m
fit
Cultuur
Nieuw
Kalenders
Idealisme
Gekke honden
Huiskamer
tf
Eindelijk
Minder vet
Geheimen
Hollanders
II Leidse Courant
vrijdag 6 november 1992
EXPOSITIES
doorCees
van der Geer
RAM GALERIE
Hoornbrekerstraat 8, Rotterdam:
Josephine Sloet; werken op papier.
Geopend: do-zo 13.00-18.00. T/m6
december.
Vaak wil de aanduiding 'nieuw
werk' niet meer zijn dan een
tijdsaanduiding; het werk is van
recente datum. Werkelijk nieuw is
het meestal niet. De Haagse
schilderes Josephine Sloet exposeert
haar recente werk in Rotterdam
onder de titel 'Water'. Dat een deel
van dit werk wezenlijk nieuw is,
anders dan het voorgaande,
vermeldt ze niet!
Kenmerkend voor veel van haar
voorafgaande schilderijen is de
gecentraliseerde opbouw van de
compositie. Het midden van doek of
blad wordt beheerst door een grote,
meestal donkere vlek op een lichtere
ondergrond. Die vlek fungeert als
drager voor een voorstelling van
plantaardige (direct gestempelde?)
vormen en krijgt daardoor
betekenis: is ze een wolk van geur,
een boeket, of aarde en daarmee ook
symbool van groei en leven? En van
dood?
Een ander thema in Sloets werk is
het zwarte kader, dat op zijn
bovenste twee hoeken
klimopbladeren draagt. Het
sporadische groen dat er soms in
voorkomt, krijgt in al dat zwart een
heftige betekenis. In het recente
werk is de compositie nu opgebouwd
uit drie losse, vrijstaande
elementen, soms nog aangevuld met
vlekken en lijnen. De mogelijkheden
tot associatie zijn vele. Misschien
Hoekje in de huiskamergalerie van Karla Kersten en Gé van Steenbergen: alleen kunst die aan de eigen standaard voldoet.
ligt daar ook wel hun oorsprong en is
hun vorm geboren uit het spel van
water en verf, gestuurd en in de
hand gehouden door de kunstenaar
zelf.
Spanning in de voorstelling
verkrijgt Sloet door de onderlinge
verhouding van de drie elementen,
die ze als toneelspelers op het papier
plaatst. De kleuren die Sloet
gebruikt leggen het verband met het
vroegere werk en brengen het onder
de noemer die voor vrijwel Sloets
gehele ceuvre geldt: de natuur. En
Ets van Yoka Voorbach, te zien bij Inkt.
net als die haTiteert zij vele, soms
raadselachtige, maar altijd
prachtige vormen.
Een bezoek aan haar tentoonstelling
betekent tevens een kennismaking
met het werk van de Amerikaanse
kunstenares Heide Fasnacht, die
met materialen als katoen en rubber
een heel eigen geografie verbeeldt.
INKT
Grote Halstraat 3, Den Haag: Yoka
Voorbach; etsen. Jacqueline
Besemer, Rop te Riet, Desmond
Vink; foto's. Geopend: di-za 11.00-
17.00, zo-ma 14.00-17.00. T/m 25
november.
De etsen van Yoka Voorbach zijn te
lezen als een persoonlijke
meetkunde en als plattegronden,
maar ook als aanzichten van staande
objecten die lijken op aambeelden en
leesten. Voorbach drukt die
voorstellingen niet in het
gebruikelijke grafische zwart, maar
in paarse inkt, afgezet tegen een
vlekkeloos wit. Dat het paars te
verdragen is, dankt het aan de
behandeling van de etsplaat, waarin
naast de lood-, deel- en andere lijnen
sporen van krasjes, putjes,
stippeltjes en streepjes zijn
achtergebleven. Dat levert een
'veroudering' op die de strakke
symmetrische vormen verzacht tot
tekens met een verleden. Een
bescheiden aanwijzing tot een zo
langzamerhand wel gewenste
verandering vormen wellicht de
twee etsen die groot op linnen zijn
afgedrukt.
Samen met Voorbach exposeren bij
Inkt ook nog drie fotografen: Rop te
Riet met een reportage over de
Schilderswijk, Jacqueline Besemer
met heftige, bewogen foto's die
echter niet de dramatiek van het
thema 'De vrouw in het zand'
zichtbaar maken, en Desmond Vink.
Hij accentueert zijn thema
'Identiteit' door elk van zijn
portretten op een halfhoog, van
boven afgeschuind zuiltje te
presenteren.
Voorbach is ook een van de twaalf
kunstenaars die werk bijgedragen
heeft aan de negende editie van de
Inkt-kalender: twaalf originele
bladen grafiek, uitgevoerd in vijf
verschillende grafische technieken
(ets, foto, zeefdruk, houtsnede en
lino). De Inkt-kalender verschijnt in
een oplage van driehonderd
exemplaren en kost 600, dat wil
zeggen vijf tientjes per prent. Voor
een bedrag van slechts veertig
gulden levert Inkt dan ook nog een
wissellijst. Geen geld.
Duurder is de Grafiekmap van
Atelier '92, die verkrijgbaar is bij het
Museum Meermanno-
Westreenianum. De 'Ateliermap'
bevat werk van zes kunstenaars,
ieder met een andere grafische
techniek. De oplage is vijftig
exemplaren en dat verklaart ook,
dat de prijs hoger ligt: 925. In Delft
is de map in te zien en te koop bij het
Kunstcentrum (Kruisstraat 71).
Bijzonder aan de Grafiekkalender
van Galerie 'Bekijk het maar' is, dat
de prenten wel door zes kunstenaars
ontworpen zijn, maar dat de
uitvoering van hun ontwerp
overgelaten is aan de zeefdrukker
Kor Hendriks. De prijs van deze
kalender is 225. Losse prenten zijn
verkrijgbaar voor 110 per stuk.
Meer informatie (070) 363 7388.
Tot slot attendeer ik u graag op de
Boymans-Weekagenda. Het thema
van deze aan de hand van de collectie
samengestelde agenda is 'Woord en
beeld', geïllustreerd met
reprodukties van o.a. Jan van
Scorel, Claes Oldenburg, Albrecht
Dürer, Jan Steen, Theo van
Hoytema en Jan Toorop. Afgehaald
aan het Rotterdamse museum kost
de agenda 19,50, per post 25.
GALERIE DE ZAAL
Koornmarkt 4, Delft: 'Drie solo's -
René Heyvaert, Arie Berkulin en
Carlo Verbist. Geopend: do-zo 12.00-
17.00. T/m 6 december.
Sympathiek aan het programma van
galerie De Zaal is, dat het meer door
idealisme dan door zakelijke
overwegingen geïnspireerd wordt.
Artistieke kwaliteit staat hoog in het
vaandel en verkoopbaarheid is
daarbij mooi meegenomen.
Zo ook nu weer met de expositie van
René Heyvaert, een Belgische
architect die pas laat voor de kunst
koos en aan een eigenzinnig oeuvre
begon, dat door een vroege dood niet
tot voltooiing kwam. Heyvaert toont
zich in De Zaal een eclectisch
kunstenaar in die zin, dat hij
voorwerpen door zijn selectie en de
daarop volgende presentatie tot
kunst verheft. Ingrepen zijn meestal
gering. Een gevolg van die
werkwijze is, dat er van onderlinge
samenhang, naar materiële
verschijning althans, weinig sprake
is. Het zijn de intentie en de
spirituele achtergrond die aan dit
ceuvre zijn samenhang verlenen.
Vergeet niet boven even naar een
beeld van Arie Berkulin te kijken:
een koperen godin met het lijf van
een stoomboot. Prachtig!
MADD0X
Koningin Wilheminahaven N.Z. 2,
Vlaardingen: Ed Kooiman en Michel
Rummel; installaties. Geopend wo-
zo 12.00-21.00. T/m 6 december.
;r voor de
deur, wel zeeschepen en op de
zolders worden geen netten meer
geboet, maar de sfeer van het
Vlaring van de haring' hangt nog
wel in het pand, waar Maddox
gevestigd is. Eens was dit gebouw de
zetel van twee van Vlaardingens
grootste rederijen, Hoogendijk en
Kwakkelstein. Nu is er
een autohandel
en hebben Vlaardingse
kunstenaars sinds enkele weken op
,de eerste etage een zo grote ruimte,
dat er plaats is voor exposities,
concerten en een (voorlopig nog
bescheiden) restaurant.
De initiatiefnemer en naamgever
van 'Maddox' - het staat voor 'mad
dogs' (gekke honden) - is Bert van
Zanten, een idealist met een
praktische inslag en een vermogen
tot delegeren. Zo trok hij voor de
programmering van de
expositieruimte de filosoof Henk
Slager aan en voor de concerten de
musicus Luc Staub. Slager mikt met
zijn programmering op kunstenaars
wier projecten belangrijk zijn en een
bijdrage leveren aan de actuele
discussie, maar die door geringe
kans op verkoop minder snel in het
galeriecircuit gerealiseerd zullen
worden. Hoewel, op de opening
vorige week zaterdag van de
tentoonstelling 'Systematiek van
foto Fred van Rijen
het toeval' met werk van Ed
Kooiman en de Duitser Michel
Rummel was ook de Amsterdamse
galeriehouder Fons Welters
aanwezig.
Kunstenaars en ook galeriehouders
en kunstcritici die belangrijke, maar
riskante projecten toch gerealiseerd
willen zien, kunnen kontakt
opnemen met Slager (010-
434 6661). Op het programma van
Maddox staat verder nog een
tentoonstelling over design. Niet
vreemd daaraan is dat twee
ontwerpers, de Amerikaanse
Michelle Marks en de Fransman
Cyriel Compeyron, een etage hoger
hun studio's hebben. Beginnende
ontwerpers kunnen zich bij Maddox
melden.
Het muziekaanbod omvat zowel
wereldmuziek en jazz als klassiek.
Elke eerste zondag van de maand,
steeds om vier uur, is er
kamermuziek. (Maddox ligt op twee
autominuten van de afslag
Vlaardingen-Oost en op loopafstand
van h$t Station Vlaardingen-
Centrum.)
VOORWAARD
Hoge Nieuwstraat 38, Dordrecht.
Geopend: wo-vr 19.30-22.00, za
13.00-17.00. T/m 1 december.
Wat vijfjaar geleden begon met
tonen van werk uit eigen collectie is
nu uitgegroeid tot een galerie die
enig in zijn soort is:
Huiskamergalerie Voorwaard in
Dordrecht. In een klein, vroeg-18de-
eeuws, tot woning verbouwd
pakhuisje presenteren Karla
Kersten en Gé van Steenbergen
werk dat moet voldoen aan slechts
één voorwaarde: „Omdat we midden
in de expositie leven, willen we
alleen werk exposeren dat aan onze,
watfonu it gesproken standaard
voldoet".
De afgelopen vijfjaar was dat werk
van o.a. Aj-ie de Groot, Otto Egberts,
Bert Loerakker, Jean-Pierre
Zoetbrood en Frank van den Heuvel.
Een mooi programma. Momenteel
zijn in de huiskamer - en in de twee
kleine werkkamertjes boven -
houtsneden van Cees Andriessen en
textiele sculpturen van Corrie
Brands te zien.
rA
Luchtvervuiling
Bodemvervuiling
Verzuring
Ontbossing
Tienduizenden vogels
worden de dupe van
milieuvervuiling
Vogelbescherming maakt
zich sterk om de achter
uitgang van de vogel
stand te keren. Wordt
nu voor f 35,- lid van
Vogelbescherming en u
redt talloze
vogellevens en
hun leefmilieu.
STEUN
VOGELBESCHERMING
GIRO 29213 ZEIST
GEEF OM DIT KIND
Liliane Fonds
Voor directe hulp aan
gehandicapte kinderen
in ontwikkelingslanden
GIRO 66.77.67
Voor alle banken rek.
nr. 70.70.70.198
Postbus 75,
5250 AB Vlijmen
Telefoon: 04108-9029
CD'S
CLAW BOYS CLAW
'Sugar' - EMI
Het heeft lang geduurd, om precies
te zijn zes elpees - als we de
compilatie-plaat niet meerekenen -
maar nu heeft Claw Boys Claw dan
toch het juiste akkoord te pakken.
De valse noot in het kwartet was
zanger Peter Te Bos die het
muzikale feestpakket op een
geweldige manier ontsierde. Veel
hinder heeft Claw Boys Claw daar
gek genoeg nooit van ondervonden,
al moet daarbij als kanttekening
worden geplaatst dat muziek heel
anders luistert met wat pilsjes
achter de kiezen.
Maar je kan niet altijd blijven
feesten en dat heeft Claw Boys Claw
ook ingezien. Met 'Sugar' slaat de
groep dan ook een nieuwe richting in
en ontvouwt zich een veertiendelige
vertelling, die vooral in zijn
sensualiteit straalt. Te Bos heeft zijn
'piepende', overstuurde uithalen
thuisgelaten en zoekt het nu in de
diepte. Dat donkere, soms
dromerige stemgeluid blijkt dan
ineens perfect te passen in de
broeierige sfeer die door het
instrumentarium wordt geschapen.
De kracht in het veelal swingende,
licht erotisch getinte materiaal ligt
in de sobere aanpak. De muziek
krijgt de kans te ademen, de
instrumenten de mogelijkheid te
stralen. Daarbij lijkt de komst van
ex-Fatal Flowers-bassist Geert de
Groot een duidelijke aanwinst. Zijn
spel fonkelt, zoals de (funky en
bluesy) gitaarpartijen van John
Cameron tintelen. En dat alles met
dank aan producer Magie Stick
(Urban Dance Squad) die het,
ongetwijfeld tot groot genoegen van
iedereen, als eerste voor elkaar
kreeg het monster in Claw Boys
Claw te temmen. Eindelijk. (HP)
B0NJ0VI
'Keep the faith' - Phonogram
Na vier jaar zonder een plaat, maar
met het (nog altijd) fantastische
'New Jersey' onder handbereik en
de nodige solo-uitstapjes als prettige
tussendoortjes, is Bon Jovi terug
met 'Keep the faith'. Dat dit vijfde
album in de winkel ligt, danken we
aan de nuchtere kijk van de musici.
Het vijftal realiseerde zich op tijd de
kracht van hun samenwerking en
koos dus niet het solo-pad.
foto Sacha Pieterse
Peter Te Bos: donker, soms dromerig stemgeluid.
Dat de koers een andere zou worden,
was vanaf het begin duidelijk.
Tenslotte had de muzikale bagage
wat meer gewicht gekregen door het
soundtrack- en produktie-werk van
Jon Bon Jovi, het solo-uitstapje van
gitarist Richie Sambora en de
filmmuziek-escapades van
toétsenman David Bryan. Het
resultaat is dat 'Keep the faith' de
rockaanpak van 'New Jersey' heeft,
maar zijn bombastische behuizing
grotendeels heeft verloren.
Natuurlijk zijn er nog de geheide
meezingers als 'I believe', maar de
groep is het experiment niet geheel
uit de weg gegaan. In het
titelnummer is een dansritme
verwerkt, bij 'If I was your mother'
wordt Jons stem vervormd, terwijl
het bijna tien minuten durende epos
'Dry County' bol staat van de
dramatiek met veel en ernstig piano-
werk en een prachtige
gitaarinvulling. Het rockmateriaal
klinkt minder vet, maar heeft
daarmee niets aan kracht ingeboet,
dankzij de hitgevoelige produktie
van Bob Rock.
Voor wie Bon Jovi meer vindt dan
een Amerikaanse muziekmachine,
zijn er de teksten. Ze vormen een
ontdekkingsreis tussen humor en
ernst. O ja: let even op de foto's in
het cd-boekje. Ze zijn van Anton
Corbijn. (HP)
TRAINS AND BOATS AND PLANES
'Engulfed' - Cloudland/Semaphore
Op de wereldkaart van de
popmuziek neemt Denemarken een
onbeduidende plaats in. Een groep
als Trains And Boats And Planes
(TABAP) zou daar verandering in
kunnen brengen. De eerste
volwaardige cd van dit kwartet uit
Kopenhagen verdient, na de begin
dit jaar verschenen mini-plaat
'Hum', beslist aandacht.
Op het eerste gehoor wat
melancholisch en zwaar op de hand
door de cello van Soma
Hammerlund en de sonore Michael
Gira-achtige stem van Nikolqj
Norlund, bestrijkt de groep een
breed en veelkleurig palet van
sferen. Door het gebruik van semi-
akoestische gitaren, cello en een
soms toegevoegde altviool, maakt
TABAP (mee)slepende pop die zich
niet zo makkelijk in een categorie
laat onderbrengen.
Geen wonder dat de eigenwijze
Amerikaanse producer Mark
Kramer zich over de Denen heeft
ontfermd. Kramer speelt fluit in een
intrigerend dreigende versie van
'Run for your life' (van The Beatles)
en heeft produktioneel de cadans
van de cello tot middelpunt van de
muziek gemaakt. Het resultaat is
Marjol Flore
een collectie betoverende
popnummers die niet meteen al hun
geheimen prijsgeven. (EQ)
HERMAN VAN VEEN
'You take my breath away' - Poly dor
MARJOL FLORE
'Lieder en Chansons' - Brigadoon
Chanson
Het is Herman van Veen niet gelukt
ons de adem te benemen met zijn
internationale cd 'You take my
breath away'. Om de simpele reden
dat hij in het Engels en Frans zijn
bezieling niet kwijt kan. Waar in de
gelijknamige tv-show de
hoogtepunten lagen in Brels
'Marieken' en 'Wie' van Liselore
Gerritsen, missen we op de cd elke
uitschieter. Alleen in de vertolking
van het Franse lied 'Guigi' gloort
enige dramatiek. De overige
nummers zijn een schitterende
orkestratie van klassiek
popmateriaal, met de stem van onze
nationale poëet ernaast. Het is
achtergrondmuziek voor bij het
haardvuur, een soort eigen
'Candlelight' van een andere Van
Veen dan we gewend zijn.
Zijn collega Maijol Flore probeert
tegelijkertijd internationaal de
aandacht op zich te vestigen met
'Lieder en Chansons'. Dat lukt haar
door vertollftngen van een prachtige
collectie Frans en Duits repertoire.
Van Brei tot Brecht, ze beheerst het
allemaal feilloos, als een vakvrouw,
die zich terecht weieens miskend
voelt in ons land. De reden daarvan
schemert door op deze nieuwe cd.
Waar de rollende r in het Frans
prachtig opklinkt, irriteert dat
Aznavour-timbre in enkele Duitse
nummers.
Dan blijkt het duidelijkst dat de
vakvrouw in Marjol FJore soms te
veel de overhand heeft en de emoties
van haarzelf zijn wegdrukt. Met iets
minder verkramptheid zou haar
toon iets eigens kunt krijgen, dat
haar ook in eigen land doet opvallen
als een bijzondere chansonnière.
(RdH)
bijdragen: hans plët, erik quint en
RenéedeHaan
