Bush lijkt
kansloos
Panic verliest vertrouwen van parlement
Clinton fluistert
na stemverlies
A2
A3
A4
A7
A9
A10
A11
B1
B4
Werknemers doen forse concessie voor pomphouders
I
Minister: hardrijders
straffen met oponthoud
CDA blijft bij 'twee in één cel'
„Rusland misbruikt
geld van VS voor
chemische wapens"
DINSDAG
3 NOVEMBER 1992
18 PAGINA'S
in twee katernen
Manfred Stolpe:
symboolfiguur van
Duitslands
hulpeloosheid
Kamer vreest
bezuiniging aanleg
wegen
Nederlanders in
Angola blijven
Mees Pierson wil bank
van Europees formaat
worden
Idee voor
Rembrandthuis
weggehoond
'PSV'ers staan
desnoods premie af
Cx.
Bill Cosby: Man van
700 miljoen wil
magnaat worden
Laser repareert ogen
Dirigent Jeffrey Tate in
1994 weg bij RPhO
geestelijk leven/opinie a2
binnenland a3/6
buitenlanda4/5
beurs a6
economie a7
leiden/regio a8/9
dienstverleninga8
sport aio
mensen all
rtv-programma s a12
weten werken b1/2/3
cultuur b4
service b5
Auto's negeren
inrijverbod
WASSENAAR De Wasse-
naarse politie heeft gisteren
dertien automobilisten op de
Rijksstraatweg in Wassenaar
op de bon geslingerd die het in
rijverbod op de afslag Zijdeweg
negeerden.
Vanwege werkzaamheden aan
het wegdek is de afslag afgezet
met hekken. Omdat aan het
eind van deze weg een arts is ge
vestigd, was een gedeelte van de
weg opengehouden. Een groot
aantal automobilisten maakte
daar dankbaar gebruik van.
Enkele auto's kwamen daarbij
vast te zitten in de opengebro
ken weg, en een auto belandde
zelfs in de sloot.
£eidóc (Souxont
Uitgave Westerpers bv (maakt deel urt van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
84ste jaargang no. 25485. Losse nummers 1,50.
Vannacht enkele opklaringen.
Minimumtemperatuur om
streeks 4 graden. Morgen wol
kenvelden en later mogelijk
wat regen of motregen. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 12
graden. Wind westelijk, matig,
kracht 3 a 4.
door
HILDEBRAND BIJLEVELD
en DICK HOFLAND
DEN HAAG De vakcentrales zijn in principe be
reid hun looneisen te verlagen tot onder de grens
van 2,5 procent prijscompensatie. De werknemers
doen die concessie zodra kabinet en werkgevers
hen voldoende tegemoet komen aan hun wensen
ten aanzien van werkgelegenheid en de wao.
Dit is de uitkomst van het gisteren gehouden over
leg tussen kabinet, werkgevers en werknemers. In
dat overleg werd een acht-punten plan van het ka
binet besproken. Daarin werd onder meer voorge
steld alle lonen en uitkeringen per 1 januari te be
vriezen. Dit houdt in dat er geen enkele bruto
loonsverhoging wordt gegeven. Wel is het kabinet
(als werkgever) bereid de premie-inhoudingen voor
de ambtenaren iets te vertragen waardoor de koop
kracht voor de ambtenaren niet wordt verminderd.
In het koopkrachtbeeld van het kabinet zouden al
leen de uitkeringsgerechtigden er maximaal een
kwart procent in koopkracht op achteruit gaan. De
werknemers in de marktsector krijgen in dat beeld
een kwart procent meer koopkracht. De bevriezing
wordt dan goedgemaakt door een lage inflatie (2,25
procent) en de kabinetsmaatregelen als verhoging
van de belastingvrije som, btw-verlaging en enkele
premie-dalingen waaronder de wao. Minister De
Vries van sociale zaken sloot na afloop van het be
raad niet uit dat volgende week tot bevriezing van
de ambtenarensalarissen en uitkeringen wordt be
sloten ook als komende maandag geen akkoord met
de werknemers en werkgevers wordt bereikt.
Pagina A3: CPB verwacht extra stijging werkloos
heid
DEN HAAG De Haagse economische politierechter mr.
J. van Overbeek heeft gisteren vier pomphouders veroordeeld
tot geldboetes tot duizend gulden. De vier bedrijven uit Den
Haag, Zoetermeer, Monster en Bodegraven verkochten vorig
jaar na zes uur 's avonds goederen, terwijl dat sedert begin
1991 is verboden. Mr. Van Overbeek wenste niet in te gaan op
het verzoek van advocaat mr. D. Koningen om de zaken aan te
houden, in verband met een belangrijk tussenarrest dat het
Haagse gerechtshof onlangs over deze problematiek heeft ge
wezen. Het Hof zal begin volgend jaar enkele deskundigen op
een zitting horen over de maatregel. Het hof vindt dat niet dui
delijk is, welke produkten nu onder het vrijgestelde assorti
ment vallen. Bovendien zal er uitleg moeten komen hoe het zit
met de positie van het tankstation aan de autoweg en de auto
snelweg (waar tabak vrij mag worden verkocht) ten opzichte
van de overige tankstations (binnen de bebouwde kom), waar
alleen tabak in automaten mag worden verkocht.
DEN HAAG De politie moet automobilisten die te hard rijden een
flink oponthoud kunnen bezorgen. Vooral zakenlui zouden daarmee
meer gestraft worden dan met een geldboete. Dat stelde minister
Hirsch Ballin van justitie gisteren voor tijdens de officiële opening
van het Aktiecentrum Naleving Snelheidslimieten in Driebergen.
Het centrum heeft de opdracht activiteiten te ontwikkelen die een
gedragsverandering van de automobilist tot gevolg moet hebben.
Enkele proefacties met aankondigingen van snelheidscontroles re
sulteerden de afgelopen maanden bijvoorbeeld al in een daling van
het aantal overtredingen met 10 procent. Hirsch Ballin zei gisteren
dat de sanctie op snelheidsovertredingen zijn afschrikwekkende
kracht heeft verloren. In dit verband stelde hij voor ook tijd als sanc
tie te gebruiken. De politie heeft weliswaar geen bevoegdheden tot
insluiten van een overtreder, maar met het natrekken van het ken
teken van de auto en een inspectie van de wagen kan volgens de mi
nister ook best een uur voor de automobilist verloren gaan.
WASHINGTON - De laat
ste opiniepeilingen, die van
daag bekend werden ge
maakt enkele uren voordat
de stemlokalen in de Vere
nigde Staten opengingen, ge
ven aan dat president George
Bush niet op herverkiezing
hoeft te rekenen.
De door de televisiezenders
CBS, NBC, ABC en CNN ge
houden peilingen geven Demo
craat Bill Clinton een voor
sprong van 7 tot 10 punten op
Republikein Ëush. De onafhan
kelijke presidentskandidaat
Ross Perot zit met 14 procent
alleen nog maar op de reserve
bank. Verwacht wordt dat on
geveer 100 miljoen Amerikanen
hun stem zullen uitbrengen,
dat is bijna 55 procent van alle
kiesgerechtigden.
Bush steeg een week geleden in
de achting van het volk, nadat
hij meer over een mogelijk bete
re economische toekomst was
gaan praten dan over de per
soonlijke ondeugden van Clin
ton. Alsof de toegenomen kans
op verlenging van zijn presi
dentschap hem niet zinde, is
Bush vervolgens weer zijn De
mocratische tegenstanders
gaan uitschelden en beledigen.
De straf was een nieuwe duike
ling in de presidentiële polulari-
teit.
De allerlaatste dagen riep Bush
de Amerikanen niet zozeer op
om op hèm te stemmen, maar
om tegen de enquêtes te stem
men. „Een sterker bewijs dat
hij het land niets meer te zeg
gen heeft, kan hij moeilijk leve
ren", meende Clintons woord
voerder Dee Dee Meyers.
Dixville Notch
Nog voordat het stemmen in de
Verenigde Staten officieel
mocht beginnen, had president
Bush al een monsterzege be
haald in Dixville Notch. Hij ver
overde 15 van de 30 stemmen in
het dorp, wat wel aangeeft hoe
zeer zelfs dit bolwerk van de
Republikeinse Partij wankelt:
bij de vorige verkiezingen kreeg
Bush 30 stemmen. In 1960 be
vochten de inwoners het recht
een dag eerder naar de stembus
te gaan om de aandacht van de
wereld op zich te vestigen. De
niet-partijgebonden kandidaat
Ross Perot behaalde acht stem
men, een andere partijloze, An-
dré Marrou, vijf. De Clinton-ge-
zinden waren op de vingers van
één hand te tellen: twee. Twee
buitenlanders mochten niet
stemmen, evenmin als de vijf
kinderen van Dixville Notch.
Pagina A5: Stembusrace bood
ook veel lichtpunten
Pagina A7: Wall Street gokt op
Bill Clinton
Gelaten zit deze uit Jajce gevluchte moslimfamilie bij elkaar op een grasveld bij Split na een tocht van drie dagen door de bergen.
BELGRADO De Joegoslavi
sche premier Milan Panic is gis
teren het vertrouwen opgezegd
door de Burgerkamer van het
parlement. In afwachting van
de stemming in de Kamer der
Republieken, die vanmiddag
plaats zou hebben, blijft Panic
in functie.
Van de 117 aanwezige afgevaar
digden in de Burgerkamer
stemden er 93 tegen en 24 voor
Panic. Het is nog onduidelijk
wat de stemverhouding zal zijn
in de andere kamer, waar de 42
zetels gelijk verdeeld zijn onder
Servische afgevaardigden, die
Panics pragmatische opstelling
in de Joegoslavische burgeroor
log verwerpen, en Montenegrij-
nen, die hem steunen. Een eer
dere motie van wantrouwen
werd op 4 september door Mon-
tenegrijnse afgevaardigden
weggestemd.
Het Hoge Commissariaat voor
de Vluchtelingen van de Vere
nigde Naties (UNHCR) is giste
ren begonnen hulpgoederen
voor de winter vanuit de Kroa-
tisiche hoofdstad Zagreb over te
brengen naar de havenstad
Split. Vandaar zullen de goede
ren worden vervoerd naar de
Bosnische stad Travnik, waar
duizenden mensen naartoe zijn
gevlucht nadat de stad Jajce in
handen was gevallen van de
Bosnische Serviërs.
De Bosnische radio maakte
melding van felle gevechten
rondom plaatsen die in een wij
de boog tén noorden en oosten
van Sarajevo liggen: Olovo, Sre
brenica, Gradacac, Tuzla en
Op een lagere school in New Haven mochten kinderen van vijf tot
tien jaar gisteren hun (ongeldige) stem uitbrengen op één van de
Amerikaanse presidentskandidaten. President George Bush won
dank zij de steun van 206 van de 410 kinderen; 120 kinderen stem
den op Ross Perot en 'slechts' 84 kleintjes hadden vertrouwen in fa
voriet Bill Clinton. foto: ap
WASHINGTON - De laatste
campagnedag bood gisteren
voor zowel gouverneur Clinton
als president Bush een gruwelijk
schema. Clinton pendelde in
twintig uur tijd tussen negen
deelstaten en Bush tussen zes,
uiteraard telkens per straal
vliegtuig.
Op de kaart van Europa gelegd
reisde Clinton, wiens stemban
den het praktisch niet meer
doen, in één dag zo ongeveer van
Amsterdam naar Moskou, naar
Istanbul, naar Rome, naar Ma
drid, naar Parijs, naar War
schau, naar Oslo en naar Lon
den. Om daar overal juichende
menigten toe te fluisteren. Veel
waarnemers weten nu zeker dat
Clinton gaat winnen. Immers,
de Democraat is al twee keer
eerder tijdens de maandenlange
verkiezingscampagne zijn stem
kwijt geweest. Beide keren ging
die conditie prompt gepaard met
een flinke stijging in de enquê
tes. Het Amerikaanse is een
meedogend volk.
Eigenlijk zijn op alle andere da
gen sedert februari (de eerste
voorverkiezingsronde in New
Hampshire) de reisagenda's
voor althans Clinton niet veel
lichter geweest. Voor wie zoiets
volhoudt moet het Amerikaanse
presidentschap zelve per defini
tie een makkie zijn.
Het wordt vanavond geen ge
makkelijk nacht voor de Neder
landse ochtendkranten. Vanwe
ge de tijdsverschillen met Ame
rika zal de einduitslag of zelfs
een betrouwbare voorspelling te
laat komen voor veel edities van
de matineuze bladen. Wel zullen
de stembusresultaten van deel
staten aan de Amerikaanse oost
kust nog heel wat kranten kun
nen halen. Alle staten bepalen
zelf de sluitingstijd van de kies-
lokalen. Meteen na zo'n sluiting
wordt de uitslag in die staat offi
cieus bekend. Het vroegst slui
ten Kentucky en Indiana: om
18.00 uur lokale tijd, 24.00 Ne
derlandse tijd.
Maar in de meeste oostkuststa
ten houdt het stemmen pas om
twee uur vannacht Nederlandse
tijd op. En in bijvoorbeeld de
staat New York pas om drie uur.
Daarna komen de staten in het
middenwesten (waar het een
uur vroeger is) met hun uitsla
gen. En zo voorts tot aan de
westkust, waar Californië, Ore
gon en Washington State (negen
uur tijdsverschil met Neder
land) pas om vijf uur in de West-
europese ochtend uitgestemd
zijn.
DEN HAAG - De CDA-fractie
in de Tweede Kamer blijft vast
houden aan de gedachte dat het
onderbrengen van twee gevan
genen in één cel vaker moet
worden toegepast. Minister
Hirsch Ballin en staatssecreta
ris Kosto van justitie hebben de
afgelopen maanden herhaalde
lijk laten weten dat 'celdeling'
in principe ongewenst is en al
leen bij hoge uitzondering mag
plaatsvinden.
CDA-kamerlid Marianne Sou-
tendijk-Van Appeldoorn zal
binnenkort in het debat over de
justitiebegroting alsnog een po
ging doen door deze barrière
heen te breken. Ze verwacht
daarbij een ruime kamermeer
derheid aan haar zijde te krij
gen. „Het komt nog altijd voor
dat verdachten van misdrijven
die door de politie zijn opgepakt
weer moeten worden vrijgela-
Vrijwel onveranderde
kwartaalwinst Akzo
ARNHEM Akzo heeft in het
derde kwartaal van dit jaar een
nettowinst behaald van 162,1
miljoen, iets meer dan de
161,5 miljoen van dezelfde pe
riode van 1991. Ondanks de
verslechterde economische om
standigheden en de ongunstige
invloed van koersdalingen van
belangrijke valuta's acht het
chemieconcern het nog steeds
mogelijk dat de winst vóór bui
tengewoon resultaat over heel
1992 boven het niveau van vo
rig jaar zal uitkomen, zo bleek
vanmorgen uit een toelichting
bij de cijfers. De Amsterdam
se beurs reageerde vanmorgen
onmiddellijk bij aanvang van de
handel op de bekendmaking
van de cijfers met een koersstij
ging van 3,20 tot 3$1.
ten omdat er geen cel beschik
baar is. De burgers begrijpen
daar niets van. Dit ondergraaft
de geloofwaardigheid van poli
tie en justitie", zegt Soutendijk.
Hirsch Ballin en Kosto willen
alleen twee gevangenen in één
cel onderbrengen als het gaat
om mensen die .zich aan geringe
vergrijpen schuldig hebben ge
maakt. Als voorbeeld noemen
zij in de justitiebegroting perso
nen die een korte vervangende
hechtenis moeten ondergaan.
Te denken is dan onder meer
aan iemand die consequent
heeft geweigerd een aantal boe
tes te betalen en die uiteindelijk
is veroordeeld tot een weekje
brommen. Ook zou een meer
manscel volgens de bewindslie
den kunnen worden gebruikt
om opgepakte illegale vreemde
lingen of afgewezen asielzoe
kers een paar dagen te huisves
ten, in afwachting van hun uit
zetting uit Nederland. Dat ge
beurt nu trouwens ook al.
MOSKOU Een Russische
wetenschapper die vorige
maand werd gearresteerd na
dat hij Rusland had beschul
digd van het ontwikkelen van
een nieuw chemisch wapen,
heeft gisteren verklaard dat
Moskou Amerikaanse geld mis
bruikt voor verder onderzoek
naar chemische oorlogsvoering.
De Amerikaanse gelden waren
verstrekt om Rusland finan
cieel bij te staan bij de vernieti
ging van het arsenaal chemi
sche wapens, zo stelde Vil Mir-
Marianne Soutendijk wil echter
verder gaan dan de bewindslie
den. „Er zijn heus nog wel an
dere categorieën gestraften die
je verantwoord bij elkaar zou
kunnen zetten. Ik denk bijvoor
beeld aan mensen die een straf
van hooguit drie maanden
moeten uitzitten. In veel geval
len gaat het dan om zogeheten
'zelfmelders' die niet op komen
dagen. Zelfmelders zijn perso
nen die nog een korte gevange
nisstraf tegoed hebben, een
straf die wegens het cellente
kort niet onmiddellijk kon wor
den uitgevoerd. Zodra er een cel
vrij komt worden die mensen
opgeroepen zich op een bepaal
de datum bij een half open ge
vangenis te melden. Degenen
die dat niet doen worden opge
spoord, gearresteerd en naar
een gesloten inrichting overge
bracht. Dergelijke personen
zou je mijns inziens gemakke
lijk twee aan twee in een cel
kunnen plaatsen".
zajanov. De Russische veilig
heidsdienst pakte op 22 oktober
Mirzajanov en diens collega Lev
Fjodorov op, nadat dezen in de
pers Rusland van het ontwikke
len van een chemisch wapen
had beticht. De beschuldiging
van Mirzajanov staat haaks op
de verklaring van de voormali
ge Sovjetminister van buiten
landse zaken Edoeard Sjevard-
nadze, die in 1989 bekend
maakte dat de Sovjetunie ge
stopt was met de produktie van
chemische wapens.
Bayer wil meer banen schrappen
FRANKFURT - Het Duitse chemieconcern Bayer verwacht dit
jaar veel minder winst te maken dan vorig jaar. De onderneming
heeft laten weten dat de zwakke wereldeconomie en de hoge koers
van de mark zullen leiden tot een resultaat dat niet bevredigend is.
Er zullen dit jaar 4000 banen worden geschrapt tegen de eerder
aangekondigde 3000.
Greenpeace in Cherbourg
De milieu-organisatie Greenpeace, met actieschip Moby Dick aan
wezig in de Franse havenplaats Cherbourg, heeft de geheimzinnig
heid veroordeeld rond de levering van plutonium door Frankrijk aan
Japan. Het Japanse vrachtschip dat 1,7 ton van de dodelijke stof
komt ophalen in Cherbourg bevond zich volgens de autoriteiten voor
de Franse kust in internationale wateren. De Franse regering heeft
volgens Greenpeace ten onrechte gezegd dat met dit plutionium
geen kernwapens kunnen worden vervaardigd. foto epa