Muziek
interview/ Metallica
Uit
B O
Leidse Courant
woensdag 4 november 1992 LM
door Hans Piët
De agressie die de in het zwart geklede mu
sici van Metallica uitstralen, past perfect in
de fantasiewereld die Amerikanen zo graag
bouwen. Hollywood is daar het meest spre
kende voorbeeld van, maar bij Metallica is
het ook allemaal maar schone schijn. Dat
blijkt bij een ontmoeting met bassist Jason
Newsted, die een jongensachtige vriende
lijkheid aan de dag legt als hij mijn hand
schudt. Van die stoerdoenerij is in het uur
dat volgt niets terug te vinden.
Dat onder het licht van de schijnwerpers
het vuur in zijn ogen vlamt en zijn gezicht
een kwade grimas vertoont, heeft met de
muziek te maken. „De agressie in onze
composities is een bewuste keuze. Mijn
basgitaar moet donderen als het om weer".
Toch heeft zich met de komst van producer
Bob Rock hij leverde met het vorig jaar
verschenen album 'Metallica' een perfecte
produktie af, die de hitsingles 'Enter sand
man' en 'Nothing else matters' oplever
de een mentaliteitsverandering voltrok
ken. „De nummers die we spelen, zijn be
langrijker geworden dan degenen die ze
uitvoeren. Tot voor kort deed iedereen zijn
best te laten zien hoe goed hij wel niet was.
We wilden allemaal opvallen, de lieveling
van het publiek zijm Bob heeft ons geleerd
dat je best agressief kan zijn, maar dat de
uitwerking ervan zijn doel beter treft als je
samenwerkt, misschien individueel wat
gas terugneemt. Er is dus een betere balans
tussen de instrumenten, waardoor je nu bij
voorbeeld mijn basspel ook echt hoort.
Vroeger verdronk het tussen de overgemo-
duleerde gitaarpartijen. Iedereen vindt in
eens dat James Hetfield beter is gaan zin
gen. Onzin. Het enige verschil is datje nu
hoort waarover de teksten gaan".
De maar matige produktie van de eerste el-
De mannen in het zwart
houden niet van preken.
'We haten het als iemand
ons vertelt hoe we moeten
leven. Denk je dan dat wij
een ander iets willen
opdringen Je hoeft dus
niet in het zwart gekleed te
gaan om Metallica-fan te
zijn. Het is zelfs niet nodig
onze teksten te begrijpen'.
pees heeft het Metallica-succes nooit in de
weg gestaan. De reden dat het Amerikaan
se kwartet inmiddels de niet onaanzienlij
ke tien miljoen grens ruimschoots is gepas
seerd en er niet langer raar van opkijkt als
een cd dubbel platina wordt, heeft met het
podiumkrediet te maken. De groep bouwde
onder de schijnwerpers aan zijn toekomst.
Na een bezoek aan de Verenigde Staten,
deze zomer, blijkt dat Metallica live een
sensatie is. Óp het ronde podium vlamde de
speedmetal als nooit tevoren en leek het
erop dat de groep vooral bezig was de kloof
tussen groep en publiek te dichten door on
der meer voorafgaande aan het optreden
videobeelden te vertonen uit de kleedka
mer. „Dat we als gekken rondrennen en
dat er zelfs voor Lars verrijdbare drumstel
len staan opgesteld, zodat hij niet aan één
plek zit gekluisterd, is vooral voor ons ver
zonnen. Vergeet niet dat deze wereldtour
nee waarschijnlijk twee jaar gaat duren.
Het is een perfecte manier om je als muzi
kant niet te vervelen".
De muziek van Metallica bleek tijdens de
Golf-oorlog vooral geliefd bij Amerikaanse
piloten. „Een groot aantal vliegtuigen
droeg aan de zijkant het logo van onze eer
ste elpee 'Kill 'em all' en ik heb met militai
ren gesproken die tijdens de luchtaanval
len die plaat op hun koptelefoon hadden".
De ambities van Metallica reiken ver. „Ik
heb nog altijd de pest in dat we onze vorige
tournee niet in Moskou zijn begonnen. Dat
was namelijk de bedoeling, maar werd op
het laatste moment afgeblazen. Daarmee
viel een persoonlijke ambitie ooit in Rus
land te spelen in het water, maar we komen
er nog wel. Andere landen waar we nog niet
hebben gestaan, zijn China en Afrika. Ik
denk niet dat ze op dat laatstgenoemd con
tinent echt op ons zitten te wachten, maar
het zou behoorlijk vreemd zijn om daar te
spelen. Volgens mij luisteren die Afrikanen
liever naar reggae en meer door percussie
gedomineerde muziek. Antartica is een an
der doel. Spelen voor pinguïns... Lijkt mij
grappig".
„Een cultuur-shock zal ik er niet van krij
gen. Ik ben wel wat gewend. Ik heb jaren in
de Bay-area van San Francisco gewoond.
Daar zijn zo'n beetje alle culturen uit de
wereld bij elkaar gebracht en lopen heel
wat vreemde figuren rond. Hoewel, de eer
ste keer dat ik in Amsterdam arriveerde,
deed de stad mij wel wat. Er gebeuren hier
dingen die ik nog niet was tegengekomen.
Van die meisjes in verlichte raamkozijnen
bij voorbeeld en de homo-scene. Dat was
behoorlijk aanstootgevend, zelfs voor mij".
Ahoy', Rotterdam: Metallica. Met James
Hetfield (zang, gitaar), Lars Ulrich
(drums), Kirk Hammett (sologitaar) en
Jason Newsted (basgitaar). Op 7 en 8 no
vember (20.15 uur).
VER UIT
'THE MEMORY OF ROSES'
Louis Andriessen schreef speciaal
voor de in Amsterdam wonende Ja
panse pianiste Tomoko Mukaiyama
een compositie, 'The Memory of Ro
ses' geheten, die zij 27 november ver
tolkt in het Amsterdamse muziekcen
trum De IJsbreker (aanvang 20.30
uur). Het is een theatraal muziekstuk.
De pianiste streelt eerst de blaadjes
van een rode plant of bloem voordat zij
naar de piano gaat. En ze speelt dan
behalve op een echte piano gelijktijdig
op een speelgoed-exemplaar.
PLATTEL IN HET THEATER
Plattèl, die begin dit jaar veelbelovend
debuteerde met haar cd 'In a gentle
way', gaat de theaters in. Op 20 no
vember staat ze in de Leidse Schouw
burg met een programma waarin de
zangeres haar liefde voor een grote
hoeveelheid muziekstromingen eta
leert. Met een groep zet ze haar vocale
sensualiteit in een jazzy en funky de
cor. Onder het motto: 'geen heavy me
tal, maar heavy Plattèl' weet Claar te
boeien en baant zy zich langzaam een
weg naar de Nederlandse zangtop.
(Verwacht onder voorbehoud)
4 NOVEMBER
Emf en Pop will eat itself - Paradiso, Amsterdam.
5 NOVEMBER
Consolidated - Nighttown, Rotterdam.
Robben ford the blue line - Paradiso, Amsterdam.
6 NOVEMBER
Robert cray band en B.b. king - Ahoy, Rotterdam.
K-creative - Popular, Rotterdam.
Die haut- Basement, Rotterdam.
Daryll-ann - Sleep-Inn, Amsterdam.
Ministry en Helmet - Paradiso, Amsterdam.
Lucky dube - Tivoli, Utrecht.
7 NOVEMBER
Metallica-Ahoy, Rotterdam.
Clouseau- Klaverhal, Zoeterwoude.
K-creative - Melkweg, Amsterdam.
Tango quatro - Paradiso, Amsterdam.
8 NOVEMBER
Metallica-Ahoy, Rotterdam.
Edkuepper and the new imperialists - Popular, Rotterdam.
Lucky dube - Nighttown, Rotterdam.
Consolidated - Melkweg, Amsterdam.
9 NOVEMBER
Suzanne rhatigan - Melkweg, Amsterdam.
Khaled-Nighttown, Rotterdam.
Majorie barnes - Concertgebouw, Amsterdam.
Lucky dube - Paradiso, Amsterdam.
10 NOVEMBER
Television - Tivoli, Utrecht.
11 NOVEMBER
Rene froger-Ahoy, Rotterdam.
Margriet eshuus- Schouwburg, Haarlem.
Ed kuepper and the new imperialists - Tivoli, Utrecht.
Carter the unstoppable sex machine en Sultans of ping fc -
Paradiso, Amsterdam.
Bettie serveert - Tivoli, Utrecht.
12 NOVEMBER
Rene froger - Ahoy, Rotterdam.
Maceoparker, Fredwesley, Pee wee ellis-Paradiso,
Amsterdam.
13 NOVEMBER
Jimi Hendrix Music Festival: Snowy white, Arthur lee, The
hamsters, backbone experience en the hobo blues band -
Paradiso, Amsterdam.
14 NOVEMBER
Manowar en Skyclad - Jaap Edenhal, Amsterdam.
Rene froger - Ahoy, Rotterdam.
Daryll-ann-Baruch, Rotterdam.
Jadis en Shadowland - Paradiso, Amsterdam.
Paranoiacs - Tivoli, Utrecht.
15 NOVEMBER
Ann Peebles en Arthur ebeling - Paradiso, Amsterdam.
16 NOVEMBER
Mick taylor band - Paradiso, Amsterdam.
17 NOVEMBER
Walter trout - Vredenburg, Utrecht.
Inspiral carpets - Paard, Den Haag.
southside johnny the ashbury jukes - Tivoli, Utrecht.
King george band - Paap, Den Haag.
The shamen - Paradiso, Amsterdam.
18 NOVEMBER
Kelvynator en Burma shave - Paradiso, Amsterdam.
19 NOVEMBER
Chicks'ntricks, Flesh merchants en Cathouse - Boerderij,
Zoetermeer.
Les têtes brulées - Paard, Den Haag.
Fajerlech - Paradiso, Amsterdam.
20 NOVEMBER
Lo'iS lane - Paard, Den Haag.
The essence - Boerderij, Zoetermeer.
Niagara en And all because the lady loves - Paradiso,
Amsterdam.
21 NOVEMBER
Radio West Show: Lee towers, Saskia serge, Grant
forsyth, Bonnie st. claire, Marco borsato, Corrie konings,
Joe bourne, Piet veerman, Albert west en Benny nijman -
Philipszaal, Den Haag.
Gore en Kong - Paard, Den Haag.
Tuxedo buck - Nederland 3, Wateringen.
Tribe of dan - Boerderij, Zoetermeer.
22 NOVEMBER
Fela kuti - Paradiso, Amsterdam.
Elise Lorraine in
'De uitvinders'
Officieel wordt het 'vocalise' genoemd, de
zangkunst die de uit Engeland afkomstige
mezzosopraan Elise Lorraine beoefent.
Zingen zonder woorden. Daarbij kunnen
we ons nog wel iets voorstellen. Maar wat is
in hemelsnaam een Elisestrument, waarop
zij zichzelf begeleidt „Een speciaal voor
mij door de componist Harry de Wit ont
worpen muziekinstrument", luidt haar
antwoord. En dan volgt de beschrijving:
een verticaal twee meter hoog snaarinstru
ment met een buizenframe dat doet den
ken aan een harp én een liggend, eveneens
met een buizenframe geconstrueerd,
snaartoestel. De laatste wordt beroerd met
behulp van draaiende glazen wielen op de
snaren, die door een elektromotor worden
aangedreven. Het verticale instrument is
voorzien van een elektrisch apparaatje met
metalen lipjes, die op de snaren kunnen
worden gezet.
„Dat kan ik zelf regelen", zegt Elise. „En ik
kan ook die glazen wielen aan- en uitzet
ten. Ik tik verder tegen de metalen buizen,
raak de snaren aan met mijn vingers zodat
hun klank verandert en ik strijk af en toe
met een speciaal ontworpen strijkstok over
'de snaren van het verticale instrument. En
met al die handelingen kan ik mijzelf bege
leiden". Doordat Elise haar stem gewoon
gebruikt, dus niet allerlei vreemde klanken
uitstoot, ontstaat er een schril contrast tus
sen de zang en de soms harde klanken van
het Elisestrument. Wie haar wil horen kan
vrijdag terecht in het Korzo.Theater. Elise
staat daar samen met Harry de Wit en de
Slagwerkgroep Den Haag in het program
ma 'De uitvinders'.
Korzo Theater, Den Haag: 'De uitvinders'
m.m.v. Elise Lorraine (sopraan en Elise
strument), Harry de Wit (rijdend carillon)
en de Slagwerkgroep Den Haag; werken
van John Cage en Mauricio Kagel. Op 6 no
vember (20.30 uur).
LEIDEN E.O.
Woensdag
4 november
Kapelzaal k&o,
Hazewindsteeg Leiden, 20.15:
Concert in vocalistenserie.
Thea Ekker-van der PlaS,
sopraan, en Pavel Steidl,
gitaar.
Donderdag
5november
Kapelzaal k&o,
Hazewindsteeg Leiden, 12.45:
Lunchconcert door pianiste
Riè Tanaka.
Vrijdag
6november
Zaterdag
7november
Lvc, Breestraat 66, Leiden,
21.30: Voorronde Grote Prijs
van Nederland.
Parktheater. Alphen,
20.30: 'Karin in concert',
Karin Bloemen.
Maandag
9november
Stadsgehoorzaal.
Breestraat 60, Leiden, 20.15:
Concert in Meesterserie door
het Residentie Orkest.
Donderdag
12 november
Vrijdag
13 november
Leidse schouwburg, Oude
Vest 43, Leiden, 19.00:
'Carmen' door Opera Skon,
familievoorstelling.
Stadsgehoorzaal.
Breestraat 60, Leiden, 20.15:
Pianoconcert door Salvatore
Spano.
Zaterdag
14 november
Leidse schouwburg, Oude
Vest 43, Leiden, 20.15: 'Deze
kant op dames', door het
Willem Breuker Kollektief.
Lvc, Breestraat 66, Leiden,
22.00: Benefietconcert voor
Juigalpa met As the Eye, Roots
Syndicate, Divaz.
De waag, Aalmarkt, Leiden,
21.30: Dick de Graaf Septet.
Nederlandse jazz in de traditie
van Ellington en de bop.
Zondag
15 november
Lokhorstkerk.
Pieterskerkstraat 1, Leiden,
15.00: Concert William Byrd
Vocaal Ensemble. Nieuw
programma 'Metamorfosen,
werk van Monteverdi, Di Lasso
en Marenzio.
Zwembad de zijl,
Paramaribostraat, Leiden,
14.00: Voorronde mini-
playbackshow.
Groene kerkje.
Haarlemmerstraatweg 3,
Oegstgeest, 20.15: Concert
door Jacques Zoon, fluit, en
Bernd Brackman, piano.
Archieffoto
Het Willem Breuker Kollektief en Loes Luca staan op 14 november in de Leidse Schouwburg.
DEN HAAG
Woensdag
4november
Korzo, 21.00: 'Buiten
Westen'. Drie Senegalese
meesters.
Paard, 22.00: Popconcert
Die Haut, Kid Congo Powers
en Alex Hacke.
Donderdag
5november
Philipszaal. 12.30:
Residentie Orkest o.l.v. Muhai
Tang m.m.v. Dezsö Ranki
(piano); werken van Dvorak,
Schumann en Liszt; 20.15:
Residentie Orkest o.l.v. Muhai
Tang m.m.v. Dezsö Ranki
(piano); werken van Dvorak,
Schumann, Liszt en
Rachmaninoff.
Kon. conservatorium,
12.45-13.45: Conc.; 19.30:
Leerl. Marcel Baudet:
voorspeelavond piano.
DlLIGENTIA.20.15:
Montezuma's Revenge: 'The
Third Act' (a capellapop).
Korzo, 21.30: Patrick
Sedoc's Carribean Quartet.
Paard, 22.00: Popconcert
Francisco Zumaque.
Vrijdag
6november
Philipszaal. 20.15:
Residentie Orkest (zie 5 nov.).
DlLIGENTIA.20.15:
Montezuma's Revenge (zie 4
nov.).
Korzo, 20.30: 'Geslagen
Werk'. Concert De Uitvinders;
werken van o.a. Cage en Kagel.
Paard, 21.00: Najat
Aatabou. Traditionele
Arabische klanken.
Kon. conservatorium,
20.00: Kapel van de Kon.
Luchtmacht o.l.v. kapt.-dir.
Henk Heins 'Haagsche
Bosch' -inh aalconcert
Zaterdag
7november
Philipszaal. 20.15: NCRV-
concert: Radio Filharmonisch
Orkest o.l.v. Edo de Waart. Op
progr. 'Symfonie 5' van
Mahler.
Congresgebouw, 20.15:
Popconcert Emerson, Lake
Palmer.
Diligentia,20.15:
Montezuma's Revenge (zie 4
nov.).
Korzo, 21.00: 'Who's afraid
of...Melodies'; met Jin Hi Kim,
Ikue Mori, Zeena Parkins,
Jacques Palinckx, Huib
Emmer en Peter van Bergen.
kon. conservatorium,
vanaf 16.00:25-j. jubileum
Instituut voor Sonologie.
Composities van
(oud)studenten en gasten.
Paard, 21.30: Popconcert
Consolidated.
Zondag
8n0vember
Diligentia, 14.30: Frank
Braley (piano); werken van
Haydn, Schubert, Debussy en
Rachmaninoff; 20.15: Asad Ali
Khan en Gopal Das: 'India
klassiek'.
Philipszaal, 12.00: Bernard
Berkhout and his Swingmates
en Dee Daniels.
Theater pepun, 11.30:
Egidius Pluymen en Gisela
Douwes: liederenprogr.
'Damals, Heute'; 15.00: Klaus
Flenter The New
Generation.
Maandag
9november
Geen opgaven ontvangen.
Dinsdag
10 november
Kon. conservatorium,
12.45-13.45: Conc.; 19.30:
Voorspeelavond leerl. VWO/
AVO-school.
Woensdag
11 november
Philipszaal, 20.15:
Schönberg Ensemble en Asko
Ensemble o.l.v. Reinbert de
Leeuw m.m.v. leden
j Nederlands Kamerkoor en
Susan Narucki (sopraan). Op
progr. 'De Materie'
(concertante uitvoering) van
L. Andriessen.
Diligentia, 20.15:
Theaterconcert Conny
Vandenbos m.m.v. Di Angelo
Band: 'Conny Vandenbos Nu'.
Kon. conservatorium,
19.30: Leerl. Rian de Waal:
voorspeelavond piano.
Theater pepijn, 20.15:
Al win Bar (piano).
Donderdag
12 november
Philipszaal, 20.15: Nieuw
Ensemble o.l.v. Ed Spanjaard;
werken van Górecki, Ketting,
Boulez en De Vries.
Diligentia, 20.15: Stanley
Hoogland (fortepiano).
Schubert-progr.
kon. conservatorium,
12.45-13.45: Conc.; 19.30:
Voorspeelavond leerl. VWO/
AVO-school.
Vrijdag
13 november
Kon. schouwburg, 20.15:
F ranse chansons door Jean
Guidoni.
Philipszaal, 20.15:
Residentie Orkest o.l.v. John
Nelson m.m.v. Imogen Cooper
(piano); werken van Haydn,
Mozart en Tsjaikovski.
Zaterdag
14 november
Kon. schouwburg. 20.15:
StaatsoperaLodz:'La
Traviata' van Verdi.
Philipszaal, 20.15:
Residentie Orkest (zie 13
I nov.).
Congresgebouw. 22.00-
03.00: Gotham City: 'Dance
Classics'. Muziek uit de jaren
'80.
Paard, 21.30: Supertrio:
Tufi Pazo, Baseline en
Disturbing Foresights.
Television
Robert Cray
foto
Jason Newsted (links): 'De agressie in onze composities is een bewuste keuze. Mijn basgitaar moet donderen
als het om weer'.
