, hij weet althans niet hoe snel hij de benen moet nemen. De tweede dag speelt met name Van der Velde beter dan de eer ste, al heeft dat weinig effect meer op de uiteindelijke 27ste plaats die de Nederlandse equi pe tussen de 32 deelnemende landen zal bereiken. Hij is het seizoen 1992 goed gestart, haalt eerst in Montpellier de zo felbe geerde Europese Tourkaart, wordt dan negende in Cannes, slaagt er negen keer in de cut te halen, wat betekent dat hij in die toernooien ook de twee laat ste dagen kan meespelen. Van der Velde, zoon van een Amerikaanse moeder èn een Nederlandse professor, lijkt dan op weg te zijn een golfer te worden die hoog in de Europese top kan meedraaien en die luxe kende in het verleden eigenlijk alleen de legendarische Gerard de Wit. Noodlottig Een amandeloperatie wordt hem echter noodlottig. Van der Velde:,,Ik dacht ach, dat is een fluitje van een cent, maar ik raakte vooral fysiek heel erg achterop. Toch heb ik geen slecht seizoen gehad. Ik heb nog nooit zoveel verdiend in één jaar, bijna honderdduizend gul den, al is het geld helemaal op gegaan aan reis- en verblijfkos ten. En ik kom maar tiendu- ziend gulden prijzengeld te kort om volgend jaar automatisch weer op de Europese Tour toe gelaten te worden. Maar naar de kwalificatiewedstijden in zuid-Frankrijk ga ik dit jaar niet. Ik moet het wat kalmer aan doen. Het publiek begrijpt niet hoe hard dit vak is. Ik speel en train 320 dagen per jaar. Ik heb vrouw en kind en ik zie ze haast nooit". Hij zegt het in de lobby van het Palace-hotel in Madrid, in de aangrenzende bar demon streert de unieke Ian Woosnam via het wegwerken van vele, vele glazen bier dat het hem goed uitkomt dat juist een fir ma als Heinkeken van nu af aan hoofdsponsor van het evene ment is geworden, en als de crack tenslotte lichtzwaaiend vertrekt kijkt Van der Velde hem peinzend na. „De kunst is", zegt hij dan, „één keer bij de top drie te komen. Het gaat er om dat je één keer hoog scoort, een toernooi wint. Dan heb je een goeie kans bij de top te gaan behoren. Dan pas krijg je het zelfvertrouwen datje ab soluut nodig hebt om constant te kunnen scoren. Ik speel in Zwitserland toch ook een ronde van 66. Dus ik kan het wel. Ik kan het alleen nog niet vier da gen achtereen". Psychische druk Hij aarzelt even. Zegt dan dat de buitenstaanders er geen voorstelling van hebben hoe groot de psychische druk bij het golfspel is. „Je staat op de tee, je bent aan de beurt, en je ziet niets meer. Geen bomen langs de baan, geen mensen, geen vo gels, geen wolken, geen zon, je ziet alleen maar de bal en heel in de verté de green waar je naar toe moet. Je bent dan de eenzaamste man ter wereld. Maar ik houd van het spel. Golf is alles voor me". „Dat fantastische gevoel na een geslaagde ronde, dat komt mis schien het dichtst bij wat men sen geluk noemen. Ik wanhoop niet. Ik weet dat in Nederland gezegd word dat ik nooit de top zal halen. Ik lap dat aan mijn laars. Ik geloof dat ik er wel kom. De Zweed Forsbrand speelt dit seizoen de sterren van de hemel". „Toen in 1988 diens vriend en leraar Hans Eriksen stierf aan kanker ging het mis met hem. Hij zakte naar de 114de plaats van de prijzengeldlijst. Maar nu is hij weer helemaal terug. Hij heeft alle verdriet van zich afge zet. Hij behoort weer tot de top. Ik ben een optimist. Zelfs na dat rondje van de week van 81 wat •natuurlijk rampzalig was, dacht ik, morgen gaat het beter. En ik scoorde toen 72. Ik kan het dus, al schijnt momenteel alleen mijn manager Willem Leniger nog in me te geloven". Moeizaam Hij kijkt om zich heen. Zegt dan dat hij nu echt moet gaan sla pen om de laatste dag fit aan de start te verschijnen. Een dag die de Nederlandse combinatie geen roem brengt. In de achter hoede worstelen de Nederlan ders zich moeizaam naar het einde van het toernooi om de wereldbeker. Anoniem omdat het publiek ademloos de zinde rende finale tussen de Zweden Anders Forsbrand en Johans son en de Amerkanen Couples en Love volgt. De Zweden nemen op de veer tiende hole de leiding over van de Amerikanen. Op de laatste hole hebben ze nog één slag voorsprong. Dan maakt Mas- ters-winnaar Couples na twee verbluffend mooie slagen een birdie. Zijn landgenoot Love rest nog een moeilijke put van meer dan vijf meter. Hij concen treert zich lang en laat, terwijl het publiek de adem inhoudt, de bal vervolgens in de hole rol len. Forsbrand moet uit de bunker slaan, maakt een par, en Jo hansson barst na het missen van een put van anderhalve me ter in snikken uit. De wereldbe ker is voor de Amerikanen, de individuele titel gaat naar de Australiër Brett Ogle, na een playoff met Ian Woosnam. Cou ples en Love krijgen ieder een winnaarscheque van 200.000 uitgereikt en de Nederlanders Smits van Waesberghe en Van der Velde krijgen 7000 mee naar huis. Van Waesberghe reist meteen door naar zuid-Frankrijk waar hij volgende week het kwalifica tietoernooi voor de Europese Tour in Montpellier moet spe len. Van der Velde vertrekt naar Austalië om daar het Hei neken Open te spelen. Hij zal de kangoeroes niet zien die daar langs de fairways huppelen. Hij ziet alleen de bal. New York Michael heeft dit jaar van alle tc ters in de wereld het geld verdiend. Volgen Amerikaanse economise! schrift Forbes kwam de 1 balspeler van de Chicagi uit op een inkomen va miljoen dollar (circa 61 r gulden). Zijn eigenlijke jaarsalai draagt 3,9 miljoen dolk vette sponsorcontracten betaalt Jordan bijvoorbei jaar 20 miljoen dollar) koi eens 32 miljoen op zijn ba do. Jordan accepteert overeenkomsten met sp meer van minder dan joen dollar per jaar. Tweede op de ranglijs sportmiljonairs over 199: Amerikaanse wereldkan zwaargewicht boksen Ea Holyfield. Hij toucheerde taal 28 miljoen dollar. Dai miljoen dollar meer dan d ziliaanse formule I-cc Ayrton Senna. Vierde i Britse collega en wereli pioen Nigel Senna met 2 joen dollar. De Amerikaan André die dit jaar Wimbledonb oen werd, is de best verdi de tennisser (zesde met 1 joen dollar). De top tien van sportmilji van dit jaar ziet er als vol| I. Michael Jordan (VSt/bi bal) 35,9 miljoen dolk Evander Holyfield (VS sen) 28, 3. Ayrton I (Bra/autosport) 22, 4. Mansell (GBr/autosport) 5. Arnold Palmer (VSi II,1, 6. Andre Agassi (VS nis) 11, 7. Joe Montana Oi merikaans football) 9,5, 8 Nicklaus (VSt/golf) 9,2, S Courier (VSt/tennis) 9, ld nica Seles (Joe/tennis) 8,5. door Henk Ruijl Zeist Het blijkt kind eenvoudig te ontkomen a sancties die het Internati Olympisch Comité (IOC) i in de strijd tegen doping, wel het reglement van de pische Beweging goed in e steekt, valt de grondslag der vandaan door onzorgv heid bij het hoofdkantoo het IOC te Lausanne. Dit stelde prof.mr. N.J.P.C Veth tijdens de jaarvergad van de 'Vereniging voor I en Recht' in Zeist. In de opvatting van Giltay hoeft een sporter er zelfs voor te doen om onder strafmaatregel uit te ko Uit zijn onderzoek bleel Nederlandse sporters in B lona nimmer een verklarii hoefden te ondertekenen, een onderschrijving van Olympic Charter en ondei ping aan de doping-voorsi ten. Daardoor zou de proct juist sluitend zijn. „Het moge duidelijk zijn,.d zo'n gang van zaken een systeem totaal in elkaar dert", aldus Giltay Veth. Giltay Veth weigerde in met de beschuldigende vi naar het Nederlands C pisch Comité (NOC) te wi Volgens hem fungeert het slechts als tussenpersooi valt het tekenen van het fo lier onder de verantwoord heid van het IOC. Hij voegde er aan toe dat d< derlandse situatie geen ui dering betrof. De voorzitter van de 'Ve ging voor Sport en Recht daarmee dat indien Neder se sporters tijdens de Sp zouden zijn betrapt, de ju sche grond om hen te bestr? uiterst wankel zou zijn gewi Het is maar de vraag of del relatief naamlozen die in Bi lona positief werden bevoi het Charter wél hebben oo! tekend en zijn te bestraf Waarbij de betrokken gewi heffers Davies en Saxton' waarschijnlijk, een andere den al werden vrijgesprf van het gebruik van stin? rende middelen. Giltay Veth plaatste ook* kanttekeningen bij het feit het Olympic Charter slechl1 de talen Frans en Engels w?! gekend. „Naar mijn gevd (naar Nederlands rechtl( waarschijnlijk het rechtB vele andere landen) heeft" verklaring pas geldigheid ar is afgelegd in een taal die dP dertekenaar voldoende B heerst". Ook vindt Giltay Veth merkwaardig dat er 'tekenverplichting' i s, coaches en t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 22