£eidóe (Sowuvnt
Slecht vaar-
en wegennet
bedreigt
180.000 banen
i
Alleen bevriezing lonen
remt groei werkloosheid
Fokker 50 kan
snel verdwijnen
A2
A4
A5
A7
B1
Besparing op loonkosten
moet banen Philips redden
Meer dan 20.000
illegalen in Den Haag
Jt
»or Hans Simons is bijna alles weer bespreekbaar
Kabelaansluiting Merenwijk
duurder door kabelbelasting
VRIJDAG
30 OKTOBER 1992
22 PAGINA'S
in drie katernen
GEESTELIJK LEVEN
tostici springlevend
ïdanks verkettering
Bezorgdheid om
ideloosheid van het
/elvarende Westen
laadsel Russische
irinses Anastasia
jelijk volgend jaar
lente opgelost
porteurs: niets mis
et groente en fruit
EIDEN OMGEVING
Leiden krijgt fors
iraatje in de schoot
geworpen
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
84ste jaargang no. 25482. Losse nummers 1,50.
Vannacht opklaringen, enkele
mistbanken en minimumtempe
ratuur van 4 graden aan zee tot
omstreeks min 2 graden in het
binnenland. Overdag perioden
met zon en droog Middagtem-
peratuur ongeveer 8 graden.
Weinig wind kracht 3 of minder.
Baby met polio overleden
ROTTERDAM In het ziekenhuis Dijkzigt in
Rotterdam is een vier weken oud poliopatiëntje
overleden. Bij een niet belastend onder
zoek met een MRI-scanner ontstonden hartrit
mestoornissen, waarna de baby overleed. Alle
zuigelingen kunnen gebruik maken van het
rijksvaccinatieprogramma. Maar ze krijgen hun
eerste inenting op z'n vroegst pas als ze twee
maanden oud zijn. Tot die tijd zijn ze beschermd
door de antistoffen die ze van hun gevaccineerde
moeder hebben „meegekregen". Pasgeboren ba
by's van ongevaccineerde moeders kunnen wel
direct het orale poliovaccin (suikerklontje) krij
gen, maar daarvoor moeten de ouders toestem
ming geven. Deze week is ook bij een vijfjarige
jongen in West-Brabant polio vastgesteld. Het
kind komt uit een gezin dat om godsdienstige re
denen niet tegen deze ziekte is ingeënt.
Oude mensenresten
in bagagekluis
MAASTRICHT - Bij het vervan-
gen van oude bagagekluizen op
het station in Maastricht hebben
NS-medewerkers enkele eeuwen
oude menselijke resten, twee sche
dels en een groot aantal beende
ren, gevonden. De vondst is gede
poneerd op het politiebureau en
zal naar verwachting dezer dagen
op een kerkhof begraven worden.
Volgens de politie is er geen sprake
van een misdrijf. Het is niet be
kend wie deze oudheidkundige
vondst, verpakt in een plastic zak,
in een bagagekluis van het Maas
trichtse station heeft achtergela-
Gigantische steur
in China gevangen
PEKING In China is een giganti
sche steur ter grootte van een mini
bus gevangen. Wetenschappers van
het Chinese Instituut voor Steurbe-
houd schatten dat de 500 kilo zware
en ruim vijf meter lange vis circa hon
derd jaar oud is. Volgens experts gaat
het om de grootste en oudste vis die
ooit in de Jangtze-rivier is aangetrof
fen. Wellicht betreft het de grootste
zoetwatervis ter wereld, aldus een
woordvoerder van het Chinese steur-
instituut. De Chinese steur behoort
tot de beschermde diersoorten en
staat bekend als een 'levend fossiel'.
De Chinese steur is de grootste van de
27 steursoorten die bekend zijn.
UTRECHT De directie van Philips wil dat de loonkosten in 1993
niet boven het niveau van 1992 uitkomen. Daarmee moet een bespa
ring van 210 miljoen worden bereikt. De aangekondigde operatie bete
kent dat de huidige tweejarige cao op kleine punten moet worden bijge
steld. Als dit niet mogelijk blijkt dreigen 2500 tot 2800 van de 40.000
arbeidsplaatsen bij het concern te moeten verdwijnen. Dat bevestigde
een woordvoerder van Philips gisteren na een gesprek tussen Philips
en de bonden. Als Philips geen maatregelen neemt, stijgen de loonkos
ten in 1993 met 6,9 procent. Dat percentage wil Philips terugbrengen
naar 0, gezien de tegenvallende omzet en winsten. Hoe de vlag er bij
het concern werkelijk bij hangt, wordt overigens pas duidelijk op 5 no
vember. Dan maakt Philips de cijfers van het derde kwartaal bekend.
De woordvoerder legde in dat verband een koppeling tussen het terug
dringen van het aantal banen en het bereiken van de besparingen. Be
stuurder N. Broers van de Industriebond FNV stelde nadrukkelijk dat
de tweejarige cao in zijn optiek niet wordt opengebroken.
Pitohui eerste giftige vogel
CHICAGO De prachtige oranje-
zwarte pitohui uit de oerwouden van
Nieuw-Guinea is de eerste vogel
waarvan bekend is dat hij giftig is.
Amerikaanse onderzoekers ontdek
ten hem bij toeval toen zij probeer
den met een draad paradijsvogels te
vangen en enkele pitohui in de strop
pen terechtkwamen, zo schrijven zij
in de nieuwste editie van het tijd-
schrijft Science. Zij ondervonden
aan den lijve dat de vogel een krach
tig gif produceert op de huid en de
vleugels, dat gevoelloosheid en ver
lamming kan veroorzaken. Uit labo
ratoriumtests bleek dat het gaat om
het gif homobatrachotoxin, dat ook
gevonden is bij giftige kikkers in de
Amazone.
DEN HAAG - In Nederland
gaan 180.000 banen verlo
ren, wanneer in de komende
tien tot vijftien jaar niet fors
wordt geïnvesteerd - ge
dacht wordt aan 55 miljard
gulden - in de infrastruc
tuur. Elk jaar dat verloren
gaat door dralen met proce
dures en beknibbelen op in
vesteringen in verbetering
en uitbreiding van het we
gen- en vaarnet kost de Ne
derlandse economie bijna
10.000 structurele arbeids-
Alleen door de infrastructuur
op korte termijn te verbeteren
kan ons land zijn positie als in
dustrie- en distributieland ten
opzichte van het buitenland
blijven waarmaken. Door de
open economie is Nederland
meer dan enig ander land in
Europa afhankelijk van de
mainports (Rotterdam/Amster
dam en Schiphol) en het Euro
pese achterland, zo staat te le
zen in het rapport 'Concurre
ren met infrastructuur'.
Het alarmerende rapport is
vanmorgen door drs. Neelie
Kroes, voorzitter van de Stich
ting Nederland Distributieland
(NDL) en oud-minister van ver
keer en waterstaat, in het ge
bouw van de Tweede Kamer
aangeboden aan drs. W.J. Deet-
man, voorzitter van de Tweede
Kamer, en mr. P.J. Biesheuvel,
voorzitter van de vaste kamer
commissie voor verkeer en wa
terstaat. Zij deed dit in aanwe
zigheid van drs. S. Orlandini,
voorzitter van de Vereniging
NDL, en J.D. van Karnebeek,
directeur van NDL.
Pagina A7: Nederland loopt
duidelijk achter met infra
structuur
Grondoffensief Turks leger
Turkse soldaten beschermen hun oren wanneer zij mortiergranatern afvuren op de het gebied zwaar hadden gebombardeerd. Ook worden de Turkse Kurden vanuit het
PKK, de rebellenbeweging van de Kurdische minderheid in Turkije. Het Turkse leger is zuiden aangevallen door Iraakse Kurden. De PKK vecht voor autonomie voor de Kurden
een grondoffensief begonnen tegen PKK-bases in de Sivi-vallei, die twaalf kilometer van jn Zuidoost-Turkije en opereert voornamelijk vanuit Noord-lrak
de Turkse grens op Iraaks grondgebied ligt, nadat eerder Turkse gevechtsvliegtuigen H foto: ap
TELIJK LEVEN/OPINIE
ENLAND
ENLAND
is...:
NIEUWS
YOMIE
N/REGIO B
fT
STVERLENING
DIENSTEN
EN TUINBOUW
'ROGRAMMAS
sende Argentijn
lAl gehaald
LDOORN Een 24-jarige
Inde Argentijn is gister-
tot zijn stomme verba-
poor de Apeldoornse poli-
jn de Koninklijke Mare-
ksee van de snelweg Al ge-
J. De man fietste richting
|n waar hij zijn vriendin
bezoeken. De Engelsspre-
b Argentijn verklaarde
|e weten dat in Nederland
fietspaden langs snelwe-
iggen. Wel vond hij de Al,
hs een politiewoordvoer-
ten prachtig fietspad, maar
en beetje druk met auto's.
Ie witte streep op het mid-
an het wegdek begreep hij
fl' weinig. Tegen de Argen-
1 geen procesverbaal opge-
DEN HAAG Vreemdelingen
die in Nederland willen wonen
en werken moeten al bij het Ne
derlandse consulaat in hun
thuisland een voorlopige ver
blijfsvergunning aanvragen.
Zonder dit document zijn ze
niet alleen illegaal in ons land,
maar zouden ze zelfs nooit voor
legalisatie in aanmerking mo
gen komen. Zonder de voorlopi
ge vergunning wordt iedereen
het land uitgezet.
Dit voorstel om de drempel te
gen de komst van illegalen te
verhogen werd vanmorgen ge
daan door de Haagse politie en
de gemeentelijke sociale dienst
(GSD). Strikte hantering van
het beleid zou de komst van
nieuwe illegalen ontmoedigen.
Volgens de politie leven er tus
sen de 20.000 en 23.000 illega
len in Den Haag, voor het me
rendeel Surinamers, Turken en
Marokkanen. Tot nu toe lagen
ramingen over hun aantal tus
sen 6000 (Vreemdelingen
dienst) en 50.000 (GG en GD).
Politie en GSD bepleiten naast
de verplichting van de door de
consul verstrekte 'Machtiging
tot Voorlopig Verblijf een
strengere cóntrole van werkge
vers op het in dienst nemen van
illegalen: uitbuitende onderne
mers zouden hun bedrijf met
een moeten sluiten. Voorts
moeten er voor de vreemdelin
gen betere faciliteiten komen
om terug te keren naar het land
van herkomst.
DEN HAAG Het bevriezen
van de lonen per 1 januari is de
enige manier om de groei van de
werkloosheid in 1993 te beper
ken. Het zal wél tot gevolg heb
ben dat uitkeringsgerechtigden
en ambtenaren een kwart pro
cent koopkrachtverlies lijden.
Bovendien stijgt het financie
ringstekort tot drie miljard gul
den.
Als de werknemers echter blij
ven vasthouden aan een looneis
van 2,5 tot 3 procent (inflatie
plus kleine loonsverhoging),
dan zal de werkgelegenheid af
nemen met enkele tienduizen
den banen en groeit de werk
loosheid met 25.000 arbeids
plaatsen. Het kabinet heeft
daarom op grond van de cijfers
van het Centraal Planbureau
niet aangedrongen op die zoge
naamde 'nullijn', maar gaat
zelfs verder door aan te sturen
op volledige bevriezing van de
lonen. De werkgelegenheid zal
daardoor volgend jaar met
14.000 banen minder afnemen.
Werkgelegenheid weegt voor
het kabinet zwaarder dan het
(groeiende) financieringste
kort. Dit tekort valt bij bevrie
zing namelijk ruim een miljard
gulden hoger uit dan het gat van
twee miljard dat ontstaat bij een
loonstijging van drie procent.
Pagina A3: Bedrijfsleven 'wint'
bij loonsbevriezing
Illegale videofilms
In Mexico weet justitie met illegale videofilms wel raad: de wals er over. Dit jaar werd bij veertig invallen
door de Mexicaanse politie voor 300 miljoen gulden aan illegaal gekopieerde films in beslag genomen.
Daarvan werden gisteren 250.000 banden vernietigd. foto: ap
VAN RIETSCHOTEN
HAAG
is van volksgezondheid is
I de vormgeving van zijn
(oor een nieuwe zorgverze-
opnieuw ter discussie te
tl. Gisteren maakte hij in
feede Kamer duidelijk dat
wat hem betreft bijna alles weer
bespreekbaar is. Hij maakte een
voorbehoud: de weg terug is de
finitief afgesloten. De kritiek die
het afgelopen jaar vanuit het
parlement en tal van maat
schappelijke organisaties op de
beoogde samensmelting van zie
kenfonds en particuliere ziekte
kostenverzekering is geuit,
blijkt Simons niet onberoerd te
hebben gelaten. Onder de druk
van deze kritiek en niet in de
laatste plaats op aandringen van
coalitiepartner CDA besloot hij
gedurende het komende jaar pas
op de plaats te maken. Die
adempauze, gisteravond door
alle kamerfracties toegejuicht,
geeft hem gelegenheid zijn con
cept voor de zorgverzekering-
nieuwe-stijl nog eens goed tegen
het licht te houden. „Eén basis
verzekering voor alle burgers
blijft het doel, maar de vorm is
niet meer heilig", sprak Simons
bijna deemoedig.
Pagina A3: AWBZ als basisver
zekering levert fiscale proble-
men op
DEN HAAG - De Fokker 50
kan op korte termijn verdwij
nen. De produktie mag op elk
moment worden gestaakt
mits dit 'de continuïteit van
Fokker niet ernstig in gevaar
brengt'. Het einde kan dus
ook komen als de produktie
van het toestel economisch
nog rendabel is.
Dit is het belangrijkste nieuws
feit uit de vrijgegeven 'overeen
stemming op hoofdpunten' tus
sen Fokker, Dasa en minister
Andriessen van economische
zaken. Totdat gistermiddag om
half vijf de handtekeningen
werden gezet, is over de Fokker
50 onderhandeld.
De bewindsman onthulde giste
ren dat hy vijftien dagen gele
den 'Dasa op straat heeft gezet'
door de onderhandelingen te
staken. De prijs van circa 25
gulden die Deutsche Aerospace
voor de aandelen Fokker bood
was voor hem onaanvaardbaar.
Daarna heeft hij een, al enigs
zins voorbereide, reddingsope
ratie voor Fokker uitgewerkt.
Al vrij snel heeft Dasa via de
raad van bestuur van Fokker
geprobeerd de zaak weer vlot te
trekken. De daarop volgende
gesprekken tussen de twee on
dernemingen hebben woens
dagnacht tot overeenstemming
geleid. Gisteren pas is de minis
ter weer aan de onderhande
lingstafel verschenen.
De overeengekomen prijs van
37 gulden per aandeel noemt
Andriessen 'heel goed in over
eenstemming met de intrinsie
ke waarde van Fokker'. Verder
heeft hij 'redelijk vertrouwen'
in de toekomst van de Fokker
50. De minister noemt Dasa 'de
best denkbare partner' voor
Fokker. Een echt alternatief
was volgens hem nauwelijks
voorhanden. Wel denkt hij dat
de twee partners 'door het ge
weldige cultuurverschil' nog
flink aan elkaar zullen moeten
wennen.
De overeenstemming moet nu
worden uitgewerkt in acht af
zonderlijke contracten. In die
tijd zal Dasa de laatste fase van
het onderzoek naar de financië
le positie van Fokker uitvoeren.
Vervolgens moeten de diverse
achterbannen instemmen: de
Tweede Kamer, de raad van
commissarissen van Fokker en
het bestuur van Daimler-Benz.
Andriessen hoopt niettemin dat
de transactie nog voor het eind
van het jaar een feit kan zijn.
Pagina A7: Dasa is op hangen
de pootjes teruggekomen
Koper
Koningin Beatrix zweert in de Nieuwe Kerk in Amsterdam trouw aan de
grondwet tijdens de inhuldigingsceremonie. Vandaag viert ze haar ko
peren jubileum als vorstin. Twaalf en een half jaar geleden werd ze, in
een roerig Amsterdam, ingehuldigd als koningin. FOTO: anp
Pagina A3: Beatrix 12,5 jaar koningin: een prestatie van for
maat
LEIDEN - Een abonnement op het kabelnet in de Merenwijk kan
20 tot 25 gulden duurder worden door het nieuwe precariorecht dat
de gemeete voor kabels in de grond wil invoeren. Voor de abonnees
van de stadskabei het gemeentelijk kabelbedrijf heeft de nieu
we belasting geen gevolgen voor de tarieven. De kostenstijging kan
worden opgevangen door grote reserves en de winst die het kabelbe
drijf maakt. Maar voor bijvoorbeeld de PTT en kabelnetexploitan
ten stijgen de kosten fors. J. Kruijshaar, hoofd van de stadskabei en
belastingen becijferde dat het voor SKM neerkomt op een extra kos
tenpost van 120.000 tot 150.000 gulden. Op een aantal van 6000
abonnees, betekent dat 20 tot 25 gulden per abonnee.
Vrouw betrapt met vals dollarbiljet
LEIDEN - Een 45-jarige Leidse vrouw is gisteren in een bank aan
de Breestraat aangehouden omdat zij probeerde een vals twintig
dollarbiljet te wisselen. De vervalsing was van slechte kwaliteit en
het bankpersoneel belde onmiddellijk de politie. De vrouw beweerde
dat het biljet afkomstig was van een kennis van een kennis en dat zij
niet wist dat het vals was. Zij is na het opmaken van proces-verbaal
weer vrijgelaten.