VS en EG graven zich
in voor handelsoorlog
7
„Vermogenspositie Philips niet verder verslechterd"
u
Winst BP boven
verwachting
Economie
EMU mag later van Bundesbank
Ruding: bezuinigingmaatregelen
Clinton zijn niet toereikend
LM verwacht in rode cijfers te belanden
6TELVEEN - De KLM heeft
harde concurrentie op de Noordat-
iet tweede kwartaal van het lo- lantische routes. Daarnaast zette
ilighde boekjaar (juli tot en met sep-
'hee|ber) een kwartaalwinst na be-
Mo^ngen behaald van 170,1 mil-
lam^ gulden. Dat is 22,4 miljoen
origjder dan in de vergelijkbare pe-
e tvje van het voorgaande jaar.
Tsj^blijkt uit de kwartaalcijfers die
g hijjren bekend zijn gemaakt.
renJanks een stijging van het ver-
:ie rf daalde het saldo bedrijfsin-
atieisten en -lasten met 9,8 mil-
;e-ni Ze gingen van 242,6 miljoen
ginjet tweede kwartaal van 1991
egeif 232,8 miljoen dit jaar. Een
lostynder is, aldus de KLM, vooral
n bije schrijven aan de veranderin-
ten. in de wisselkoersen en de kei
lt vi
de overcapaciteit op de vracht-
markt de tarieven in deze sector
onder druk.
Over het uiteindelijke resultaat
van het gehele boekjaar is de KLM-
directie niet optimistisch: ze gaat
uit van een verlies. De KLM
schrijft dit toe aan de tarievenslag,
terwijl de sterke gulden ook nog
eens negatief op het bedrijfsresul
taat drukt. Naar verwachting zul
len deze effecten zich in de tweede
helft van het boekjaar versterkt
voortzetten'. Een belangrijke rol
speelt daarnaast de deelneming
van de KLM in de zwaar verlieslij
dende Amerikaanse luchtvaart
maatschappij Northwest Airlines.
Vakcentrales
werken samen
LONDEN Het Britse olieconcern British
Petroleum (BP) heeft in het derde kwartaal
van dit jaar zijn nettowinst met een derde
zien stijgen van 129 tot 172 miljoen pond ster
ling (tegen de huidige koers 469 miljoen).
Dit resultaat is berekend op basis van vervan
gingswaarde. Gebaseerd op de historische
kostprijs daalde het kwartaalresultaat met
een kwart van 156 tot 117 miljoen pond
318 miljoen), zo heeft BP gisteren bekend
gemaakt. In het algemeen wordt het resultaat
op basis van vervangingswaarde als een bete
re indicatie voor het reilen en zeilen van BP
beschouwd dan de andere berekeningsmetho
de, omdat de schommelingen van de olieprijs
er niet zo zwaar in meewegen.
HOUTEN De drie vak
centrales FNV, CNV en
MHP gaan meer samen
werken. Door naar het Bin
nenhof toe eensgezinder te
gaan opereren, willen ze de
organisatiegraad van werk
nemers trachten te verbe
teren. Tegelijkertijd bena
drukken de centrales ech
ter niet van plan te zijn de
eigen autonomie op te ge
ven of de samenwerking
een formeel karakter mee
te geven.
Noorwegen wil Europese
top over werkloosheid
OSLO De Noorse premier Gro Harlem
Brundtland heeft gisteren gepleit voor een brede
Europese top over de verder stijgende werkloos
heid. Zij wil dat komend voorjaar de ministers
van financien en economische zaken van de 12
EG-lidstaten en de 7 landen van de EVA om de
tafel gaan zitten om te bekijken hoe de werkloos
heid kan worden teruggedrongen. Brundtland
zei dat zij de regeringsleiders van de 18 andere
landen heeft aangeschreven met het verzoek de
werkloosheidstop te steunen. Volgend jaar treedt
het door EG en EVA gesloten akkoord over de
Europese Economische Ruimte in werking. Die
ontwikkeling biedt een goed kader om tot een in
ternationale aanpak van het werkloosheids
vraagstuk te komen, zei Brundtland.
Hoogovens schrapt nog duizend banen extra
IJMUIDEN/ANTWERPEN Bij Hoogovens in IJmuiden zullen
tot en met 1994 nog eens duizend arbeidsplaatsen extra moeten
verdwijnen. De concernleiding kondigde eerder al een reductie van
2300 arbeidsplaatsen voor het staalbedrijf aan.
Het wegwerken van de overcapaciteit in de Europese staalindu
strie, die in 1996 circa 20 procent bedraagt, zal circa 2,2 miljard
gulden kosten. Ongeveer de helft hiervan zal uit de beschikbare
EGKS-reserves kunnen komen, de rest moet worden opgebracht
door overheden en via vrijwillige bijdragen van producenten. Dit
aan de Europese Commissie gerichte voorstel lanceerde Hoogo
vens-topman O.H.A. van Royen gisteren op een bijeenkomst in
Antwerpen. Herstel van de Europese staalindustrie kost in de ko
mende driejaar 50.000 arbeidsplaatsen. Van Royen (die eind 1992
met pensioen gaat) vindt dat Oosteuropese landen de kans moeten
hebben hun produkten in West-Europa af te zetten. Zij moeten
dan echter met de Europese Commissie nieuwe afspraken maken
om te trachten een proces van geleidelijkheid door te voeren. Van
Royen is niet tegen fusies met andere staalbedrijven, maar dan wel
i en voor bepaalde produkten.
hun
kiacSharry weg
sEG-
^derhandelaar
erhJSSEL Landbouwcom-
achgaris Ray MacSharry is gis-
opgestapt als onderhan-
iliejar namens de Europese Ge-
ien^nschap in het GATT-over-
>rbi£ver de liberalisering van de
,te jpldhandel, heeft een bron
,eog>gd. MacSharry, een Ier,
lut(}de de onderhandelingen in
kader van de Algemene
ireenkomst over Handel en
""~ieven (GATT) samen met de
i3derlandse EG-commissaris
19 ir externe betrekkingen
pis Andriesssen. Het terug-
ï'4 jen van MacSharry als on-
'8 handelaar kan een gevolg
ij van een geschil binnen de
16 leden tellende Europese
Omissie. De voorzitter van
ig Dommissie, Jacques Delors,
!5 volgens bronnen tegen een
idelsakkoord met de Vere-
'6 Se Staten zijn.
BRUSSEL Er wordt drei
gende taal gesproken in het
hoofdkantoor van de GATT
(de 108 landen tellende we
reldorganisatie die over han
del en tarieven waakt) in Ge-
nève. Het woord 'handels-
loorlog' is al gevallen. Ameri
ka wil, nadat de driedaagse
besprekingen tussen de EG
en de VS dinsdagavond mis
lukten, Europa met zeer for
se handelssancties ter waar
de van 1 miljard dollar te lijf.
De eerste stormlopen van de VS
zijn, althans voorlopig afgesla
gen, want in de GATT Raad, die
deze week in Genève bijeen
kwam, blokkeerden de EG-lan-
den de Amerikaanse sancties
voorlopig. Dat hoeft de VS ove
rigens niet te beletten om, met
de GATT-regels in de hand,
toch tot actie over te gaan. De
nu ontstane ruzie heeft minder
met de al zes jaar durende
GATT-besprekingen over het
vrijmaken van de wereldhandel
- ook wel Uruguay Ronde ge
noemd - te maken, dan met een
al lang lopende geschil tussen
Amerika en Europa over de
oliehoudende zaden. Dat zijn
zaden, zoals zonnebloempitten,
raapzaad en sojabonen, die tot
bak- en braadolie worden ge
perst. De Amerikanen zijn niet
te spreken over het feit dat de
producenten van de jaarlijks 13
miljoen ton oliehoudende zaden
in Europa, forse EG-subsidies
ontvangen. Dat schaadt de posi
tie van de Amerikaanse produ
centen op de wereldmarkt aan
zienlijk. Om die reden hebben
de VS het geschil tot twee keer
toe voorgelegd aan een speciale
GATT-commissie die in beide
gevallen de EG in het ongelijk
stelde.
Compensatie
In plaats van zijn leven te bete
ren, bood Brussel de Amerika
nen in juli een geldelijke com
pensatie aan. Maar het EG-aan-
bood werd door Washington als
'niet hoog genoeg' van de hand
gewezen. Vervolgens drongen
de VS aan op een arbitragecom
missie die een bindend oordeel
moest uitspreken. Dat werd
door de EG geweigerd. Een
maand geleden besloten de VS
het daarom over een andere
boeg te gooien. Ze kondigden
handelssancties tegen de EG-
landen aan. Rufus Yerxa, de
Amerikaanse ambassadeur bij
de GATT in Genève, heeft
woensdag dus gedaan wat hij al
eerder in het vooruitzicht stel
de. Hij heeft de GATT Raad -
het hoogste besturende orgaan
van de organisatie - toestem
ming gevraagd om sancties te
gen de EG op te leggen. Een be
slissing daarover werd evenwel
door de EG-landen - die ook in
de Raad zitting hebben - ge
blokkeerd.
Dat wil overigens niet zeggen
dat daarmee de zaak is afge
daan. Want de GATT-regels
staan de VS toe ook zonder in
stemming van de Raad tot
maatregelen over te gaan.
GATT-regels
De procedure werkt dan als
volgt: - De VS moeten een lijst
samenstellen van de produkten
waarvan ze de importen wil be
moeilijken. Hoewel niet bekend
is om welke produkten het gaat,
zullen vooral kaas, wijn, likeu-
rep en mogelijk ook snijbloe
men op die lijst staan. Franse
produkten zullen het zwaarst
worden getroffen, omdat
Frankrijk, dat de grootse pro
ducent van oliehoudende zaden
in de EG is, de meeste obstakels
tegen een akkoord heeft opge
worpen. - De VS moeten ook de
hoogte van de sancties aange
ven. Die moet in overeenstem
ming zijn met de schade die de
Amerikaanse producenten van
oliehoudende zaden hebben ge
leden. Volgends de Amerikanen
gaat het hier om 1 miljard dol
lar. Overigens willen ze, om het
kabaal niet te groot te maken,
de sancties in 'tranches' opleg
gen, te beginnen met impor
theffingen op produkten met
een waarde van 300 tot 400 mil
jard dollar.
- Op de betreffende produkten
worden door de VS veel hogere
importheffingen gelegd, zodat
ze in de VS veel duurder en
daarom moeilijker te verkopen
zijn. - De VS-lijst moet vervol
gens bij de GATT worden gede
poneerd en ter kennis worden
gebracht van de landen die er
door worden getroffen. Pas der
tig dagen na het ter kennis-
brengen van de lijst, mogen de
sancties effectief worden toege
past. Die 'afkoelingsperiode' is
bedoeld om beide partijen als
nog rond te tafel te krijgen.
- Het is vrijwel zeker dat de EG
de Amerikaanse maatregelen
met tegenmaatregelen zal be
antwoorden. De Europese Com
missie moet voorstellen op dat
stuk voorleggen aan de EG-mi-
nisterraad die vervolgens de de
finitieve beslissing neemt. Ove
rigens voorzien de GATT-re
gels niet in de mogelijkheid van
tegenmaatregelen. Die worden
in feite eenzijdig opgelegd. Als
dat gebeurt is een z.g. 'handels
oorlog' een feit.
In Brussel wordt er overigens
op gewezen dat alle politieke
mogelijkheden nog niet zijn uit
geput. Volgens een hoge EG-
functionaris 'zijn we nog steeds
in contact met de VS. We praten
nog altijd. Daarom zou het me
verbazen als de onderhandelin
gen tussen en Washington en
Brussel niet binnen enkele we
ken worden hervat. We hebben
altijd nog die afkoelingsperiode
van dertig dagen. En daar is ook
Washington zich zeer van be
wust".
Ander wapen
De EG-ambassadeur bij de
GATT, Tran van Thinh, heeft
gisteren een ander politiek wa
pen in de strijd geworpen. „Als
de Amerikanen ons sancties op
leggen, dan kan er niet meer
verder worden gepraat in de
Uruguay Ronde", zei hij in Ge
nève. Zijn redenering: „Waar
om zouden wij nog over het vrij
maken van de wereldhandel
praten met een partij die actie
tegen ons onderneemt?" Op
grond van die redenering zijn
de partijen er nagenoeg toe ver
oordeeld opnieuw aan de onder
handelingstafel plaats te ne
men. Daar komt nog bij dat de
huidige Amerikaanse regering
niet of nauwelijks de politieke
macht heeft om de sancties
kracht bij te zetten. Ontketent
de huidige Amerikaanse rege
ring een handelsoorlog, dan is
dat een onderneming die de
nieuwe ploeg van Bill Clinton
straks moet overnemen.
In de praktijk betekent dat dat
alle mogelijkheden nog niet zijn
uitgeput. Maar dat Uruguay
Ronde opnieuw tot stilstand is
gekomen en, als gevolg van het
conflict over de oliehoudende
zaden, zelfs dicht bij een com
plete mislukking is, staat als
een paal boven water.
Prof. dr. h. Schlesinger: „De monetaire unie heeft een dak nodig en dat is de politieke unie". foto: anp
Idoor
PEET VOGELS
jfers Unilever
l gatief beïnvloed
or lage koersen
5 [ervolg van de voorpagina)
3 ÏTERDAM De huidige
7 |rs van Unilever worden
jszins negatief beïnvloed
3 r de lagere koersen van het
3 |d sterling en de dollar. In
derde kwartaal van 1991
3 de Engelse munt gemid-
i I elf cent minder waard (nu
20) en de 'greenback' zelfs
lent 1,67). Bij gelijke wis-
joersen zou de winst van
^ever zelfs zes procent zijn
pest.
netto-omzet kwam opnieuw
en de twintig miljard uit op
14 miljard tegen 19,54 mil-
I in de vergelijkbare periode
jaar eerder. Na drie kwarta-
ïigt de omzet van 58,56 mil-
reeds 2,18 miljard gulden
en die van vorig jaar. Bij een
Bi van de concernomzet met
iTEKfocent van 19,54 miljard
edaan|j 20,14 miljard De bruto-
QKlSe verbeterde de brutomar-
itédaaan 9,8 naar 9,9 procent,
laatsta
oterird levensmiddelenconcern
ielenijk een onveranderd interim-
~coufaend uit van 1,48 gulden
i,FHaandeel. Het overeenkoms
ten,!)! dividend van de Britse tak,
lever PLC, bedraagt 5,20
Ce.
j uursvoorzitter F.A. Mal-
is zeer te spreken over de
rs. Vooral Europa deed het
I. Ijsthee in Zuid-Europa
zeer succesvol, evenals toi-
rtikelen en chemische pro-
lj en. De bedrijfswinst in het
e kwartaal ging omhoog
1,23 miljard gulden naar
miljard en de brutowins-
ge verbeterde van 10,4
10,8 procent.
k vy
AMSTERDAM De presi
dent van de Duitse Bundes
bank, H. Schlesinger, tilt
niet zo zwaar aan de invoe
ring van de ene Europese
munt in 1999. Liever ziet hij
dat er eerst overeenstem
ming is over de voorwaarden
van een politieke unie. „De
monetaire unie heeft een dak
nodig en dat is de politieke
unie", zei de president tij
dens een lezing op de Vrije
Universiteit in Amsterdam.
Schlesinger heeft er geen moei
te mee als er een Europa van
twee snelheden komt. „In het
verdrag van Maastricht is daar
zelfs al rekening mee gehouden.
Landen die niet aan de eisen
van de EMU voldoen, lage infla
tie en begrotingstekort en een
nationale schuld die maximaal
60 procent van het bruto natio
naal produkt bedraagt, kunnen
altijd op een later tijdstip mee
doen".
Schlesinger zijn dat de Bundes
bank „onaangenaam verrast"
was toen de lidstaten in Maas
tricht besloten de EMU uiter
lijk in 1999 in te voeren. „Wij
hadden liever gezien dat dat
men eerst overeenstemming
had bereikt over de politieke
unie. Een monetaire unie kan
niet bestaan zonder een politie
ke unie die gericht is op solida
riteit tussen de landen".
Welvaart
De Duitsers hebben volgens
hem niets te winnen bij de
EMU, maar veel te verliezen als
er geen politieke unie komt.
Dat geldt overigens ook voor de
andere rijke EG-landen. „De
EMU lost de verschillen in wel
vaart tussen de verschillende
EG-landen niet op. Het gevolg
zal zijn dat er een massale trek
naar de rijkere EG-landen komt
met alle problemen vandien.
Daarom pleiten wij voor een po
litieke unie die gebaseerd is op
solidariteit tussen de armere en
rijkere lidstaten. Slechts op die
manier is een meer gelijke
spreiding van de welvaart te be
werkstelligen".
Bovendien vond hij het tactisch
verkeerd de eenwording van
Europa aan data te koppelen.
„De landen hadden eerst aan
het idee van een politieke unie
moeten wennen. Op het mo
ment dat iedereen het eens was
over de uitgangspunten had
men met de invoering kunnen
beginnen". Nu de verschillende
landen zich vastgelegd hebben
op een datum worden de ont
wikkelingen ineens definitief
voor de burgers. Het gevolg is
dat er steeds meer oppositie on
der de bevolkingen komt tegen
de EG.
Uitstel
Eerdere besluiten tot verdere
samenwerking werden steeds
genomen als iedereen het er
over eens was. Schlesinger
vindt dan ook dat de invoering
van EMU en EPU beter een
paar jaar kan worden uitge
steld. In ieder geval pas invoe
ring als de burgers zich ook met
de eenwording verzoend heb
ben.
De president van de Bundes
bank benadrukte nogmaals dat
de nieuwe centrale bank voor
de EG onafhankelijk van de po
litiek moet opereren. „In het
verdrag zijn daarvoor de voor
waarden wel vastgelegd, maar
sommige landen, waarbij hij
met name Frankrijk aanhaalde,
vinden dat de centrale bank
slechts uit moet voeren wat de
politici beslissen". Volgens
Schlesinger is politieke invloed
op het geldbeleid van de centra
le bank fnuikend voor een sta
biele munt. Hij toonde zich dan
ook niet helemaal gerust over
de onafhankelijke positie van
een Europese centrale bank.
DEN HAAG De nieuwe
Amerikaanse president Bill
Clinton moet er voor waken
dat de door hem gepredikte
stimulering van de economie
door middel van een verho
ging van de overheidsbeste
dingen niet ten koste gaat
van het begrotingstekort.
Op de noviteitenpresentatie van de Camping en Caravan RAI is deze pick-up kampeerunit te zien die bovenop een personenauto kan worden
j|— m F0T0:ANP
Bezuinigingen op de defensie
uitgaven en hogere belastingen
voor bovenmodale inkomens
zijn niet toereikend. Ook de
subsidies en de miljardenver-
slindende bureaucratie in en
rond Washington moeten onder
het mes. Klare taal uit de mond
van dr. Onno Ruding, voorma
lig minister van financiën
(1982-'89) en sinds 1 maart dit
jaar vice-president bij Citicorp,
de moedermaatschappij van
Amerika's grootste bank Citi
bank. Ruding, even terug in Ne
derland, sprak gisteren in Den
Haag op uitnodiging van de
Amerikaanse Kamer van Koop
handel. Het onderwerp liet zich
raden: de Amerikaanse econo
mie onder Clinton.
De nieuwe president wil de ko
mende jaren vooral de werk
loosheid aanpakken. Daartoe
moeten de overheidsuitgaven
omhoog. Vooral de infrastruc
tuur van het land zal daarvan
profiteren. Om deze extra in
vesteringen te bekostigen
moeten de belastingen voor in
komens boven de 200.000 dol
lar omhoog en zal er drastisch
worden gesnoeid in de defensie
uitgaven. Frisse ideeën die Ru
ding verwelkomt, mits ze niet
ten koste gaan van Amerika's
grootste manco: het enorme be
grotingstekort. Het is de top
bankier een doorn in het oog
dat zowel Bush als Clinton in
hun verkiezingsprogramma's
nauwelijks aandacht schonken
aan maatregelen om dit deficit
te verminderen. Alleen de onaf
hankelijke kandidaat Ross Pe
rot hamerde erop dat het tekort
een groot probleem vormt.
Mede daarom moet er volgens
Ruding in 1996 terdege reke
ning worden gehouden met Pe
rot. Wil het begrotingstekort
van de VS onder .Clinton niet
verder stijgen, dan zijn aanvul
lende bezuinigingsmaatregelen
volgens de voormalige NCW-
voorzitter onontbeerlijk. Te
denken valt daarbij aan ver
mindering van subsidies, maar
ook aan de „enorme bureaucra
tie in en rond Washington
riïi'
i8ie Verenigde Staten ging het
er minder, De marktaande-
8#fie in yhet begin van dit jaar
Jen gewonnen, bleven be-
maar de bedrijfswinst
van 354 miljoen gulden
329 miljoen. „In de rest
de werld bleven de winsten
341 ien", aldus topman Mal-
Minder caravans
verkocht
AMSTERDAM Er worden in
Nederland de laatste maanden
aanzienlijk minder caravans
verkocht, maar over het alge
meen wel duurdere en volledi
ger uitgeruste. In de categorie
toercaravans werd de eerste
helft van dit jaar elf procent
minder verkocht, maar op die
markt werd toch ongeveer een
zelfde omzet bereikt.
Omdat het ook bij de stacara
vans en de vouwwagens minder
goed gaat, meent drs. L.A. de
Winkel, voorzitter van de Cara
van en Camping RAI, nog eens
te kunnen constateren dat
'zijn' branche zeer gevoelig is
voor wat hij noemde 'nog niet
echt een economische recessie'.
Consumenten aarzelen kenne
lijk wat met hun bestedingen.
EINDHOVEN De voorzie
ningen die nodig zijn om de
nieuwe herstructuering te fi
nancieren, behoeven de ver
mogenspositie van Philips
niet verder te verslechteren,
aldus Henk Appelo, vice-
voorzitter van de raad van
bestuur van Philips, want in
de komende tijd zullen de
schulden al verder kunnen
worden verkleind.
Binnen het concern zijn werk
groepen opgericht die plannen
maken voor de verkoop van on
roerend goed, vermindering
van de voorraden en verbete
ring van de debiteurencontrole.
Uiteindelijk wil Philips met dit
'asset management' de schul
den met enkele miljarden gul
dens terugdringen. In het derde
kwartaal bedroeg het aandeel
van het eigen vermogen in het
totale vermogen 25,5 procent,
tegen 26,2 procent in het twee
de kwartaal. Geruchten dat
Philips liquiditeitsproblemen
heeft, verwees Appelo naar het
rijk der fabelen. „We zitten al
tijd nog binnen de limieten die
we met de banken hebben afge
sproken", zei hij.
Bonden
De vakbonden hebben intussen
met grote zorg gereageerd op
het forse verlies van Philips in
het derde kwartaal en de aan
kondiging dat er opnieuw zal
worden gereorganiseerd.
Volgens bestuurder N. Broers
van de Industriebond FNV ziet
de toekomst van Philips er zeer
dreigend uit. Ernstige kritiek
heeft Broers niettemin op de
beslissing van Philips om in
1993 over de hele wereld de
loonsom te bevriezen op het ni
veau van dit jaar. Een dergelij
ke centralistische aanpak
werkt niet, aldus Broers.
Bestuurder A. Verhoeven van
de Unie BLHP meent dat de
continuïteit van het concern op
de langere termijn in gevaar
door de nu geleden verliezen.
Hij verwacht dat de loonmaat
regel zeker zal helpen om de po
sitie van Philips te verbeteren.
Desondanks verwacht hij dat
gedwongen ontslagen onont
koombaar zijn.
Volgens bestuurder J. Hermus
van de Vereniging van Hoger
Philips Personeel VHPP is in
grijpen in de verliesgevende di
visies onvermijdelijk. Het be
sluit het loonniveau te bevrie
zen op het peil van dit jaar
noemt hij 'demotiverend'.
„Centurion wordt daardoor de
nek omgedraaid", meent hij.
Bestuurder R. van Splunder
van de Industrie- en Voedings
bond CNV is ook tegen een be
vriezing van de loonsom. Voor
de medewerkers bij consumen
tenelektronica en componenten
zou dat kunnen betekenen dat
zij eerst loon moeten inleveren
om vervolgens het risico te lo
pen hun baan te verliezen door
de nu aangekondigde ingrepen,
aldus van Splunder.
Wisselkoersen
De divisie consumentenpro-
dukten (consumentelektronica,
huishoudelijke apparatuur en
produkten voor persoonlijke
verzorging) zag zijn omzet in
het derde kwartaal licht terug
lopen van 6535 miljoen tot 6504
miljoen gulden. Het bedrijfsre
sultaat liep terug van 149 tot 27
miljoen gulden als gevolg van
de verliezen bij consumentene
lektronica. Over het tot deze
groep behorenden Polygram
(80% Philips) merkte Appelo
op dat het zeker niet in de be
doeling ligt een groter deel van
deze zeer winstgevende dochter
naar de beurs te brengen. De
omzet van de divisie componen
ten en halfgeleiders verminder
de van 1897 miljoen tot 1570
miljoen gulden. Het bedrijfsre
sultaat kwam uit op 48 miljoen
gulden, tegen honder miljoen
gulden een jaar eerder.
De omzet van de divisie verlich
ting verminderde als gevolg van
wisselkoerswijzigingen met ne
gentig miljoen tot 1655 miljoen
gulden. Dankzij kostenbespa
ringen en enige vergroting van
het marktaandeel bij duurdere
lampen kon het bedrijfsresul
taat opgevoerd worden van 109
tot 173 miljoen gulden.
Bij professionele produkten en
systemen zakte de omzet van
2971 miljoen tot 2478 miljoen
gulden. Het bedrijfsresultaat
liep 62 miljoen gulden terug tot
48 miljoen gulden. De omzet
van de sector diversen (onder
meer voor derden verrichte
dienstenzakte van 540 miljoen
tot 497 miljoen gulden. Het be
drijfsresultaat steeg van acht
tien tot 27 miljoen gulden.
