moet minder Rooms worden" „Latijnsamerikaanse kerk Koreaanse dag des oordeels blijft uit Geestelijk Leven Opinie Vaticaanse astronomen voorzien buitenaardse missie Aantal CELAM bekrachtigt keuze voor de armen mloopcentra sterk gestegen I Stem Titus Brandsma klinkt op herdenkingssymposium li Auto van dominee verkocht na weigering betalen belasting COMMENTAAR £eidóc@oui€i/nt Idoor AART HEERING ROME Ooit werd Galileo Ga lilei door de Inquisitie gedwon gen om terug te komen op zijn stelling dat de aarde om de zon draait. De filosoof en astro noom Giordano Bruno, die had durven beweren dat er buiten de aarde nog andere bewoonde werelden bestaan, kwam in Rome zelfs op de brandstapel terecht. Die periode is nu voor goed voorbij. De sterrekundi- gen van het Vaticaan zijn op zoek naar nieuwe werelden en sluiten niet uit dat ook deze ontvankelijk zouden kunnen zijn voor de Blijde Boodschap. De verrassende aankondiging komt van pater George Coyne, de directeur van de Specula Va- ticana, de Vaticaanse sterre- wacht. Coyne staat aan het hoofd van een tiental jezuïeten astronomen, die werken vanuit een observatorium dicht bij het pauselijke zomerverblijf in Cas- telgandolfo en daarnaast de be schikking hebben over hyper moderne telescopen in Arizona en op de Canarische Eilanden. In de Corriere della Sera van dinsdag verklaarde pater Coy ne, dat de Specula gaat samen werken met de NASA in een speurtocht naar buitenaardse levensvormen. Terwijl de Ame rikanen eventuele boodschap pen uit de ruimte registreren, zullen de jezuïeten met een spe ciaal daartoe geconstrueerde spiegeltelescoop het firmament afgrazen op zoek naar planeten, waar de noodzakelijke voor waarden heersen voor het ont staan van leven. „We moeten de oude twijfels nu maar eens opzij zetten", zegt Coyne, „Want het zou toch egocentrisme in kos mische zin zijn, als we er van uit gingen, dat wij mensen de enige intelligente wezens in het uni versum zijn." De Vaticaanse wetenschapper, die toegeeft dat deze gedachtengang nog niet zo lang geleden moeilijk te verte ren zou zijn geweest voor de kerk, voorziet wel „complica ties van theologische aard" als er inderdaad een contact met buitenaardse wezens tot stand zou komen. „Dan zouden wij hen eerst enkele vragen moeten stellen, bij voorbeeld of zij een ervaring hebben gehad die te vergelijken valt met de zonde val, en of zij ook een verlosser als Jezus hebben gekend. Zij zouden dan met 'ja' of 'neen' kunnen antwoorden, en in dat laatste geval zou zich het pro bleem voordoen van hun evan gelisatie." Voorlopig is de kwes tie nog niet actueel. De dichtst bijzijnde sterren bevinden zich op een afstand van vijf tot hon derd lichtjaren, zodat het nog lang kan duren voordat er van sprake is van radiografisch (laat staan fysiek) contact. Mis schien is dat maar goed ook, want dergelijke 'ontmoetingen van het derde type' zouden de godgeleerden nog voor proble men stellen. Zo vermeldt het scheppingsverhaal, dat God de mens schiep naar zijn even beeld. Maar hoe zit met E.T.? De vrouw wil op een grote voet leven, maar op een kleine rondwandelen. C.J. Wljnaendts Franckon FRIEDA PRUIM AMSTERDAM Het aantal kerkelijke inloopcentra in Nederland heeft de laatste jaren een opmerkelijke groei doorgemaakt. Op veel plaat sen in Nederland hebben kerken gekozen voor het in loopcentrum als „vorm van kerkelijke presentie". Dat schrijft Sake Stoppels, ver bonden aan de theologische fa culteit van de Vrije Universiteit in Amsterdam, in het boekje 'Inloopcentra - Een verkenning van een vorm van kerkelijke presentie'. In een incompleet overzicht uit begin 1991 zijn 55 inloopcentra opgenomen, waarvan bijna de helft in de periode 1986-1990 zijn ontstaan. Verder bevonden zich op dat moment nog negen centra in de fase van oprich ting. Uit een vorig onderzoek in 1980 bleek dat van de achttien inloopcentra er inmiddels tien waren opgehëven. Tot de jaren '80 waren inloop centra een grootstedelijke aangelegenheid. Maar sinds dien zijn inloopcentra ook in kleinere steden en de laatste tijd ook in dorpen te vinden. Ze worden bovendien niet langer alleen maar in binnenstad, maar ook in woonwijken geves tigd, waar ze te maken hebben met een vaster publiek dan in de winkelcentra. Het aantal be zoekers per centrum loopt uit een van drie per week tot 150 per dag. De gedachte van oprichters dat met het inloopcentrum 'ieder een' bereikt zou kunnen wor den, blijkt een illusie. De men sen die de centra bezoeken, blij ken in meerderheid „op een of meer terreinen van het leven - vanuit een burgerlijk perspec tief - het spoor bijster te zijn ge raakt". Velen van hen hebben te kampen met een sociaal iso lement, veroorzaakt door ver lies van partner, gezondheid of werk. Bijna de helft van hen heeft geen band met een kerke lijke gemeente. De centra worden bezocht door een kleine groep van vaak zeer trouwe bezoekers. Daarmee be staat volgens Stoppels het ge vaar dat het inloopcentrum dichtslibt: de kleine groep vas te, voor tweederde mannelijke, gasten „zorgt ervoor" dat er nauwelijks nog anderen komen. Vrijwilligheid is de kurk waar op de centra drijven. Een min derheid van de inloopcentra be schikt over een eigen beroeps kracht. Vaak zijn predikanten of pastorale en diakonale wer kers, die uit andere bron be taald worden, voor een deel van hun tijd in dienst van het in loopcentrum van hun gemeen te. De meerderheid van de cen tra heeft 20 tot 50 vrijwilligers, hoofdzakelijk vrouwen, waar van 90 procent lid is van en be trokken bij een kerkelijke ge meente. BEROEPINGEN Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te IJsselmuiden-Grafhorst J.R. Volk te Katwijk aan Zee. Aangenomen naar Waddinxveen(toez.) J. Muller te Sluipwijk. Bedankt voor Ridderkerk-Slikkerveer- (toez J. Harteman te Wijk bij Heusden; voor Vlaardingen J. Esbach te Aals meer. Toegelaten tot de evangeliebediening mevr A.J. van Ess, Berkenlaan 28, 9363 CJ Marum, tel: 05944-1306; mevr. I A. van Zeewijk Vink, Johan de Win straat 155, 9716 CD Groningen. Toegelaten tot de evangeliebediening en beroepbaar J.W Baan, Esweg 115,9411 AE Beilen, tel: 05930-22463; R. Basten, Aquama rijnstraat 683, 9743 PS Groningen, tel: 050-777175. Gereformeerde Kerken Beroepen te Uithoorn ds. P.H. Oberhol- zer, wonende te Vishoek(Zuid-Afrika). Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt Beroepen te Uithuizen L. Sollie te Delf zijl; te Emmeloord P. Niemeijer te Dor drecht. SANTO DOMINGO - De rooms-katholieke bisschop pen van Latijns-Amerika hebben de keuze voor de ar men bekrachtigd. Dit blijkt uit de tekst van het slotdocu ment dat de deelnemers aan de vierde algemene vergade ring van de Latijnsameri kaanse bisschoppenconfe rentie CELAM gisteren in Santo Domingo hebben aan genomen. Daarin stemmen de bisschop pen voor de eerste maal in met de sociale markteconomie, een aangepaste vorm van het kapi talisme. Deze mag echter niet ten koste van de armen gaan. Verder pleiten zij ervoor dat de RK Kerk de culturele identiteit van de indiaanse en afro-ameri- kaanse bewoners van het conti nent erkent. Als antwoord op de uitdaging van de groeiende sekten willen de bisschoppen de opleiding van priesters en catecheten verbe teren, de kerkdiensten persoon lijker en levendiger maken en de kennis over het geloof bevor deren. De bisschoppen veroordelen de verarming van grote delen van de bevolking, de onrechtvaardi ge verdeling van het land, de vernietiging van de natuur, de rechteloosheid van werkne mers en het gebrek aan demo cratie in vele landen. „De Latijnsamerikaanse kerk moet minder Rooms en meer Latijnsamerikaans worden," zei de Braziliaanse aartsbis schop Aloisio Lorscheider in een reactie op de CELAM-ver- gadering. Zijn collega José Ma ria Pires voegde eraan toe: „Rome begrijpt Latijns-Ameri ka niet. Het Vaticaan is in we zen niet in onze problemen ge ïnteresseerd." Veel bisschoppen hadden het gevoel dat Rome probeerde de vergadering te sturen. Zij voel den zich gemanipuleerd door de delegatie van het Vaticaan on der leiding van kardinaal Ange- lo Sodano, de 'minister van bui tenlandse zaken' van het Vati- De bevrijdingstheologie kwam in Santo Domingo nauwelijks ter sprake, zei de progressieve Braziliaanse kardinaal Paulo Everisto Arns. Zijn conservatie ve collega uit Argentinië, Anto nio Quarracino, zei: „De bevrij dingstheologie heeft gedaan wat zij kon. Na de ineenstorting van de communistische syste men in Oost-Europa is zij door de geschiedenis ingehaald." Minder pessimistisch waren linkse priesters in Santo Do mingo. Naar hun mening heb ben veel Latijnsamerikaanse priesters de kern van de bevrij dingstheologie, namelijk de so lidariteit met de armen, in hun werk opgenomen. De uit zijn ambt getreden fran ciscaan Leonardo Boff had scherpe kritiek op het Vati caanse streven naar een nieuwe evangelisatie van het conti nent. „De huidige visie van Rome houdt in dat niet Chris tus, maar de Kerk van Rome en de paus in het centrum van de hemel worden gesteld." NIJMEGEN Voor de aanwe zigen op het Nijmeegse sympo sium over de vijftigste van pater Titus Brandsma het dé verrassing van de dag. Nadat vier sprekers ieder op hun eigen manier hadden uit- gewijd over de betekenis van de deze priester-hoogleraar en ad viseur van de rooms-katholieke journalisten in de jaren dertig, klonk op het eind van de voor dracht van prof. dr. Johan He mels, hoogleraar persweten schappen aan de universiteit van Amsterdam, de zware maar kraakheldere stem van Titus Brandsma zelf. De toespraak uit 1936 was vast gelegd op een glasplaat die bij toeval bij de KRO is ontdekt. De toespraak is een van de zeer weinige KRO-opnamen die uit de jaren dertig bewaard is ge bleven en, voorzover nu valt na te gaan, de enige waarop Titus Brandsma nog te horen is. KRO-voorzitter G. Braks bood de plaat waarvan een geluids cassette was vervaardigd na derhand aan aan de generaal overste van de karmelieten dr. J. Malley. De plaat zal een plaats krijgen in het Titus Bramdsma-documentatiecen- trum in Boxmeer. De toespraak van Titus Brands ma vormde een onderdeel van een voordracht van prof. Johan Hemels, hoogleraar persweten schap aan de universiteit van Amsterdam, die daarin op zoek ging naar de actuele betekenis van Titus Brandsma voor de moderne journalistiek. Als aanknopingspunt voor de actuele betekenis van Brands ma voor het moderne, veelal sterk gecommercialiseerde me diabedrijf zag Hemels het feit dat Brandsma duidelijk maakt dat postmoderne journalistiek niet vanuit het luchtledige kan worden beoefend en dat journa listiek haar wortels dient te hebben in een keuze voor en te gen bepaalde maatschappelijke verhoudingen met gerechtig heid als onvermijdelijke toe steen. Nota Hemels trok een parallel met een. interne op onze redactie verspreide nota uit dit voorjaar, opgesteld door oud-redacteur Lütsen Kooistra, waarin een aangepaste identiteit van con fessionele kranten werd om schreven als het oriënteren, vanuit de christelijke traditie, samen met de lezer, op die din gen die van belang lijken te zijn. De krant kan, aldus de strek kingvan de interne nota, in een periode waarin afscheid is geno men van de verzuiling, een rol vervullen in de nieuwe waarde noriëntatie zoals die voor veel mensen (binnen en buiten de kerken) een rol speelt. Hemels prees de strekking en de argu mentatie van de nota maar be treurde eveneens dat de discus sie over de behoefte aan een nieuwe vormgeving van de identiteit van confessionele kranten zo zeldzaam was en zo laat, in feite te laat, op gang was gekomen. Hans Mulder, secretaris Beweging Weigering Defensiebelasting, overhandigt Margriet Koelman (mid den) de sleutels van haar auto na de openbare verkoop bij haar huis in Almelo. foto: anp ALMELO De belastingdienst heeft gisteren tijdens een open bare verkoop de auto verkocht van Margriet Koelman, predi kant van de hervormde ge meente in Almelo. Tot de veiling werd overgaan omdat mevr. Koelman om prin cipiële redenen had geweigerd 10 procent van haar inkomens belasting (het zogenoemde de fensie-deel) te betalen. Zij stort te dat geld in het nu tien jaar bestaande Vreidesfonds. Rond de verkoop van de auto or ganiseerde de Beweging Weige ring Defensiebelasting (BWD) een manifestatie achter het huis van Koelman. De te verko pen auto, „een lelijke eend", was door de organisatie „omge bouwd" tot een legertank. In de kanonsloop was een knik ont staan doordat er een duif (als symbool van de vrede) op neer was gestreken. De BWD kocht de auto voor f.3400,- en gaf deze terug aan Koelman. Van dit be drag gaat ruim f. 1.800,- (de be lastingschuld van Koelman) naar de fiscus. Operaties van het leger zoals die in Joegoslavië zijn voor Koelman geen reden geweest haar belastingactie te staken. „Het probleem is dat het rijke westen andere landen eerst wa pens verkoopt en vervolgens z'n leger inzet om escalatie van militaire conflicten in die lan- Een groep aanhangers van de sekte keert terug van de plaats in Seoul waar zij de terugkeer van Christus verwachtten. foto anp SEOUL De naar schatting 20.000 volgelingen van een Zuidkoreaanse christelijke sekte hebben gisteren tever geefs op het einde van de we reld gewacht. De Missie voor de Komende Da gen had voorspeld dat om mid dernacht (vier uur 's middags Nederlandse tijd) de dag des oordeels zou aanbreken en de volgelingen het hemelrijk zou den kunnen betreden. Zeven jaren van rampspoed zouden daarop culmineren in de wederkomst van Christus. Het einde der tijden was ook via advertenties in Amerikaanse en Filipijnse kranten aange kondigd. Honderden en mogelijk duizen den aanhangers van de Missie hadden al hun materiële bezit tingen van de hand gedaan en hun baan opgezegd om zich klaar te maken voor de dag des oordeels. In een aantal gevallen zou abortus of zelfmoord zijn gepleegd. Op de Zuidkoreaanse televisie waren gisteren beel- Schadelijk referendum HET referendum van afgelopen maandag in Canada dat er meer dan één scheidslijn door dit immense en gaans dunbevolkte land aan de poolcirkel loopt. Van d provincies spraken zich slechts drie overtuigend positi over de toekomstige structuur van het land, waarin autonomie voorzien was voor de deelgebieden en een sing van het roerige Franstalige Quebec in het staatsl Niet toevallig hebben de drie provincies waar de eco sche crisis het felst voelbaar is, 'ja' gestemd; een teke zij avonturen vrezen en ervan uitgaan dat separatism helemaal in de kou zal zetten. Ook het geïndustrialis Engelssprekende Ontario, het economische hart va land, schaarde zich achter de voorstellen; al was de i heel beperkt. Alle andere provincies keerden zich, c meer massaal, van de voorgestelde hervormingen af. I slag bezorgt Canada een enorme kater. Aan het akkooi Charlottetown dat afgelopen zomer moeizaam tot kwam, had het politieke establishment hard gewerl overeenkomst vertoonde echter ook, en dit is onveri lijk, alle kwalen van een compromis. Niemand kwan aan zijn trekken zodat iedereen wel een reden kon b ken om zich er tegen te keren. Schematisch uitge meenden zowel Franstaligen uit Quebec als Engelst; uit de groeipolen in het westen, redenen genoeg te h om de voorstellen te verwerpen IN de Engelstalige provincies British Columbia en A in het westen van het land scoorde 'nee' opmerkelijk Die uitslag weerspiegelt het zelfvertrouwen van deze den waar de groei groter is dan elders in het land. Vani nieuwe eigendunk pikken die gebieden steeds moeilijk beleid zoals het in Toronto gedicteerd wordt en dat zij eer ervaren als irritante bevoogding. Van hun kant hi de Frantalige inwoners van Quebec zich ondubbelzini gen de voorstellen uitgesproken omdat ze deze onvold vonden voor hun streven naar meer autonomie, zoniet hankelijkheid. In Quebec speelt ongetwijfeld ook de mee dat de Franstaligen numeriek steeds meer aan hi ste einde trekken in het land. De uitslag van het refei geeft een kaakslag aan haast heel het politieke es ment in Canada dat een ingewikkeld institutioneel ci mis had uitgeknobbeld dat uiteindelijk alleen vc handvol specialisten verstaanbaar was. In hun insti le spitstechnologie zijn de politici afgestraft door een king die meer bekommerd is om het naakte dagelijl staan. Die ontwikkelingen in Canada gelden als een h bare echo van de verwikkelingen waarvan het 'oudi nent' al enkele voorproefjes had gekregen. HET 'nee' in het referendum verwoordt de frustrate een moegetergde kiezer tegenover de politici met huif gelijk en hun betweterigheid. Hoe het nu verder moetij nada kan niemand voorspellen. Toen de uitslag l| raakte, gingen stemmen op om de discussies over wetsherzieningen stop te zetten en zich te concentre! de concrete problemen van de bevolking, als daar zijn! cessie en de daaraan gekoppelde werkloosheid. Die hl kan wel begrijpelijk zijn, maar lost op termijn niets cl eën eerzaam compromis, waarin eindelijk en voor hê het zelfbestuur van indianen en eskimo's werd gl borgd, te verkiezen is boven separatisme, leren de bil fers. Canada's grootste financiële instelling, de Royalf rekende pas voor dat het uiteenvallen van het land lj enkele jaren zou leiden tot een daling in de levensstai met 16 procent. De recente statistische bevindingen d Verenigde Naties dat de levenskwaliteit in Cana| hoogst ligt in heel de wereld, dreigen dan aan herzien? te zijn. den te voorkomen," zo licht zij haar opstelling toe. Of Koelman doorgaat met wei geren belasting af te dragen weet ze niet nog niet. „Het gaat er mij vooral om de publiciteit te halen. Dat is door het uitlok ken van de veiling gebeurd. Het is de vraag of die methode het beoogde publicitaire effect houdt." Tijdens de manifestatie is de verwachting uitgesproken dat het door de PPR ingediende wetsontwerp Gewetensbezwa ren Militaire Bestemming Be lastinggelden op korte termijn door de Tweede Kamer wordt behandeld. den te zien van volgelingen die hun laatste kleren en de tentjes waarin zij bivakkeerden ver brandden. Bij de kerken van de geloofsge meenschap in Seoul waren een heden van de oproerpolitie ge stationeerd om rellen, zelf moorden of andere extreme ontwikkelingen te voorkomen. Ook de brandweer stond pa raat. De 46-jarige stichter van de kerk, Lee Jang-rim, had zijn volgelingen tot rust gemaand, als de profetie niet zou worden bewaarheid. „Er is niets mis met ons doel Jezus Christus te ontmoeten", schreef de geloofs- leider vanuit de gevangenis, waar hij vastzit op verdenking van oplichting. Hij zou zijn aan hangers voor een bedrag van in totaal 7 miljoen gulden lichter hebben gemaakt. Volgens het openbaar ministe rie is Lee in het bezit van obli gaties ter waarde van ruim 650.000 gulden die mei 1993 als vervaldatum hebben. Dat zou bewijzen dat Lee niet in zijn ei gen profetie geloofde. Uitgave: Westerpers bv (maakt deel uit v Kantoor redactie: Apothekersdijk 34, Leiden. Kantoor advertentie- en abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden. Telefax: 071 -134 941 Postadres: Postbus 112300 AA Leiden. Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk. 071 -132221.070-3190 933 070-3906 717. Postbus 9. 2501 CA Den Haag Hoofdkantoor: Telefoon: Telefax: Postadres: Alle kantoren zijn op maandag tot en met vrijdag geopend van 08.30 tot 17.00 uur. Directeur/hoofdredacteur: J. W. C. Leune (tel. 070 - 3190 8 Leiden en omgeving (tel. 071 - 144 046/047/48/49): G.- J. Onvlee (chef-reda F. Buurman, K van Kesteren, R. Kleijn, drs. R. Koldenhof, M. Kroft, drs. J. N T. Pieters en M. Roso. Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel. 070 - 3190815): A. van Rijn (chef), drs. R. Edens, A. van Holstein, E. Huisman, H. Jansen, drs Leeuwen - Voorbij. R. de Roo Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): drs P vi Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka. Redacties Den Haag en omgeving (tel. 070 - 3190 800), sport (tel. 070 - 319 en kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): in samenwerking met redactie Het Binneri Haagsche Courant. De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van: - freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied; - de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Neden België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H Leber, drs. K. S| M van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit H B. ir (chef), H.B. Bijleveld, drs. J. Feenstra, D.J Hofland, K. Jonker, P. Koopmi G. Korevaar, D.W. van Rietschoten, C.P. Visser en K. van Wees. Algemeen nator: J A L.M. Timmers. - het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus; - de volgende correspondenten in het buitenland: drs D. J. van den Bergh (Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R Hasselerharm (Johannesburg), drs. A. Heering (Rome), B. van Huët (Londen), M. de Ko (Washington), F Undenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel). W. Vo (Parijs), drs. R. Vunderink (Moskou), W Werkman (Jeruzalem), G van Wj (Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel). De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve ve- publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaais M. de Cocq. Nabezorging Telefoon: 071 -122 248 op ma 15.00 uur Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw) Bij automatische betaling: per maand j per kwartaal per jaar Bij betaling per acceptgirokaart: per maand per kwartaal per jaar n 18.00 tot 19.00 u 27,00 79,80 312,65 28,20 82,80 318,65 Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -141 905. Telefax 071 -140 lefax voor uitsluitend het doorgeven van advertenties (kantoor Rijswijk) 07( 3902 702. Bankiers ABN/AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 2