Geven
om cultuur
die je lief is.
Hoogovens verwacht
ook komend jaar
negatief resultaat
ABN AMRO stapt in mobiele telefonie
£r
roenLinks wil
lorzitting over
;rkoop Fokker
1
Economie
Nettowinst DSM ruim
gehalveerd
Kleine ondernemer
moet meer aan
scholing doen
^gemann-groep wil in België onderzeeërs voor Taiwan bouwen'
M trekt zich terug
Air Littoral
JRDAM - De KLM wil zich terugtrek-
de Franse verliesgevende binnenland-
itvaartmaatschappij Air Littoral. Dat is
>n vernomen uit kringen binnen de
Jn de Franse financiële pers doen al ge-
tijd geruchten de ronde dat KLM van
lang van 35 procent in Air Littoral af
wordt door zegslieden binnen de KLM
jg mee gehouden dat het besluit moge-
lafdeze week wordt bekendgemaakt. De
roerster van de KLM zegt dat „op dit
it geen mededelingen worden gedaan"
jr Littoral. KLM-president-directeur
iw liet tijdens de presentatie van de
fers in augustus al blijken dat de KLM
plan was de verbezen bij Air Littoral
op te laten lopen.
deL
imeentelijke
leven
ilverkt in
kracht'
- In de door het
berekende koopkracht
diverse inkomensgroe-
jwel degelijk rekening ge-
met gemeentelijke ta-
Minister De Vries (soci-
;en) wijst er de Tweede
op dat de gemiddelde
heffingen en be-
gen, zoals rioolrecht en
[end-goedbelasting, van
H is op de uitkomsten. In
alsfief aan de Kamerfracties
5 ife Vries zien dat het koop-
Nvrplaatje voor minimumin-
°is dit jaar door de hoogte
dfeieentelijke tarieven met
;n beent- omlaag is bijgesteld
jUfn uiteindelijke verbete-
P Eiri 0,2 procent. Afhanke-
ieh het beleid van gemeen-
Mnnen de feitelijke beste-
i uiteindelijk wel ruimer
'er|pper uitvallen. Bij v'oor-
rkj de bij de vakcentrale
'c4aangesloten vakbonden
dat in de voorgestelde
rkelingen van de koop-
3Cl onvoldoende rekening
gehouden met andere
rerzwaringen
„Kwaliteit Nederlands groente
en fruit is onder de maat"
PARIJS De kwaliteit van het Nederlandse groen
te en fruit wordt slechter ten opzichte van het bui
tenland. Dit stelt het produktschap voor Groente en
Fruit. Volgens voorzitter J. van der Veen vermindert
hierdoor de concurrentiekracht van de tuinbouw.
Op een levensmiddelenbeurs in Parijs zei Van der
Veen gisteren dat de Nederlandse tuinbouw stilstaat
„terwijl een concurrent als Frankrijk werk maakt
van merkprodukten die meer opbrengen. Dat is be
dreigend voor onze concurrentiepositie". Van der
Veen wijt de teruglopende afzet van de Nederlandse
tuinbouwprodukten in het buitenland aan de kwali
teitsproblemen. Zo is de export naar Frankrijk in
twee jaar tijd gedaald van 12,3 procent naar 8,6 pro
cent. De voorzitter van het produktschap meent dat
er met een keurmerk duidelijk onderscheid moet
worden gemaakt tussen topkwaliteit en mindere
produkten.
Philips mag kleuren
Duracell gebruiken
BREDA Philips hoeft de kleuren van de verpak
king van zijn alkaline-batterijen niet te veranderen,
zoals concurrent Duracell in een kort geding had ge
ëist. Dat heeft gistermiddag de Bredase rechtbank
president J. Mendlik beslist. Het Amerikaans-Belgi
sche bedrijf Duracell, dat in Nederland een verkoop
kantoor in Oosterhout heeft, zou per week een ver
lies lijden van 20.000 gulden, nadat Philips begin
september zijn verpakking van alkaline-batterijen
ging uitvoeren in de typische Duracell-kleuren:
zwart/rood/oranje. Volgens Duracell is er gevaar
voor associatie. De consument zou daardoor kunnen
gaan denken dat Duracell in Philips is opgegaan. Mr.
Mendlik vindt dat Duracell te ver gaat met al haar
kleurencombinaties te beschermen. Het zou daar
door het monopolie krijgen van breed spectrum aan
kleuren.
Rotterdam wil varende
containerterminal
ROTTERDAM - Rotterdam onderzoekt de
mogelijkheid om met een varende contai
nerterminal van 95 bij 23 meter het werk
voor binnenschippers te vergemakkelijken.
De varende terminal zou een plaats moeten
krijgen in het Eem-Waalhavengebied. Het
gemeentelijk havenbedrijf en de stichting
Coördinatie Maritiem Onderzoek (CMO) la
ten de mogelijkheid onderzoeken door de
onderzoeksgroep voor de interne logistiek
(RIL).
Op de terminal die zelfstandig kan varen en
eigen kranen krijgt, kunnen ongeveer 350
(20 voets)containers staan. De terminal ver
deelt de containers tussen de 30 bestaande
terminals aan de havenkades.
HEERLEN De nettowinst van DSM is in het derde kwartaal
van dit jaar ruim gehalveerd en op 53 miljoen uitgekomen. Over
dezelfde periode van vorig jaar werd nog 117 miljoen verdiend.
Voor het vierde kwartaal verwacht de raad van bestuur een verde
re verslechtering. De resultaten over de eerste negen maanden
van dit jaar zijn in vergelijking met die van hetzelfde tijdvak van
1991 gedaald van 451 miljoen tot 263 miljoen. Factoren zijn on
der meer het effect van voortdurende overcapaciteit in de petro
chemie en van laaggeprijsde importen uit Oost-Europa, zowel op
marges als volumes. De ongunstige omstandigheden die de resul
taten van het derde kwartaal hebben gedrukt zullen in het vierde
kwartaal naar verwachting voortduren. Op een zwakke Amster
damse effectenbeurs is de koers van de aandelen DSM vanmorgen
meteen fors onderuit gegaan. De openingskoers was 10 procent la
ger op 77, een aderlating van 8 ten opzichte van de voorgaande
slotprijs.
IJMUIDEN Hoogovens
moet ook de verwachtingen
over 1993 naar beneden bij
stellen. De sterker wordende
crisis op de afzetmarkten
door de recessie en de con
currentiedruk uit Oost-Eu
ropa maakt de eerder gepu
bliceerde raming dat Hoogo
vens in 1993 „een positief re
sultaat uit de gewone be
drijfsuitoefening zal beha
len" onzeker.
Toen dacht de top dat het con
cern in de zwarte cijfers kon ko
men als de nu lopende reorgani
satie tijdig kon worden uitge
voerd en de marktomstandig
heden gelijk bleven. Nu is een
negatief resultaat niet uitgeslo
ten.
Hoogovens heeft al enige tijd
last van de crisis op de staal-
markt. De top presenteerde in
september voor het eerst in de
geschiedenis van het bedrijf een
reorganisatieplan. Volgens dat
plan worden bij de staaldivisie
2300 banen geschrapt. Onge
veer 1000 werknemers verdwij
nen via gedwongen ontslagen.
Door het schrappen van de
2300 banen blijven er 11.500
banen over. In september hoop
te het concern ongeveer 300
miljoen te besparen. Hoogovens
ontkomt er nu ook niet aan de
aluminiumsector te onderwer
pen aan een kostenbesparings
programma. Hoe ingrijpend die
is, is nog niet duidelijk.
Crisis
De Westeuropese staal- en alu-
miniumproducenten verkeren
in een diepe crisis. De verkoop
prijzen staan onder sterke
druk. Bij sommige staalproduk-
ten daalden de prijzen binnen
enkele jaren met dertig pro
cent. Volgens deskundigen ver
keert de staalindustrie in een
crisis die lijkt op die van het be
gin van de jaren tachtig.
Er is een overcapaciteit van
ruim 15 procent en bovendien
komt er goedkoop staal en alu
minium uit Oost-Europa. Som
mige belangrijke afnemers, zo
als de autofabrikanten en de
witgoedproducenten, nemen
minder af door het aanhouden
van de zwakke economie.
Hoogovens is niet de enige pro
ducent die in de problemen is
geraakt. Eerder kwamen de
Franse Usinor-Sacilor en de
Duitse Thyssen negatief in het
nieuws. In Duitsland verwach
ten de vakbonden dat er bij de
staalindustrie de komende ja
ren 25.000 van de in totaal
120.000 banen zullen verdwij-
Personeel van Hoogovens in IJmuiden massaal bijeen tijdens een
besproken.
eerdere FNV-bijeenkomst waar de reorganisatieplannen werden
FOTO ANP
AMSTERDAM - ABN
AMRO gaat samen met een
aantal andere ondernemin
gen een gooi doen naar één
van de twee licenties voor
een Nederlands netwerk
voor mobiele telecommuni
catie. Daartoe is een consor
tium van bedrijven opgezet,
waarin de bank een belang
krijgt van tussen de 25 en 49
procent.
De groep denkt dat het telecom-
netwerk een investering vergt
van tussen de drie- en achthon
derd miljoen gulden. De uitein
delijke omvang hangt af van on
der meer de voorwaarden die de
overheid stelt en van de dicht
heid van het net waarvoor
wordt gekozen, aldus E.W. van
Someren Gréve, die binnen de
bank aan het hoofd staat van de
werkgroep die zich hiermee be
zighoudt. Èr komen in ons land
twee vergunningen om een zo
genoemd GSM-net (Global Sys
tem for Mobile Communica
tions; onder meer draagbare-
en zaktelefoons, maar ook data-
verzending) te gaan exploite
ren. Eén licentie is bestemd
voor de PTT. De andere gaat
naar een particuliere aanbie
der, die het netwerk in 1995 in
gebruik zal kunnen nemen. De
PTT zou met haar net desge
wenst al eerder van start kun
nen gaan, aldus een woordvoer
der van het ministerie van ver
keer en waterstaat.
Eisen
Door de overheid worden eisen
opgesteld waaraan een particu
liere aanbieder moet voldoen.
Het consortium van ABN
AMRO is één van de vele bedrij
ven dat voor de exploitatie van
het net in aanmerking wil ko
men. De groep dringt er op aan
dat de voorwaarden die aan de
toekomstige licentiehouder
worden gesteld
kend zullen worden.
In totaal hebben zich zo'n hon
derd geïnteresseerden gemeld,
waaronder heel veel kleinere
ondernemingen. Hoeveel van
deze aanbieders daadwerkelijk
een gooi naar de vergunning
zullen doen, is op dit moment
nog niet duidelijk, omdat steeds
nieuwe samenwerkingsverban
den ontstaan.
Naast ABN AMRO hebben an
dere Nederlandse banken,
waaronder de ING Bank, be
langstelling om in groepsver
band mee te dingen naar de li
centie. ABN AMRO heeft die
plannen nu naar buiten ge
bracht.
In het consortium zullen naast
de ABN AMRO de Nationale In
vesteringsbank, de Heidemij en
Radio Holland Cellular Servi
ces deelnemen, alsmede vijf sa
menwerkende elektriciteits
maatschappijen. Ook het Britse
Cable Wireless en het Ameri
kaanse Pacific Telesis Interna
tional behoren tot het consorti
um. De Nederlandse onderne
mingen krijgen een meerder
heidsbelang. ABN AMRO
wordt waarschijnlijk de groot
ste aandeelhouder van de
groep, aldus Van Someren Gré
ve, die niet uitsluit dat het con
sortium op termijn beursnote
ring aan zal vragen.
Ook elders in Europa wordt ge
werkt aan het opzetten van
GSM-netten. In andere landen
hebben banken eveneens inte
resse getoond om in groepsver
band zo'n netwerk voor mobie
le communicatie te gaan behe
ren. Op termijn zal tussen deze
netten concurrentie kunnen
ontstaan.
"jprRai '92 geopend
„ijuwe tweecylinder boxermotor van BMW in een futuristische verpakking. Hij is te zien op de Motor-
die vandaag in Amsterdam is geopend. De tentoonstelling is tot en met 1 november voor het pu-
izichtigen. FOTO: ANP
:\v» UK
kabe;
Andriessen lanceert campagne
voor midden- en kleinbedrijf
Idoor
KOOS VAN WEES
oj
ij
na
hei(j KOOPMAN
va( VAN WEES
evd
jolg van de voorpagina
HAAG Nog volgende
il het GroenLinks-ka-'
Paul Rosenmöller een
ting organiseren over
;oop van Fokker aan
rerschillende partijen
giefi daar hun visie op de
:ht bereikte 'deal'
geven en tevens op-
aafing moeten verschaf-
bier de markt- en fïnan-
"liositie van het Duitse
•ei"
concern Dasa/Daimler-Benz.
„Ik maak me steeds meer zor
gen over de vraag of Dasa wel de
sterke partner is die Fokker no
dig heeft. Dasa staat zelf voor
ingrijpende reorganisaties.
Voordat wij als Tweede Kamer
een goed oordeel over de ver
koop kunnen vellen, wil ik daar
eerst dieper induiken", aldus
Rosenmöller vanochtend.
Voor de hoorzitting wil Groen-
Links onder anderen Pieter La-
keman van de Stichting Onder
zoek Bedrijfsinformatie (Sobi)
uitnodigen, de Fokker-vakbon
den en de Rotterdamse hoogle
raar Wassenberg. Als de overige
kamerfracties weinig voor een
hoorzitting voelen, wil Rosen
möller deze op eigen kracht or
ganiseren. „Dan komen de col
lega's vanzelf wel luisteren".
Omdat de inhoud van het van
nacht bereikte akkoord vanoch
tend nog niet bij de Kamer be
kend was, viel het de lucht
vaart-specialisten van de frac
ties moeilijk al een oordeel te
vellen. VVD'er Len Rempt:
„Wat moet ik zeggen? Het is
goed dat er blijkbaar knopen
zijn doorgehakt. Het personeel
en Fokker hebben wel erg lang
in onzekerheid verkeerd. Maar
een politiek oordeel schort ik op
tot de minister ons per brief van
alle ins en outs op de hoogte
heeft gesteld".
Ook de WD vindt dat Andries
sen de Kamer moet duidelijk
maken waarom Dasa dé aange
wezen partner voor Fokker is.
Len Rempt vreest overigens dat
ook het vannacht bereikte ak
koord nog 'voorlopig' is. „Ik
meen dat er eerst nog boeke
nonderzoek nodig is. Dat zal
nog wel de nodige tijd vergen".
D66, CDA en PvdA waren van
ochtend nog niet voor commen
taar bereikbaar.
DEN HAAG - „Ik hoor al
tijd dat het moeilijk is om
vakbekwaam personeel te
werven. Maar die vakbe
kwaamheid kan je ook zelf
kweken, door je werknemers
te laten scholen".
Minister van economische za
ken Koos Andriessen presen
teerde gisteren een nieuwe
voorlichtingcampagne voor on
dernemers in het midden- en
kleinbedrijf, die ze ertoe moet
brengen te investeren in scho
ling. Onder het motto „Leren is
investeren". Want, zo had An
driessen geconstateerd, dat
midden- en kleinbedrijf geeft
naar verhouding wel erg weinig
uit aan (bij)scholing van zijn
werknemers.
Gemiddeld besteedt het
bedrijfsleven 1,7 procent van
zijn loonsom aan scholing, zo'n
drie miljard gulden. De kleine
ondernemers doen het echter
een stuk rustiger aan, met
slechts 0,6 procent van de loon
som. Onbekendheid met de op
leidingsmogelijkheden, met
subsidies, angst voor de kosten,
het zorgt voor een enorme te
rughoudendheid. Terwijl scho
ling uiterst noodzakelijk is,
hield de minister gisteren zijn
ondernemers-gehoor voor.
Werknemers blijven gemoti
veerd, bieden meer rendement
en zorgen voor een stijging van
het bedrijfsresultaat.
Andriessen kondigde zogehe
ten 'impulsprogramma's' aan
voor scholing in bouw, horeca
en de procesindustrie. Daarbij
draait het onder meer op steun
van economische zaken bij het
afstemmen van vraag en aan
bod. Want de ondernemer die
zijn personeel wil laten scholen
moet zijn weg zien te vinden in
een doolhof aan opleidingen. Er
zijn 1500 opleidingsinstituten,
met in totaal 5000 opleidingen
die zich op deze markt begeven.
Nog afgezien van de reguliere
scholen die in het contract-on
derwijs lessen verkopen aan het
bedrijfsleven.
Andriessen kreeg zijn bood
schap overigens per kerende
post terug van KNOV-voorzit-
ter Kamminga. Hoe kan je plei
ten voor meer scholing, vroeg
hij de minister, en aan de ande
re kant de subsidie voor nascho
ling van ondernemers per 1 ja
nuari afschaffen. En waarom
bepleit je een betere opleiding
als je de opleidingseisen in de
vestigingswet voor onderne
mers tegelijkertijd versoepelt.
Eurostar gepresenteerd
De Eurostar, de trein die met hoge snelheid tussen Groot-Brittannië en het Europese vasteland moet
gaan rijden, is gisteren door de Franse, Belgische en Engelse spoorwegen gepresenteerd. De trein zal in
1994 worden ingezet tussen Londen en Parijs en Londen en Brussel en daarbij gebruik maken van de
Kanaaltunnel. fotO:AP
Prins
Bernhard j
Fonds Anjer
CultHurfonJi voor fondsen
Porsche en
Ford lijden
fors verlies
op l
omdat de financiële situatie van
de werf en de economische
vooruitzichten voor de scheeps
bouw daar nog geen aanleiding
toe gaven. De schuldeisers zijn
de afgelopen weken echter mas
saal met onbetaalde rekenin
gen komen aanzetten. -
- De Begemann-groep
o van de Nieuwenhuy-
feïnteresseerd in de over-
i de Boel-scheepswerf
)stvlaamse Temse, met
>eling de Rotterdamse
lok Maatschappij (RDM)
lelijkheid te geven onder
zeeërs voor Taiwan te bouwen.
Dit werd gisteravond op de Bel
gische televisie gezegd, naar
aanleiding van het faillisse
ment van de Boelwerf.
Begemann wordt genoemd als
een van de vier kandidaten die
de laatste grote Vlaamse
scheepswerf wil overnemen.
Ook de Nederlandse scheeps
bouwer Damen is geïnteres
seerd. De groep van Joep van de
Nieuwenhuizen zou in het
Scheldestadje Temse RDM de
mogelijkheid geven het politie
ke verzet in Nederland tegen de
bouw van de onderzeeërs voor
Taiwan te omzeilen.
De Boelwerf werd gisteren door
de rechtbank in Sint-Niklaas,
op advies van het openbaar mi
nisterie, failliet verklaard.
Eerder had de rechtbank dat
tot tweemaal toe geweigerd,
GIROTI*
STUTTGART - De Duitse
sportwagenfabrikant Porsche
heeft in het boekjaar 1991/92
een verlies geleden van 65,8
miljoen mark, zo is gisteren in
Stuttgart bekendgemaakt. In
het boekjaar ervoor was er nog
sprake van een winst van 17,1
miljoen mark. Porsche zag zijn
omzet verminderen van 3,1 mil
jard tot 2,7 miljard mark. De
autoproducent heeft tot aan het
afgelopen boekjaar nooit verlies
geleden.
Ook de Amerikaanse autopro
ducent Ford heeft door de re
cessie in het derde kwartaal van
1992 een verlies moeten accep
teren. Het verlies van de op een
na grootste autofabrikant be
droeg 158,9 miljoen dollar.
I
