VS en EG stevenen
af op handelsoorlog
WINTERPEEN, UIEN
EN RUNDERGEHAKT.
A2
A4
A8
Premier
Major
zet eigen
partij voor
het blok
biTweede Kamer tegen verplichte inenting polio
B6
B8
11
Nederlanders moeten
vaker naar drogist
in plaats van huisarts
NCB beklaagt zich over
Marokkaanse organisatie
MAANDAG
OKTOBER 1992
ardinaal Simonis:
jritici paus doen
kerk geen recht
Resistente
malariamug
nger van de dood
[Overnameprijs
-okkeraandelen
hog even raadsel
panning stijgt in
embusstrijd VS
Benson het
t in toegiften
DEN OMGEVING
op '92, een groot
i gezellig
choolfeest
Ccidóc (Sowuvnt
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
84ste jaargang no. 25478. Losse nummers 1,50.
Vannacht opklaringen, weinig
wind, een enkele mistbank en
minimumtemperatuur omstreeks
4 graden. Morgen geleidelijk toe
nemende bewolking gevolgd
door regen. Middagtemperatuur
ongeveer 10 graden. Zuidelijke
wind, toenemend tot matig,
kracht 4, aan de kust en op het
IJsselmeer tot krachtig, 6.
Liberiaanse rebellen
laten Nederlander vrij
MONROVIA Het leger van de Liberiaanse ver
zetsleider Charles Taylor heeft op zijn hoofdkwar
tier in Gbargna drie dagen lang vier VN-medewer-
kers, de Nederlander Richard Snellen en drie Libe-
rianen, in gijzeling gehouden. De vier werden giste
ren ongedeerd vrijgelaten. De VN-medewerkers
zouden informatie hebben verstrekt aan de Westa-
frikaanse vredesmacht waarmee deze zijn voordeel
kon doen bij de bombardementen die donderdag op
het hoofdkwartier van Taylors rebellengroep wer
den uitgevoerd. In en rond de Liberiaanse hoofd
stad Monrovia werd dit weekeinde fel gevo.chten
tussen de Westafrikaanse vredesmacht en de rebel
len van Taylor. Tientallen burgers die in het
schootsveld terecht kwamen raakten gewond. Een
onbekend aantal burgers werd gedood.
Tekening van
Rembrandt gestolen
AMSTERDAM Op de natio
nale kunst- en antiekbeurs
PAN, die jaarlijks in de RAI in
Amsterdam wordt gehouden,
zijn gisteren twee tekeningen
gestolen met een totale waarde
van 800.000 gulden. In de nacht
van donderdag op vrijdag wer
den uit vier vitrines antieke sie
raden gestolen. De tekeningen
die zondag zijn ontvreemd, zijn
een zwart-krijttekening van
Rembrandt en een gewassen
pentekening van Jacob de
Gheyn II. Meer dan 25.000
mensen hebben in de afgelopen
tien dagen de beurs bezocht.
Bloedbad in Natal Dollar verder omhoog Staatsgreep Tadzjikistan mislukt
JOHANNESBURG In Zuid-Afrika zijn ten
minste twintig mensen om het leven gekomen
en 27 ernstig gewond geraakt toen gewapende
mannen zaterdag het vuur openden op een
groep mensen die in de provincie Natal een ce
remoniële bijeenkomst bijwoonden. De aanval
lers, waren uitgerust met mitrailleurs en scho
ten in het wilde weg op de bij de ceremonie aan
wezige mensen. Onder de slachtoffers bevon
den zich vier vrouwen en twee kinderen. Het
zwarte woonoord Folweni is regelmatig het to
neel van botsingen tussen aanhangers van het
ANC en de Inkatha Vrijheidspartij van Buthe-
lezi. Het is niet duidelijk tot welke partij de
slachtoffers behoorden. Volgens het Zuidafri-
kaanse persbureau Sapa werden in hetzelfde
woonoord zaterdagnacht zes jongeren van cir
ca 16 jaar om het leven gebracht.
AMSTERDAM De koers van de
Amerikaanse dollar is vanmorgen
verder gestegen. Op de wisselmarkt
in Amsterdam werd 1,7335 geno
teerd, bijna anderhalve cent hoger
dan de slotkoers van 1,7195 van
vrijdag. De valutahandel houdt nog
rekening met een verlaging van de
rente in Duitsland. De dollar zou
daardoor aantrekkelijker worden
voor beleggers in vergelijking met de
mark en de gulden. Het pond sterling
noteerde vanmorgen 2,7520 tegen
een slotkoers van 2,7765 vrijdag.
Valutahandelaren schreven het
koersverlies toe aan de aanhoudende
politieke onzekerheid in Groot-Brit
tannië.
DOESJANBE - Tadzjiekse opstandelingen en waarne
mend president Akbarsjah Iskandarov zijn gisteren 'een
spoedzitting van het parlement overeengekomen.
Aanleiding was een staatsgreep, zaterdag, waarbij in hoofd
stad Doesjanbe tijdens felle straatgevechten zo'n twintig
doden zouden zijn gevallen.
Persbureau Interfax maakte echter melding van honder
den slachtoffers. Iskandarov kwam gisteren op een Russi
sche legerbasis bijeen met Safarali Kendzjajev, de leider
van de opstandelingen, om een oplossing te zoeken na de
staatsgreep. Kendzjajev is de voormalige parlementswoord-
voerder en een Nabijev-aanhanger.
Hij zei tegenover persbureau Interfax dat slechts het parle
ment het recht heeft de wettigheid van het afzetten van Na-
bijev, vorige maand, en die „van de huidige regering en haar
besluiten" te heroverwegen.
Pagina A5: Rusland vreest catastrofe in Centraal-Azië
BRUSSEL De Europese
Gemeenschap en de Verenig
de Staten (VS) stevenen af op
een handelsoorlog. Als niet
binnen enkele dagen een
doorbraak wordt bereikt in
het al zes jaar slepende
GATT-overleg, lijkt een har
de confrontatie onvermijde
lijk.
De speciale Amerikaanse han
delsafgevaardigde Carla Hills
heeft al verklaard dat het
„slechts een zaak is van enkele
dagen" voordat de VS hoge ta
rieven zal instellen op de invoer
van Franse en andere Europese
produkten.
Dit dreigement is het gevolg
van de ruzie tussen Europa en
de VS over oliehoudende zaden.
De Amerikanen beschuldigen
de EG ervan de eigen producen
ten met forse subsidies te be
voordelen. Het is een van de on
derwerpen waarover beide par
tijen het maar niet eens kunnen
worden. Het totale landbouw
beleid is het belangrijkste strui
kelblok van de besprekingen.
Hills gaf de EG de schuld van
het vastlopen van de internatio
nale besprekingen over vrijma
king van de wereldhandel in het
kader van de GATT (Algemene
Overeenkomst inzake Tarieven
en Handel). Volgens Hills zijn
de VS pas weer bereid verder te
praten als de lidstaten van de
EG een gemeenschappelijke po
sitie hebben ingenomen.
Daar zag het afgelopen week
einde nog niet naar uit. Vooral
Frankrijk verzet zich tegen ver
dere concessies op landbouwge
bied. De Franse premier Béré-
govoy waarschuwde dit week
einde voor sociale onrust en een
boerenopstand als zijn land nog
meer water bij de wijn zou doen
wat betreft het afbouwen van
de landbouwsusbisidies. Frank
rijk is na de VS de grootste land-
bouwexporteur ter wereld.
Pagina A4: Groot-Brittannië
stelt loyaliteit Delors ter dis
cussie
Zevenling
Lidia Santartia uit Napels is vrijdagavond in Rome bevallen van een
zevenling. Ze bracht het septet ter wereld in de universiteitskliniek
van het Heilig Hart in de Italiaanse hoofdstad. Twee van de zeven,
beiden jongens, zijn kort na de geboorte overleden. De vijf andere
kinderen van de 23-jarige moeder, een jongen en vier meisjes, moes
ten worden overgebracht naar andere ziekenhuizen in Rome die over
de noodzakelijke apparatuur beschikken. De'kinderen wogen bij de
geboorte tussen de 500 en 900 gram. De moeder had een behande-
linq teqen onvruchtbaarheid ondergaan.
FOTO: EPA
'Komeet verwoest
de aarde in 2116'
SYDNEY Het einde der
tijden is nabij. Volgens de
Australische astronoom
Duncan Steel heeft de fatale
klap op 14 augustus 2116
plaats, als de komeet Swift-
Tuttle botst met de aarde
met een kracht van meer
dan anderhalf miljoen
atoombommen. Steel heeft
berekend dat de banen van
de aarde en de komeet el
kaar over 124 jaar op 14 au
gustus kruisen. Na de inslag
zou het grootste deel van
het leven op aarde zijn ver
dwenen. Volgens sterren
kundige Schilling van het
Zeiss Planetarium in Am
sterdam is de kans op een fa
tale klap gering.
De leider van de Zuidko-
reaanse Dami Missie, Lee
Jang-rim, heeft zijn onge
veer 10.000 volgelingen ge
waarschuwd dat het door
hem voorspelde einde van
de wereld, aanstaande
woensdag, wel eens niet kan
doorgaan. Lee had zeven ja
ren van oorlog, overstro
mingen en hongersnood
voorspeld.
Ongeveer 150.000 mensen kwamen gisteren, ondanks de stromende regen, in London op de been voor
het derde massaprotest binnen vijf dagen. De demonstratie was bedoeld om kracht bij te zetten aan de
eis 31 mijnen open te houden, maar werd al snel een uiting van het algemene ongenoegen over het be
leid van premier Major.
FOTO: AP
LONDON Premier Major
heeft gedreigd nieuwe ver
kiezingen uit te schrijven als
het Lagerhuis de ratificatie
van het verdrag van Maas
tricht tegenhoudt.
Het ultimatum geldt vooral de
Euro-sceptici in Majors eigen
Conservatieve Partij. Tussen
de 30 en 40 dissidente Tories
overwegen tegen Maastricht
te stemmen, terwijl Majors
meerderheid in het Lagerhuis
maar steunt op 21 afgevaar
digden.
Volgens opiniepeilingen zou
ook driekwart van de Britse
bevolking tegen zijn.
Op de BBC-radio bevestigde
Major gisteren dat hij de om
streden ratificatieprocedure
wil doorzetten. De premier
was in Egypte voor de herden
king van de Slag van El Ala-
mein, vijftig jaar geleden. De
voor zijn eigen carrière ris
kante slag om Maastricht gaat
hij niet uit de weg.
Het inleidende debat begint 4
november aanstaande. Het
verdrag is volgens de premier
„in het belang van Groot-
Brittannië". Niet zozeer van
wege de inhoud er van maar
vooral op de langere termijn
voor de Britse invloed op de
besluitvorming in Europa.
Naar verluidt wil de premier
sterk staan op de EG-top in
Edinburgh die het Britse
voorzitterschap afsluit.
Pagina A5: Verbolgenheid
over Majors ultimatum
Jays zet Canada
op stelten
vljk is niet groots
aar wel effectief
en rensport moet
terug naar af
DEN HAAG Een meerder
heid in de Tweede Kamer -
CDA, WD en de kleine confes
sionele partijen - is tegen een
verplichte polioprik. De Kamer
reageert daarmee op het stand
punt van het kabinet dat op
nieuw moet worden bekeken of
inenting tegen ernstige besmet
telijke ziekten verplicht moet
worden gesteld. De tegenstan
ders vinden dat de integriteit
van het menselijk lichaam hier
bij in het geding is, en dat de po
litiek in die gevallen mensen
niet mag dwingen tot zaken die
ze niet willen. Daarmee worden
mensen aangetast in hun per
soonlijke levenssfeer. In het ge
val van polio gaat Jiet daarbij
vooral om mensen die uit ge
loofsovertuiging tegen inenting
zijn. „Er is bovendien geen
sprake van gevaar voor de
volksgezondheid. Wie wil kan
zich laten inenten en daarmee
voorkomen dat hij polio krijgt",
aldus de woordvoerder van het
CDA. Staatssecretaris Simons
van volksgezondheid heeft de
heroverweging over dit punt in
het kabinet bepleit. Enkele we
ken geleden zei hij nog niets te
voelen voor een verplichte inen
ting. In het tv-programma Het
Capitool zei hij gisteren van ge
dachten te zijn veranderd. „Ik
vraag me inmiddels af of een
grotere dwang toch niet wense
lijk is. Mag je mensen zelfstan
dig laten beslissen ten koste
van leed dat je daarmee kinde
ren aandoet?", aldus Simons.
Zijn eigen partij, de PvdA, is het
met hem eens dat er een nieuwe
afweging moet worden ge
maakt.
Communisten en neo-fascisten
bundelen krachten tegen Jeltsin
ADVERTENTIES
REGIO A9/10
VERLENING AIO
JGRAMMA'S Al 1
81T/M8
inen vast na
seminslag
!N AAN DEN RIJN -
einverkeer tussen Al-
in den Rijn en Gouda is
e/gavond gedurende en-
'n gestremd geweest na
H (seminslag in de boven-
'0 De bliksem sloeg in
ié de Goudse Schouw, toen
en van 18.16 uur uit Al-
asseerde. De bovenlei-
ii ik en raakte verstrikt in
'der. De veertien trein-
i frs mochten de trein
i ig niet uit omdat het ri-
i1 tond dat de buitenzijde
trein onder stroom
"oen dat gevaar was af-
mocht iedereen er
MOSKOU Conservatieve
communisten en neo-fascis-
tische partijen hebben zater
dag hun krachten gebundeld
om een Nationaal Reddings
front te vormen, dat presi
dent Boris Jeltsin en diens
regering tot aftreden moeten
dwingen.
„Ons doel is een geïntegreerde
beweging te lanceren die de his
torische loop van de gebeurte
nissen in dit land kan verande
ren", aldus vice-voorzitter Ilja
Konstantinov. De Russische re
gering - die in december een
zitting van een vijandig Con
gres van Volksafgevaardigden
tegemoet gaat - wordt door cri
tici uit alle politieke stromin
gen aangevallen wegens het fa
lende hervormingsbeleid waar
door de economische proble
men in het land alleen maar
toenemen.
Jeltsin hield zaterdag een
spoedvergadering met minis
ters om de aanvallen van de op
positie te .bespreken. Er zijn
nauwelijks aanwijzingen dat
het Reddingsfront of andere
conservatieve communisten die
regelmatig met rode vlaggen in
Moskou en St. Petersburg de
monstreren voor terugkeer
naar het verleden, veel steun
onder de bevolking genieten.
Toch lijkt Jeltsin zich er zorgen
over te maken dat zijn pro
gramma wordt bedreigd door
meer gematigde conservatieven
in het Congres.
In een andere bijeenkomst in de
Russische hoofdstad kwamen
zaterdag meer dan duizend con
servatieve communisten bijeen
op het Oktoberplein bij het
beeld van Vladimir Lenin. Zij
riepen op tot herstel van de
oude Sovjetunie en het afzetten
van de huidige regering.
Vanmorgen maakte de Zuidko-
reaanse krant Kyunghyang
Shinmun bekend dat Jeltsin
zijn reis naar Zuid-Korea in no
vember wil uitstellen vanwege
de politieke spanningen in Rus
land.
Peter Hertigreen
leverancier van
RECLAME ideeën
BEEKLAAN 400 - DEN HAAG
tel 070-3630427
fax 3637481
BACrflltö co.
Wij verzorgen graag
uw kerst
Tel. 070-3585527
Winterpeen, CO
zak 1 kilo 0«7
Uien r*f\
net 1 kilo U%7
Rundergehakt,
500 gram 775 5.49 Q QQ
kilo ®®©®7445 7,77
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Orthodoxe
joden willen
goj-sperma
TEL AVTV Orthodox-joodse
kinderloze echtparen, die tot
kunstmatige bevruchting be
sluiten, maken gebruik van
niet-joods sperma. Het goj
sperma, compleet met gespeci
ficeerde kwaliteitseisen, zoals
de kleur van de ogen, lichaams
bouw en huidskleur, wordt be
steld in de Verenigde Staten
Volgens professor Shlomo Mas
hiach, hoofd van de gynaecolo
gische afdeling van het Tel Has-
homer-ziekenhuis in Tel Aviv,
weigeren de orthodoxe echtpa
ren joods sperma te gebruiken,
omdat in dat geval de theoreti
sche kans bestaat dat kinderen
die dezelfde biologische vader
hebben met elkaar trouwen.
Tot voor kort reisden de ortho
doxe kinderloze echtparen naar
Europa of de Verenigde Staten
voor kunstmatige goj-bevruch
ting. Maar sinds kort is ook in
Israël de goj-sperma service be
schikbaar. Het Amerikaanse
goj-sperma kost 22 dollar per
portie.
DEN HAAG Als de Neder
landers bij lichte kwalen
minder vaak voor een recept
naar de huisarts gaan en ge
woon bij de drogist een ge
neesmiddel kopen, kan er op
de kosten van de gezond
heidszorg jaarlijks honder
den miljoenen guldens wor
den
Deze stelling betrok vanmiddag
drs. Z. van Rossum van het ge
neesmiddelenconcern Roche
Nicholas op het congres van de
drogisterij-organisatie Phar-
macon.
In Nederland wordt per burger
jaarlijks maar 39 gulden uitge
geven aan 'zelfmedicatie'. In de
ons omringende landen ligt dat
bedrag veel hoger. In Duitsland
is het 108 gulden en in Frank
rijk zelfs 123 gulden. Ook in de
Verenigde Staten is zelfmedica
tie populair. Het gebruik van
medicijnen buiten de huisarts
om ligt daar zelfs vier maal zo
hoog als in Nederland.
Volgens Van Rossum moeten
huisartsen hun patiënten sti
muleren om indien mogelijk
zelf medicijnen te halen bij de
drogist. Dat bespaart de huis
arts een hoop onnodig werk en
bovendien sparen de zieken
fondsen, de ziektekostenverze
keringen en de burgers die een
eigen risico hebben hiermee
heel wat kosten voor huisarts
consulten uit. Weliswaar wor-
- den op recept voorgeschreven
medicijnen vergoed via de
AWBZ, maar van Rossum wees
erop dat geneesmiddelen die
men zonder recept kan verkrij
gen over het algemeen veel
goedkoper zijn dan de recept
medicijnen.
UTRECHT - Het Nederlands Centrum Buitenlanders (NCB)
heeft zich in een brief aan minister Dales van binnenlandse zaken
beklaagd over de Unie van Marokkaanse Moslim Organisaties in
Nederland (Ummon). De Ummon maakt zich in de ogen van NCB-
voorzitter M. Rabbae schuldig aan intimidatie van kritische Ma
rokkanen in Nederland. Een woordvoerder van het NCB bevestig
de vanmorgen dat het NCB minister Dales hier onlangs van op de
hoogte heeft gesteld. Volgens Rabbae oefent de Marokkaanse over
heid via de Ummon druk uit op landgenoten die de situatie in Ma
rokko openlijk bekritiseren. Moskeebesturen worden gedwongen
zich bij de koningsgezinde Ummon aan te sluiten.
